بلاتکلیفی کامیون‌های ایرانی حامل سوخت عراق در افغانستان

تسنیم- در حالی حدود سه ماه از بلاتکلیفی تعدادی از کامیون‌های حامل گازوئیل ترانزیتی عراق در افغانستان می‌گذرد که رانندگان این ناوگان در شرایط سختی به‌سر می‌برند.
از شهریورماه امسال تاکنون، 54کامیون ایرانی حامل فرآورده‌های نفتی ترانزیتی در گمرک اسلام قلعه افغانستان بلاتکلیف مانده‌ و وضعیت بسیار پیچیده‌ای دارند به گونه‌ای که نه قادر به ادامه مسیر هستند و نه می‌توانند محموله‌های خود را به ایران بازگردانند.
ماجرا از این قرار است که محموله‌های گازوئیل از شهر اربیل در اقلیم کردستان عراق به افغانستان ترانزیت می‌شوند. این محموله‌ها پس از گذر از مرز دوغارون وارد افغانستان شده‌اند، اما پس از بررسی توسط مسوولان طالبان، بخشی از گازوئیل‌ها به دلیل عدم تطابق با استانداردهای تعیین‌شده از سوی طالبان، غیراستاندارد اعلام شده‌ است. به همین دلیل، مقامات مرزی افغانستان از صدور مجوز عبور برای این کامیون‌ها خودداری کرده‌اند. یکی از رانندگان کامیون‌های حامل گازوئیل در این‌باره گفته است: اوایل شهریور ماه امسال با محموله گازوئیل ترانزیتی از عراق وارد مرز دوغارون شدیم. پس از عبور از مرز ایران و ورود به افغانستان، مسوولان طالبان محموله را مورد بررسی قرار دادند و پس از انجام تست‌های مختلف، اعلام کردند که کیفیت گازوئیل با استانداردهای آنها هم‌خوانی ندارد.
او توضیح داد: بعد از این تصمیم، کامیون‌ها را به سمت ایران هدایت کردند اما وقتی به مرز ایران رسیدیم، مقامات ایرانی نیز اجازه ورود به کشور را ندادند و ما همچنان بلاتکلیف در گمرک اسلام قلعه ماندیم.
او یادآور شد: با پیگیری‌های مستمر از مسوولان گمرک دوغارون خواستیم که مشکل را حل کنند اما در جواب گفتند که برای بازگشت محموله‌های ترانزیتی، باید شرکت حمل‌ونقلی که مسوولیت این محموله‌ها را بر عهده دارد، با ما مکاتبه کند و این کار نیز تاکنون انجام نشده است.
شرکت حمل‌ونقلی چه می‌گوید؟
نماینده یکی از شرکت‌های حمل‌ونقل در خصوص مشکلات پیش آمده در مسیر ترانزیت کالاها اظهار داشت: گمرک ایران بر این باور است که بارها باید تنها به عراق بازگردانده شوند، در حالی که صاحب کالا اعلام کرده که عراق از پذیرش بازگشت بارها خودداری کرده است.
صالحی ادامه داد: این مشکل تنها مختص به این مرز نیست، بلکه برخی از کامیون‌ها در مرز ماهیرود نیز با همین چالش روبه‌رو شدند. در این مرز، اما گازوئیل ترانزیتی از کامیون‌ها تخلیه شده و وضعیت بسیار پیچیده‌ای به وجود آمده است. دیروز در گفت‌وگو با آقای رحیمی‌زاده، مدیرکل گمرک دوغارون، پیشنهاد دادیم که بار کامیون‌ها را به مرزهای دیگری مانند ماهیرود، میلک یا سایر نقاط منتقل کنیم. اما وی تاکید کرد که این کار امکان‌پذیر نیست و بارها تنها باید به سمت عراق بازگردانده شوند.
او افزود: در این شرایط، صاحب کالا نیز اعلام کرده که هیچ اقدامی از دست او بر نمی‌آید. به نظر می‌رسد که مدیرکل گمرک دوغارون باید این واقعیت را بپذیرد و راهکاری برای خروج کامیون‌ها از این بلاتکلیفی پیدا کند تا رانندگان بتوانند پس از ماه‌ها انتظار، به کشور بازگردند.
صالحی همچنین گفت: مسوولان گمرک دوغارون اعلام کرده‌اند از تهران دستور آمده است که بارها باید صرفا به مرز حاج‌عمران، همان مرزی که کامیون‌ها از آنجا وارد شده‌اند، بازگردند.
او یادآور شد: 40کامیون حامل فرآورده‌های گازوئیل از ایران به سمت افغانستان حرکت کردند. از این تعداد، 37 کامیون بدون هیچ مشکلی از مرز عبور کرده و وارد افغانستان شدند و بار خود را تخلیه کردند اما سه کامیون به دلایلی که برای طالبان قابل قبول نبوده، اجازه عبور پیدا نکردند در حالی که بار تمامی کامیون‌ها یکسان بوده است.
نهایت همکاری را داشته‌ایم
سیدحسن رحیمی‌زاده، مدیرکل گمرک دوغارون، نظرات متفاوتی نسبت به روایت نماینده شرکت حمل‌ونقل ارائه می‌دهد. او تصریح کرد: هیچ‌گونه ممانعتی برای برگشت رانندگان این کامیون‌ها به داخل ایران وجود ندارد و آنها می‌توانند به راحتی وارد کشور شوند.
او با تاکید بر اینکه گمرک مسوولیت قانونی در قبال مشکل به‌وجود آمده برای رانندگان را ندارد اما در عین نهایت همکاری را برای رفع مشکل آن انجام داده است، افزود: طبق قانون، کالاهای سوخت ترانزیتی باید به مرز مبدا بازگرداند و ما نمی‌توانیم آنها را ترانشیپ کنیم. بازگشت سوخت به داخل کشور ممنوع است و مشمول قانون قاچاق کالا می‌شود.
رحیمی‌زاده ادامه داد: با توجه به اینکه فرآورده نفتی موردنظر استانداردهای لازم را ندارد، یا باید ضبط شود یا اصلاح.
مدیرکل گمرک دوغارون با تاکید بر اینکه هیچ مشکلی در تهران یا اینجا در این زمینه وجود ندارد، گفت: واقعیت این است که شرکت حمل‌ونقلی تمایلی به بازگرداندن بار ترانزیتی به مبدا ندارد. برای این کار، شرکت باید درخواست رسمی به ما بدهد. هیچ دستگاه دولتی مقصر وقوع این اتفاق نیست.