تناقض در برنامه هفتم

«جهان‌صنعت»- براساس آمار وزارت جهاد کشاورزی سالانه برای تولید محصولات کشاورزی ۷۰میلیارد مترمکعب آب مصرف می‌شود و این عدد از سوی وزارت نیرو ۸۱‌میلیارد مترمکعب اعلام می‌شود اما در سند امنیت غذایی تاکید شده که این رقم باید به 5/‏‏‏51‌میلیارد مترمکعب برسد.
در افق اجرای سند امنیت غذایی تا ۱۴۱۱ بر خودکفایی برخی محصولات تاکید شده که براین اساس تولید محصولات کشاورزی باید از ۱۳۳میلیون تن به ۱۶۰‌میلیون تن برسد که بسیاری از کارشناسان حوزه کشاورزی اذعان می‌کنند که دستیابی به این میزان تولید با این حجم آب مصرفی امکان ندارد. در این راستا پیمان فلسفی، نایب رییس کمیسیون کشاورزی می‌گوید: براساس برآوردها برای تحقق برنامه تولید به ۱۶۰‌میلیون تن به حدود ۱۰۰میلیارد مترمکعب آب نیاز است در حالی که در برنامه هفتم آمده مصرف آب در حوزه کشاورزی باید به رقم 5/‏‏‏51‌میلیارد مترمکعب کاهش پیدا کند.
فلسفی با بیان اینکه این مساله یکی از تناقض‌های سند امنیت غذایی است، گفت: عدد آب مصرفی تاکید شده فقط برای تولید کالاهای اساسی است. بنابراین چگونگی محاسبات این مصرف آب و تولید محصولات کشاورزی جای تعجب دارد و در این خصوص باید فکری کرد و وزارت نیرو برای تامین آب باید راهکار پیشنهاد دهد.
این درحالی است که معاونت امور آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی اذعان می‌کند که امکان تحقق افزایش تولید محصولات کشاورزی به ۱۶۰‌میلیون تن و کاهش مصرف آب بخش کشاورزی به ۵۱‌میلیارد مترمکعب تا افق ۱۴۱۱ وجود دارد اما دستیابی به این امر مستلزم تحویل آب حجمی است.
در این راستا صفدر نیازی، معاونت امور آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی در پاسخ به این سوال که براساس سند امنیت غذایی تا افق ۱۴۱۱ امکان تحقق سیاست افزایش تولید محصولات کشاورزی و در مقابل کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی وجود دارد، گفت: هر اقدامی و هر تصمیمی یک‌سری الزاماتی می‌طلبد، این سند امنیت غذایی که توسط رییس‌جمهور ابلاغ شد مستلزم الزاماتی است اما آنچه حائز اهمیت است اینکه امسال با شروع برنامه هفتم در حوزه ما یک‌درصد از الزامات فراهم نشده است که طبیعتا به برنامه نمی‌رسیم.
به گفته او، امسال در برنامه هفتم قرار است ۲۰۰هزار هکتار سامانه آبیاری تحت‌فشار، ۱۵۰‌هزار هکتار آبیاری زیرسطحی، ۷۰‌هزار هکتار شبکه و ۳‌هزار کیلومتر قنات مرمت کنیم اما تجهیز و نوسازی رقمی نزدیک به ۱۵۰ همت اعتبار می‌خواهد که با گذشت ۱۰ماه تنها ۳۰۰ تا ۴۰۰‌میلیارد تومان پول گرفتیم، در حالی که ۱۵۰‌همت باید می‌گرفتیم و موافقتنامه با سازمان برنامه و بودجه ۴‌همت، سال بعد 5/‏‏‏4‌همت است در حالی که ۱۶۰‌همت نیاز داریم.
نیازی ادامه داد: براساس سند امنیت غذایی تا افق ۱۴۱۱ مصرف آب باید به ۵۱‌میلیارد مترمکعب برسد اما واقعیت این است که برای تحقق این امر باید آب را به طور حجمی در اختیار ما قرار دهند.
هدف‌گذاری کاهش مصرف آب بخش کشاورزی
معاونت آب و خاک وزارت جهاد با تاکید بر این موضوع که تا پایان برنامه هفتم دستیابی به مصرف آب بخش کشاورزی به ۶۵‌میلیارد مترمکعب همزمان با تحویل آب حجمی وجود دارد، افزود: اگر تحویل آب حجمی شود، تا پایان برنامه هفتم مصرف آب به ۶۵‌میلیارد مترمکعب می‌رسد که الزامات آن در برنامه مشخص شده و خوشبختانه در برنامه هفتم و سند امنیت غذایی برای حوزه آب و خاک شاخص‌گذاری شده است.
به گفته او، در سند امنیت غذایی قرار است سامانه نوین آبیاری به ۶‌میلیون هکتار برسد که براین اساس سالانه ۳۰۰‌هزار هکتار سامانه آبیاری تحت‌فشار باید اجرا شود، در حالی که سالانه ۵‌درصد هم عملی نمی‌شود که براین اساس به برنامه نمی‌رسیم.
معاون وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه دو مولفه و عنصر مهم در تامین و تولید آب و خاک است، افزود: بهره‌وری سه رکن آب و خاک، به نژادی و به زراعی است که عملیات به‌ زراعی شامل مدیریت مزرعه، مبارزه با آفات و بیماری، مکانیزاسیون و … است، ارقامی که مقاوم به سرما و گرما و عملکرد بالا هستند و ارقام مقاوم به شوری الزاماتی دارد.
شرط دستیابی به افزایش تولید محصولات کشاورزی
نیازی ادامه داد: اگرچه عنوان می‌شود که بخش کشاورزی ۸۰‌‌میلیارد مترمکعب آب مصرف می‌کند، اما اگر الزامات انجام شود و تحویل آب حجمی صورت بگیرد، امکان ذو شرط تولید ۱۶۰‌میلیون تن و کاهش مصرف آب به ۵۱‌میلیارد مترمکعب وجود دارد.
او با اشاره به برنامه‌های معاونت آب و خاک در برنامه هفتم بیان کرد: براساس برنامه سالانه آبیاری تحت‌فشار در ۲۰۰‌هزار هکتار، آبیاری زیرسطحی ۱۵۰هزار هکتار، قنوات سه‌هزارکیلومتر، شبکه‌ها سالی ۷۰هزار، تجهیز و نوسازی سالی ۷۰‌هزار هکتار باید اجرا شود که برای محقق شدن این شاخص‌ها در ابتدای امسال برآورد کردیم که رقمی بالغ بر ۱۴۷ همت اعتبار نیاز داریم، در حالی که امسال موافقتنامه با 1/4 همت موافقتنامه با سازمان برنامه‌وبودجه رد و بدل کردیم و آنچه تخصیص یافته ۴۰۰‌میلیارد تومان یعنی ۱۰درصد مصوب است و بدیهی است که وقتی یک‌درصد اعتبارات مورد نیاز تامین نشده به برنامه نمی‌رسیم، از این رو به دنبال آن هستیم که از طریق دیگر روش‌ها همچون بخش ‌خصوصی و خیرین به اهداف دست‌یابیم.
مصرف ۸۰‌میلیارد مترمکعب آب در بخش کشاورزی واقعیت ندارد
نیازی با اشاره به اختلاف نظرات وزارت جهاد با وزارت نیرو در خصوص میزان آب مصرف فعلی گفت: براساس نظر موسسه فنی و مهندسی که بیش از ۱۰۰ محقق و هیات علمی در آن مشغول به فعالیت هستند و کار میدانی سنگینی که در پنج سال گذشته روی ۳۸ محصول کل کشور انجام دادند تا براساس آن دبی آب مصرفی بخش کشاورزی را محاسبه کردند، به عدد ۷۲‌میلیارد مترمکعب رسیدند که اکنون میزان مصرف کمتر است که باید برآورد شود چراکه این آمار تخمینی است و اختلاف ما و وزارت نیرو در همین است، در حالی که وزارت نیرو عدد ۸۰‌میلیارد مترمکعب مصرف در بخش کشاورزی را عنوان می‌کنند که ما این عدد را قبول نداریم.
معاون وزیر جهاد کشاورزی گفت: در قانون برنامه‌های پنجم، ششم و هفتم شورای‌عالی آب تاکید کرده که آب حجمی تحویل داده شود و متولی این کار وزارت نیرو است، ما مصرف‌کننده هستیم که آب را تحویل بگیریم و تبدیل به غذا کنیم، در این راستا جلسات خوبی با وزارت نیرو داریم تا به تعامل و برنامه مشترک به منظور هم‌افزایی برسیم تا بحث امنیت غذایی محقق شود.