30 - 11 - 2019
توقف تجارت خارجی
گروه بازرگانی- شاید کسی فکرش را هم نمیکرد که با آغاز سال جدید و به دنبال وعده وعیدهای دولت در مورد کنترل نوسانات بازار ارز، نرخ دلار از مرز شش هزار تومان هم عبور کند. اما شرایط بیش از آنچه انتظار میرفت پیچیده و بحرانی شده بهطوریکه تلاطمات ارزی کار را به جایی رسانده که طی روزهای اخیر بازار کسب و کار تق و لق است و تجار و بازرگانان هم برنامهای برای آینده ندارند. این در حالی است که به گفته کارشناسان، حمایت از تولید ایرانی بستگی به نرخ ارز دارد و اگر بازار ارز ثبات پیدا نکند، شعار امسال که همان حمایت از کالای ایرانی است بعد از چند نشست و همایش به فراموشی سپرده خواهد شد. بر همین اساس اسحاق جهانگیری معاون اول رییسجمهور برای آرام کردن تنشهای ایجاد شده در بازار یکدفعه اعلام کرد که مردم و فعالان اقتصادی دیگر دغدغهای برای تامین ارزشان نداشته باشند چراکه نرخ دلار چهار هزار و ۲۰۰ تومان خواهد بود و نرخهای غیررسمی دیگر قاچاق محسوب میشود.
این تصمیم یکشبه دولت اگرچه گامی در جهت یکسان سازی نرخ ارز محسوب میشود که باید با بگیر و ببند کنترل شود اما تحلیلگران مسایل اقتصادی معتقدند که اگرچه اعلام تکنرخی شدن ارز توسط دولت موجب آرام شدن جو روانی بازار میشود اما تاثیر واقعی این تصمیم در هفتههای پیش رو مشخص میشود چراکه کارایی آن منوط به این است که دولت بتواند طبق گفتههای معاون اول، ارز موردنیاز متقاضیان قانونی را تامین و با معاملات قاچاق مقابله کند. این در حالی است که گشتوگذاری در بازار نشان میدهد که هنوز خبری از دلار ۴۲۰۰ تومانی نیست و این قیمت روی تابلوی برخی صرافیها درج شده و تابلوی اکثر صرافیها هم خاموش شده است.
از اینرو در اولین نشست اتاق بازرگانی تهران در سال ۹۷ که با حضور مهدی جهانگیری و حامد واحدی دو تن از اعضای هیات رییسه اتاق بازرگانی که سال گذشته بازداشت شده بودند، برگزار شد، فعالان بخش خصوصی نسبت به تصمیم یکشبه دولت به طور صریح انتقاد و اعتراض کردند. به گفته آنها، اگر جلوی لجامگسیختگی قیمت ارز گرفته نشود، آثار اقتصادی بدی خواهد داشت که به دنبال آن واردات و صادرات نیز غیرممکن خواهد شد. اما واقعیت این است که عملیاتی کردن این نرخ برای دلار امکانپذیر نیست. در این نشست همچنین به ارتباط مستقیم نرخ دلار با تولید که حمایت از آن به عنوان شعار سال جدید انتخاب شده است، اشاره شد که با ادامه شرایط فعلی، تولید داخلی نیز ضربه خواهد خورد.
هزینه پول در کشور بالاست
بر همین اساس رییس اتاق بازرگانی تهران گفت: هزینه پول در کشور بالاست و حداقل٢٠ درصد هزینه تولید در ایران مربوط به هزینه پول میشود.
مسعود خوانساری با بیان اینکه نوسانات نرخ ارز عامل اصلی ضربه به تولید داخلی است و باید بتوانیم با یک گفتمان ملی این مشکل را حل کنیم، اظهار کرد: برای جهش ناگهانی قیمت ارز که از اواخر سال گذشته آغاز شده و در روزهای اخیر تداوم یافته است، عوامل زیادی مطرح میشود.
وی بیان داشت: از بحثهای سیاسی از جملهها خروج آمریکا از برجام و احتمال بازگشت تحریمها، سفرهای نوروزی، فرار و خروج سرمایه از کشور، مباحث روانی و نگرانیهای مردم از قیمت ارز، اعمال برخی مالیاتها در امارات متحده عربی و سرکوب قیمت ارز در سالهای گذشته به عنوان عوامل اصلی پیش آمده در افزایش قیمت ارز یاد میشود. خوانساری تاکید کرد که نباید به ارز به عنوان یک علت افزایش قیمتها نگریسته شود بلکه ارز یک معلول است.
وی با اشاره به نامگذاری امسال نیز گفت: حمایت از کالای ایرانی یکی از شعارهایی است که هر تولیدکننده و ایرانی، از آن استقبال میکند و آرزوی همه ما این است که کالای ایرانی نه فقط در ایران بلکه در همه کشورها بتواند جایگاه خوبی داشته باشد.
شعاری که فراموش میشود
رییس اتاق بازرگانی تهران با ابراز نگرانی از اینکه این شعار با برگزاری همایش، سخنرانی و نصب بنر به فراموشی سپرده میشود، گفت: ممکن است در این میان یکسری تصمیمات غیرکارشناسی و عجولانه برای رفع تکلیف، گرفته شود و با یکسری بگیر و ببند، مشکل حمایت از تولید را حل کرد اما در درازمدت، این تصمیمها تاثیر منفی خواهد داشت. وی تصریح کرد: باید آسیبشناسی کرد که چرا تولید در داخل و خارج، آنطور که باید و شاید جای خود را پیدا نمیکند.
خوانساری افزود: در ۱۰ سال گذشته، یکی از مهمترین عواملی که به تولید کشور لطمه زده قیمت ارز بوده و همواره به عنوان علت کاهش ارزش پول به آن نگریسته شده، در حالی که ارز همواره معلول بوده و علت اصلی آن پیشی گرفتن هزینهها از درآمدهاست.
خوانساری ابراز امیدواری کرد امسال یک بار برای همیشه مکانیسم تعیین قیمت ارز تعیین تکلیف شود، زیرا این مساله ضربه اساسی به تولید داخلی وارد کرده است.
رییس اتاق تهران با اشاره به موانع تولید داخلی گفت: قیمت کالا یکی از این عوامل است که باید متناسب و قابل رقابت با مشابه خارجی باشد و یکی از عوامل اصلی تعیینکننده آن مقوله ارز است. وی گفت: بالا بودن هزینه پول برای سرمایهگذاری و سرمایه در گردش، عامل اصلی دیگری در افزایش هزینه تولید است که به طور متوسط ۲۰ درصد برای سود تسهیلات بانکی در نظر گرفته میشود.
عوامل تاثیرگذار بر تولید داخلی
خوانساری از بالا بودن مدت زمان ذخیره انبارها، افزایش متوسط ۱۰ تا ۱۵ درصدی هزینه مبادله متاثر از تحریمها، بوروکراسی اداری و بیاطمینانی سرمایهگذاران از شاخصهای اقتصادی نظیر تورم، بدهیهای دولت، بودجه و… به عنوان سایر عوامل تاثیرگذار بر تولید داخلی تاکید کرد.
وی با اشاره به مقوله کیفیت کالاهای ساخته شده و رقابت آن با مشابه داخلی و خارجی گفت: پس از انقلاب عاملی نظیر تعرفهها سبب شد صنایعی نظیر خودروسازی با وجود دریافت تعرفههای بیش از ۱۵۰ درصدی، اما با نزول کیفیت مواجه شوند.
این مقام مسوول تصریح کرد: یکی از مشکلات تولید، قطع تقریبی ارتباطمان با جهان است، سالانه ۴۰ تا ۸۰ میلیارد دلار واردات به کشور داریم اما به دلیل قطع ارتباط با خارج قادر به جذب سرمایهگذاری و فناوریهای نوین نیستیم.
وی با اشاره به بحث تنوع و به روز بودن کالا نیز گفت: از آنجا که بسیاری از واحدهای تولیدی کشور خرد و کوچک است، تولید با صرفه اقتصادی مواجه نیست و بر این اساس واحدها قادر به تعویض خطوط تولید و در نتیجه روزآمدی و تنوع نیستند.
خوانساری ادامه داد: در مجموع تولید داخلی کشور باید آسیبشناسی شود و به شرط ارتباط مناسب با جهان، جذب سرمایهگذاری خارجی و ایجاد امنیت برای سرمایهگذاران، از توان تولید داخلی خوبی برخورداریم.
لجام گسیختگی ارز متوقف شود
در ادامه عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران نیز با بیان اینکه نوسان شدید ارز بر صادرات و واردات اثر منفی دارد، گفت: با افزایش یکباره نرخ دلار برخی بازاریان خرید و فروش کالا را متوقف کردند، چون نمیدانستند به چه نرخی بخرند یا بفروشند.
اسدالله عسکراولادی با اشاره به قیمت لجام گسیخته ارز گفت: اگر جلوی لجامگسیختگی گرفته نشود، آثار اقتصادی بدی خواهد داشت.
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران با بیان اینکه معاون اول رییسجمهور نرخ عرضه ارز را در بازار ۴۲۰۰ تومان عنوان کرد، گفت: روز گذشته هیاتی از روسیه به ایران آمده بود که همه اینها خریدار کالا از ایران بودند، اما با این وضعیت ارز نمیتوان با این خریداران وارد معامله شد.
وی افزود: خریداران خارجی کالا را برای مدت شش ماه یا یک سال میخواهند، اما یک فروشنده نمیداند کالای خود را با چه نرخ ارزی برای شش ماه یا یک سال دیگر به آنها بفروشد.
نمیتوانیم صادرات داشته باشیم
عسکراولادی خطاب به رییس اتاق بازرگانی تهران گفت: باید در این جلسه تصمیم بگیریم که با این شرایط چه کنیم، تولید و مصرف داخلی وابسته به قیمت ارز است و اگر بانک مرکزی قیمت عرضه ارز را نتواند در شش ماه دیگر اعلام کند، نمیتوانیم صادرات داشته باشیم.
وی همچنین در ادامه با بیان اینکه حمایت از تولید کالای داخلی بستگی به قیمت ارز دارد، افزود: با توجه به اینکه قیمت ارز بیش از پنج هزار تومان شد و الان اعلام میشود که نرخ ارز را میخواهند به ۴۲۰۰ تومان برسانند، این افراط و تفریط است. دولت باید چقدر ارز ارائه کند تا به نرخ ۴۲۰۰ تومانی که برای ارز اعلام کردهاند، برسد؟
به گفته وی، نمیتوانند این مقدار ارز ارائه کنند که نرخ ارز را در ۴۲۰۰ تومان ثابت کنند و باز یک ماه دیگر مسایل دیگری پیش میآید. عسکراولادی با بیان اینکه باید نرخ ارز برای واردات هم مشخص باشد، گفت: روز گذشته بسیاری از صنوف تهران بازار را تعطیل کردند، چون نه میتوانند کالا بخرند و نه میتوانند کالا بفروشند.
وی با بیان اینکه همه ما میدانیم که مشکل کجاست، افزود: مدیریت بانک مرکزی در مهار قیمت ارز تضعیف شده و رساندن نرخ ارز به ۴۲۰۰ تومان هم افراط و تفریطی است که از سوی معاون اول رییسجمهور مطرح شده است در حالی که او هم نمیتواند این کار را انجام دهد و این عملی نیست، زیرا باید چقدر ارز ارائه کند. همه ما میدانیم که مشکل کجاست و او هم نمیتواند آنقدر ارز ارائه کند که نرخ ارز را به قیمت مذکور برساند.
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران با بیان اینکه با این لجامگسیختگی ارز صادرات متوقف میشود، گفت: با این روش صادرکننده نمیداند چه کاری انجام دهد و اگر این وضعیت ادامه یابد من به عنوان یک صادرکننده مجبور هستم کارم را رها کنم و یک باغچه کوچک در دماوند خریداری کنم و در آن شلغم و سیبزمینی بکارم و زندگیام را اداره کنم. وی گفت: کارشناسان خبرهای در اتاق بازرگانی تهران وجود دارند که باید در این قبیل جلسات وضعیت ارز را مورد بررسی قرار دهند.
ضرورت تولید کالای با کیفیت صادراتی
همچنین در ادامه رییس کنفدراسیون صادرات ایران گفت: حمایت از کالای ایرانی بهگونهای مطرح میشود که گویا کالای تولید داخل قرار است فقط در داخل مصرف شود و کمتر به صادرات و حمایت از کالاهای تولید داخل با محوریت صادرات پرداخته میشود. این در حالی است که ابلاغیه اقتصاد مقاومتی تولید درونزا و برونگر را دنبال میکند.
محمد لاهوتی با بیان اینکه مخاطب حمایت از کالای ایرانی سه گروه هستند، بیان داشت: دولت و به معنای عام حاکمیت اولین مخاطب شعار سال با عنوان نامگذاری از کالای ایرانی است و گروه دوم فعالان اقتصادی و تولیدکنندگان است که این گروههای افزایش بهرهوری به جامعه باید اطمینان دهند که کالای تولیدی آنها با کیفیت و رقابتی است.
عضو کنفدراسیون اتاق بازرگانی تهران با بیان اینکه مخاطب سوم شعار امسال مصرفکنندگان هستند، افزود: این گروه با حمایت از تولید داخلی و کمک به اشتغال جوانان نقشآفرینی میکند.
وی افزود: در صورتی که واحدهای تولید داخلی به سطح استاندارد تولید برسند این میزان تولید در داخل تقاضا نخواهد داشت و مشکلاتی مانند رکود، تشدید میشود. بنابراین حمایت از تولید صادرات محور بیش از هر زمان دیگری مطرح میشود و لازم است که دولت به عنوان متولی فضای کسب و کار این موضوع را در دستور کار قرار دهد.
رییس کنفدراسیون صادرات ایران با بیان اینکه تلاش برای کاهش قیمت تمامشده دارای اهمیت است، گفت: در غیر این صورت حضور در بازارهای اطراف و منطقه امکانپذیر نیست. وی گفت: اگر صادرات رونق نگیرد، مشکلات تولید برطرف نمیشود، بنابراین دولت باید از تولیدکنندگانی حمایت کند که کالاهای صادراتی و قابل عرضه در بازارهای جهانی دارند.
وی افزود: برای حمایت از کالای ایرانی اگر بخواهیم از افزایش تعرفه و ممنوعیت در واردات استفاده کنیم، مجدد با شکست مواجه میشویم، زیرا همواره محدودیت و ممنوعیت باعث کم شدن قدرت رقابت بین واحدهای تولیدی میشود و به این ترتیب فضا برای واردات غیررسمی مهیا میشود.
اتاق بازرگانی تند و صریح موضعگیری کند
مهدی پورقاضی یکی دیگر از اعضای هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران با بیان اینکه اتاق بازرگانی صریح و تند در مورد تصمیمات دولت موضعگیری کند، گفت: باید به مسوولان شوک و تکان داد، زیرا توجه ندارند که مسیرهایی که میروند، ما را چقدر به سمت سقوط میبرد.
وی در مورد نرخ ۴۲۰۰ تومانی دلار گفت: نمیدانم چرا معاون اول رییسجمهور چنین رقمی را برای قیمت دلار اعلام کردهاند؟ تا چه زمانی با بگیر و ببند میخواهیم مسایل اقتصادی را حل کنیم. وی با بیان اینکه اتاق بازرگانی تهران باید در مورد اعلام این نرخ به معاون اول رییسجمهور تذکر دهد، گفت: همه میدانند که عملیاتی کردن این نرخ برای دلار امکانپذیر نیست.
آزادسازی اقتصاد، تنها راه نجات
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران با طرح این سوال که چقدر در سالهای گذشته با بازداشت صرافها و امثال جمشید بسمالله در کنترل بازار ارز موفق بودهایم گفت: تا کی میخواهند این گونه پیش روند؟ چرا نمیخواهند بدانند که تنها راه نجات ما حرکت در جهت آزادسازی اقتصاد است.
وی با تاکید بر اینکه اتاق در سالجاری باید موضعگیری صریح، روشن و تندی داشته باشد، گفت: به نظرم باید به مسوولان شوک و تکان داد زیرا این مسوولان توجه ندارند که این مسیرهایی که میروند، چقدر ما را به سمت سقوط میبرد.
وی در ادامه در مورد حمایت از کالای ایرانی بیان داشت: برای حمایت از کالای داخلی باید تولید رقابتی و با کیفیت باشد و برای این منظور واحدهای تولیدی باید بهرهور و دانشمحور شوند. وی افزود: مهمترین کاری که وزارت صنعت در سالهای ۹۵ و ۹۶ برای حمایت از تولید داخلی انجام داد توزیع تسهیلات مالی بین بنگاههای اقتصادی بود و این اتفاق نشان میدهد که درک وزارت صنعت از حمایت از صنعت توزیع منابع مالی است.
پورقاضی بیان داشت: برنامه امسال در حمایت از تولید داخلی تحت عنوان نوسازی باز هم توزیع پول است. عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران اظهار داشت: برای بهبود اقتصاد نیازمند سرمایهگذاری هستیم و اقتصادی که غیرقابل پیشبینی است، کسی در آن حاضر به سرمایهگذاری نیست.
وی با تاکید بر اینکه دولت و وزارت امور خارجه باید برای بهبود روابط با همسایگان اقداماتی را انجام دهند، گفت: بهبود وضعیت اقتصاد بستگی به بهبود روابط با همسایگان دارد.
پورقاضی همچنین تصریح کرد: اتاق، امسال را سال موضعگیری صریح تعیین کند زیرا قرار نیست ما بنشینیم و به راحتی گوش دهیم که معاون اول رییسجمهور بگوید دلار ۴۲۰۰ تومان و قرار نیست بنشینیم و کسی مسوولیت بانک مرکزی را بر عهده داشته باشد که حرفهای نیست.
دولت درآمد جدید کسب کرده؟
دیگر عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران نیز در ادامه با انتقاد از دولت درباره تلاطم بازار ارز گفت: دولت یکشبه اعلام میکند که نرخ ارز باید ۴۲۰۰ شود، این سوال در ذهن مخاطب ایجاد میشود که آیا دولت ظرف ۴۸ ساعت گذشته درآمد جدید کسب کرده است. فریال مستوفی همچنین با اشاره به شعار حمایت از کالای ایرانی گفت: باید فضای کسب و کار درست شود و مشکل ما عدم داشتن برنامه است.
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران بیان داشت: اگر دولت تصمیم بگیرد که محیط کسب و کار را بهبود دهد و آن را اجرا کند و مساله فساد که در مملکت غوغا میکند را حل کند و همچنین رانت را حذف کند، آنگاه دیگر نیاز به کمک یارانهای از تولید نیست.
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران با اشاره به اعلام معاون اول رییسجمهور در مورد دلار ۴۲۰۰ تومانی گفت: تعجب میکنم که جهانگیری چرا دلار را ۴۲۰۰ تومان اعلام کرد، آیا حتما باید نرخ دلار به ۶۰۰۰ تومان میرسید. وی گفت: ظرف ۴۸ ساعت گذشته چه اتفاقی افتاده است، آیا درآمد دیگری ظرف دو روز وارد کشور شده که ما میتوانیم به همه متقاضیان دلار ۴۲۰۰ تومانی بدهیم. چرا این کار را ظرف یک ماه گذشته انجام ندادیم تا چنین تلاطمی در مملکت به وجود نیاید. مستوفی گفت: تا با دنیا تعامل نداشته باشیم مشکلاتمان حل نمیشود.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد