15 - 05 - 2023
بحران آب در یک قدمی
معاون مرکز مطالعات آب اتاق ایران با بیان اینکه در خراسان بیش از ۱۰۰ درصد منابع زیرزمینی را مصرف کردیم، گفت: ما هشدارهای بینالمللی برای رسیدن به سود و منافع غیر پایدار را نادیده میگیریم.
ایران تا ۱۷ سال آینده در شرایط فوق بحرانی آب قرار خواهد گرفت. گزارشهای منتشرشده نشان میدهد که ایران در بین ۳۳ کشور فوق بحرانی از نظر منابع آبی تا سال ۲۰۴۰ در جایگاه سیزدهم قرار دارد. با وجود این نگرانی اما هنوز خبری از اصلاح سیاستها در حوزه کشاورزی نیست و همچنان برخی مسوولان از خودکفایی در تولید محصولات سخن میگویند. اوضاع برداشت از منابع زیرزمینی به قدری بحرانی است که کارشناسان سکونت در برخی استانهای کشور را خطرناک میدانند.
عباس کشاورز معاون مرکز مطالعات آب اتاق ایران در اینباره میگوید: دریاچهها و تالابهای کشور تقریبا خشک شدهاند و فرونشست زمین تهدید جدی برای کشور محسوب میشود؛ طوری که ماندن در استانهایی همچون اصفهان، خراسان و… حالا دیگر یک خطر جدی است.
او که مساله فرونشست زمین را یک تهدید ملی میداند، گفت: متاسفانه در ایران هشدارها و توصیههای بینالمللی را برای رسیدن به سودها و منافع اقتصادی غیرپایدار نادیده میگیریم. نتیجه این بیتوجهی این شده در ۲۳۰ کیلومتری دریاچه آرال دیگر هیچ موجود زندهای پیدا نمیشود.
تبدیل وضعیت بد به بدتر
معاون مرکز مطالعات آب اتاق ایران با تاکید بر اینکه باید سالانه حداقل ۳ تا ۴ میلیارد مترمکعب برداشت از منابع زیرزمینی را کاهش دهیم تا بتوانیم جلوی پیشروی بیشتر فرونشست را بگیریم، ادامه داد: البته باید توجه داشت که این کاهش برداشت خسارتهایی که واردشده و فرونشستهایی که اتفاق افتاده را درمان نمیکند و وضعیت دشتهای کشور را به حالت قبل بازنمیگرداند، بلکه تنها از بدتر شدن شرایط جلوگیری میکند.
او در بخش دیگری از سخنان خود درباره ظرفیت منابع آبی کشور گفت: براساس گزارشهای وزارت نیرو که حدود ۸ سال پیش منتشر شد، منابع آبی کشور بین ۱۰۴ تا ۱۰۵ میلیارد مترمکعب است.
کشاورز ادامه داد: بر اساس استانداردهای جهانی ما مجاز هستیم تنها ۴۰ درصد منابع زیرزمینی خود را استفاده کنیم اما متاسفانه در برخی استانها همچون خراسان ما بیش از ۱۰۰ درصد منابع آبی تجدیدناپذیر خود را استفاده کردهایم.
معاون سابق وزیر کشاورزی سپس با این هشدار که در بخش آب، سهم طبیعت را نیز مصرف کردهایم، ادامه داد: باید بپذیریم اگر حق و سهم آبی محیطزیست را نپردازیم خیلی زود باید هزینههای خیلی زیادی را برای این اشتباه خود بپردازیم. یکی از نمونههای بارز آن همین مشکل ریزگردهایی است که تا تهران هم رسیده و اگر کمی به آن بیتوجه باشیم از استان البرز هم عبور خواهد کرد.
او همچنین درباره مقدار مصرف آب در تمامی بخشها گفت: تامین آب شرب بالاترین اولویت تامین آب در کشور است. بعد از آب شرب، اگر به دنبال پایداری هستیم حقآبههای محیطزیست بالاترین اولویت را دارند. البته مصرف آب در صنعت خیلی زیاد نیست که نگرانکننده باشد. ضمن اینکه برای رونق و توسعه اقتصادی ناچار به توسعه صنعت و اختصاص آب به این حوزه هستیم.
رفتارهای کشاورزی باید تغییر کند
کشاورز با بیان اینکه مهمترین چالش ما مقدار مصرف بالای آب در حوزه کشاورزی است، ادامه داد: من مخالف توسعه کشاورزی نیستم اما به اعتقاد من باید کشاورزی رفتارهای خود را تغییر دهد.
معاون مرکز مطالعات آب اتاق ایران با بیان اینکه خوشبختانه با علم و تجارب بشر، عبور از این بحران شدنی است، اما فرصت بسیار محدود است، اظهار کرد: دنیا برای مقابله با بحران کمآبی چند راهحل پیدا کرده که یکی از آنها آب مجازی و دیگری بازتخصیص آب است.
او ادامه داد: البته با توجه به ابعاد سیاسی مساله امنیت غذایی همچنان درباره آب مجازی توافقی انجام نشده است. اما هماکنون تعداد زیادی از کشورها به دنبال تامین بخش زیادی از مواد غذایی آب بر خود از کشورهای دیگر یا به عبارت دیگر واردات مجازی آب هستند. بخش دیگری از کشورها هم جلوی صادرات محصولات آب بر را گرفته تا مقدار آن را کاهش دادهاند. در واقع آنها ترجیح میدهند کالایی را صادر کنند که آب کمتری را مصرف میکنند تا اینگونه بتوانند مصرف خود را مدیریت کنند.
معاون سابق وزیر جهاد کشاورزی در بخش دیگری از سخنان خود گریزی به مصرف بالای آب برای تولید برخی محصولات کشاورزی زد و گفت: به عنوان مثال برای تولید یک کیلوگرم گوشت قرمز نیاز به ۱۲ تن و یک کیلو مرغ به ۴ تن آب نیاز است؛ این آمارها به خوبی نشان میدهد تا چه اندازه نیازمند تغییر رویکرد در سیاستهای خود هستیم.
منبع:خبرگزاری بازار
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد