تلاش برای بقا

«جهان‌صنعت»- وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات اظهار کرد که ۶۲ درصد از کسب‌و‌کارهای اینترنتی تنها سه ماه دیگر دوام خواهند آورد، شش درصد تا شش ماه به بقای خود ادامه می‌دهند و ۳۲ درصد ممکن است بتوانند تا پایان سال به فعالیت خود ادامه دهند. به گفته محمدجواد آذری‌جهرمی کرونا بر ۷۲ درصد از کسب‌و‌کارهای اینترنتی خسارت‌های جبران‌ناپذیری وارد کرده که موجب تعدیل نیروی گسترده از سوی مدیران این شرکت‌ها شده است. شیوع ویروس کرونا به کسب‌و‌کارهای اینترنتی ضررهای جبران‌ناپذیری وارد کرده است. کارشناسان معتقدند تنها استارت‌آپ‌هایی باقی می‌مانند که زیرمجموعه یک مجموعه قوی‌تر یا یک هلدینگ بزرگ باشند و کسب‌و‌کارهای اینترنتی کوچک از بین می‌روند. فعالان اکوسیستم استارت‌آپی نیز خواهان حمایت گسترده دولت هستند تا به بقای خود ادامه دهند. در این میان بیشترین خسارت‌ها متوجه استارت‌آپ‌های گردشگری و تحویل غذا بوده و بیشترین درآمدزایی مرتبط به فروشگاه‌های اینترنتی یا تحویل کالا در زمینه خواروبار بوده است. استارت‌آپ‌های گردشگری به دلیل اینکه پس از لغو سفر و بلیت‌ها، پول مردم را به آنها بازنگردانده‌اند با شکایت‌های گسترده از سوی مردم مواجه شده‌اند. به گفته وزیر ارتباطات ۵۱ درصد شرکت‌ها به دلیل از بین رفتن تقاضا دچار چالش شدند. به نظر می‌رسد پس از شیوع کرونا میزان تقاضا و سبد کالای مردم به کلی تغییر کرده و دیگر مانند گذشته مصرف‌گرا نیستند بلکه ترجیح می‌دهند مایحتاج ضروری را خریداری کنند و در صورت طولانی شدن شیوع کرونا این رفتار تبدیل به یک عادت می‌شود. البته صنعت تبلیغات می‌تواند مجددا مصرف‌گرایی را به جامعه بازگرداند اما استارت‌آپ‌های کوچک توانایی تبلیغات گسترده را ندارند.
۶۲ درصد شرکت‌های حوزه ارتباطات تنها سه ماه دیگر تاب می‌آورند
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در گزارشی از عملکرد وزارتخانه خود به میزان آسیبی که به واسطه کرونا شرکت‌های‌ حوزه فناوری وارد شده اشاره کرد و گفت ۶۲ درصد از شرکت‌های این حوزه تنها می‌توانند برای مدت سه ماه تاب بیاورند و فعالیت خود را ادامه بدهند.
محمدجواد آذری‌جهرمی با اشاره به اینکه تاب‌آوری شرکت‌ها در شرایط فعلی بسیار اندک است، ‌ادامه داد: ۶۲ درصد شرکت‌های حوزه ارتباطات کمتر از سه ماه دیگر می‌توانند شرایط فعلی را تاب بیاورند، شش درصد نهایت تا شش ماه و ۳۲ درصد باقی مانده تا پایان سال ممکن است بتوانند به فعالیت خود ادامه بدهند. او گفت: برای بررسی تاثیر کرونا شرکت‌های حوزه فناوری اطلاعات چهار دسته از این کسب‌و‌کارها را مورد بررسی قرار دادیم. دسته اول شرکت‌هایی که کارشان ارائه خدمات آنلاین مانند فروشگاه‌های اینترنتی، پلتفرم‌های تحویل کالا و ارائه‌دهندگان خدمات مانند تاکسی‌های آنلاین است.وزیر ارتباطات افزود: دسته دوم شرکت‌های خدمات نرم‌افزاری است که شامل تولید و توزیع نرم‌افزارها و بازی‌های رایانه‌ای می‌شوند. کسب‌و‌کارهای حضوری مانند خدمات شبکه که حتما نیاز به حضور فیزیکی افراد دارد و در نهایت دسته چهارم که ارائه‌دهندگان خدمات آنلاین پزشکی شامل خدمات حوزه‌های سلامت و مشاوره‌های آنلاین هستند. شرکت‌های نرم‌افزاری به شرکت‌های مربوط به کسب‌وکارهای حضوری و ارائه‌دهندگان نرم‌افزار تقسیم می‌شوند.
او گفت: تاثیر منفی کرونا بر ۷۲ درصد کسب‌و‌کارها کاملا مشهود بوده و اغلب آنها دست به تعدیل نیرو زده‌اند، اما در این میان کسب‌و‌کارهای حوزه پزشکی توانسته‌اند به رشد خوبی دست پیدا کنند. وزیر ارتباطات بیان کرد: ۵۱ درصد شرکت‌ها به دلیل از بین رفتن تقاضا دچار چالش شدند، مانند اتفاقی که برای شرکت‌های گردشگری و هواپیمایی به وجود آمد و تمام کسب‌و‌کارشان برای مدت طولانی تعطیل شد. ۳۲ درصد به دلیل مشکلاتی که در زنجیره ارزش به وجود آمد درگیر چالش شدند و ۳۷ درصد به دلیل اینکه نیروی انسانی‌شان ترجیح دادند سرکار حاضر نشوند، مشکلات زیادی را تجربه کردند. او تاکید کرد: اولین چالشی که کسب‌و‌کارها با آن مواجه هستند، حقوق کارمندان‌شان است که منجر به تعدیل نیرو می‌شود. پرداخت بیمه، مالیات، اجاره‌بها و بازپرداخت وام‌ها نیز از مشکلات بزرگ کسب‌و‌کارها هستند. شرکت‌هایی مانند اسنپ و تپسی طی این مدت ۷۰ درصد کاهش سفر داشته‌اند و با وجود اینکه در این روزها سفارش‌شان ۲۰ درصد بیشتر شده اما هنوز به حالت عادی برنگشته‌اند.
وزیر ارتباطات در پایان گفت: با استفاده از پتانسیل ۱۰۰ میلیارد تومانی صندوق نوآفرین به این مجموعه‌ها کمک خواهیم کرد. ضمن اینکه در فکر افزایش موجودی صندوق نیز هستیم.
بقا بر اساس قانون جنگل
کارشناسان بر این باورند که استارت‌آپ‌های وابسته یا زیرمجموعه شرکت‌ها و هلدینگ‌های بزرگ قادر به حفظ بقای خود هستند اما شرکت‌های کوچک و ضعیف بر اثر کرونا از بین خواهند رفت.
محمود محمدی، مشاور کسب‌و‌کارهای اینترنتی در گفت‌و‌گو با «جهان‌صنعت» اظهار کرد: برخی از کسب‌و‌کارهای اینترنتی در حال رشد هستند. کسب‌و‌کارهایی که در حوزه فروش خواروبار فعالیت می‌کنند، استارت‌آپ‌هایی که در زمینه تحویل محصول فعالیت دارند و فروشگاه‌های اینترنتی در حال رشد هستند.
او افزود: به طور مثال اسنپ‌تریپ تقریباً تعطیل شد، فروش اسنپ‌فود به شدت کم شده اما اسنپ‌مارکت به شدت مورد استقبال واقع شده و مجموعه اسنپ بیشتر نیروهای خود را در اسنپ‌مارکت مستقر کرده است. درآمد این استارت‌آپ به شدت افزایش یافته است.
محمدی با اشاره به اینکه مجموعه‌های بزرگ تعطیل نمی‌شوند بیان کرد: استارت‌آپ‌هایی که زیرمجموعه یک هلدینگ یا مجموعه بزرگ هستند به خوبی حمایت می‌شوند و شکست نمی‌خورند اما استارت‌آپ‌هایی که به صورت مستقل فعالیت می‌کنند و کوچک هستند به احتمال زیاد تعطیل خواهند شد.
او با اشاره به اینکه فعالیت در این شرایط کرونایی برای استارت‌آپ‌های کوچک بسیار مشکل است تاکید کرد: اکنون قانون جنگل بر اکوسیستم استارت‌آپی کشور حاکم است. هر استارت‌آپی که کوچک باشد شکست می‌خورد و کسب‌و‌کارهای قوی باقی می‌مانند.
محمدی در رابطه با طرح نوآفرین بیان کرد: از سال گذشته که این طرح راه‌اندازی شد هیچ اتفاق خاصی رخ نداده و با اینکه وزیر بارها به آن اشاره کرده، اما در عمل هیچ حمایت خاصی از سوی این طرح انجام نشده است.
سخن آخر
شیوع کرونا به استارت‌آپ‌ها خسارت‌های سنگینی وارد کرده و کسب‌و‌کارهای اینترنتی با خطر تعطیلی دائمی مواجه‌اند. در این میان بسیاری از فعالان استارت‌آپ‌ها خواهان حمایت دولت هستند.