بورس همچنان در وضعیت قرمز

«جهان‌صنعت»- بازار سرمایه ایران بار دیگر در شرایط بحرانی قرار گرفته و این بار شکست سطح حمایتی ۲ میلیون واحدی شاخص کل بورس، توجه بسیاری از سرمایه‌گذاران و کارشناسان اقتصادی را به خود جلب کرده است. این سطح از شاخص کل، همواره به عنوان یک نقطه کلیدی روانی و تکنیکال در بازار سرمایه محسوب می‌شد و عبور از آن به سمت پایین، نشان‌دهنده تضعیف قدرت خریداران و کاهش اعتماد عمومی به بازار است. این گزارش با هدف بررسی جزئیات و تحلیل وضعیت موجود، نگاهی دقیق به داده‌های بازار و نتایج شکست این حمایت مهم خواهد داشت.
وضعیت نقدینگی و جریان پول
بررسی داده‌های مربوط به ورود و خروج نقدینگی در روز گذشته نشان می‌دهد که خروج پول از بازار با سرعت بالایی ادامه دارد. به طور مثال،4/301 میلیارد تومان نقدینگی از کل بازار خارج شده است که نشانه‌ای واضح از بی‌اعتمادی سرمایه‌گذاران به آینده بازار است. در بخش سهام و حق‌تقدم‌های سهامی نیز 2/141میلیارد تومان خروج نقدینگی ثبت شده است و بخش دیگری از بازار نیز با خروج ۱۸۳ میلیارد تومان مواجه شده است. این روند خروج سرمایه‌ها از بخش‌های مختلف بازار، به وضوح نمایانگر عدم تمایل سرمایه‌گذاران به باقی ماندن در بازار پرنوسان و نزولی است.
با این حال، برخی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری همچنان توانسته‌اند نقدینگی جذب کنند. به طور مثال، صندوق‌های سهامی و مختلط 8/41میلیارد تومان ورود پول را تجربه کرده‌اند و صندوق‌های اهرمی نیز 7/51 میلیارد تومان جذب نقدینگی داشته‌اند. این ارقام نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند در شرایط کنونی به ابزارهای سرمایه‌گذاری کم‌ریسک‌تر مانند صندوق‌های سرمایه‌گذاری روی آورند.
قدرت خرید و فروش در بازار
نمودارهای ارائه‌شده در رابطه با قدرت خرید و فروش نشان می‌دهد که فشار فروش در بازار به شدت بالا است. در بازار کل، سرانه فروش 2/64میلیون تومان در مقابل سرانه خرید 4/45 میلیون تومان بوده است. این اختلاف به خوبی نشان می‌دهد که فروشندگان از قدرت بیشتری نسبت به خریداران برخوردارند و این موضوع به تداوم روند نزولی دامن زده است.
در بخش سهام و حق‌تقدم، سرانه فروش ۴۱ میلیون تومان و سرانه خرید 3/29 میلیون تومان است که باز هم به برتری فروشندگان در این بخش اشاره دارد. در بخش صندوق‌های سهامی و مختلط، سرانه فروش بالاتر از سرانه خرید است و این موضوع نشان‌دهنده این است که حتی در ابزارهای کم‌ریسک‌تر نیز فروشندگان فعال‌تر از خریداران عمل می‌کنند.
ارزش معاملات و حجم معاملات
یکی دیگر از شاخص‌های مهم در تحلیل بازار، ارزش و حجم معاملات است. داده‌های مربوط به معاملات اخیر نشان می‌دهد که بازار کل با 3/8050میلیارد تومان ارزش معاملات روبه‌رو بوده است. این رقم نسبت به روزهای قبل افزایش یافته و نشان‌دهنده حجم معاملات بالاست، اما نکته مهم این است که این حجم معاملات در شرایط نزولی و خروج نقدینگی رخ داده است. در بخش سهام و حق‌تقدم‌ها نیز 9/2728 میلیارد تومان ارزش معاملات ثبت شده است که نشان‌دهنده فعالیت بالای سرمایه‌گذاران در شرایط نزولی است.
تاثیر شکست حمایت ۲ میلیونی بر بازار
شکست حمایت ۲‌میلیون واحدی شاخص کل بورس، یک نقطه عطف در روند نزولی بازار محسوب می‌شود. این سطح از شاخص کل به عنوان یکی از مهم‌ترین نقاط حمایت روانی در بازار شناخته می‌شد و از دست رفتن آن، به افزایش شدید فشار فروش و کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران منجر شده است. بسیاری از تحلیلگران اقتصادی معتقدند که شکست این سطح حمایتی، سیگنال قوی برای ادامه روند نزولی است و سرمایه‌گذاران برای جلوگیری از زیان‌های بیشتر، به سرعت از بازار خارج می‌شوند. از دست رفتن این سطح حمایتی، باعث شد تا شاخص کل بورس با کاهش 368/13 واحدی به رقم 52/1993899 واحد برسد. همزمان، شاخص هم‌وزن نیز با کاهش 206/4 واحدی، به 32/661691 واحد رسیده است. این کاهش همزمان در هر دو شاخص کل و هم‌وزن، نشان‌دهنده فشار فروش گسترده در تمامی گروه‌های صنعتی و عدم تمرکز فشار بر چند نماد شاخص‌ساز است.
فشار فروش بر بازار: نگاهی به وضعیت عرضه و تقاضا
در روزهای اخیر، بازار سرمایه شاهد فشار فروش گسترده از سوی سرمایه‌گذاران حقیقی و حقوقی بوده است. با توجه به داده‌های ارائه‌شده، یکی از جنبه‌های مهم این فشار فروش، افزایش تعداد نمادهایی است که در محدوده‌های منفی معامله می‌شوند. طبق داده‌های نمودارها، ۶۳۴ نماد از نمادهای مورد معامله در وضعیت پایین‌تر از قیمت پایانی قرار دارند و تنها ۵۳ نماد توانسته‌اند بالاتر از قیمت پایانی خود بسته شوند. این آمار به وضوح نشان‌دهنده غلبه فروشندگان بر بازار است.
به علاوه، ۲۹۳ نماد در مقایسه با اولین قیمت خود نزولی بوده‌اند، در حالی که تنها ۶۹ نماد رشد داشته‌اند. این عدم تقارن در رفتار قیمت‌ها نشان‌دهنده این است که اعتماد عمومی به آینده بازار در کوتاه‌مدت از بین رفته و اکثر فعالان بازار به دنبال خروج از معاملات خود هستند.
رفتار خریداران و فروشندگان حقیقی و حقوقی
براساس داده‌های موجود، در روزهای اخیر ۵۱ درصد خریدها توسط سرمایه‌گذاران حقیقی و ۴۹ درصد توسط حقوقی‌ها انجام شده است. این وضعیت نشان‌دهنده این است که حقوقی‌ها همچنان در تلاش هستند تا با ورود نقدینگی، بازار را از ریزش‌های بیشتر نجات دهند. با این حال، در بخش فروش، ۵۳ درصد فروش‌ها توسط حقیقی‌ها و ۴۷درصد توسط حقوقی‌ها صورت گرفته است. این امر نشان‌دهنده آن است که حقوقی‌ها نیز با وجود ورود نقدینگی، در بسیاری از نمادها اقدام به فروش دارایی‌های خود کرده‌اند که این مساله باعث تشدید فشار فروش در بازار شده است.
ورود و خروج نقدینگی به بازار
یکی از نکات مهم در تحلیل وضعیت فعلی بازار، خروج نقدینگی حقیقی از نمادهای مختلف است. طبق گزارش‌ها، در روزهای اخیر شاهد خروج بیش از ۴۱۵‌میلیارد تومان نقدینگی از سوی حقیقی‌ها بوده‌ایم. این روند، نشانه واضحی از کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران حقیقی به بازار و ترس از تداوم روند نزولی است. در مقابل، حقوقی‌ها با ورود پول به برخی نمادهای شاخص‌ساز و صندوق‌های سرمایه‌گذاری تلاش کرده‌اند تا از سقوط بیشتر بازار جلوگیری کنند، اما تاکنون این تلاش‌ها کافی نبوده و بازار به روند نزولی خود ادامه داده است.
نمودارهای موجود نشان می‌دهند که در طول ساعات معاملاتی، حجم ورود پول به بازار به تدریج کاهش یافته و در ساعات پایانی روز، روند منفی و خروج پول از نمادهای مختلف به شکل گسترده‌تری ادامه یافته است. این مساله به معنای کاهش تقاضای خرید در ساعات حساس و افزایش حجم فروش است که خود باعث تقویت روند نزولی شده است.
صف‌های فروش و کمبود تقاضا
یکی دیگر از نکات برجسته در این تحلیل، وجود صف‌های فروش سنگین در نمادهای مختلف است. طبق داده‌های ارائه‌شده، ۴۸۰ نماد در صف فروش قرار دارند، در حالی که تنها ۲۵ نماد در صف خرید هستند. این اختلاف فاحش به وضوح نشان‌دهنده برتری فروشندگان بر خریداران است. این وضعیت بحرانی به دلیل کمبود نقدینگی و تقاضا در بازار است و بسیاری از نمادها در وضعیت فروش با حجم‌های بالا قرار گرفته‌اند.
علاوه بر این، ۳۰۸ نماد در صف فروش کمتر از حجم مبنا قرار دارند که نشان‌دهنده این است که این نمادها توان خروج از صف فروش را نداشته‌اند و همچنان در محدوده منفی معامله می‌شوند. اگرچه برخی از نمادها با نقدینگی اندک توانسته‌اند تا حدی رشد کنند، اما این وضعیت به هیچ‌وجه نشان‌دهنده بازگشت بازار به وضعیت تعادلی نیست.
تحلیل کندل‌های نوسانی
نمودارهای کندل‌های نوسانی نیز به وضوح نشان می‌دهند که اکثریت نمادها با سایه‌های بالا و نوسان‌های نزولی همراه بوده‌اند. به طور مشخص، ۱۰۹ نماد با سایه‌های بالا نشان‌دهنده تلاش این نمادها برای رشد قیمت در طول روز هستند، اما به دلیل فشار فروش و نبود تقاضای کافی، این تلاش‌ها ناموفق بوده و در نهایت در محدوده پایین‌تری بسته شده‌اند. در مقابل، تنها ۱۰ نماد با سایه پایینی همراه بوده‌اند که نشان می‌دهد این نمادها توانسته‌اند در لحظات پایانی تحت تاثیر تقاضای خرید کمی به سمت بالا حرکت کنند. با این حال، تعداد کم این نمادها نشان‌دهنده این است که این اتفاق استثنایی و نادر بوده و به هیچ‌وجه نمایانگر بهبود کلی وضعیت بازار نیست.
وضعیت کلی ورود و خروج پول به نمادهای مختلف
یکی دیگر از داده‌های مهم ارائه‌شده در این تحلیل، مربوط به ورود و خروج پول به نمادهای مختلف است. در این بخش از تحلیل، مشخص است که ۳۱۰ نماد خروج پول را تجربه کرده‌اند، در حالی که تنها ۱۱۵ نماد توانسته‌اند ورود پول حقیقی داشته باشند. این آمار نشان‌دهنده کمبود شدید تقاضا در بازار و خروج مستمر نقدینگی از بسیاری از نمادها است. در حالی که ورود پول به برخی نمادهای خاص مشاهده می‌شود، اما این وضعیت به هیچ‌وجه نمی‌تواند مانع از ادامه روند نزولی در نمادهای دیگر شود.
پیامدهای شکست حمایت ۲ میلیونی شاخص کل
شکست حمایت ۲ میلیونی شاخص کل بورس، پیامدهای جدی و خطرناکی برای بازار به همراه خواهد داشت. این شکست، نشان‌دهنده کاهش اعتماد سرمایه‌گذاران و ضعف در تقاضای خرید است که منجر به افزایش فشار فروش و خروج گسترده نقدینگی شده است. در صورت ادامه این روند، بازار ممکن است به نقاط حمایتی پایین‌تری حرکت کند و این مساله می‌تواند به افزایش زیان‌های بیشتر برای سرمایه‌گذاران منجر شود.
از سوی دیگر، افزایش فشار فروش از سوی حقیقی‌ها و حتی حقوقی‌ها، نشان‌دهنده عدم تمایل به ماندن در بازار و ترس از ادامه افت‌های بیشتر است. این وضعیت می‌تواند در روزهای آینده تشدید شود، به ویژه اگر اقدامات حمایتی جدی از سوی نهادهای بزرگ‌تر و حقوقی‌ها صورت نگیرد.
پیشنهادات و راهکارها برای بهبود وضعیت بازار
با توجه به شرایط بحرانی فعلی، نیاز به اقدامات حمایتی فوری از سوی دولت و نهادهای مرتبط احساس می‌شود. ورود نقدینگی جدید به بازار و حمایت از نمادهای شاخص‌ساز می‌تواند در جلوگیری از ریزش‌های بیشتر مؤثر باشد. همچنین، تقویت صندوق‌های سرمایه‌گذاری و ایجاد انگیزه برای خرید می‌تواند به بازگشت اعتماد سرمایه‌گذاران کمک کند. علاوه بر این، سیاست‌های کلان اقتصادی مانند کاهش نرخ بهره و تسهیل شرایط مالی می‌تواند به جذب سرمایه‌های جدید به بازار کمک کند و از خروج بیشتر نقدینگی جلوگیری کند.
بحران یا فرصت؟
بازار سرمایه ایران در شرایط حساسی قرار دارد و شکست حمایت ۲ میلیونی شاخص کل بورس، زنگ خطر جدی برای فعالان بازار است. این رویداد نشان‌دهنده کاهش اعتماد عمومی و افزایش فشار فروش است که می‌تواند بازار را به سمت نقاط پایین‌تری سوق دهد. در چنین شرایطی، ورود سریع نقدینگی و حمایت از سوی نهادهای مالی بزرگ می‌تواند به کاهش فشار فروش و بازگشت تعادل به بازار کمک کند.
بازگشت اعتماد به بازار و جذب سرمایه‌های جدید نیازمند اقدامات فوری و چندجانبه است. اگر این اقدامات به درستی انجام نشود، بازار ممکن است با ریزش‌های بیشتری مواجه شود و سهامداران با زیان‌های سنگین‌تری روبه‌رو شوند.
ریسک‌های سیستماتیک باید از بازار رخت ببندند
بهراد موسوی، کارشناس ارشد بازار سرمایه در گفت‌وگو با روزنامه جهان‌صنعت در خصوص وضعیت روز گذشته بازار سرمایه تاکید کرد: در روز اول آبان با افت 13386 واحدی شاخص کل مواجه شدیم که به تبع آن شاخص کل در محدوده 993/1میلیون واحد قرار گرفت که این امر نشانه بدی برای ادامه روند منفی بازار خواهد بود. محدوده 2 میلیون واحد شاخص کل محدوده مهم حمایتی بود که امروز شاهد از دست رفتن این حمایت بودیم. این سطح از حمایت متاسفانه از دست رفت. البته معاملات دیروز عدد قابل توجهی را به فعالان نشان داد؛ به طوری که ارزش معاملات خرد عدد 7/2 همت را به ثبت رساند.
وی افزود: عدد 2747میلیارد تومان معاملات خرد تا مادامی که به همین صورت اندک است و بالای 5همت به طور روزانه نباشد، قطعا روند فعلی بازار ادامه‌دار خواهد بود. یکی از مهم‌ترین عواملی که باعث شده بازار درگیر وضعیت ریزشی باشد، بحث ریسک‌های سیستماتیکی است که در ماه‌های اخیر شاهد آنها بوده‌ایم. البته شاهد تلاش‌هایی از سمت سیاستگذار و دولت محترم بوده‌ایم تا شرکت‌ها وضعیت بنیادی بهتری را تجربه کنند. همان‌طور که مستحضرید بودجه 1404 نیز توسط ریاست محترم جمهور تقدیم مجلس شد و محتوای لایحه بودجه این را نشان می‌دهد که از سمت دولت عزمی برای بهبود بازار وجود دارد تا به وضعیت بنیادی شرکت‌ها کمک شود و به واسطه قوانین و سیاستگذاری‌های اتخاذ شده جدید، حاشیه سود آنها را بهبود ببخشند.
او تاکید کرد: یکی از این موضوعات نرخ سامانه نیما بود که براساس گفته‌های ریاست محترم جمهور به سمت تک‌نرخی شدن پیش می‌رود و این عزم از سمت دستگاه‌های اقتصادی کشور وجود دارد که این اتفاق رخ دهد. روزبه‌روز شاهد وقوع تصمیمات مثبت به نفع شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران هستیم اما متاسفانه همه این عوامل یک موضوع را در کنار خود می‌بینند به اسم ریسک سیستماتیک که بازار در این روزها آن ریسک را محاسبه می‌کند و به واسطه آن سهامداران ترجیح می‌دهند که سهام خود را در قیمت‌های نازل به فروش برسانند تا دارایی‌هایی از قبیل طلا و دارایی‌هایی که به واسطه رشد نرخ ارز بازار آزاد آنها را بیشتر منتفع می‌کند را بخرند.
موسوی در ادامه گفت: امروز باز هم شاهد معاملات قوی و سبزی در صندوق‌های طلا بودیم که این به واسطه آن است که یونیت هولدرهای این صندوق‌ها، انتفاع خود از افزایش نرخ دلار آزاد را در خرید یونیت‌های این صندوق می‌دانند و ارزش سرمایه خود را به این طریق حفظ می‌کنند. حال آنکه مهم‌ترین موضوع در بازار طی روزهای اخیر ورای تصمیمات و دستورالعمل‌ها است و امیدواریم این ریسک‌ها طی چند هفته آینده با توجه به اتفاقاتی که در حال گذر است، تا اواسط آبان ماه کاهش یابند و شرایط تعدیل شود تا سرمایه‌گذاران خیالی آسوده از ریسک‌های سیستماتیک را داشته باشند و وضعیت مثبتی را شاهد باشیم.