9 - 01 - 2020
برندگان و بازندگان تنش نفتی
گروه انرژی- قیمت نفت در آغاز معاملات روز گذشته و بعد از انتشار خبر حمله موشکی ایران به پایگاه هوایی عینالاسد در عراق که محل حضور نیروهای آمریکایی است با رشدی چهار درصدی همراه شد و حتی در آستانه شکستن سد ۷۲ دلاری قرار گرفت.
اما نگرانیها نسبت به بروز جنگ با توجه به واکنش مقامات دو کشور سبب شد نفت بالای ۷۰ دلار دوام نیاورد و با کاهش قیمت مواجه شد.
به این ترتیب قیمت نفت برنت به رشدی ۸۹ سنتی رضایت داد و به ۶۹ دلار و ۱۶ سنت در هر بشکه رسید. نفت شاخص آمریکا نیز رشدی ۸۰ سنتی را تجربه کرد تا ۶۳ دلار و ۵۰ سنت قیمت بخورد.
اگرچه قیمت نفت در حال حاضر جهشهای چهار درصدی را تا حدی خنثی کرده اما نفتخام سبک بصره عراق از نوع نسبتا ترش است که مورد توجه ویژه پالایشگران آسیایی است و به دلیل تحریمهای آمریکا ضد ایران، جایگزین چندانی برای آن وجود ندارد. نفتخام نوع سنگین بصره نیز که جایگزین نفت تولیدی در ونزوئلاست، تقاضای زیادی دارد.
محدودیت اوپک برای جبران کمبود عرضه نفت
بر همین اساس دبیرکل اوپک در نامهای خطاب به رییسجمهوری آمریکا اعلام کرده این سازمان به تنهایی نمیتواند همه بار مسوولیت حفظ ثبات در بازار نفت را به دوش بکشد.
به گزارش رویترز، محمد بارکیندو روز گذشته اعلام کرد تاسیسات نفتی عراق در امان هستند و تولید این کشور ادامه دارد.
وی همچنین ابراز امیدواری کرد با وجود تنشهای کنونی، عراق به موقع پایبندی خود را به توافق جهانی کاهش تولید نفت به صددرصد میرساند.
وزیر نفت امارات نیز گفته است کمبود عرضه قیمت نفت را به ۱۰۰ دلار میرساند و اثر عظیمی بر بازارهای بینالمللی دارد: «جهان دیگر تحمل نفت ۱۰۰ دلاری را ندارد. پس هیچکس این قیمت را نمیخواهد و هیچکس نمیتواند عواقب آن را مدیریت کند.»
وی همچنین گفت: آنچه ما قادر به انجام آن هستیم تنظیم عرضه و تقاضاست اما تنشهای ژئوپلیتیک از اختیار ما خارج است. امیدواریم هر دو طرف به تنشزدایی بپردازند.
در اولین واکنشها به انتقام ایران، المزروعی اظهار کرد که بازار از نظر عرضه با مشکلی روبهرو نیست و تصمیم برای تولید بیشتر هم امکان دارد اما تصمیمی است که باید درون اوپک گرفته شود.
به گزارش پلتس، سهیل المزروعی که در ابوظبی سخن میگفت اضافه کرد: حرف من این است که اکنون با کمبود عرضه مواجه نیستیم مگر اینکه تنشها فاجعهبار شود که از آن هم نشانهای نمیبینیم.
وزیر نفت امارات همچنین گفت: «اوپک همیشه برای بحث در مورد تصمیمات ضروری آماده است. اگر نیاز به تغییر در عرضه نفت احساس شود این کار یکسویه نخواهد بود و تصمیم گروهی است.»
بنابراین ادامه تنش در خاورمیانه و به ویژه تحریم عراق از سوی آمریکا میتواند باعث خروج بخشی از نفت از بازار و افزایش قیمتها شود.
در همین حال کارشناسان نسبت به پیامدهای آسیب به تاسیسات نفتی هشدار داده و معتقدند تمام کشورهای منطقه بازندگان اصلی این تنشها خواهند بود که در صورت بروز جنگ گرم، تاسیسات آنها آسیب جدی خواهند دید و برای بازسازی و ترمیم آن دوباره دست به دامن شرکتهای کشورهای غربی خواهند شد. همچنین ابرقدرتهای روسیه و آمریکا برنده اصلی این تنشها هستند بنابراین کشورهای منطقه نباید در میدانی که توسط دیگران آراسته شده، بازی کنند.
به گزارش ایلنا، بدون تردید مهمترین مولفه و متغیر اقتصاد در منطقه خاورمیانه و بهویژه زیرمنطقه خلیجفارس تولید نفت و قیمت آن است که علاوه بر اقتصاد کشورهای عرضهکننده آن، کشورهای متقاضی نیز تحت تاثیر آن هستند. اما تولید این کالای راهبردی، همواره زیر سایه ریسکهای سیاسی و ژئوپلیتیک بوده و حتی بیشتر اوقات وزن مسائل غیربنیادی بر بنیادی نیز در این موضوع چربیده است.
به نظر میرسد اتفاقات اخیر در عراق و افزایش تنش میان ایران و آمریکا میتواند دوباره تاثیر این عوامل بر قیمت نفت را تشدید کند. اما این موضوع میتواند برندگان و بازندگان خاصی داشته باشد. باید توجه داشت که تقریبا روزانه ۲۰ میلیون بشکه نفت از تنگه هرمز عبور میکند که ایران در برقراری امنیت آن نقش کانونی دارد یعنی در صورت ایجاد تنش و جنگ گرم، عبور این میزان نفت متاثر خواهد شد. از سویی تاسیسات سه کشور عمده تولیدکننده خلیجفارس یعنی عربستان، امارت و بحرین به احتمال زیاد آسیب خواهند دید. نباید فراموش کرد که بیشتر این کشورها به جذب سرمایهگذاری خارجی متکی هستند که حساسیت ویژهای به موضوع امنیت دارد.
حمله به تاسیسات نفتی ایران که در تهدیدهای مقامات آمریکایی نیز مطرح شده بود میتواند محل نگرانی باشد. البته به دلیل تحریمها و کاهش صادرات، این مولفه نمیتواند در نگرانیهای ایران وزن زیادی داشته باشد.
به نظر میرسد دیگر بازنده این تنشها کشور چین به عنوان دومین اقتصاد بزرگ جهان باشد که تشنه منابع انرژی است. این کشور در سالهای اخیر توجه ویژهای به انرژی این منطقه داشته و حتی این مولفه نقش زیادی در احیای دوباره جاده ابریشم دارد. افزایش تنشها و به دنبال آن افزایش قیمت نفت، اقتصاد چین را به عنوان متقاضی تحت تاثیر قرار داده و اقتصاد چین را وارد رکود میکند.
البته این موضوع برای کشورهای اروپایی نیز محتمل است اما این اتحادیه در سالهای اخیر در تنوعسازی سبد انرژی موفق بوده و توانسته علاوه بر نفت، به منابع گازی کشورهای دیگر مانند روسیه و آذربایجان متکی باشد. همچنین انرژیهای تجدیدپذیر نیز در سبد انرژی این کشورها نقش پررنگی دارد. بنابراین اتحادیه اروپا نیز از این تنشها متضرر خواهد شد اما نه به اندازه چین.
البته آمریکا نیز در سالهای اخیر به عنوان صادرکننده نفت نیز مطرح بوده و افزایش قیمت نفت علاوه بر توجیه اقتصادی تولید نفت پرهزینه شل، میتواند در جنگ تجاری کشور چین را تحت فشار قرار داده تا امتیازهای لازم را اخذ کند. روسیه، دیگر ابرقدرت جهان و دومین تولیدکننده نفت دیگر متنفع افزایش قیمت نفت است. همچنین این کشور میتواند نقش انرژی گاز خود را به عنوان جانشین نفت برای کشورهای دیگر معرفی کند.
محمد دیالمی، کارشناس حوزه انرژی نیز معتقد است اروپاییها و آسیاییها بیشترین تاثیر منفی از افزایش قیمت نفت را میگیرند. سهم واردات نفت آمریکا از خاورمیانه رقم چندانی نیست اما تضمین روند پایدار تامین نفت در بازار از خاورمیانه برای آمریکا و البته سایر مصرفکنندگان اهمیت ویژهای دارد. اگر کشورهای اروپایی از آمریکا حمایت میکنند به دلیل حضور آمریکا در خلیجفارس بابت تامین پایدار نفت است و در صورتی که این حمایت صورت نگیرد، آمریکا باید هزینه هنگفتی برای حضور در خلیجفارس تقبل کند.تنگه هرمز، شاهراه حیاتی نفت اروپا و آسیا
دیالمی تاکید کرد: بیشک چین و بسیاری از کشورهای آسیایی از ناآمنی در منطقه خشنود نمیشوند.
وی همچنین با بیان اینکه افزایش قیمت نفت قطعی است، اما میزان آن به درک بازار از عمق رخداد احتمالی درباره منابع تولیدی نفت در خاورمیانه بستگی دارد، اظهار داشت: باید دید حجم تخریبها چه میزان است، چه مقدار به تاسیسات آسیب میرسد و چه حجم از تولید نفت برای چه مدت از دور خارج خواهد شد.
به گفته دیالمی، گرید نفت در قیمت نفت تاثیر قابل توجهی دارد به طوری که بسیاری از پالایشگاهها در آمریکا بر اساس نفت سنگین طراحی شدهاند. این در حالی است که نفت شیل، نفتی سبک است و در صورتی که همین میزان واردات نه چندان زیاد نفت سنگین که از عربستان، عراق یا کانادا انجام میشود، از بازار حذف شود، بیشک بر افزایش قیمت تاثیر میگذارد. باید دقت داشت که رخدادهای بازار بیشترین تاثیر را بر قیمت نفت در معاملات آتی میگذارد.
این کارشناس انرژی تاکید کرد در صورتی که تاسیسات نفتی در منطقه آسیای غربی آسیب ببیند و ریسک ترانزیت در خلیجفارس افزایش یابد، قیمت نفت به شدت افزایش مییابد.
در این بین با وجود اینکه کارشناسان معتقدند افزایش قیمت نفت میتواند به اقتصاد جهان که درگیر دستوپنجه نرم کردن با تبعات فعالیت ضعیف بخش تولید است، آسیب بزند اما بیژن زنگنه وزیر نفت ایران روند صعودی قیمت نفت را به نفع کشور ارزیابی میکند.
افزایش دوباره نرخ کشتیرانی برای نفت خاورمیانه
این در حالی است که مالکان نفتکشها پس از حمله انتقامی ایران، نرخ حمل نفتخام از خاورمیانه را افزایش دادهاند.
به گزارش بلومبرگ و مطابق گفته تجار و فعالان بازارهای آسیا، مالکان نفتکشهایی که نفتخام خلیجفارس را به چین میبرند مرتبا نرخ حملونقل را افزایش دادهاند که در برخی موارد ۱۴ درصد بیش از مبلغ توافق شده قبلی است.
به گفته این منابع گرچه میزان مشخصی اعلام نشده است اما مالکان برای بارگیری و ورود به منطقه درخواست مبلغ اضافی دارند؛ موضوعی که نشاندهنده تاثیر مستقیم مناقشات ایران و آمریکا بر زنجیره عرضه نفت در جهان است.
هزینههای کشتیرانی عموما بر مبنای Worldscale که استانداردی جهانی است تعیین میشوند. این رقم اکنون بین ۱۶۵ تا ۱۸۰ واحد Worldscale است. رقمی که پیش از ترور ژنرال سلیمانی ۱۲۲ بود.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد