بار سنگین خروج نفت ایران از بازار

گروه انرژی- در حالی که نگرانی‌ها درباره تشدید تنش‌ها در خاورمیانه رو به افزایش است و قیمت نفت در گیرودار افزایش قیمت یا کاهش گرفتار شده است، تحلیلگران بر این باورند که هرگونه افزایش قیمت می‌تواند اقتصادهای بزرگ را گرفتار کند، این موضوع به‌خصوص با خروج ایران از بازار نفت تشدید خواهد شد.
این روزها نگرانی‌ها درباره افزایش درگیری‌ها در خاورمیانه، احتمال اختلال در جریان نفت ‌منطقه را افزایش داده است. جهش قیمت نفت به‌طور خودکار ترس از افزایش قیمت گاز را برمی‌انگیزد، اما کارشناسان استدلال می‌کنند که این مساله چه‌بسا در واقعیت روی نداده و بیشتر در حد حدس و گمان
باقی بماند.
بلومبرگ در گزارشی می‌نویسد: شکی نیست که تهران در میانه این وضعیت نقشی تعیین‌کننده دارد. ایران 99/3‌میلیون بشکه نفت در روز تولید می‌کند که ۴‌درصد کل تولید جهان است. در مقایسه، عربستان سعودی حدود ۹‌میلیون بشکه در روز تولید می‌کند. با وجود تحریم‌های اعمال شده توسط غرب که سطح تولید و صادرات را با مشکل مواجه کرده است، ایران همچنان به یافتن راه‌هایی برای حفظ صادرات نفت خود ادامه می‌دهد و گاهی اوقات از روش‌های خلاقانه‌ای مانند ترکیب و برچسب‌گذاری مجدد نفت برای فروش به بازارهایی مانند چین استفاده می‌کند.
براساس این گزارش، تا اواسط سال‌جاری، ایران حدود ۲‌میلیون بشکه نفت در روز صادر می‌کرد که بیشتر از ۵۰۰‌هزار بشکه در سال ۲۰۲۰، اما کمتر از 5/2‌میلیون بشکه در روز در سال ۲۰۱۸ بود. این در حالی است که قیمت نفت روز پنجشنبه پس از آن که جو بایدن، رییس‌جمهور آمریکا گفت مقامات آمریکایی و اسرائیلی در حال مذاکره درباره حمله احتمالی رژیم صهیونیستی به تاسیسات نفتی ایران هستند، افزایش یافت.
میرقاسم مومنی، کارشناس حوزه انرژی در این رابطه به ایلنا گفته است: هرگونه تنش در خاورمیانه واردکنندگان نفت را با چالش‌های بزرگی مواجه خواهد کرد و اقتصاد جهانی دچار اختلال و بحران خواهند شد، نتیجه اینکه بیش از همگان این کشورهای توسعه‌یافته و مصرف‌کننده نفت هستند که سعی دارند از گسترش جنگ جلوگیری کنند. هرچند کشور ما و روسیه به دلیل شرایط تحریمی که در آن هستیم، نفت را به صورت مخفیانه و با تخفیف به بازارهای جهانی عرضه می‌کنیم و این رویه بعضا به نفع کشورهای مصرف‌کننده و واردکننده نفت است، اما در عین حال محدود شدن عرضه از سوی هرکدام از این صادرکنندگان، خریداران را دچار چالش خواهد کرد. ضمن اینکه این چالش با بروز هرگونه درگیری در منطقه حتی بیش از فروشندگان نفت، برای مصرف‌کنندگان تشدید شده و آنها را تحت‌تاثیر قرار خواهد داد.
وی با اشاره به نقشی که نفت ایران در تنظیم بازارهای جهانی دارد، گفت: در صورت خارج شدن نفت ایران از بازار، روسیه با توجه به تخفیفاتی که اعمال می‌کند یا پتانسیلی که در کشورهای عرب تولیدکننده به لحاظ تولید نفت وجود دارد جایگزین خواهد شد، اما درواقع این امکان به راحتی میسر نیست و قطعا موازنه به‌هم‌خورده و مشکلات عدیده‌ای حادث خواهد شد و با توجه به جو منفی روانی قیمت‌ها، بازار را دچار تزلزل و نگرانی خواهد کرد. رژیم صهیونیستی نفت خود را از مسیر مدیترانه وارد می‌کند و بخش عظیم واردات نفت این رژیم نیز از مسیر آذربایجان- گرجستان- ترکیه و به عبارتی باکو-تفلیس- جیحان است که به بندر حیفا و اشکلون هدایت می‌شود و اگر اسرائیل صنایع نفت ایران را تهدید کند، این امکان هم برای ایران وجود دارد که بتواند لوله‌های گاز و تانکرهای نفت رژیم صهیونیستی را با پهپادهایی که در اختیار دارد در دریای سرخ یا مدیترانه مورد هدف قرار دهد.
به گفته مومنی، اکنون رژیم صهیونیستی باید بداند که هرگونه عملیات با پهپاد و حمله موشکی نسبت به محموله‌های نفتی علاوه‌بر خساراتی که به‌بار می‌آورد، کشورهایی که در مسیر بوده یا کشتی‌های تحت اجاره را نیز دچار درگیری خواهد کرد و آلایندگی محیط‌زیستی به‌دنبال دارد و این سازمان‌های بین‌المللی و محیط‌زیستی را حساس می‌کند. بنابراین اکنون عقلانی نیست که صنایع نفتی ما را تحت تعرض قرار دهند، ضمن اینکه می‌دانند در صورت اقدام علیه ایران با واکنش سخت‌تری مواجه خواهند شد، لذا اقدامی نخواهند کرد که برای خودشان تبعات داشته باشد.
وی می‌گوید: در شرایط فعلی اسرائیل بیشتر به دنبال این است که روحیه مردم و سربازان خود را حفظ کند و درواقع نمی‌تواند عملیاتی انجام دهد و تهدیدات تنها در حد حرف است و جو روانی ایجاد می‌کند. موضوع دیگر اینکه اقتصاد آمریکا وابسته به نفت است؛ هرچند ذخایر بزرگی دارد اما در هر صورت هرگونه تنش در منطقه خاورمیانه اقتصاد این کشور را تحت‌تاثیر منفی قرار خواهد داد و دچار چالش می‌شود، به‌اضافه اینکه اگر دامنه جنگ گسترده شده و به کشورهای عربستان، امارات، قطر و دیگر کشورهای عربی تولیدکننده نفت برسد، قطعا واردکنندگان با چالش‌های بزرگی مواجه خواهند شد و اقتصاد جهانی دچار اختلال و بحران خواهد شد. نتیجه اینکه بیش از همگان این کشورهای توسعه‌یافته و مصرف‌کننده نفت هستند که سعی دارند از گسترش جنگ جلوگیری کنند.