تقدیر نمادین

علی‌محمد نمازی عضو ارشد حزب کارگزاران سازندگی: «نظام‌هایی به سعادت می‌رسند که به منتقدانش پاداش بدهند»

گروه سیاسی- «این را با صدای بلند فریاد می‌زنیم که خون شهدا، آزادی بیان و قلم را در کشور تضمین کرده است.» این جمله بخشی از سخنرانی روز گذشته ابراهیم رییسی است که در جریان برگزاری مراسم اختتامیه جشنواره ملی رسانه‌های ایران به زبان آورد؛ مراسمی که همزمان با فرارسیدن «روز خبرنگار»‌ برگزار شد و رییس دولت انقلابی همچنین «آزادی قلم و بیان» را از «افتخارهای نظام اسلامی» دانست و گفت:‌ «آزادی بیان و قلم را تضمین کرده‌ایم. آزادی‌های مشروع هم در کشور تضمین شده است!» او که عملکرد خبرنگاران و
«زحمات و تلاش» آنان را به این دلیل که
«با جریان خبری و رسانه‌ای دشمن که حق را باطل و باطل را حق جلوه می‌دهد»، مقابله کردند، قابل‌‌تقدیر دانست، تاکید کرد:‌ »جنگ شناختی، دفاع شناختی می‌خواهد.» رییس دولت انقلابی که معتقد است «اصحاب رسانه باید در جامعه امیدآفرینی کنند»، گفته «تقویت ایمان و امید و تنویر افکار عمومی و تبیین برای مردم، امیدآفرین است.» رییسی همچنین در توضیحات تکمیلی درباره دلیل تشکر و تقدیرش از خبرنگاران گفت: «من زمانی از باب تشکر از راویان و راهیان نور، گفتم باید راویان و راهیان پیشرفت در کشور داشته باشیم. پیشرفت‌های بسیاری داشته‌ایم. مشکلات هم داریم، اما پیشرفت‌ها دیده شود و اگر مشکلات هم گفته می‌شود با راهکار و راه‌حل عملی همراه باشد.» رییسی همچنین با بیان اینکه «حداقل ۱۰ رییس‌جمهوری کشورهای مختلف متعجب هستند که ما با همه تحریم‌ها، چه پیشرفت‌هایی داشته‌ایم»، اضافه کرد: «به داشته‌های‌مان باید افتخار و تلاش کنیم مشکلات رفع شود.»
رییس دولت انقلابی که پس از بیان این نکات، از وضعیت آزادی بیان و قلم در کشور به‌عنوان «افتخار نظام اسلامی» تمجید کرد، در ادامه گفت: «در ایران حقوق افراد محفوظ است و با حفظ همه این حقوق باید به آزادی افتخار کرد. باید به آزادی مطبوعات افتخار کنیم. در مقاطعی از انقلاب اسلامی کسانی فریادهایی زدند که بیشتر از هرکس از این آزادی بهره برده‌اند. ما تضمین این آزادی را از جمله وظایف خود می‌دانیم.» او همچنین با تاکید بر اینکه «ما در دولت از دیدگاه‌ها، سخنان و انتقادات استقبال می‌کنیم»، گفت: «من از هیچ‌کس، هیچ خبرنگاری و هیچ کسی تاکنون شکایت نکرده‌ام. معتقدم نقد رسانه نعمت است ما باید رسانه‌ها را نعمت بدانیم نه تهدید و اینها کمک به کشور هستند و باید با همین دید به آنها نگاه شود.»
با این همه اگرچه رییس دولت انقلابی آن‌طور که گفته، تاکنون از هیچ خبرنگاری شکایت نکرده، اما این به معنای آن نیست که هیچ حکمی نیز علیه خبرنگاران صادر نشده یا احیاناً هیچ خبرنگاری در حال حاضر در بازداشت و حبس روزگار نمی‌گذراند. واقعیت این است که نه‌تنها هم‌اکنون خبرنگارانی که تا همین چندی پیش در مطبوعات و روزنامه‌های رسمی و قانونی مملکت قلم می‌زدند، در حال حاضر در حبس و بازداشت نیستند، بلکه شمار آنان به‌مراتب از حد تصور و انتظار نیز فراتر رفته است. چنانکه همین دیروز رییس هیات‌مدیره انجمن صنفی روزنامه‌نگاران استان تهران گفته: «بررسی‌ها نشان می‌دهد در یک‌سال گذشته بیش از ١٠٠ خبرنگار بازداشت شده‌اند، با این دستگیری‌ها هم اما جریان اطلاع‌رسانی متوقف نمی‌شود و مثل آب مسیرش را پیدا می‌کند. با بازداشت و تهدید و ارعاب و احضار، مساله حل نمی‌شود.»
با این حال، اما آنچه حالا همزمان با فرارسیدن روز خبرنگار، از تریبون‌های مختلف سیاسی و رسانه‌ای به گوش می‌رسد، صرفا تقدیر و تشکر کلامی از خبرنگاران و نطق و خطابه‌هایی است که این مقام و آن مسوول، اینجا و آنجا در راستای تاکید بر اهمیت کار خبرنگاران و روزنامه‌نگاران ایراد می‌کنند؛ چنان‌که رییس مجلس انقلابی در نطق پیش از دستور خود در ابتدای نشست علنی دیروز مجلس، به این موضوع پرداخت و با اشاره از تعابیری شبیه به آنچه در سخنرانی رییس دولت انقلابی نیز شاهد بودیم، از
«جنگ شناختی» سخن گفت و «خبرنگاران» را «مجاهدان اصلی این نبرد پیچیده» خواند. محمدباقر قالیباف به‌طور خاص از خبرنگاران پارلمانی تقدیر و تشکر کرد و حوزه فعالیت این گروه از اصحاب رسانه و خبر را از «سخت‌ترین و پیچیده‌ترین حوزه‌های خبری»‌ توصیف کرد. همزمان سخنگوی دولت انقلابی نیز با استفاده از همان تعابیری که در سخنرانی ابراهیم رییسی و نطق پیش از دستور محمدباقر قالیباف استفاده شد، در توئیتی نوشت: «خبرنگاران، روزنامه‌نگاران و عکاسان در این روزها که جنگ روایت‌های رسانه‌ای حرف اول و آخر را می‌زند، نقش محوری در تکمیل روند پیشرفت ملت ایران دارند.» علی بهادری‌جهرمی همچنین اضافه کرد: «روز ‎خبرنگار مبارک؛ خداقوت به همه اهالی رسانه که با مجاهدت، تسهیل‌گر و تسریع‌بخش پیشرفت ‎ایران عزیز هستند.» جالب آنکه رییس مرکز پژوهش‌های مجلس نیز از زاویه دیدی مشابه به این موضوع پرداخت و از «شرافت خبرنگاری» سخن گفت. بابک نگهداری که در پیام تبریک خود به مناسبت «روز خبرنگار»، در این رابطه اظهارنظر می‌کرد، معتقد است: «شرف خبرنگاری ضامن تبیین دستاوردهای ارزشمند انقلاب اسلامی است.» دیدگاه و نگرشی که از قضا در اطلاعیه شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی نیز تکرار شد و این نهاد در اطلاعیه روز گذشته خود به‌مناسبت «روز خبرنگار» اعلام کرد: «خبرنگاران می‌توانند سفیرانی برای دیپلماسی خبر و اطلاع‌رسانی در گام دوم انقلاب باشند.» این در حالی بود که دیروز حتی وزیر امور خارجه نیز از خبرنگاران سخن گفت و به تقدیر از آنان پرداخت. حسین امیرعبداللهیان که با انتشار متنی کوتاه در صفحه شخصی خود در اینستاگرام «دغدغه‌ای به نام منافع ملی و امنیت ملی» را «نقطه‌ اتصال اصلی رسالت خبرنگاران و دیپلمات‌ها» توصیف کرد، همچنین نوشت: «وزارت امور خارجه از افزایش تعاملات با اصحاب رسانه و خبرنگاران با فرش قرمز استقبال می‌کند.»
اما همزمان با این تعابیر تمجیدآمیز و طومار تشکر و تقدیر از خبرنگاران، معاون مطبوعاتی وزارت ارشاد دولت پیشین،‌ به این دست اظهارات و موضع‌گیری‌ها انتقاد کرد و گفت: «‌خبرنگار برای روزش به تبریک و کادو و تعارفات کلیشه‌ای نیاز ندارد!» حسین انتظامی که در توئیتی در این رابطه اظهارنظر می‌کرد، در ادامه نوشت: «همین که قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات اجرا شود و همین که {خبرنگار} مرغ عزا و عروسی نباشد تا کاسه‌کوزه‌ها بر سر او آوار شود، دعاگوی‌تان خواهد بود!»
اما این تنها معاون مطبوعاتی پیشین وزارت ارشاد نیست که چنین دیدگاهی دارد و واقعیت این است که از قضا بسیاری از ناظران و کنشگران سیاسی و رسانه‌ای، از چنین زاویه ‌دیدی به این موضوع می‌نگرند.
چنان‌که یکی از اعضای ارشد حزب کارگزاران سازندگی ضمن انتقاد از این نوع برخورد کلیشه‌ای با اهمیت مطبوعات و کار خبرنگاران، می‌گوید: «واقعیت این است که شاید بهترین خبرنگاران جهان در کشور ما باشند و این خبرنگاران ایرانی هستند که در این شرایط دشوار سیاسی و اقتصادی، کماکان ثابت‌قدم ایستاده‌اند و وظایف‌شان را به بهترین شکل انجام می‌دهند.»علی‌محمد نمازی با اشاره به بازداشت دو روزنامه‌نگاری که نزدیک به یک سال پیش، در جریان اعتراضات پس از مرگ مهسا امینی و به‌دلیل انتشار اخبار و گزارش‌هایی در این رابطه بازداشت شدند، می‌گوید: «جای تاسف است که نزدیک به یک سال از بازداشت خانم‌ها الهه محمدی و نیلوفر حامدی گذشته و به‌تازگی سخنگوی دستگاه قضا می‌گوید که بازداشت این دو خبرنگار شریف به کار خبرنگاری و مطبوعاتی آنان ارتباطی نداشته است!» نمازی با ابراز تعجب نسبت‌به این موضوع و گلایه از این نوع برخورد با اصحاب رسانه و خبر، گفت: «واقعیت این است که همانطور که این دو خبرنگار شریف و کاردان در مواجهه با ماجرای تلخ مرگ مهسا امینی وظایف‌شان را انجام دادند، سایر مسوولان نیز باید به وظایف‌شان عمل می‌کردند.» این چهره سیاسی اصلاح‌طلب در ادامه مسوولان کشور در حوزه‌های مختلف را خطاب قرار داد و گفت: «مسوولان باید پاسخگو باشند که چرا بی‌دلیل خبرنگاران را به‌خاطر انجام وظایف‌شان می‌ترسانند و برایشان محدودیت‌های ناموجه ایجاد می‌کنند!» نمازی در پایان گفت: «نظام‌هایی به سعادت و سربلندی می‌رسند که نه‌تنها منتقدان‌شان را مورد بی‌مهری قرار ندهند، بلکه به کسانی که اخبار را برملا می‌کنند، پاداش بدهند و به مخالفان و منتقدان‌شان امکانات بدهند تا بیشتر و بیشتر به نقد بپردازند!»