20 - 07 - 2017
توسعه صادرات با همگرایی بازارهای همسایه
در حال حاضر گذشته از چالشها و مشکلاتی که در زمینه پرداخت مشوقهای صادراتی و همچنین فراهم نبودن زیرساختهای اقتصادی کشور مطرح میشود، برخی سیاستگذاریهای صادراتی نیز دچار ضعف است. بر همین اساس مدیرعامل صندوق ضمانت صادرات ایران معتقد است که تجارت ما از سیاستهایی که در منطقه اعمال میشود، تاثیر میپذیرد. بنابراین ما به غیر از چند کشور مانند عراق، افغانستان، سوریه و عمان دیگر با بسیاری از کشورهای منطقه رابطه تجاری نزدیکی نداریم اما باید تلاش کنیم که در منطقه همگرایی لازم با بازارهای همسایه خود را پیدا کنیم.
کمال سیدعلی افزود: به دلیل توان بالایی که بنیه اقتصادی کشور ما دارد و همچنین پتانسیلهای مختلفی که در انرژی، کالاهای صنعتی و سنتی داریم، میتوانیم در منطقه، بازارهای بسیار خوبی را به لحاظ صادراتی برای خود فراهم کنیم.
وی در رابطه با این موضوع که در حال حاضر وضعیت صادرات ایران به چه صورت است، گفت: افزایش ریسکهای سیاسی و ژئوپولتیک منطقه و جهان، تجارت خارجی را تحت تاثیر خود قرار داده است به نحوی که واردات، صادرات و همچنین رکودی را که در امر سرمایهگذاری، فاینانس و تجارت دنیا به وجود آمده، تحت تاثیر خود قرار داده است.
مدیرعامل صندوق ضمانت صادرات ایران افزود: طی دو، سه سال اخیر حجم تجارت جهانی کاهش یافته است. این ریسکهای سیاسی با توجه به بیثباتی دولتها، اعمال تحریمهای دوجانبه و چندجانبه و ناآرامیها و جنگهای داخلی و خارجی بر روی شرایط مربوط به صادرات و واردات اثر گذاشتهاند. در منطقه ما نیز تجارت خارجی تاثیر مستقیمی از این فضا دریافت کرده است. به هر حال جنگ یمن، سوریه، عراق و تنشهای اخیر روسیه با دنیا و... فضاهای ناامنی را درست کرده که این فضاهای ناامن سبب میشود تا ریسکهای تجاری افزایش پیدا کند. یکی از ابزارهایی هم که میتواند این ریسکهای تجاری را در دنیا کاهش دهد، صندوقهای ضمانت صادرات یا موسسات بیمه اعتبار هستند. وی در واکنش به چالشهایی که بر سر راه صادرات مواد غیرنفتی در کشور وجود دارد، اظهار کرد: برجام یکی از سنگینترین تحریمهایی بود که علیه ما وجود داشت و با برداشته شدن آن مقداری در امر تجارت فراغت پیدا کردیم البته همچنان با اثرات آن دستبهگریبان هستیم.
کمال سیدعلی بیان کرد: مقررات بینالمللی نیز تغییرات زیادی کرده، به این ترتیب که مقررات احتیاطی بانکها یا بحث FATF و همچنین مسایل مربوط به تامین مالی تروریسم و مبارزه با پولشویی نیز اتفاقاتی بوده که در رابطه با این قضیه افتاده است. از اینرو تا فضاهای سیستم بانکی ما آماده شود، باید سعی کنیم که کاهش ریسک داخلی و خارجی داشته باشیم. وی اظهار کرد: به هر حال در داخل با مباحث مربوط به انتخابات و مشکلات مربوط به موسسات مالی اعتباری و بانکها مواجه شدیم اما با تمام این تفاسیر معتقدم ما باید بیشتر ریسکهای خارجی را کاهش دهیم تا به این ترتیب بتوانیم در منطقه حرکت کنیم و تجارت خود را فعال کنیم. البته این موضوع باید پایدار باشد و نباید به صورت مقطعی وارد بازار کشوری شویم. باید تعداد زیادی از کشورهای منطقه را (بیش از ۱۰ کشور همسایه) که خود این کشورها هم دارای نفت و گاز هستند، در یک سیستم تجاری قرار دهیم.
این فعال اقتصادی افزود: البته من معتقدم فضای سیاسی دنیا بر فضاهای اقتصادی و تجاری حاکم شده است. یعنی نگاهی که در گذشته درخصوص یکدستشدن بازارهای جهانی، نزدیک شدن کشورها و برداشتن مرزها و... وجود داشته، اکنون وجود ندارد. در یکی، دو سال اخیر پالسهای منفی و سیگنالهای خاصی مطرح میشود که بسیاری از کشورها بحث دیوار کشیدن و حساسیتهایی را که نگاه ملی را بر منافع بینالمللی و نگاههای اینترنشنال ارجح دانست، مطرح میکنند و تغییری اساسی در این زمینه حاصل شده است.
وی در ادامه با بیان اینکه تجارت ما نیز از این مجموعهها و سیاستهایی که در منطقه اعمال میشود تاثیر میپذیرد، گفت: ما باید تلاش کنیم در منطقه همگرایی لازم با بازارهای همسایه خود را پیدا کنیم. به این صورت است که میتوانیم در منطقه، بازارهای بسیار خوبی را به لحاظ صادراتی برای خود فراهم کنیم. البته فرض اول، یک دیپلماسی اقتصادی صحیح با سایر کشورهاست.
کمال سیدعلی بیان کرد: فرض دیگر این است که با توجه به اینکه تجارت به همراه بانک مطرح میشود و زمانی که ما بخواهیم تجارتی انجام دهیم، بانک هم در کنار آن میبینیم، بنابراین اگر بانکهای ما نتوانند روابط کارگزاری خود را با سایر بانکها برقرار کنند، در نتیجه تجارت ما با مشکل مواجه خواهد شد.
وی با بیان راهکارهایی برای حل مشکلات داخلی کشور خاطرنشان کرد: درخصوص داخل باید تلاش کنیم فضای کسبوکار خود را سامان دهیم. کاهش ریسک کشوری یعنی اینکه سرمایهگذار داخلی ما به سرمایهگذاری بلندمدت تمایل پیدا کند و از سفتهبازی، معاملات صرفاً تجاری و خدماتی جدا شده و به سرمایهگذاریهای بلندمدت که زیرساختهای اقتصادی کشور محسوب میشود توجه کند. برای آنکه ریسک تجاری خود را کاهش دهیم باید به مبارزه با فساد پرداخته و به حاکمیت قانون احترام بگذاریم و شفافیت را سرلوحه کار خود قرار دهیم که فکر میکنم باید در دولت یازدهم این اتفاق بیفتد و در غیر این صورت کماکان با مشکل کمبود تزریق سرمایه در داخل کشور دستوپنجه نرم میکنیم.
وی در ادامه گفت: در گذشته میتوانستیم در حد ۴۰-۳۰ میلیارد دلار از وامهای خارجی استفاده کنیم اما در حال حاضر این صندوق هنوز برای ما باز نشده است. سرمایهگذاران خارجی و فاینانسورها در گذشته به بازار ایران به عنوان اولین بازار فاینانسی توجه میکردند اما در حال حاضر خطوط فاینانسهای ما فعال نشده است که در کنار افزایش سرمایهگذاری داخلی، سرمایهگذاری خارجی هم صورت بگیرد.
مدیرعامل صندوق ضمانت صادرات افزود: به هر حال اقتصاد شناور است و باید در بینالملل در حال حرکت باشد و نمیتوانیم بگوییم با دیوار کشیدن دور خود، تمام تولیداتمان را مصرف میکنیم. یکی از اتفاقات خوب طی چند سال گذشته این است که افزایش صادرات ما در حد وارداتمان بوده. این یعنی بینیازی از نفت، اقتصاد مقاومتی، کاهش ریسک کشوری و رفع نگرانیهای ما. این روزها بر اثر اتفاقاتی که در قطر افتاده است، مردم به سمت فروشگاهها و مغازههای بزرگ رفته و اجناس را از آنجا برداشتهاند، البته اجناس این فروشگاهها باز هم از طریق شرکتها تکمیل خواهد شد اما اگر کسی بخواهد با اقتصاد مقاومتی تعامل داشته باشد، ضمن اینکه با بازارهای بینالمللی ارتباط دارد، باید توان تامین کالاهای مورد نیاز خود را نیز داشته باشد که این موضوع به اقتدار آن کشور کمک خواهد کرد. البته قرار نیست امروزه همه کشورها تمام محصولات را تولید کنند اما با توجه به پهناور بودن کشور، باید کالاهای اساسی خود را تا حد ممکن تولید کنند.
وی در پاسخ به سوالی درباره اینکه توسعه صادرات کشورمان به چه استراتژیهایی نیاز دارد، گفت: با توجه به وسعت کشورمان باید کالاهای اساسی خود را تولید کنیم. برای مثال با توجه به بارندگی خوبی که در سال گذشته داشتهایم، امیدواریم امسال نیازی به واردات گندم نداشته باشیم و همین موضوع امتیاز خوبی برای ما به شمار میرود. اگر قصد داریم صادراتمان افزایش پیدا کند، باید به بهبود فضای رقابتی، نرخ ارز و شفافیت تجاریمان بپردازیم. به ویژه میتوانیم خدمات فنیمهندسی خود را در کشورهای همسایه، CIS، حتی کشورهای آفریقایی و آمریکای لاتین توسعه دهیم.
مدیرعامل صندوق ضمانت صادرات همچنین درخصوص اقدامات این صندوق برای کاهش ریسک تجاری بیان کرد: در صندوق ضمانت صادرات در رابطه با کاهش ریسک و تسهیل تجارت بینالملل از ابزارهایی استفاده میکنیم که به واسطه آنها تحلیل ریسک میکنیم و به ارزیابی ریسک اقتصادی کشورهای هدفمان میپردازیم، در ضمن همانطور که در دنیا صندوق ضمانت صادرات ایران را رتبهبندی میکنند، ما نیز کشورهای هدفمان را برای خود رتبهبندی میکنیم.
وی افزود: الگوهای ما نیز بررسی ریسک کشوری، ریسک بانکهای طرف مقابل و ریسک شرکتهایی است که طرف معامله تجاری ما هستند که بتوانیم از این طریق با آنها کارهایی بلندمدت انجام دهیم. به هر حال با این ارزیابیها، توان بازپرداخت وجوه صادرکنندگان خود را بالاتر میبریم.
کمال سیدعلی گفت: بهطور کلی سه مشتری در خارج از کشور داریم؛ دولتها، بانکها و شرکتهای خصوصی که هر سه این مشتریها قابل ارزیابی و بررسی هستند.
مدیرعامل صندوق ضمانت صادرات در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه نقش صندوق ضمانت صادرات در توسعه صادرات مواد غیرنفتی و تاکنون صندوق ضمانت صادرات چه اقداماتی انجام داده است، بیان کرد: همانگونه که قبلتر هم اشاره کردم، ما کاهش ریسک صادرکنندگان خود را با دادن اطلاعات و بیمه کردن وجوهشان که در خارج از کشور باید به دست آورند، انجام میدهیم یعنی اگر نتوانستند پولشان را به دلیل عدم تمایل، ورشکستگی یا دلایل سیاسی مختلف از طرف خارجی دریافت کنند، آن را از ما میگیرند. البته این در صورتی است که از ابتدای کار صادرات خود را بیمه کرده باشند. ما نیز همانند همتاهای خود در خارج از کشور مثل ساچه ایتالیا، هرمس آلمان، کوفاس فرانسه و...، حتی موسسه بیمه اعتبار که در دنیا وجود دارد محصولات را ارائه میدهیم و روابط ما با بانکها، دولتها و شرکتهای خصوصی در زمینه اعتبارسنجی آنها و ارائه اطلاعات اعتباری آنها به صادرکنندگان کشورمان وجود دارد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد