9 - 01 - 2020
باخت ترامپ در خاورمیانه
گروه جهان- پس از حمله موشکی ایران به پایگاه عینالاسد در عراق که نظامیان آمریکا در آن مستقر هستند، دموکراتهای کنگره آمریکا و برخی از رقبای انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۰ این کشور درباره افزایش درگیریها در خاورمیانه هشدار دادند و گفتند جهان نمیتواند یک جنگ دیگر را تاب بیاورد. دموکراتها ترامپ را مقصر دانستهاند که هر لحظه بر آتش جنگ در خاورمیانه دامن میزند. بدینترتیب گزارش شده که در این راستا، تحولاتی پشت درهای بسته در آمریکا در جریان است مبنی بر اینکه به سرعت اختیارات جنگی رییسجمهوری آمریکا محدود شود.
در حالی که قرار بود دیروز در کنگره جلسهای با حضور ترامپ مبنی بر محدودیت اختیارات جنگی او برگزار شود، اما با توجه به حوادث و تحولات رخ داده، برگزاری این جلسه در هالهای از ابهام قرار گرفته و هنوز مشخص نیست، چه زمانی برگزار خواهد شد.
برخی تحلیلگران مسائل سیاسی بر این باورند که ترامپ و تیم او تحتتاثیر افکار عمومی و فشار داخلی ناشی از استیضاح، اقدام به ترور یک مقام ارشد نظامی ایران کرده است تا با به راه انداختن یک جنگ محدود از فشارها بکاهد، اما ترامپ و تیم او دچار یک اشتباه استراتژیک شدهاند و ممکن است این اقدام فشار افکار عمومی آمریکا علیه او را بیشتر کند.
به گفته ناظران و کارشناسان سیاسی، با ترور سردار سلیمانی، هم وجهه سیاسی ترامپ در آمریکا و مجامع بینالمللی تحت تاثیر قرار گرفته و هم سیاست خارجی آمریکا زیر سوال رفته است. مسوولان مرتبط با سیاست خارجی آمریکا باید پیش از این اقدام، تبعات آن را هم در نظر میگرفتند.
به نوشته پولیتیکو، برخی دموکراتها در یک نشست خصوصی در تلاش هستند بندی را به طرح گرفتن اختیارات جنگی از ترامپ اضافه کنند که براساس آن، هیچ بودجهای برای اقدام نظامی آمریکا علیه ایران که بدون اطلاع قبلی و تایید کنگره باشد، نباید ارائه شود. پیشتر هم بندی مشابه این طرح که اکنون توسط رو خانا، نماینده دموکرات ایالت کالیفرنیا در مجلس نمایندگان آمریکا ارائه شده، در لایحه بودجه نظامی سالانه وزارت دفاع این کشور گنجانده شده بود و حتی مورد حمایت حدود ۲۰ جمهوریخواه هم قرار گرفت، اما در نهایت با فشار اکثریت سنا حذف شده بود.
به نوشته پولیتیکو، خانا درباره تلاش سناتورهای دموکرات برای تصویب این طرح توضیح داد: آنها در تلاش هستند راهی بیابند که چگونه این طرح را به جایی برسانند که بهترین شانس برای تصویب شدن در سنا و گرفتن رای مثبت ۵۱ سناتور را داشته باشد.
بر این اساس استنی هویر، رهبر اکثریت مجلس نمایندگان آمریکا درباره تسریع طرح گرفتن اختیارات مجوز جنگی از ترامپ گفت: این مباحث از شامگاه یکشنبه گذشته آغاز شد. اکنون ۴۸ ساعت، کم و بیش، از آن میگذرد. این چیزی است که ما باید با جدیت و فکورانه و صحیح در نظر بگیریم و آن را انجام خواهیم داد. باربارا لی، نماینده دموکرات ایالت کالیفرنیا هم اظهار کرد: «به نظرم همه انتظار یک انتقام تاسفآور را داشتند. این اکنون یک چرخه است که متاسفانه احتمال دارد از کنترل خارج شود. این چیزی است که ما نمیخواهیم شاهد آن باشیم.»
گفتنی است پایگاه هوایی عینالاسد یک فرودگاه نیروی نظامی در استان الانبار در غرب عراق است و در ۱۰۸ کیلومتری غرب الرمادی مرکز استان الانبار قرار دارد. در سال ۲۰۰۳ تفنگداران آمریکایی این پایگاه را اشغال کردند و تا سال ۲۰۱۱ در آن باقی ماندند. عینالاسد دومین پایگاه هوایی بزرگ عراق است. در پایان سال ٢٠١۴، به بهانه مبارزه با داعش، بار دیگر این پایگاه تحت اختیار نظامیان آمریکایی حاضر در ائتلاف بینالمللی ضد داعش قرار گرفت.
نانسی پلوسی: جهان تحمل یک جنگ دیگر را ندارد
خبر مربوط به حمله موشکی ایران به دست کم دو پایگاه نیروهای آمریکایی در عراق با شلیک دهها موشک بالستیک در جریان نشست قانونگذاران دموکراتیک در مجلس نمایندگان آمریکا مخابره شد. نانسی پلوسی، رییس مجلس نمایندگان آمریکا در جریان این نشست پیامی را دریافت و پس از آن جلسه را ترک کرد. پلوسی در توئیتر نوشت: از نزدیک اوضاع را در پی این حملات موشکی علیه نیروهای آمریکایی در عراق رصد میکنیم. ما باید از امنیت اعضای ارتش مطمئن شویم که شامل پایان تحریکات بیمورد از جانب دولت واشنگتن و درخواست از ایران برای توقف خشونتهاست. آمریکا و جهان نمیتوانند جنگ را تحمل کنند. الیزابت وارن، یکی از کاندیداهای دموکرات در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا هم در مراسمی در نیویورک گفت: اکنون قلب و دعای من با ارتش ما و خانوادههای آنها در عراق و سراسر جهان است. این یادآوری برای ضرورت کاهش تنش در خاورمیانه است. مردم آمریکا یک جنگ دیگر با ایران را نمیخواهند.
جو بایدن: ترامپ مقصر است
جو بایدن، کاندیدای دموکرات نیز در مراسمی در حومه فیلادلفیا گفت این حمله قابل پیشبینی بود و تقصیر از نحوه عملکرد ترامپ است.
بایدن، معاون باراک اوباما، رییسجمهور پیشین آمریکا اضافه کرد: فعلا و تا کسب اطلاعات بیشتر از اظهارنظر درباره خبرهای دیشب خودداری میکنم اما تنها چیزی که میتوانم بگویم این است که برای سربازانمان در خارج از مرزها دعا میکنیم. امیدواریم شما هم برای آنها دعا کنید.
دیگر نامزدهای اصلی ریاستجمهوری آمریکا هم بر سرنوشت نیروهای آمریکایی در منطقه تاکید کردند. پیت بوتیجج، شهردار سابق شهر ساوثبند ایالت ایندیانای آمریکا در توئیتی نوشت: دیشب آمریکاییها در عراق زیر آتش بودند. من برای آنها و عزیزان و خانوادههایشان دعا میکنم.
مارکو روبیو، سناتور جمهوریخواه آمریکا در این باره نوشت: ایران در حال حاضر آشکارا از آمریکاییها میخواهد در مقابل یکدیگر قرار گیرند. زمان بحث درباره سیاست آمریکا فرا خواهد رسید. او اضافه کرد: دیشب نیروهای آمریکایی و همپیمانان آنها زیر آتش ایران قرار داشتند.
رند پال، سناتور سرشناس جمهوریخواه آمریکایی در این باره میگوید: ما باید از سطح تنشها بکاهیم، پیش از آنکه وارد جنگی شویم که پایانی برای آن نیست. باب منندز، رییس کمیته روابط خارجی سنای آمریکا، مینویسد: ملت آمریکا هیچ تمایلی برای ورود به جنگ نامحدود دیگری ندارد. سناتور جمهوریخواه، لیندسی گراهام هم در توئیتر خود نوشت: ایران اقدام جنگی کرده است. از اینرو رییسجمهور آمریکا هر گونه اختیاری برای پاسخگویی را دارد. سناتور کریس کانس گفت: بیش از همه، نگرانی من سلامت و امنیت نیروهای آمریکایی و دیگر شرکایمان در منطقه است.
امیدوارم شاهد تلفات آمریکاییها نباشیم اما در حال حاضر از این مساله خبر نداریم. مساله دوم اینکه روشن است که ما تهدید علیه نیروها و منافع آمریکا در منطقه را با حمله به ژنرال سلیمانی، فرمانده سپاه پاسداران تشدید کردهایم. من البته برای شهادت این فرد که مسوول مرگ صدها آمریکایی در طول سالهای گذشته است، عزاداری نمیکنم اما این را میپرسم که آیا دولت ترامپ راهبردی منسجم برای گام بعدی را دارد یا نه؟ به نظر من مهم است که با متحدانمان در منطقه رایزنی کنیم؛ اینکه رییسجمهور با کنگره رایزنی و راهبردی منسجم برای کاستن از تنشها در این وضعیت بهخصوص ارائه کند تا بار دیگر در یک جنگ بزرگ در خاورمیانه گرفتار نشویم.
سناتور جان کندی گفت: مساله بسیار مشکلساز است، تا جایی که میدانیم موشکهایی شلیک شدهاند و باید مشخص کنیم چه میزان از آنها با موفقیت به اهداف خود اصابت کردهاند و اینکه آیا تسلیحات دفاعی ما توانستهاند برخی از آنها را ساقط کنند یا نه. بعد براساس این ارزیابیها، واکنشی متناسب داشته باشیم.
وندی شرمن: وقت تکبر نیست
وندی شرمن نیز در واکنش به پیام توئیتری دونالد ترامپ رییسجمهور آمریکا پس از حمله موشکی ایران به دو پایگاه نظامی آمریکا در عراق نوشت: واقعا. دونالد ترامپ هر کس دیگری که این را گفته، تحقیر میکند. البته خوب است که هیچ تلفاتی وجود ندارد و امیدواریم برای عراقیها هم همینطور باشد اما شرایط برای دونالد ترامپ جدی است و اکنون وقت افتخار کردن به پیروزیهایمان نیست.
نماینده ارشد آمریکا در مذاکرات هستهای به توئیت منفعلانه ترامپ پس از عملیات انتقامجویانه سپاه واکنش نشان داد. وندی شرمن در توئیتی نوشت: همه چیز خوب است؟ اوضاع جدی است، وقت تکبر نیست.
رییسجمهور آمریکا در توئیتی منفعلانه در پی انتقام سخت ایران از تروریستهای آمریکایی در پایگاه عینالاسد در عراق نوشت: همه چیز خوب است!
از ایران موشکهایی به دو پایگاه نظامی واقع در عراق شلیک شده است. ارزیابی تلفات و خسارات الان در جریان است. تا الان همه چیز خوب بوده! ما قدرتمندترین و مجهزترین ارتش کل جهان را داریم! فردا صبح بیانیهای صادر میکنم.
کریس مورفی: شکست راهبرد تشدید تنش
کریس مورفی سناتور دموکرات آمریکایی در پیامی توئیتری حوادث اخیر خاورمیانه ازجمله عملیات انتقامجویانه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی علیه پایگاه آمریکایی عینالاسد را محصول عدم کارایی راهبرد تنشزایی واشنگتن تلقی کرد. او در این باره نوشت: پذیرش این واقعیت که راهبرد تشدید تنش به طرز بدی شکست خورده، انرژی زیادی از دولت ترامپ میبرد. غرور و منیت را کنار بگذارید و راه و روشتان را تغییر دهید. مورفی در ادامه اضافه کرد: امشب در لحظهای سرنوشتساز از تاریخ آمریکا، همه آن چیزی که میتوانم انجام دهم این است که همه تلاشم را برای قانع کردن آنها به انتخاب گزینه درست به کار گیرم.
مایکل آوناتی وکیل سرشناس آمریکایی: ایران، عراق، کویت، سوریه یا سومالی نیست. ایران کشوری با مردم مغرور و میراثی قوی است. آنها عقب نمینشینند. متاسفانه احمق نشسته در کاخ سفید این مسائل را درک نمیکند و با اقدام هفته پیش این را نشان داد.
مارک دوبوویتز، مدیر اجرایی بنیاد دفاع از دموکراسیها در توئیتر نوشت: فکر نمیکنم امشب اولین و آخرین واکنش ایران بود. اقدامات انتقامجویانه دیگری در راه خواهد بود. اما حدس میزنم براساس الگوی آشنای بازی آنها، اقدامات دیگر بیشتر غیرمستقیم خواهد بود تا حملات مستقیم. این فقط یک حدس است.
جان کربی: توانایی ایران در آسیب زدن به آمریکا
جان کربی، سخنگوی سابق پنتاگون در گفتوگو با این شبکه اعلام کرد ایران حمله به پایگاههای آمریکا در عراق را با استفاده از نیروهای اصلی خود و از خاک خود انجام داد تا به آمریکا نشان دهد توان آسیب زدن به نیروهای این کشور را دارد.
جان کربی گفت: برای من کاملا روشن است که آنچه ایرانیان انجام دادند کاملا آگاهانه بود و هدفش نهتنها ارسال پیامی به دونالد ترامپ، رییسجمهور آمریکا به تلافی ترور سردار سلیمانی بود، بلکه آنها میخواستند نشان دهند توانایی وارد کردن آسیب جدی به نیروهای آمریکایی را دارند. به همین دلیل ایرانیان از این سلاحهای خاص استفاده کردند و این حمله را آشکارا از خاک ایران انجام دادند. بنابراین آنها با حمله به پایگاههای آمریکا در عراق به روشنی نشان دادند که توانایی لازم را دارند و اراده استفاده از این توانایی نیز در آنها وجود دارد بنابراین فکر میکنم دیدن واکنش رییسجمهور به این اتفاق جالب خواهد بود. اما باید توجه داشته باشیم که اکنون حوزه تصمیمگیری ترامپ در خصوص نحوه واکنش به ایران کوچکتر شده است. با توجه به افزایش تنشها گزینههای پیشروی ترامپ محدودتر شده است. به همین سبب با توجه به اینکه اکنون ایرانیان با استفاده از سامانههای تسلیحاتی خاص، باعث افزایش سطح تنش شدهاند، این نگرانی ایجاد شده که یافتن راهحلی دیپلماتیک و راهکاری برای کاهش تنش برای دولت آمریکا دشوار خواهد شد.
واکنش برهم صالح
رییسجمهوری عراق به دنبال هدف قرار گرفتن پایگاه عینالاسد آمریکا در غرب استان الانبار با موشکهای بالستیک سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، واکنش نشان داد. برهم صالح پس از اطلاع از حملات تلافیجویانه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به ترور سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی و دیگر شهدای مقاومت در صفحه توئیتر خود نوشت: «سلامتی برای عراق عزیز و اربیل پایتخت کردستان.» او پیشتر نیز در سخنانی از آنچه تبدیل عراق به محل تسویهحسابهای خارجی نامیده بود، انتقاد کرد.
ترند جهانی
کمتر از دو ساعت پس از حمله ایران به پایگاههای آمریکا در عراق در راستای «انتقام سخت» شهید سردار سپهبد قاسم سلیمانی، این حمله موشکی به داغترین هشتگ توئیتر تبدیل شد و در جایگاه ترند نخست این شبکه اجتماعی نشست.
هشتگ #IranvsUSA به معنای «ایران مقابل آمریکا» تا لحظه تنظیم این خبر ۲۰۳ هزار توئیت را به خود اختصاص داد و در صدر فراوانی توئیتهای این شبکه اجتماعی جای گرفت. سومین ترند جهانی توئیتر نیز #عین_الاسد نام پایگاه آمریکایی مورد حمله است که درباره آن ۳۳ هزار و ۲۰۰ توئیت منتشر شده است.
فاکسنیوز: بزرگترین آزمون ترامپ
فاکسنیوز نوشت: این بزرگترین آزمون ترامپ است و آزمون بسیار دشواری هم هست. میدانید که ترامپ با شعار پایان دادن به جنگ روی کار آمد، به همین دلیل باید دید که اکنون اوضاع را تا کجا و چطور پیش میبرد؛ ما در سال انتخابات قرار داریم و این رخداد میتواند تبعات گستردهای داشته باشد.
رسانه آمریکایی سیانبیسی: پاسخ ایران به آمریکا بسیار سریع و خشن بود و این یک خطر جدی است که شاید موضوع از دست آمریکاییها خارج شود. توقع نداشتیم که ایران اینقدر زود و خشن پاسخ دهد، اما کاری است که شده است.
پاداش تلخ
«و تاریخ ثبت خواهد کرد که این دونالد ترامپ بود که خاورمیانه را از دست داد. بحرانی که بعد از انتخاب شدن دونالد ترامپ به ریاستجمهوری، جهان نگران وقوعش بود اکنون دارد برای ما اتفاق میافتد.»
سیانان در تحلیلی درباره هزینههای هنگفتی که آشوب دونالد ترامپ با سیاستهای مخربش در جهان به بار آورده، نوشت: نیروهای آمریکایی اقدام به ترور یکی از برجستهترین فرماندهان نظامی ایران در فرودگاه بغداد کردند و ایران هم بعد از طرح وعده انتقام اعلام کرد برخی از تعهداتش را در قبال توافق هستهای برجام معلق میکند. آمریکا هم در تدارک برای حمله تلافیجویانه علیه خودش، عملیات خود علیه تروریستهای داعش را به حال تعویق درآورده است.
پنتاگون نیز در اقدامی که وجود یک آشوب کلی را تایید میکند به اشتباه نامهای را فرستاده و در آن صحبت از خروج فوری آمریکا از عراق به مقامهای عراقی کرده است. با این حال مشخص شده که «ما فعلا قرار نیست از عراق خارج شویم.»
همه این اتفاقات به این خاطر افتاد که ترامپ که در قبال ایران ظاهرا سیاست دیگری جز خصومت نسبت به وضعیت قدیمی ندارد، دارد با جهان مثل اسباببازی سیاسی خود رفتار میکند. او یا مطمئن است که میتواند از طریق این اغتشاشآفرینی صلح ایجاد کند یا برای بار دوم تلاش میکند تا با توسل به ماجراجویی خارجی، پیروزی خودش در انتخابات را تضمین کند.
همانطور که همه ما میدانیم ترامپ در حال حاضر تبدیل به سومین رییسجمهور آمریکا شده که از بابت رسوایی مربوط به اعمال فشارهایش بر اوکراین با عدم اعطای کمکهای نظامی به این کشور، در مجلس نمایندگان با روند استیضاح مواجه شده است؛ اعمال فشاری که تنها هدفش واداشتن اوکراین به تحقیقات درباره جو بایدن رقیب سیاسی داخلی خود ترامپ بود.
آشوبهای فعلی زمانی آغاز شدند که درگیریهایی میان نیروهای آمریکایی و شبهنظامیان مورد حمایت ایران در عراق بالا گرفت و این آشوبها در نقطهای به اوج خود رسید که معترضان عراقی از دروازههای مجتمع سفارت آمریکا در بغداد داخل این مجتمع شدند. زمانی که این معترضان از آنجا عقبنشینی کردند یک ساختمان پذیرش مخروبه را به جای گذاشتند که یاد آور بحران حمله به سفارت آمریکا در تهران در سال ۱۹۷۹ بود؛ بحرانی که در ادامه منجر به از بین رفتن شانس جیمی کارتر برای پیروزی مجدد در انتخابات ریاستجمهوری شد.
تنشهای اخیر زمانی بالا گرفت که ترامپ تصمیم به دست زدن به افراطیترین برخورد علیه ایران با وجود مخالفتهای برخی از مقامهای دولتش گرفت و آن چیزی جز ترور هدفمند سردار قاسم سلیمانی، فرمانده بلندپایه نظامی ایران نبود. چنین تصمیمی ممکن بود از جانب باراک اوباما و جورج دبیلیو بوش، روسایجمهور قبلی آمریکا هم اتخاذ شود، اما هیچ یک از آنها این کار را نکردند.
به گفته یک مقام آمریکایی که از سوی نشریه تایمز منتشر شد، سردار سلیمانی زمانی که ترامپ دستور به ترور او به بهانه وجود تهدید از جانب او داد، صرفا در حال اجرای امور عادی بوده است. بعد از آنکه موشکهای دونالد ترامپ کاروان حامل سردار سلیمانی را هدف گرفت، جهان بلافاصله خطرناکتر شد و نقش آمریکا در خاورمیانه نیز نامطمئنتر شده است.
آمریکا سابقه حمله به عراق بر پایه ادعاهای واهی تملک سلاحهای کشتار جمعی و مقصر بودن این کشور در حملات ۱۱ سپتامبر را دارد. در حالی که جنگش علیه عراق صدها هزار نفر را به کشتن داده و تریلیونها دلار خسارت به جای گذاشته است.
با اطمینان میتوان گفت که کل جهان از جنگهای آمریکا در اراضی مسلمانها خسته است. دورنمای ورود آمریکا به درگیریهای بیشتر و حالا با ایران تقریبا غیرقابل تصور است.
با این حال وقتی دونالد ترامپ در کاخ سفید نشسته است اتفاقاتی که میافتند حالت اجتنابناپذیر دارند. او عادت دارد که دیدگاههای سادهانگارانه و حتی دیوانهواری را در قبال مشکلات پیچیده ابراز کرده و برای آنها راهحلهای شعاری پیشنهاد کند.
او سپس شروع به حمله به همپیمانان آمریکا، به ویژه ناتو کرده در حالی که به برخی از دشمنان خطرناک آمریکا مثل کرهشمالی نزدیک شد. همانطور که یک نفر قبلا گفت او از عمل کردن به شیوه رییسجمهوری خودداری میکند و با این رویکردش این نگرانی گسترده را تایید میکند که رهبر معقولی برای قدرتمندترین کشور روی زمین نیست.
از جمله خصیصههایی که ترامپ را برای سمتش نامناسب میسازد ناتوانی او برای پیشبینی تبعات است. ترامپ در یک مورد از ماجراجوییهای خود با تاخیر در اعطای کمکهای نظامی به اوکراین جان اوکراینیها را به خطر انداخته و بعدا هم با رای مجلس نمایندگان آمریکا به استیضاحش تاوان داد. در یک مورد دیگر ماجراجوییهای سوء خارجی او دست به یک ریسک بزرگتری زده که به راه انداختن خونریزیهای بزرگ را به نظر تضمین میکند و خاورمیانه را به نفع ایران تغییر نظم میدهد. و از آنجایی که آمریکاییها از اینکه کشورشان در منطقه مضمحل شده آگاه هستند، دشوار بتوان تصور کرد که آنها در صورت تشدید جنگ در منطقه بخواهند برای مدت طولانی از ترامپ حمایت کنند.
ترامپ احتمالا به خاطر تصمیمات شتابزدهاش پاداشی تلخ دریافت خواهد کرد. ایران ممکن است نقشی محوری در جلوگیری از رسیدن یک فرد دیگر به ریاستجمهوری مجدد ایفا کند و تاریخ ثبت خواهد کرد که ترامپ خاورمیانه را از دست داد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد