1 - 10 - 2024
تک بناها آخرین میراث باقیمانده از بافت تاریخی دامغان
کنشگران و فعالان میراث فرهنگی دامغان از وضعیت مهمترین بناهای تاریخی دامغان گلایه دارند. آنها معتقدند از دهه۶۰ تخریب بناهای ارزشمند دامغان آغاز شد و مهمترین و با ارزشترین خانههای تاریخی این شهر جای خود را به بناهای جدید دادهاند. از بافت تاریخی چیزی جز تکبنا نمانده است و بناهایی که در اختیار وزارت میراث فرهنگی و صندوق احیا قرار گرفته یا در چرخه بلاتکلیفی قرار گرفتهاند یا مثل بنای میررحیمی با معماری بینظیر پاتوق معتادان شده و در و پنجرههای آن سوخته است. به گزارش ایلنا، بافت تاریخی دامغان درست همانند دیگر بافتهای تاریخی کشور از وضعیت مناسبی برخوردار نیست. حتی برخی کنشگران میراث فرهنگی معتقدند از بافت تاریخی دامغان جز چند تکبنا چیز دیگری باقی نمانده و این بافت نیز همانند بسیاری از بافتهای تاریخی کشور انسجام خود را از دست داده است. با این تفاوت که حالوروز وضعیت بناهای باقیمانده در این بافت هم مناسب گزارش نمیشود.
«حمیدرضا نیکنامی» مدیرعامل خانه تسنیم دامغان در این رابطه گفت: بافت تاریخی دامغان در سالهای گذشته به دلیل اختلافاتی که میان شهرداری و میراث فرهنگی وجود داشت به شدت آسیب دید و بسیاری از خانهها و بناهای تاریخی به دلایل واهی از جمله تبدیل شدن به محل پاتوق معتادان، تخریب شدند و از بین رفتند. در واقع همین باور سبب شد که دامغان بسیاری از خانههای ارزشمند تاریخی خود را از دست بدهد.
نیکنامی به تخریب بناهای ارزشمندی چون مولودخانه، خانه تاریخی محمودیان و خانه امیدوار اشاره کرده و افزود: متاسفانه خانههای بسیار مهم و ارزشمندی را از دهه۶۰ تاکنون از دست دادهایم. این خانهها شامل مولودخانه که محل تولد فتحعلیشاه قاجار در دامغان بود. همچنین خانه امیدوار که در بالامحله و بادگیری که مجاور خانه تاریخی ابراهیمی بود، به دلایل مختلفی تخریب شدند و جای آنها خانههای جدیدالاحداث قرار گرفت. از همینرو، بافت تاریخی دامغان فاقد فضای منسجم و حائزاهمیت بوده و بیشتر تکبناهایی از دورههای تاریخی باقی مانده است.
او گفت: آنچه هماکنون اهمیت دارد به بخشی از آثار باقیمانده در بافت تاریخی دامغان برمیگردد که درحالحاضر وضعیت بسیار نگرانکنندهای را تجربه میکند و مربوط به بناهایی میشود که اتفاقا در اختیار وزارت میراث فرهنگی و صندوق احیاست.
مدیرعامل خانه تسنیم دامغان معتقد است، صندوق احیا تعدادی از بناهای تاریخی دامغان را در اختیار دارد که برخی از آنها مثل چشمهعلی و بنای تاریخی صدیق و لطفی که توجیه اقتصادی داشتند به مزایده گذاشته شد و درحال تهیه طرح مرمت و اجرای پروژههای مرمتی هستند. این بناها البته هنوز به بهرهبرداری نرسیدهاند و بهعنوان مثال طرح مرمتی چشمهعلی بهتازگی تصویب شده و سرمایهگذار برای اجرای طرح همچنان در حال پیگیری است و باید دید که در دوسال آینده طرح به بهرهبرداری میرسد یا خیر؟ در مورد خانه تاریخی لطفی و صدیق هم ماجرا به همین منوال است.
او گفت: اما آنچه که بسیار مورد گلایه فعالان میراث فرهنگی و مورد نقد کنشگران این حوزه است بناهای دیگری بوده که در اختیار صندوق احیا قرار دارد اما به دلیل آنکه توجیه اقتصادی ندارند از وضعیت مناسبی برخوردار نیستند.
به گفته مدیرعامل خانه تسنیم دامغان، کاروانسرای شاهعباسی دامغان یکی از بناهای تاریخی این شهر محسوب میشود که در مرکز شهر دامغان واقع شده و چهارمین بار است به سرمایهگذار واگذار شده اما به نتیجه نرسیده و طرح فسخ شده است. درخصوص کاروانسرای شاهعباسی آخرین سرمایهگذاری که این بنا را تحویل گرفته سهسال پیش بوده و قاعده این بوده که بعد از دوسال کاروانسرای شاهعباسی به بهرهبرداری برسد، اما از تاریخ مشخص یکسال هم گذشته و متاسفانه نتیجهای حاصل نشده است و روند مرمتی آن بسیار کند پیش میرود. این بنایی است که بهلحاظ موقعیت مناسبش و داشتن توجیه اقتصادی برای سرمایهگذار چرا کار مرمت و بهرهبرداری آن پیش نمیرود و بلاتکلیف است.
او به خانه ابراهیمی که متعلق به دوره قاجار است اشاره میکند و ادامه میدهد: خانه تاریخی ابراهیمی یکی دیگر از بناهای تاریخی است که در اختیار صندوق احیا قرار دارد و در گذشته به عنوان مدرسه استفاده میشده است و ارزش تاریخی دارد. با وجود این، این بنا که نزدیک به ۱۴سال است در اختیار صندوق احیاست ۵ بار به مزایده گذاشته شد و چندروز پیش نیز آخرین مزایده آن برگزار شد اما از آنجا که توجیه اقتصادی ندارد و فضای مسقف این بنا بسیار کوچک و کمتر از ۷۰متر است، سرمایهگذار ترغیب به سرمایهگذاری نمیشود.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد