تاکتیک واشنگتن

گروه جهان- دونالد ترامپ با این توجیه که سربازان را به خانه بازمی‌گرداند بر عقب‌نشینی همه‌جانبه واحدهای نظامی آمریکایی از شمال سوریه تاکید کرده بود. اکنون به ‌نظر می‌رسد تغییر دیگری در تاکتیک آمریکا در سوریه در حال ظهور است. وزارت دفاع آمریکا قصد دارد برای حفاظت از میادین نفتی تعدادی تانک و نیروی نظامی به شرق سوریه اعزام کند. ترامپ می‌گوید آمریکا اجازه نمی‌دهد تروریست‌های داعش دوباره بر این میدان‌ها مسلط شوند. پس از تصمیم غیرمنتظره رییس‌جمهوری ایالات متحده درباره خروج نظامیان آمریکایی از شمال و شرق سوریه، ظاهرا سیاست واشنگتن در مورد این منطقه چرخش جدیدی پیش رو دارد.
این در حالی است دونالد ترامپ که همواره اعلام کرده بود حمله به عراق باید با تصرف منابع نفتی آن پایان می‌یافت، حالا به بهانه کوتاه کردن دست داعش از میادین نفتی سوریه، به نظر می‌رسد چشم به منابع نفتی این کشور دوخته است. به باور کارشناسان، این طرح می‌تواند با عکس‌العمل کنگره روبه‌رو شود‌ زیرا قانونگذاران برای حفاظت از میادین نفتی سوریه مجوزی به ارتش آمریکا نداده‌اند. بسیاری بر این باور هستند که طرح پنتاگون راهی است برای حفظ حضور حداقلی ایالات متحده در منطقه پس از تصمیم پر سر و صدای ترامپ و انتقادهای روزافزون از او مبنی بر خروج از سوریه.
تامین امنیت نفت
ترامپ سال‌هاست مخالف حضور نظامی آمریکا در خاورمیانه است هرچند این بار به نظر می‌رسد‌ او در مورد حفاظت از میادین نفتی به گونه‌ای دیگر می‌اندیشد. او بارها گفته که ایالات متحده باید پس از تهاجم سال ۲۰۰۳، میادین نفتی عراق را تصرف می‌کرد، ناگفته نماند او به تازگی چندین هزار سرباز دیگر برای کمک به عربستان سعودی، بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت اوپک اعزام کرده است. بنابراین ادامه حضور نیروهای آمریکایی در سوریه به بهانه جنگ با تروریست‌ها و در کنار آن محافظت از میادین نفتی (و پایین نگه داشتن قیمت نفت) می‌تواند راهی برای دور زدن آرزوی ترامپ و دست کشیدن او از جنگ سوریه باشد.
از طرفی به نظر می‌رسد ترامپ برای مشروعیت‌بخشی به ادامه حضور نظامی آمریکا در سوریه نزد افکار عمومی این کشور- آن هم در آستانه رقابت‌های انتخاباتی- موضوع تامین امنیت نفت را پیش کشیده است‌ زیرا از طرفی یکی از وعده‌های انتخاباتی او در انتخابات ۲۰۱۶ بازگشت نظامیان آمریکا به موطن خود بود از طرف دیگر از منظر مردم آمریکا تامین نشدن امنیت نفت به معنای افزایش قیمت بنزین در این کشور است. بنابراین ترامپ به این بهانه می‌تواند عمل نکردن به وعده انتخاباتی خود را در آستانه انتخابات پیش رو توجیه کند که این گزینه چندان محتمل به نظر نمی‌رسد.
البته گفتنی است اعلام همکاری مجدد نیروهای آمریکایی با کردهای شمال سوریه، تنها چند روز پس از توافق ترکیه و روسیه بر سر ایجاد یک منطقه حائل در شمال سوریه صورت می‌گیرد. بر پایه توافق اردوغان و پوتین، نیروهای روسی با همکاری دولت مرکزی سوریه، در عمق ۳۰ کیلومتری مرزهای سوریه با ترکیه مستقر خواهند شد. بر‌اساس این طرح، نیروهای کرد شمال سوریه باید به طور کامل از این منطقه حائل خارج شوند.
اعزام مجدد نیروهای نظامی
اشپیگل آنلاین بامداد دیروز به نقل از چند رسانه آمریکایی گزارش داد که پنتاگون طرحی برای اعزام مجدد نیروهای نظامی به شرق سوریه در دستور کار دارد. هدف از این طرح حفاظت از میدان‌های نفتی در شرق سوریه عنوان می‌شود. نشریه نیوزویک به نقل یک مقام ارشد پنتاگون می‌گوید نیروهای آمریکایی که قرار است به شرق سوریه اعزام شوند شامل دست‌کم ۳۰ تانک «آبرامز» و صدها نظامی خواهند بود.
ظاهرا کاخ سفید هنوز طرح پنتاگون را تایید نکرده است. با این همه شبکه سی‌ان‌ان می‌گوید اعزام نظامیان آمریکایی به شرق سوریه قرار است تقریبا خیلی زود انجام شود. شمال و شرق سوریه در کنترل نیروهای دموکراتیک سوریه قرار دارد که در مبارزه با گروه‌های تروریستی به خصوص گروه «دولت اسلامی» (داعش) از مهم‌ترین متحدان واشنگتن بوده‌اند.
بنابر گزارش‌ها پس از اعلام خروج نیروهای آمریکایی از شمال سوریه تعداد کمی از نظامیان آمریکایی برای کمک به کردهای سوری در حفاظت از میدان‌های نفتی در منطقه مانده‌اند که با طرح پنتاگون قرار است‌ تقویت شوند.
مارک اسپر، وزیر دفاع آمریکا دوشنبه گذشته در جریان سفر به افغانستان در جمع خبرنگاران گفته بود رایزنی در مورد باقی ماندن گروه کوچکی از نظامیان آمریکا برای کمک به حفاظت از میدان‌های نفتی شرق سوریه ادامه دارد، اما پیشنهادهای پنتاگون برای این کار هنوز به دونالد ترامپ ارائه نشده است.
مقام ارشد پنتاگون پنج‌شنبه گذشته به نیوزویک گفته هدف تقویت نیروهای آمریکایی در شرق سوریه جلوگیری از تسلط تروریست‌های داعش و دیگر بازیگران بی‌ثبات‌کننده بر میدان‌های نفتی است. پنتاگون احتمالا تانک و صدها نیرو را در شرق سوریه مستقر خواهد کرد. این نخستین بار خواهد بود که آمریکا در سوریه تانک مستقر می‌کند و این تانک‌ها از تجهیزات موجود آمریکا در منطقه خاورمیانه به سوریه فرستاده خواهند شد.
فاکس‌نیوز به نقل از یک مقام دفاعی آمریکا نوشته است، این نیروها و تجهیزات به منطقه در نزدیکی دیرالزور فرستاده خواهند شد. همان محلی که سال گذشته جنگنده‌ها و نیروهای آمریکایی مواضع روس و نیروهای وفادار به بشار اسد را بمباران کردند. تعدادی از رسانه‌های آمریکا برآورد کرده‌اند که برای آماده‌سازی زیرساخت‌های لازم، از جمله سوخت‌رسانی و حفاظت از این تانک‌ها احتمالا وجود هزار سرباز ضرورت خواهد داشت.
پیش از این روزنامه واشنگتن‌پست به نقل از مقام‌های آمریکایی نوشته بود بسیاری از میادین نفتی سوریه در مناطق کردنشین واقع شده و ماموریت نیروهای آمریکایی در شمال‌شرق سوریه این خواهد بود که نگذارند این میادین به دست روسیه یا نیروهای بشار اسد بیفتد. تولید نفت سوریه پس از آغاز جنگ این کشور به شدت افت کرد و از حدود ۳۰۰ هزار بشکه در روز در سال ۲۰۱۱ به حدود ۱۶ هزار بشکه در سال ۲۰۱۸ سقوط کرد.
بازگشت نظامیان آمریکا به سوریه؟
پس از تصمیم اخیر ترامپ برای خروج کامل نظامیان آمریکایی از سوریه، حدود هزار نظامی آمریکایی از این کشور خارج شدند. بر این پایه اگر طرح پنتاگون برای فرستادن تانک به شرق سوریه عملی شود تصمیم ترامپ در عمل منتفی خواهد شد.
تقریبا همزمان با اعلام خروج نظامیان آمریکایی از سوریه، ارتش ترکیه پیشروی به سمت مناطق تحت کنترل کردهای سوری را آغاز کرد. به تازگی ولادیمیر پوتین و رجب طیب‌اردوغان توافق کردند بخشی از منطقه مرزی شمال سوریه را به طور مشترک کنترل کنند.
مقام ارشد پنتاگون گفته که تقویت نظامیان آمریکایی در شرق سوریه در هماهنگی با نیروهای دموکراتیک سوریه انجام می‌شود. فرستنده فاکس‌نیوز می‌گوید هدف از این کار دور نگه داشتن تروریست‌های داعش، رژیم بشار اسد، ایران و شبه‌نظامیان متحد آن از میدان‌های نفتی است. لیندسی گراهام، سناتور جمهوری‌خواه‌ که از منتقدان سرسخت تصمیم ترامپ در مورد عقب‌نشینی از سوریه محسوب می‌شود، از طرح پنتاگون برای تقویت نظامیان آمریکا در شرق سوریه حمایت کرده و می‌گوید این طرح خواسته‌های اصلی واشنگتن در سوریه را برآورده می‌کند.
لیندسی گراهام همچنین گفته است، مقام‌های نظامی آمریکایی در حال آماده کردن طرحی برای جلوگیری از بازگشت داعش در منطقه هستند. او اضافه کرد: رییس ستاد مشترک نیروهای مسلح ایالات متحده در حال تدوین طرحی است که فکر می‌کنم نتیجه‌بخش خواهد بود و به ما آنچه را که برای جلوگیری از بازگشت مجدد داعش یا تسلط ایران احتیاج است، خواهد داد. لیندسی گراهام تصریح کرده است: بر این باورم که طرح در حال تدوین توسط ستاد مشترک همه اهداف اصلی ما در سوریه را برآورده خواهد کرد.
حرکت کردهای سوریه به سمت میدان‌های نفتی؟
دونالد ترامپ چهارشنبه گذشته گفته بود که تعداد اندکی از نیروهای آمریکایی برای حفاظت از میدان‌های نفتی شرق سوریه در منطقه باقی خواهند ماند.
ترامپ پنجشنبه گذشته در پیام توئیتری از گفت‌وگوی تلفنی خود با ژنرال مظلوم عبدی، فرمانده نیروهای دموکراتیک سوریه خبر داد و گفت شاید زمان آن فرارسیده باشد که کردهای سوری حرکت به سمت مناطق نفتی را آغاز کنند.
دونالد ترامپ در توئیتی نوشت: من واقعا از صحبت با ژنرال مظلوم عبدی لذت بردم. او از کارهایی که ما انجام داده‌ایم‌، قدردانی کرد‌ و من از آنچه کردها انجام داده‌اند قدردانی می‌کنم. شاید زمان آن رسیده است که کردها حرکت به سمت منطقه نفتی را شروع کنند.
مظلوم عبدی فرمانده نیروهای دموکراتیک سوریه است که اکثریت آن را کردها تشکیل می‌دهند. این نیروها در عملیات نیروهای آمریکایی علیه گروه حکومت اسلامی، داعش در سوریه مشارکت داشتند و توانستند تروریست‌ها را از مناطق تحت کنترل خود بیرون برانند. بخش بزرگی از میدان‌های نفتی سوریه در مناطق کردنشین در شمال و شرق قرار دارند. اغلب این میدان‌ها پس از آغاز جنگ داخلی در سوریه برای مدتی در کنترل گروه‌های تروریستی قرار داشتند و با عقب راندن آنها به دست نیروهای کرد سوری و متحدان‌شان افتادند.