9 - 01 - 2021
بحران مدیریت در فولاد مبارکه
مقابله مجلس با مسیر اشتباه
«جهانصنعت»- سوءمدیریت در فولاد مبارکه اصفهان اگرچه مدتی است که به شدت مورد توجه برخی نمایندگان مجلس قرار گرفته اما تا جایی پیش رفته است که حتی وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز نسبت به آن اعتراض میکند. بر همین اساس به تازگی شاهد این بودیم که علیرضا رزمحسینی نسبت به هجمههای فولادسازان علیه شفافیت در زنجیره فولاد که بخش قابل توجهی از آن نیز از جانب مدیریت فولاد مبارکه به عنوان غول فولادی کشور مطرح شده بود، واکنش نشان داد و اعلام کرد: غولهای فولادی در کشور ایجاد کردیم و رانتهایی به نام سنگآهن به قیمت ۳۰۰ هزار تومان در اختیار آنها قرار میدهیم در حالی که قیمت جهانی آن تنی ۵/۱ میلیون تومان است، اما همین غولهای فولادی محصول را در بازار ایران به قیمت جهانی میفروشند که البته باید پاسخگو باشند.
رزمحسینی همچنین در واکنش به اظهارات عظیمیان مدیرعامل فولاد مبارکه در مورد مخالفت با ساز و کار بورس برای ایجاد شفافیت و دفاع از کار کوپنی گفت: عظیمیان مدیرعامل فولادمبارکه میگوید میتوانم به صورت کوپنی کار را هم انجام دهم اما من میگویم نمیتواند. همین آقای عظیمیان نمیتواند کارخانه خود را اداره کند تا جایی که ۱۵ تا ۲۰ نماینده علیه وی کار میکنند تا وی را از مسوولیت فولاد بردارند.
رزمحسینی معتقد است ساز و کار بورس این است که به وضع کوپنی خاتمه داده شود اما درصورت اجرای مجدد کوپن از فردا صبح ۳ هزار کارخانهدار میآیند و میگویند پروانه بهرهبرداری داریم و سهمیه بدهید. این در حالی است که چنین اقداماتی موجب شده تا رانتی از جیب میلیونها سهامدار به جیب تعداد معدودی افراد خاص برود.
پیگیریهای «جهانصنعت» نتیجه داد
وزیر صمت در حالی در صحبتهای اخیر خود به تلاش نمایندگان مجلس برای تحقیق و تفحص از فولاد مبارکه به دلیل سوء مدیریت اشاره کرد که متخصصان حوزه معدن پیش از طرح موضوع تحقیق و تفحص از فولاد مبارکه در مجلس نسبت به عملکرد این مجموعه فولادی انتقاد داشتند. بر این اساس برخی محورهای تحقیق و تفحص از فولاد مبارکه پیش از اینکه از جانب مجلس با جدیت مورد توجه قرار گیرد، در روزنامه «جهانصنعت» مورد بررسی قرار گرفته بود و صاحبنظران اقتصادی و منابع آگاه نسبت به ضعفهای مدیریتی در این مجموعه اظهارنظر کرده بودند.
در این خصوص میتوان به کلنگزنی پروژه واحد نورد گرم ۲ فولادمبارکه اشاره کرد که به گونهای دنبال شده بود که در سال جهش تولید منجر به نادیده گرفته شدن توان شرکتهای داخلی و تخصصی میشد و ضرر دستکم ۲۰۰ میلیون یورویی را به کشور تحمیل میکرد. در این راستا حتی دلیل انعقاد قرارداد با ترک تشریفات با یک شرکت رده چندم چینی برای اجرای طرح نورد گرم ۲ با قیمت گزاف در میان موضوعات فرعی تحقیق و تفحص از این مجموعه قرار گرفت به طوری که نمایندگان مجلس معتقدند که باید به زودی پشت پرده این قرارداد و عوامل دستاندرکار مشخص شوند. بر این اساس شاهد این هستیم که پیگیریهای «جهان صنعت» در مورد این قرارداد جنجالی نتیجه داده است به طوری که شنیدهها حاکی از آن است که پروژه نورد گرم ۲ با روشی که از جانب فولاد مبارکه علیه متخصصان داخلی دنبال میشد، متوقف شده است تا به صورت صحیح و اصولی در دستور کار قرار گیرد.
نکته جالب توجه اینکه به باور مدیرعامل فولاد مبارکه به عنوان شخصی که چندان سررشتهای در حوزه معدن ندارد، این پروژه طوری طراحی شده بود که تمام پیمانکاران ایران میتوانستند سر این سفره بنشینند و هیچکس جا نمیماند. در حالی که درست در زمان اعلام این جمله از سوی حمیدرضا عظیمیان، شاهد عقد قرارداد فولاد مبارکه با یک شرکت چینی غیرمتخصص به صورت ترک تشریفات یا حتی کشف قیمت بودیم.
پروژهای غیرشفاف
اما ماجرای پروژه نورد گرم ۲ چه بود؟ همانطور که پیش از این نیز اعلام شده است، پروژه واحد نورد گرم ۲ پروژهای است که در زمان سبحانی مدیرعامل پیشین فولاد مبارکه قرار بود با ارزش ۴۱۱ میلیون یورو و با مشارکت شرکتهای مطرح دنیا در زمینه تکنولوژی نورد گرم به مرحله اجرا برسد اما با تغییری که در مدیریت فولاد مبارکه حاصل شد، با پروژهای غیرشفاف روبهرو شدیم که به رقم ۲۰۰ میلیون یورو بالاتر از قبل یعنی ۶۱۰ میلیون یورو و با مشارکت یک شرکت کوچک ریختهگری که مهارتی در حوزه نورد گرم ندارد، دنبال میشد. نکته قابل تامل اینکه مدیرعامل فولاد مبارکه در واکنش به اعتراض بسیاری از متخصصان این حوزه که به صورت دقیق در جریان این پروژه هستند، اظهاراتی را مطرح کرد که برای منابع آگاه و متخصص، نهتنها قانعکننده نبود بلکه ترفندی گمراهکننده برای ادامه مسیر اشتباه در فولاد مبارکه عنوان میشد.
در واقع در حالی افزایش هزینه ایجاد شده در این پروژه منجر به تعجب بسیاری از متخصصان و صاحبنظران در این حوزه شد که عظیمیان در واکنش به انتقادها، منابع آگاه حوزه فولاد را در تیررس خود قرار میداد و اعلام میکرد کسی که میگوید این قرارداد گرانتر است، یا اطلاع ندارد یا غرض دارد و میخواهد ذهنها را خراب کند.
رانت بزرگ
انعقاد قرارداد با ترک تشریفات با یک شرکت رده چندم چینی از سوی مدیریت فولاد مبارکه اما تنها یکی از دلایلی است که منجر به اعتراض کارشناسان و برخی از نمایندگان مجلس نسبت به عملکرد این مجموعه فولادی شده است و مواردی از جمله بررسی دلایل کاهش حجم صادرات، عملکرد مالی، انتصابات خلاف قانون، افزایش هزینههای تولید، توزیع رانت، انعقاد قراردادهای پرابهام، پرداخت حقوقهای نجومی، مداخلات متعدد مدیریت در فرآیند خرید و… در مجتمع فولاد مبارکه و کلیه شرکتهای زیرمجموعه از سال ۹۷ تاکنون نیز از موضوعاتی است که زیر ذرهبین نمایندگان مجلس قرار گرفته است.
در این خصوص سیدناصر موسویلارگانی عضو هیاترییسه مجلس با اشاره به محورهای طرح تحقیق و تفحص از فولاد مبارکه عنوان کرد: بر اساس گزارش اولیه که در این راستا تهیه شده است، یکی از مصادیق سوءمدیریت وجود برخی افراد سفارش شده سیاسی و وابستگان آنها در بخشهای حساس و مهم کشور است؛ متاسفانه همین سوءمدیریتها موجب شده تا رانتی از جیب میلیونها سهامدار به جیب تعداد معدودی افراد خاص برود که این موضوع یکی از محورهای تحقیق و تفحص نمایندگان است.
موسوی لارگانی در این خصوص اضافه کرد: در هر کیلو از محصولات فروخته شده بین ۵۰۰۰ تا ۷۰۰۰ تومان رانت توزیع شده که متاسفانه به تعداد محدودی از افراد رسیده است. کافی است اشاره کنم که تختال فروخته شده تنها به حدود ۲۰ نفر و ۸۰ درصد ورق گرم به کمتر از ۱۰۰ نفر داده شده است.
اعتراض مشتریان واقعی
وی با اشاره به دیگر تخلفات صورت گرفته در این بخش گفت: در بخش ورق سرد هم هر روز شاهد اعتراض مشتریان واقعی این شرکت هستیم. وجود برخی افراد سفارششده سیاسی و وابستگان آنها متاسفانه موجب شده تا رانتی بالغ بر ۴۰ هزار میلیارد تومان در سال که معادل دو برابر سود سالیانه فولاد مبارکه است از جیب میلیونها سهامدار به جیب تعداد معدودی افراد خاص برود. عدم شفافیت فولاد مبارکه و سکوت در مقابل این رانت بزرگ باید مورد رسیدگی قرار گیرد.
در واقع یکی از مشکلاتی که دنبالکنندگان تحقیق و تفحص به آن اشاره میکنند تفاوت و فاصله قیمت میان قیمت کشفشده در بورس و در بازار است؛ تفاوت قیمتی که به جیب برخی افراد میرود. اما فولاد مبارکه به جای ایجاد شفافسازی در این حوزه، اقداماتی را دنبال میکند که ضرر مصرفکنندگان و آشفتگی هرچه بیشتر بازار در این حوزه را به دنبال دارد.
حمایت بیپروا از غول فولادی
بر این اساس موضوع تحقیق و تفحص از شرکت فولاد مبارکه به عنوان بزرگترین تولیدکننده فولاد در منطقه، بزرگترین تولیدکننده فولاد تخت در ایران و همچنین بزرگترین بنگاه اقتصادی در استان اصفهان چند وقتی میشود که بر سر زبانها افتاده است. اما برخی مسوولان و کارشناسان نامرتبط به حوزه معدن بدون اینکه علاقهای به شنیدن دلایل نمایندگان مجلس برای طرح این موضوع داشته باشند، بیپروا از این غول فولادی حمایت میکنند و معتقدند فولاد مبارکه اصفهان سالمترین، قویترین و بزرگترین بنگاه اقتصادی در ایران است؛ اظهارنظری که با توجه به شرایط بحرانی اقتصاد، تشدید تحریمهای آمریکا علیه ایران و همچنین اظهارنظر منابع آگاه در مورد این مجموعه بعید به نظر میرسد که از تمام جنبهها صحت داشته باشد.
نکته قابل تامل در این خصوص اینکه حتی اگر چنین ادعایی صحت داشته باشد، مدعیان و حامیان این بنگاه اقتصادی نباید از تحقیق و تفحص مجلس از این مجموعه نگرانی داشته باشند چرا که اگر چنین ادعاهایی صحت داشته باشد، به طور حتم فولاد مبارکه از آزمون مجلس سربلند بیرون خواهد آمد. این در حالی است که برخی افراد که تمایلی به ایجاد شفافیت در این مجموعه ندارند، تصویب طرح تحقیق و تفحص از شرکت «فولاد مبارکه اصفهان» در کمیسیون صنایع و معادن مجلس را اقدامی بر خلاف جهش تولید در سال جاری که با همین عنوان نامگذاری شده است، میدانند.
اما نکته اینجاست که بیشتر منتقدان طرح تحقیق و تفحص مجلس از این مجموعه فولادی به خوبی میدانند که خواسته نمایندگان مجلس در خصوص تحقیق و تفحص از فولاد مبارکه نه تنها سیاسی نیست بلکه حق نمایندگان و ابزاری برای شفافسازی است. در واقع حامیان طرح تحقیق و تفحص مجلس دقیقا به دلیل اینکه از قدرت تاثیرگذاری فولاد مبارکه در اقتصاد کشور اطلاع دارند، خواستار رفع چالشهای به وجود آمده در این مجموعه از جمله سوءمدیریت در حوزههای مختلف هستند تا بتوان با سر و سامان دادن به موارد مطرح شده در خصوص فولاد مبارکه، راه را برای ایفای نقش هرچه بیشتر این مجموعه فولادی به وسیله شفافسازی در اقتصاد فراهم کرد.
معیشت مردم آسیب میبیند
البته در این میان برخی از صاحبنظران بخش خصوصی بر این باورند که ابزارها و راههای کوتاهتری به غیر از تحقیق و تفحص برای مجلس وجود دارد که به وسیله آن میتواند ابهامهای موجود در مورد فولاد مبارکه را برای نمایندگان برطرف کند.
اما بر اساس آنچه نمایندگان منتقد به عملکرد فولاد مبارکه میگویند، برای آشکار شدن مواردی از جمله انتصابات خلاف قانون، توزیع رانت، انعقاد قراردادهای پرابهام، پرداخت حقوقهای نجومی، مداخلات متعدد مدیریت در فرآیند خرید،کاهش حجم صادرات، عملکرد مالی، افزایش هزینههای تولید و … راهی جز تحقیق و تفحص وجود ندارد.
این در حالی است که برخی افراد به دنبال مانعتراشی در جهت پیگیری نمایندگان مجلس در خصوص این موضوع هستند. اما با این وجود و بر خلاف برخی رپورتاژهای خبری که این روزها در مورد عملکرد فولاد مبارکه منتشر میشود، باید هر چه زودتر در مورد بزرگترین بنگاه اقتصادی ایران شفافسازی شود. در این خصوص برخی کارشناسان معتقدند همانطور که نفت و گاز چرخ اقتصاد ایران را میچرخاند، فولاد مبارکه نیز با تولیدات خود صنایع بزرگ دیگری همچون لوازم خانگی، خودرو، لولههای انتقال نفت و گاز و حتی کنتور گاز را تامین میکند. بنابراین در صورتی که به دلیل سوءمدیریت در این مجموعه، عملکرد درستی دنبال نشود، معیشت و زندگی مردم نیز در نهایت با مشکل روبهرو خواهد شد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد