16 - 03 - 2023
بازگشت آرامش به بازار ارز
یک فعال اقتصادی گفت: کاهش انتظارات تورمی، رفع مشکلات مربوط به کسری بودجه، مدیریت نقدینگی و ساماندادن به محیط تولید میتواند مانع از افزایش نرخ ارز و سقوط ارزش ریال شود.
به گزارش بازار، چند روزی است که بازار ارز روند کاهشی گرفته است. دلار که در بازار رکورد ۶۰ هزار تومان را هم شکسته بود بعد از توافق دیپلماتیک ایران و عربستان و سفر رافائل گروسی به ایران در بازار معاملات فردایی و بازار آزاد روند کاهشی به خود گرفت. با وجود این کاهش، اما نگرانیها درباره وضعیت بازار همچنان ادامه دارد. بسیاری از کارشناسان و فعالان اقتصادی افت قیمت دلار را پایدار نمیدانند و معتقدند که دولت برای جلوگیری از گرانی افسارگسیخته قیمتها باید مانع رشد نقدینگی شود. سیدمهداد خاتمی فعال اقتصادی در اینباره میگوید: بانک مرکزی باید در سال جدید کنترل تورم و نقدینگی را به عنوان یکی از اصلیترین اقدامات در دستور کار خود قرار دهد چرا که بخش زیادی از مشکلات امروز اقتصاد حاصل این دو چالش است.
وی البته با اشاره به این نکته که بسیاری از مردم برای حفظ ارزش نقدینگی و دارایی خود خواهان خرید دلار شدهاند، گفت: دولت باید برای حل این مشکل فکر کرده و شرایط مناسبی را برای سرمایهگذاری فراهم کند.
خاتمی با بیان اینکه ناکارآمد جلوهدادن دولت سیزدهم در ساماندهی امور، در نهایت تشدید اعتراضات مردمی را فراهم میکند، افزود: در مقابل، مناسباتی مثل همکاری با عربستان و ایجاد موازنه قدرت و مراودات اقتصادی با کشورهای دیگر از این تشویشها جلوگیری میکند. در چنین شرایط داخلی و فضای رسانهای بود که اختیارات جدید و ویژهای از سوی سران قوا به بانک مرکزی برای مدیریت بازار ارز داده شد.
این فعال اقتصادی گفت: براساس این ابلاغیه، خرید ارز توسط صرافیها از صادرکنندگان بدون محدودیت و با نرخ توافقی و غیردستوری آزاد اعلام شد. همچنین براساس این ابلاغیه فروش ارز در سرفصل سایر (کد ۲۴) با احراز هویت متقاضی آزاد شد و در همین چارچوب رفع تعهد ارزی صادرکننده نیز لحاظ میشودکه این موارد به خودیخود فضای جامعه خودگردان را ایجاد میکند.
به گفته وی، کاهش انتظارات تورمی، رفع مشکلات مربوط به کسری بودجه، مدیریت نقدینگی و ساماندادن به محیط تولید میتواند مانع از افزایش نرخ ارز شود و لذا وقتی تورم و انتظارات تورمی در اقتصاد کشور به دلایل مختلف شکل میگیرد، خواهناخواه شاهد افزایش نرخ ارز مانند دلار و سقوط ارزش ریال خواهیم بود.
خاتمی گفت: نکتهای که بانک مرکزی از ابتدای سال جاری بدان همت گمارده، کنترل تورم و نقدینگی را به عنوان یکی از اصلیترین اقدامات خود در دستور کار قرار داده است.
وی اظهار کرد: حالا بازار ارز آرام گرفته، فعالان اقتصادی با چشمانداز روشنتری نسبت به آینده به تعاملات اقتصادی خود مشغول هستند تب روزانه نوسان ارز فروکش کرده است و آثار این تدابیر اقتصادی را در ناکامی التهابآفرینان در اقتصاد ایران و تغییر رویکرد آنان را از مقابله به مذاکره میتوان دید و سیاستمداران کشور با این پشتوانه داخلی با دستی پر حقوق ملت ایران را مطالبه خواهند کرد.
این کارآفرین توضیح داد: برای اینکه در آینده دچار اختلالات و ناپایداریهای ارزی نظیر ماههای گذشته نشویم، باید فعالیتهایی را در دستور کار قرار دهیم. به عنوان نمونه بررسی شود کسانی که خواهان ارز هستند، ارز را برای چه میخواهند؟ ما در اوایل سال ارزهایی را به عدهای دادیم و هیچ وقت سوال نکردیم این ارز را برای چه لازم دارند، بخشی از آنها پاسخ میدادند این ارز را برای آن میخواهند که مصونیتی در قدرت خرید خود ایجاد کنند، پس اگر عدهای برای مصونیت بخشیدن به کاهش قدرت خرید ریال، به دنبال ارز هستند، پس باید ابزاری جایگزین برای آنها طراحی کنیم، اینها دارایی پولی و ریالی دارند و نسبت به اینکه این دارایی پولی و ریالی آنها دچار کاهش ارزش شود، نگران هستند. بنابراین ضرورت دارد ابزار جایگزین برای آنها در نظر گرفته شود. چرا اجازه دهیم برای مصونیت بخشیدن به کاهش دارایی ریالی، فرد به دنبال سکه، ارز و طلا باشد؟ اینجاست که باید گفت حتما برای جریان مصونیت بخشیدن به کاهش داراییهای مردم فکر جدی داشته باشیم.
آنطور که به نظر میآید تنشهای سیاسی ایران با غرب و همچنین خبرهای ناخوشایندی که در خصوص برجام به گوش میرسید منجر شده بود که خرید ارز و طلا با هدف حفظ ارزش داراییهای ریالی افزایش یابد. هرچند بازار ارز در روزهای اخیر و در سایه تحولات سیاسی به ثبات نسبی رسیده و خبری از جهشهای قیمتی در این بازار نیست، اما با عنایت به اظهارات کارشناسان باید اعلام کرد که حفظ آرامش ارزی بازار نیازمند نظارت بیشتر بانک مرکزی و همچنین معرفی بازارهای جایگزین است. ولیالله سیف رییس اسبق بانک مرکزی ایران نیز در همین باره به التهابات بازار ارز اشاره و نسبت به ریسک سرمایهگذاری در این بازار هشدار داده است. وی در این خصوص گفته: «در گذشته نیز چنین شرایط و نوساناتی در بازار ارز وجود داشته است؛ چنین فضای خاص و هیجانی بازار ارز میتواند ریسک بالایی را به همراه داشته باشد. در چنین فضایی معمولا سرمایهگذاری همراه با خطرات پیشبینی نشده همراه بوده و به شدت پرریسک است.»
وی در رابطه با بازارهای جایگزین برای سرمایهگذاری نیز گفت: «بازارهای دیگری برای سرمایهگذاریها وجود دارد که بدون ریسک و با امنیت بیشتر بوده و میتواند برای سرمایهگذار نتایج مثبتی را به همراه داشته باشد. در بازار سرمایه ابزارهای مختلفی برای مدیریت ریسک خود بازار سرمایه وجود دارد؛ مثلا صندوقهای سرمایهگذاری همان اندک ریسک بازار سرمایه را هم پوشش میدهند و هیچ ریسکی متوجه سرمایهگذار نمیشود. اما در بازار ارز بسیار پرنوسان است و ابزاری برای مدیریت ریسک آن وجود ندارد؛ همانطور که شاهد بودیم خبرهای سیاسی مثبت در هفتههای اخیر باعث سرازیر شدن و سقوط قیمت ارز شد و متعاقب آن نوسانات دیگری هم رقم خورد.»
در مجموع و در سایه تحولات مثبت سیاسی اخیر و همچنین اقدامات بانک مرکزی با راهاندازی بازار مبادله ارز، نمیتوان چشمانداز بلندمدت قیمت دلار را افزایشی دید. با این حال کارشناسان همچنان میگویند که بازار ارز در معرض ریسکهای اقتصادی از قبیل نقدینگی و تورم بالا نیز قرار دارد و در صورتی که اثر خبرهای سیاسی در بازار کمرنگ شود و تلاشی در راستای بهبود وضعیت شاخصهای اقتصادی نشود احتمال رشد دوباره دلار وجود خواهد داشت.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد