13 - 01 - 2020
تبعات یک فاجعه
آژانس امنیت هوایی اتحادیه اروپا به ایرلاینهای اروپایی هشدار داده که از پرواز بر فراز آسمان ایران بپرهیزند. چند روز پیش بود که یک فروند هواپیمای مسافربری بوئینگ ۷۳۷-۸۰۰ متعلق به ایرلاین اوکراینی در حوالی تهران با ۱۷۶ نفر مسافر و خدمه پروازی سقوط کرد که بعد مشخص شد به علت افزایش تنشهای سیاسی و نظامی میان ایران و آمریکا و وضعیت هشدار پس از پاسخ موشکی ایران به پایگاه عینالاسد ایالات متحده در عراق، از سوی پدافند هوایی مورد اصابت و شلیک قرار گرفته است. به دنبال این فاجعه آژانس امنیت هوانوردی اروپا به عنوان یک نهاد تخصصی تحت نظر اتحادیه اروپا که در زمینه ایمنی هوانوردی غیرنظامی و مسافربری به وضع و اعمال قوانین و مقررات میپردازد، به تازگی در بیانیهای جدید به تمامی شرکتهای هواپیمایی اروپایی هشدار داده که تا اطلاع ثانوی بر فراز آسمان ایران پرواز نکنند. این آژانس پیشتر نیز در اطلاعیهای به این ایرلاینها اعلام کرده بود که در ارتفاع زیر ۲۵ هزار پایی در آسمان این کشور پرواز نکنند.
اعتراف سازمان هواپیمایی: برای اطلاعات اشتباه خود تحلیل هم ارائه میدادیم!
در همین حال سازمان هواپیمایی نیز در اطلاعیهای از انتشار اخبار اشتباه و ارائه تحلیلهای بیپایه و اساس در مورد فرضیات سقوط از مردم عذرخواهی کرده است. در بخشی از این اطلاعیه آمده است: «توضیحاتی تخصصی از قبیل فرآیندهای محدود یا بسته اعلام کردن فضای کشور، مشاهدات و نتایج به دست آمده در بررسیهای اولیه سازمان و اقدامات و هماهنگیهای بینالمللی انجام شده به دلیل پرهیز از ایجاد تلقی و سوءتفاهم مبنی بر توجیه این شرایط، در فرصتهای آتی ارائه خواهند شد. آنچه که توسط مردم عزیز مشاهده شد این بود که سازمان با قدرت و قطعیت فرضیه اصابت موشک به هواپیما را رد میکرد و برای موضع خود دلیل و تحلیل نیز ارائه میکرد و اکنون مشخص شده است که واقعیت همان بوده که سازمان آن را نفی میکرد. سازمان خود را امانتدار مردم و نظام میداند، اعتماد صاحب امانت، بزرگترین سرمایه امانتدار و از دست دادن آن، بزرگترین خسران برای او است.» این سازمان همچنین گفته است که تحت هیچگونه فشاری برای کتمان واقعیت نبوده است.
اسلامی: نتایج کمیسیون بررسی سقوط به زودی اعلام میشود
وزیر راهوشهرسازی گفت: کمیسیون ویژه بررسی سوانح هوایی با همکاری مشترک تیم اوکراینی در حال بررسی ابعاد مختلف سانحه سقوط هواپیمای اوکراینی است. وزیر راهوشهرسازی بعد از حضور در جلسهای در مجلس شورای اسلامی با حضور نمایندگان مجلس شورای اسلامی برای بررسی ابعاد مختلف سانحه هواپیمای اوکراینی که به جان باختن جمعی از هموطنان و اتباع سایر کشورها منجر شد، با تسلیت مجدد بروز این سانحه تلخ به خانوادههای داغدار گفت: هماکنون کمیسیون ویژه بررسی سوانح هوایی با همکاری مشترک تیم اوکراینی در حال بررسی ابعاد مختلف این سانحه است و نتیجه نهایی بهزودی به اطلاع مردم میرسد.
محمد اسلامی گفت: با توجه به ورود سازمان قضایی نیروهای مسلح به موضوع و اظهارات فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و همچنین بیانیه ستاد کل نیروهای مسلح، کمیسیون بررسی سوانح هوایی مستقر در سازمان هواپیمایی کشوری همچنان بر اساس ضوابط ایکائو (سازمان بینالمللی هوانوردی غیرنظامی) در حال رسیدگی به موضوع است و این اقدامات و تحقیقات تا انتها و حصول نتیجه نهایی ادامه خواهد یافت. وی افزود: قطعا نتیجه تحقیقات تیم بررسی سوانح هوایی با نتایج تحقیقات سازمان قضایی نیروهای مسلح با یکدیگر قرینهسازی شده و نتیجه نهایی به اطلاع مردم رسانده خواهد شد.
متولی لغو پروازهای غیرنظامی
یکی از نکات مبهم اصابت موشک نظامی به هواپیمای مسافربری، عدم دستور توقف پروازهای مسافربری در آسمان کشور بود؛ موضوعی که هنوز هیچ ارگانی مسوولیت آن را برعهده نگرفته است. در پی سقوط هواپیمای اوکراینی در تهران سردار حاجیزاده، فرمانده هوافضای سپاه در نشست خبری تشریح وضعیت این فاجعه در پاسخ به این سوال که چرا پس از حمله بزرگ موشکی سپاه، فضای هوایی کشور از پروازهای تجاری و مسافری تخلیه نشده بود تصریح کرد: ما نمیخواهیم کسی را متهم کنیم. وظیفه ما اطلاعرسانی است و گروههایی که مسوول بررسی حادثه هستند به این موضوع رسیدگی و تکلیف را معلوم میکنند. از دید من زمانی که شرایط جنگی میشود باید از سوی مسوولان ذیربط این اتفاق میافتاد، ولی به هر ترتیب چنین اتفاقی نیفتاد.
وی البته با تصریح اینکه مشکلی در بخش هوانوردی کشور وجود ندارد، گفت: چنین درخواستی از آنها نشده است و اگر خطایی وجود داشته، به مجموعه نیروهای مسلح بازمیگردد و در بخش دولتی و کشوری و شرکت فرودگاهها قصوری رخ نداده است. مسوول این بخش کسان دیگری بودند که آنها باید این مساله را مدیریت میکردند. همانطور که من آن شب عملیات موشکی را در غرب کشور کنترل و فرماندهی میکردم، در این بخش هم عزیزان دیگری مسوول بودند و آنها باید این کار را میکردند، ولی در نهایت این زمینه فراهم شد که اپراتور پدافند این خطا را مرتکب شود.
با مطرح شدن این اظهارات، این سوال به وجود میآید که متولی قانونی برای لغو یا محدود کردن پروازهای داخلی و خارجی در چنین شرایطی در قسمت یا تمام خاک کشور کدام نهاد یا دستگاه است؟ و سوال دیگر اینکه این درخواستها آیا به سازمان هواپیمایی کشوری ارسال شده است یا خیر؟
در ماده ۱۰ قانون هواپیمایی کشوری مصوب ۱ مردادماه ۱۳۲۸ که البته در سالهای بعد اصلاحاتی روی آن انجام شد آمده است که اداره کل هواپیمایی کشوری میتواند در مواردی که امنیت عمومی یا علل نظامی ایجاب مینماید با تصویب هیات وزیران پرواز هواپیمای ایرانی یا خارجی را بر فراز قسمتی از خاک کشور ممنوع یا محدود یا مقید به شرایط خاصی بنماید؟ اما سوال اینجاست که این سازمان در چه شرایطی میتواند این تصمیم را اجرایی کند؟
نیروهای مسلح باید برای ممنوع شدن پروازها درخواست کنند
علیرضا منظری، معاون سابق هوانوردی سازمان هواپیمایی کشوری در این باره به ایسنا گفت: در چنین شرایط خاصی باید نیروهای مسلح از سازمان هواپیمایی کشوری به عنوان نماینده دولت در این حوزه بخواهد حالت ممنوعه را در قسمتی یا تمام فضای کشور برای ساعات یا روزهایی اعمال کند و در این صورت است که اگر نیروهای مسلح درخواست کنند و هیات دولت تصویب کند سازمان هواپیمایی کشوری میتواند آن را اجرا کند.
وی افزود: در برخی از کشورها رییسجمهور، فرمانده نیروهای مسلح نیز هست و در چنین شرایطی رییسجمهور شخصا اقدام به طرح، تصویب و اجرای این قانون میکند اما در کشور ما که این دو سمت یکی نیستند.
روال اطلاعرسانی در چنین شرایطی عادی است
همچنین حمید غوابش معاون اسبق هوانوردی و امور بینالملل سازمان هواپیمایی کشوری در این باره به ایسنا گفت: تشخیص مسائل امنیتی و اینکه شدت و حدت و میزان ملاحظات امنیتی چقدر است با نهادهای امنیتی و نظامی است. آنها هستند که باید مشخص کنند میخواهند در چه قسمتی از خاک کشور فضای خالی یا پرواز ممنوع اعلام شود چرا که آنها دادههای مرتبط با ملاحظات امنیتی یا عملیاتهای نظامی را در اختیار دارند و باید این اطلاعات را به مقامات غیرنظامی انتقال دهند.
وی افزود: سازمان هواپیمایی کشوری تنها مجری چنین ملاحظاتی است و بر اساس روال عادی وظیفهای برای دنبال و رصد کردن ملاحظات امنیتی ندارد.
غوابش اظهار کرد: حتی در شرایط عادی که یک نهاد نظامی قصد انجام عملیات مانوری و تمرینی را در محدوده خاص دارد آن را به اطلاع سازمان هواپیمایی کشوری میرساند و این سازمان ضمن طی فرآیند قانونی و اخذ مصوبه و مجوز در ساعات و روزهای مانور، آن منطقه را از پروازها خالی کرده و به ایرلاینها اطلاع میدهد که پرواز نکنند یا آنکه در ارتفاع خاصی مجاز به پرواز در یک منطقه خاص هستند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد