بازگشت سعید روستایی با «زن و بچه» به سینمای ایران

سعید روستایی تا چند روز دیگر، چهارمین ساخته سینمایی خود را کلید می‌زند. فرآیندی که نشان از بلوغ فکری این کارگردان و استفاده از تجارب قبلی او در دوری از حواشی را نوید می‌دهد. سعید روستایی قرار است برای چهارمین تجربه سینمایی خود، فیلم «زن و بچه» را جلوی دوربین ببرد. خبری خوب از سوی کارگردانی که در دهه‌۹۰ ظهور کرد و در همان زمان نشان داد که استعدادی بالاتر از تمام کارگردانان برخاسته آن دهه است که به اسم استعدادهای جدید، درام‌هایی با فرمول اصغر فرهادی می‌ساختند. این سبک ساختاری روستایی مبتنی بر سینمای اصیل خود در کنار بهره‌مندی از المان‌های زندگی روز در دل جامعه بود که خیلی زود وی را به کارگردانی مولف تبدیل کرد و نظر مثبت منتقدان و مخاطبان را به دست آورد. در همین ساختار، یکی از ویژگی‌های این کارگردان، دوری از فضای مسموم حاشیه بود؛ رویکردی که حتی با وجود اتفاق‌های بسیاری که در مسیر تولید و نمایش «متری شیش‌ونیم» رخ داد، باز هم روستایی را وارد گردونه این بازی‌ها نکرد تا وی با دوراندیشی، به مقاصد چنین حاشیه‌هایی ورود نکند. هرچه روستایی برای دو ساخته نخستش، متانت به خرج داد، همه‌اش را برای «برادران لیلا» خرج کرد. اتفاق‌هایی که پس از تولید فیلم به وقوع پیوست و سبب شد تا این اثر نتواند در سینماهای کشور به روی پرده برود، ابتکارعمل‌های روستایی برای دو ساخته نخستش را تحت‌الشعاع قرار داد. روستایی که آشکارا فیلم را برای حضور در جشنواره کن آماده کرده بود، به فجر نرفت و در بزرگ‌ترین فستیوال سینمایی جهان نیز مطابق با انتظارها ظاهر نشد. این جریان ناکامی در اکران فرانسه و امارات فیلم نیز به چشم آمد تا فیلمی که بنا به شنیده‌ها، با ۴۰‌میلیارد تومان ساخته شده بود و تنها در اکران داخلی، بیش از ۶۰‌میلیارد تومان می‌فروخت، درنهایت نتواند بیش از ۲۲‌میلیارد تومان بفروشد. به تمام اینها اضافه کنید مشکلاتی که برای کارگردان و تهیه‌کننده فیلم رقم خورد و آنها را برای مدتی دچار مشکل کرد. مجموعه این روند سبب شد تا روستایی برای چهارمین ساخته خود، دست‌به‌عصا حرکت کند. تا پروانه ساخت فیلمش را نگرفت، فیلمبرداری را آغاز نکرد و در ادامه نیز احتمالا اجازه ندهد تا اشتباهات به‌وقوع‌پیوسته فیلم قبلی‌اش، دوباره تکرار شوند. این، همان انتظاری است که از یک کارگردان باهوش می‌رود. «برادران لیلا» یک فرصت‌سوزی بزرگ برای تمام عوامل فیلم بود که می‌توانست اتفاق‌های به‌ مراتب بهتری را برای آنها رقم بزند و البته یک خسارت برای دوستداران سینما که می‌خواستند این فیلم را روی پرده بزرگ تماشا کنند. درواقع، تمام آنچه برای «برادران لیلا» رقم خورد، نه به نفع صاحبان و دست‌اندرکاران اثر بود، نه برای مردم، خوب بود و نه سینمای حرفه‌ای از آنها منتفع شد. آن تجربه تلخ دیگر نباید برای هیچ‌یک از طرف‌های بازی تکرار شود. حالا اما مقید بودن روستایی به پروانه ساخت، یک نشانه خوب برای همه است که نوید بازگشت به روزهای غافلگیرکننده «ابد و یک روز» و «متری شیش‌ونیم» را می‌دهد. این معنی را می‌دهد که روستایی با هوشمندی به اپوزیسیون تبدیل نشد و قرار است فیلمش به روی پرده برود و باز هم شور و حرارت به راه بیندازد. این همان انتظاری است که از یک کارگردان مولف باهوش داریم. همان‌گونه که چنین انتظاری از داریوش مهرجویی و مسعود کیمیایی می‌رفت که با وجود تمام مشکلات در مسیر تولید و نمایش فیلم ماندند، ساختند و اکران کردند اما اجازه ندادند تا خواست برخی‌ها مبنی بر مهاجرت، اعتراض و بیکاری، با پرونده پربار آنها بازی کند. روستایی با این تصمیم خوب خود می‌خواهد ماندگار شود. این یک تصمیم درست است برای کارگردانی که هنوز در ابتدای مسیر است و دنیاهای بسیاری است که می‌خواهد آنها را با مخاطبانشان به اشتراک بگذارد. او در پیمودن این مسیر، یک پیشتوانه خوب از مردم، منتقدها و اهالی رسانه دارد که باید قدر آنها را با دور شدن از حاشیه‌ها بداند.