9 - 03 - 2020
برداشت از ذخایر ارزی در شرایط اضطراری
آلبرت بغزیان*- در برهههایی از زمان که بحث برداشت از منابع صندوق توسعه ملی به میان میآید، دولت باید اعلام کند این منابع را برای چه مصارفی هزینه خواهد کرد. در شرایطی که دولت در مواقع اضطراری دست به برداشت از صندوق توسعه ملی بزند تا نیازهای وارداتی کشور را تامین کند، چنین برداشتی مغایر با اساسنامه این صندوق نخواهد بود، منوط به آنکه سیاستگذار منابع برداشتشده را پس از رفع نیازهای ضروریاش به صندوق برگرداند.اما اگر هدف اصلی دولت برداشت از منابع صندوق برای جبران کسری بودجه باشد به دلیل بدحسابی دولتها نمیتوان بازگشتی برای منابع صرفشده در این مسیر متصور بود.
در این شرایط برداشت از ذخایر ارزی کشور مغایر با اساسنامه و قوانین صندوق توسعه ملی خواهد بود. در عین حال اگر دولت بخواهد منابع صندوق توسعه ملی را به سرمایهگذاری در حوزههای اقتصادی اختصاص دهد، بهتر آن است که منابع ارزی را در اختیار بخش خصوصی قرار دهد تا سرمایهگذاری تولیدی از سوی آنها انجام شود.بنابراین اگر ذخایر ارزی کشور صرف جبران هزینههای جاری و غیرعمرانی دولت شود، فلسفه وجودی این صندوق با اما و اگر همراه میشود و بهتر آن است که سیاستگذار منابع لازم برای امور جاری خود را با ساماندهی حوزههای مالیاتی و کاهش معافیتهای مالیاتی تامین کند. اما در برهه کنونی که شیوع ویروس کرونا کشور را در وضعیت اضطراری قرار داده، دولت میتواند برای مهار این اپیدمی برداشت از ذخایر صندوق توسعه ملی را در دستور کار خود قرار دهد و برای بازگشت منابع برداشتشده در آینده نزدیک برنامهریزی کند. بدیهی است به دلیل اضطرار پیش آمده بخشی از حوزههای اقتصادی همچون رستورانها و هتلها دچار زیان شدهاند، با این حال بخشی از صنایع تولیدی همچون خودروسازها به راحتی میتوانند با تغییر قیمت، بازار خود را حفظ کنند و با وقفه زمانی و پس از کنترل اپیدمی کرونا به درآمدهای برنامهریزیشده خود دست یابند. در این شرایط به جای آنکه نگران حوزههایی باشیم که دچار وقفه درآمدی در کوتاهمدت شدهاند باید نگران فعالانی باشیم که تلاش میکنند با مظلومنمایی، امکانات بیشتری از دولت دریافت کنند، مالیات کمتری بپردازند و حتی مشمول بخشودگی بدهیهای بانکی شوند.بنابراین از آنجا که شیوع ویروس کرونا به عنوان علتالعلل مشکلات کنونی دنبالهدار نخواهد بود و اپیدمی آن در ماههای آینده متوقف خواهد شد، بحث برداشت از منابع صندوق توسعه ملی مغایرتی با قوانین و اساسنامه آن نخواهد داشت و این صندوق میتواند تعهدات لازم به منظور بازگرداندن منابع برداشتشده با وقفه زمانی را از دولت دریافت کند.
* اقتصاددان
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد