25 - 07 - 2020
تسهیلات ناچیز با محدودیت های بی شمار
گروه مسکن- انتشار جزئیات طرح وام ودیعه نشان میدهد که این طرح نیز شامل بخش عمدهای از تقاضای بازار اجاره نخواهد شد. وزارت راهوشهرسازی از مدتها قبل قرار بود با رونمایی از یک طرح جدید بخشی از توان مالی مستاجران را تقویت کند؛ طرحی که بسیاری از مستاجران را امیدوار کرد اما حالا انتشار جزئیات بیشتر آن مشخص کرده که این طرح هم مانند دیگر طرحهای وزارت راه وشهرسازی با تبصره و شرایط محدودکننده زیادی همراه است. زمانی که رییس دولت از اختصاص منابع وام ودیعه خبر ناظران با توجه به وضعیت گرانی مسکن مبلغ وام را تا ۱۰۰ میلیون تومان هم پیشبینی میکردند تا جایی که یک نماینده مجلس نیز از قطعی شدن مبلغ ۱۰۰ میلیون تومان خبر داد اما وزیر راه وشهرسازی به سرعت این خبر را تکذیب کرد. حالا نه تنها مبلغ وام ۵۰ میلیون تومان اعلام شده بلکه شرایط محدودکننده زیادی بر سر راه متقاضیان قرار گرفته است. در این طرح قرار است در تهران ۵۰ میلیون تومان کمک ودیعه مسکن، در شهرهای بزرگ ۳۰ میلیون و در شهرهای کوچک ۱۵ میلیون تومان به حساب مالکان واریز شود. مستاجران نیز به صورت ماهانه سود ۵۴۰ هزار تومانی،۳۲۶ هزار تومانی و ۱۶۰ هزار تومان وامهای یادشده را به حساب دولت واریز کنند.
وزارت راه وشهرسازی اعلام کرده که این طرح فقط شامل افراد متاهل و با اولویت خانوادههای دارای سه فرزند و بیشتر عرضه میشود. با اعمال شرط تاهل بسیاری از متقاضیان حذف میشوند و در مرحله بعد اولویتهایی مانند اختصاص وام به کارگران و حقوقبگیران ثابت اعم از دولتی و بخش خصوصی بخش دیگری از اقشار را از مشمولان حذف خواهد کرد. در کنار این موارد مسوولان وزارت راهوشهرسازی میگویند ناچاریم برای پرداخت وام افراد نیازمند را در اولویت قرار دهیم اما مشخص نکرده که افراد نیازمند با چه مکانیسمی شناسایی میشوند تا باعث ایجاد رانت و بیعدالتی نشود.
در گذشته نیز متقاضیان مجرد که بخش زیادی از تقاضای مصرفی مسکن را شامل میشوند هیچ جایی در طرحهای حمایتی دولت نداشتند. به غیر از شرط تاهل محدودیتهای دیگری نیز برای وام ودیعه اعلام شده که نشان میدهد وزارت راهوشهرسازی باز هم تنها برای رفع تکلیف این طرح را تهیه کرده و قرار نیست افراد زیادی تحت حمایت دولت قرار گیرند؛ موضوعی که حتی انتقاد رییس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی که از حامیان این طرح بود را هم به دنبال داشته است.
رییس کمیسیون عمران مجلس میگوید: وزارت راه برای رفع مسوولیت این طرح را اجرا کرده است. محمدرضا رضایی کوچی با اشاره به جزئیات طرح تسهیلات ودیعه مسکن مستاجران گفت: طرح ارائه تسهیلات اجاره مسکن نشان میدهد یا دولت و وزارت راهوشهرسازی بازار مسکن را نمیشناسند و یا اینکه تنها برای رفع مسوولیت دست به تدوین و اجرای چنین طرحی زدهاند.
وی با بیان اینکه تسهیلات ودیعه مسکن مستاجران باید هدفمند و اثربخش باشد، افزود: هدف اصلی از افزایش تسهیلات اجاره، افزایش قدرت مالی مستاجران است، اما طرح کنونی دولت نمیتواند این اهداف را محقق کند. تدوین طرحی مانند طرح تسهیلات ودیعه مسکن مستاجران تنها برای جامعه و بازار توقع و امیدواری ایجاد میکند، اما عملا اثرگذار و نتیجهبخش نبوده و تنها موجب بروز تلاطمات بیشتر در بازار میشود.
رییس کمیسیون عمران مجلس با بیان اینکه طرح تسهیلات ودیعه مسکن نمیتواند به مستاجران کمکی کند و این موضوع دردی از مردم دوا نمیکند، اضافه کرد: تنها راهکار مدیریت بازار اجاره مسکن، افزایش تولید و ساختوساز است تا بازار در عرضه و تقاضا به تعادل رسیده و قیمتها کاهش یابد.
متاهل یا در شرف ازدواج بودن
از شروط دریافت کمکودیعه است
محمود محمودزاده، معاون وزیر راهوشهرسازی در مورد جزئیات این طرح با اشاره به شروط ثبتنام کمکودیعه اجاره گفته است: گروهبندی اولیه برای کارگران و حقوقبگیران ثابت اعم از دولتی و بخش خصوصی است. در این بین اولویت با کسانی است که امسال ازدواج کردهاند یا در شرف ازدواج هستند. خانوارهایی که سه فرزند یا بیشتر دارند و همچنین کارگرانی که حقوق پایینتری دریافت میکنند در اولویت قرار دارند.
اولویت دریافت وام ودیعه مسکن
با افراد نیازمند است
مدیرکل دفتر اقتصاد مسکن وزارت راهوشهرسازی نیز گفت: کسانی که نیازمندتر هستند مشمول استفاده از وام ودیعه مسکن مستاجران میشوند. پروانه اصلانی با بیان اینکه ساز و کار اعطای این وام در قالب دستورالعمل بانک مرکزی و وزارت راه و شهرسازی، اجرایی و تعیین میشود، افزود: مطابق قوانین و مقررات بانکی، این وام به مستاجر تعلق میگیرد، اما به موجر پرداخت میشود.
اصلانی افزود: با توجه به اینکه منابع، محدود است ناچاریم اولویتبندی کنیم و کسانی که نیازمندتر هستند مشمول استفاده از این وام میشوند. گروههایی مانند افراد تحت پوشش کمیته امداد، سازمان بهزیستی، زنان سرپرست خانوار، حقوقبگیران، کارگران، مستمریبگیران و بازنشستگان جزو گروههای هدف این طرح هستند.
وی اضافه کرد: از هفته آینده اجرای این برنامه را در دستور کار داریم و کسانی که میخواهند از این وام استفاده کنند در سامانه نامنویسی میکنند و بر اساس اولویتبندی انتخاب میشوند.
مدیرکل دفتر اقتصاد مسکن وزارت راهوشهرسازی گفت: طبیعتاً شاخصهایی که نشاندهنده حمایت بیشتری از خانوارهاست اولویت دارد و مستاجران حتما باید اجارهنامه دارای کدرهگیری و شرایط وام ساماندهی را هم داشته باشند یعنی وام یا امکانات یارانهای از طرف دولت در بخش زمین یا مسکن نگرفته باشند و صاحب ملک نباشند و از سال ۸۴ هیچگونه سابقه خرید و فروش ملک نداشته باشند و سرپرست خانوار باشند و شهری را که تقاضا میکنند در آن پنج سال سابقه سکونت داشته باشند و همه این مولفهها باید مستند و در سایت قابل بارگذاری باشند.
ثبتنام تا دوشنبه
معاون مسکن و ساختمان وزارت راهوشهرسازی درباره مهلت ثبتنام تصریح کرد: آنچه فعلا مدنظر داریم این است که تا پایان روز دوشنبه ۶ مرداد نامنویسیها نهایی شود. فرآیند ثبتنام نیاز به هماهنگی با دو سه مرجع دارد که آنها نیز باید برنامه زمانبندی خود را اعلام کنند.
محمودزاده ادامه داد: تلاش میکنیم از طریق اتصال به سامانههای مشترک کارها را پیش ببریم تا نیازی به مراجعه حضوری افراد نباشد؛ مثل کاری که در ثبتنام طرح اقدام ملی مسکن انجام دادیم، با این تفاوت که آنجا فقط یک بانک کامل داشتیم ولی تسهیلات اجاره با مشارکت چند بانک انجام میشود و همین موضوع مقداری کار را پیچیدهتر کرده است. به هر ترتیب امیدواریم در سه روز اول هفته این اتصال بینبخشی برقرار شود.
محمودزاده در پاسخ به این سوال که کمکودیعه چه تاثیری در بازار اجاره خواهد داشت گفت: طبیعتاً این تسهیلات برای بالا بردن توان افرادی است که از قبل اجاره پرداخت میکردند. در تهران ۵۰ میلیون تومان، در شهرهای بزرگ ۳۰ میلیون تومان و سایر شهرها ۱۵ میلیون تومان با نرخ سود ۱۳ درصد پرداخت میشود. این ارقام با توجه به بررسیهای کارشناسی صورت گرفته، بنابراین میتواند پاسخگوی بخشی از نیاز مستاجران باشد.
افزایش تا ۸۰۰ درصدی کد رهگیری برای قراردادهای اجاره
معاون وزیر راهوشهرسازی همچنین درباره اثرات تعیین سقف ۲۵، ۲۰ و ۱۵ درصد به ترتیب در تهران، سایر کلانشهرها و شهرهای کوچک برای افزایش اجارهبها که مدتی قبل در ستاد مقابله با کرونا انجام شد اظهار کرد: به دنبال این مصوبه که یکی از شروط آن دریافت کد رهگیری است، در برخی استانها از جمله تهران شاهد افزایش ۱۰۰ درصدی و در بعضی استانها مثل کرمانشاه شاهد افزایش ۸۰۰ درصدی اخذ کد رهگیری هستیم. وی در پایان گفت: بعضی سایتهای خبری به اشتباه از قول من نوشتند که اجارهبها ۸۰۰ درصد افزایش داشته، در حالی که من رشد تعداد کد رهگیری را اعلام کرده بودم.
پیش از طرح ودیعه مسکن، وامی برای حمایت مستاجران در سال گذشته از سوی وزیر اقتصاد مطرح شده بود که طبق گفته وی قرار بود صندوقی برای پرداخت وام به مستاجران برای تامین رهن مسکن آنها ایجاد شود و در آن زمان پیشبینی میشد تا ۷۰ درصد از مبلغ رهن خانه از محل اعتبارات این صندوق پرداخت شود.
در این زمینه بانک مسکن هم به عنوان عامل اجرای این طرح دو شیوه برای عملیاتی کردن وام رهن به مستاجران در پیش گرفت که راهاندازی صندوق حمایت از مستاجران به عنوان یکی از روشهای اجرایی این طرح در بانک مسکن بود که بنابر اعلام این بانک، منابع این صندوق بدون اتکا به منابع دولتی و از محل پساندازهای مردمی تامین خواهد شد و تسهیلات برای پرداخت تمام یا بخشی از ودیعه (مبلغ رهن) واحدهای مسکونی به مستاجران واجد شرایط و سپردهگذاران این صندوق اختصاص مییابد.
روش دیگری که مورد بررسی و مطالعه قرار گرفت، افتتاح حساب برای متقاضیان به منظور استفاده از امکاناتی همچون دریافت سود سپردهگذاری با هدف توانمندسازی مالی در جهت افزایش توان پرداخت در بازار اجاره بود، به این معنا که مستاجران بتوانند با پسانداز کردن مبالغی در بانک مسکن و دریافت سود، توانمندی مالی بیشتری برای حضور در بازار اجاره کسب کنند. در این راستا پس از مدتی، مدیرعامل وقت بانک مسکن به ایسنا گفت که این طرح آماده شده و به بانک مرکزی رفته، اما بانک مرکزی ایراداتی را به آن وارد کرده و به بانک مسکن بازگردانده تا این ایرادات برطرف شود که یکی از مشکلات اصلی این پیشنویس، نوع عقد در نظر گرفته شده برای تسهیلات بوده که بانک مسکن عقد مرابحه را در نظر گرفته، اما بانک مرکزی با آن مخالفت کرده است.
بعد از سپری شدن مدت زمانی این بانک اعلام کرد که ایرادات طرح برطرف و اصلاح و به بانک مرکزی ارسال شده که هیچ خبر امیدوارکنندهای در این زمینه اعلام نشد؛ تا اینکه اوایل تیرماه سال جاری رییسجمهور در ستاد اقتصادی دولت موضوعاتی همچون بسته حمایتی برای مستاجران و پرداخت ودیعه به خانوارهای اجارهنشین کمدرآمد را مطرح کرد که در پی آن وزارت راهوشهرسازی نیز برای کمک به اجارهنشینها بستهای در جهت کمک ودیعه اجاره مسکن آماده کرد.
سرانجام، روحانی در اول مرداد از تایید و تصویب این طرح خبر داد و جزئیات این کمکودیعه را اینگونه توصیف کرد که برای آن دسته از مستاجرانی که دارای حقوق ثابت هستند و خانوارهایی که تحت حمایت کمیته امداد امامخمینی (ره) و بهزیستی هستند، در تهران ۵۰ میلیون تومان، در شهرهای بزرگ ۳۰ میلیون تومان و در شهرهای کوچکتر ۱۵ میلیون تومان کمکودیعه مسکن پرداخت میشود و مشمولان این طرح میتوانند مبلغ مورد نظر را با سود ۱۳ درصد تا یک سال با وثیقه اجارهنامه از بانک دریافت کنند و سود را ماهانه و در پایان کار اصل پول را به بانک پرداخت کنند.
در نهایت، رییس کل بانک مرکزی روز پنجشنبه دوم مرداد با اعلام اینکه به دلیل جبران خسارتهای شیوع ویروس کرونا و محدودیت در تخصیص اعتبارات، اختصاص بیش از ۲۰ هزار میلیارد تومان با نرخ ۱۳ درصد و بازگرداندن اصل مبلغ پس از یک سال ممکن نبود، گفت: مشمولان این طرح اگر توانایی پرداخت اصل و سود وام به صورت ماهانه را داشته باشند، میتوانند با انتخاب خود این وام را با اقساط ۳۰ ماهه و نرخ ۱۲ درصد دریافت کنند.
علاوه براین، همتی از بانکها خواست که برای سایر متقاضیان کمکودیعه مسکن نیز با نرخ مصوب شورای پول و اعتبار (۱۸ درصد) این کمک را پرداخت کنند و در اولویت قرار دهند که در پی طرح این موضوع، پیگیریهای ایسنا از مسوولان بانکهای دولتی و خصوصی درباره جزئیات و شرایط دریافت آن با این پاسخ مواجه شد که تاکنون بخشنامه و اطلاعاتی در این زمینه از سمت بانک مرکزی به آنها ابلاغ نشده و از هفته آینده شرایط چگونگی دریافت این کمکودیعه مشخص میشود.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد