تمام گزینه‌های وزارت میراث فرهنگی

نادر نینوایی- با اتمام انتخابات ریاست‌جمهوری و خوابیدن تب‌وتاب‌ انتخابات، چشم فعالان اقتصادی و مردم به کابینه احتمالی مسعود پزشکیان است.
هنوز به صورت رسمی خبری از گزینه نهایی رییس‌جمهور جدید برای وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی اعلام نشده است اما انتخاب کارگروه انتخاب وزیر به سبب وجود برخی نام‌ها در آن با انتقادات جدی مواجه شده است.
در شرایط پر بیم و حساس کنونی که نام برخی چهره‌های طرف نقد فعالان میراث در لیست کارگروه دیده می‌شود، تب و تاب گمانه‌زنی‌ها درخصوص اینکه چه کسی باید در ساختمان آجری و گردوغبار گرفته وزارتخانه در خیابان آزادی تهران تکیه بر مسند وزارت میراث فرهنگی بزند، از هر زمان دیگر داغ‌تر شده است.
با توجه به گمانه‌زنی‌ها و نام‌های مطرح شده، در این گزارش سعی می‌کنیم نگاهی کوتاه و مختصر به کارنامه و سوابق هر یک از گزینه‌های احتمالی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی
داشته باشیم.
* احمد مسجدجامعی
احمد مسجدجامعی 68ساله عضو و رییس پیشین شورای اسلامی شهر تهران و وزیر پیشین فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت سیدمحمد خاتمی بوده ‌است. مسجدجامعی البته در حوزه‌های سه‌گانه وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی فعالیت نداشته است اما سابقه حضور او در حوزه فرهنگی شاید دلیل مطرح شدن نام او به عنوان گزینه وزارت باشد.
* علی‌اصغر مونسان
مونسان در دولت حسن روحانی و در مردادماه 98 به سرپرستی وزارت تازه‌تاسیس میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی منصوب شد که البته در دوران فعالیتش با نقدهای جدی مواجه بوده است. مونسان همچنین عضویت در هیات‌مدیره و تصدی مدیرعاملی سازمان منطقه آزاد کیش را در کارنامه دارد.
* مسعود سلطانی‌فر
سلطانی‌فر در دولت دوم روحانی سمت وزیر ورزش و جوانان را برعهده داشت. او در فاصله سال‌های ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۵ در دولت یازدهم نیز به عنوان رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری فعالیت داشته است.
* سید‌رضا صالحی‌امیری
صالحی‌امیری رییس سابق کمیته ملی المپیک ایران، قائم‌مقام و معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران و رییس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران بوده است.
او در آغاز کار دولت حسن روحانی، هفتاد روز سرپرست وزارت ورزش و جوانان بود. البته باید اذعان داشت که او نیز مثل بسیاری دیگر از گزینه‌های مطرح‌شده سابقه و کارنامه موثری در حوزه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ندارد.
* سیدمحمد بهشتی‌شیرازی
سیدمحمد بهشتی‌شیرازی احتمالا به لحاظ تجربه و سابقه فعالیتش در حوزه میراث فرهنگی مرتبط‌تر از بسیاری از گزینه‌ها باشد. او که نخستین رییس سازمان میراث فرهنگی محسوب می‌شود از سال ۱۳۷۶ تا سال ۱۳۸۳ و در دولت دوم محمد خاتمی ریاست سازمان میراث فرهنگی و گردشگری سابق را برعهده داشته است.
بهشتی‌شیرازی همچنین در فاصله سال‌های ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۷ رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی بوده است و حمایت بخشی از جامعه میراث فرهنگی را پشت خود می‌بیند. با این همه شاید بهشتی‌شیرازی گزینه ایده‌آل فعالان حوزه گردشگری نباشد و البته که برخی فعالان میراث فرهنگی هم نقدهایی به او وارد آورده‌اند.
*خانم‌های دارای شانس وزارت
صحبت‌های مطرح‌شده در مناظرات نشان داد که انتظار حضور پررنگ‌‌تر زنان در کابینه دولت وجود دارد و هیچ بعید نیست که انتخاب مسعود پزشکیان برای وزارت میراث فرهنگی و گردشگری هم یک زن باشد. زهرا احمدی‌پور که برای چند ماه و در بین سال‌های ۹۵ تا ۹۶ ریاست سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری را برعهده داشته یکی از گزینه‌های تصدی وزارت میراث فرهنگی است.
مدت کم مسوولیت در سازمان میراث فرهنگی و نیز سمت‌های بعضا متفاوتی که برعهده داشته اما تا حدودی شانس او را برای تصدی عنوان وزیر گردشگری کمتر از سایر گزینه‌های مطرح‌شده می‌کند.
احمدی‌‌پور از سال ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۲ مدیرکل تقسیمات کشوری وزارت کشور بوده و در حد فاصل سال‌های ۸۲ تا ۸۴ معاون ورزش بانوان سازمان تربیت بدنی دولت دوم خاتمی بوده است. دیگر گزینه خانم مطرح‌شده برای تصدی پست وزارت میراث فرهنگی الهام فخاری است. فخاری متولد ۱۳۵۴ است. وی روان‌شناس، استاد دانشگاه و عضو پیشین شورای اسلامی شهر تهران، ری و تجریش است و سابقه فعالیتش چندان ارتباطی با میراث و گردشگری ندارد.
*غلام‌حیدر ابراهیم‌بای‌سلامی
او نماینده دور پنجم و ششم مجلس شورای اسلامی بوده و در ستاد انتخاباتی مسعود پزشکیان نیز ریاست کمیته گردشگری را برعهده داشته است. ابراهیم‌بای‌سلامی برای چهار سال یعنی در فاصله سال‌های ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۸ مدیرعامل و عضو هیات مدیره هلدینگ گردشگری تامین اجتماعی به عنوان یکی از مهم‌ترین سازمان‌های گردشگری کشور بوده است. بای‌سلامی همچنین برای حدود ۱۵سال نیز عضو پیوسته هیات‌مدیره انجمن گردشگری ایران بوده و ارتباطات مناسبی با فعالان صنعت گردشگری دارد.
* عزت‌الله ضرغامی
شاید کمی عجیب به نظر برسد که وزیر میراث فرهنگی و گردشگری دولت قبل در دولت چهاردهم در سمت خود ابقا شود اما توصیه رهبری به استفاده از نیروهای انقلابی از یک‌سو و عملگرا بودن و انعطاف‌پذیر بودن ضرغامی ممکن است باعث شود که انتخاب او از سوی رییس دولت چهاردهم، چندان هم دور از ذهن نباشد؛ به ویژه که ضرغامی بلافاصله پس از پیروزی مسعود پزشکیان با انتشار پیامی به او تبریک گفت تا پالس مثبت اولیه را فرستاده باشد.
هرچند ضرغامی در دولت سیزدهم برای سه سال وزیر میراث فرهنگی بود اما نگاهی به سابقه فعالیت او نشان می‌دهد که سایر سوابق اجرایی‌اش چندان ارتباطی با این حوزه ندارد. وی در دهه ۶۰ سرتیپ دوم سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بوده و در دهه۸۰ و اوایل دهه ۹۰ پنجمین رییس سازمان صدا و سیما بوده است.
ضرغامی همچنین پیش از این عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی بوده است. تحصیلات ضرغامی نیز چندان ارتباطی با حوزه‌های میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ندارد. او کارشناسی مهندسی عمران و کارشناسی ارشد مدیریت صنعتی دارد. از این گذشته ضرغامی منتقدان سرسختی نیز در میان فعال میراث فرهنگی دارد که کارزاری برای انتخاب نشدن او به راه انداخته‌اند و می‌گویند نمی‌خواهند که دوران او تکرار شود.
در کنار گزینه‌های ذکرشده نام افرادی نظیر پیروز حناچی شهردار سابق تهران نیز به عنوان گزینه وزارت میراث فرهنگی مطرح شده است‌.
در نهایت باید اذعان داشت رییس‌جمهور تا نیمه شهریورماه فرصت دارد لیست نهایی هیات وزیران را به مجلس شورای اسلامی بدهد و البته پیش‌بینی می‌شود این روند با سرعت بیشتری به انجام برسد و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی هرچه سریع‌تر وزیر بعدی خود را بشناسد؛ وزیری که امیدواریم با وجود تمام نقدهای وارد شده به کارگروه انتخاب وزیر، گزینه مطلوبی باشد و زمینه را برای حفاظت از میراث فرهنگی و توسعه و رونق گردشگری و صنایع‌دستی فراهم کند.