30 - 06 - 2022
ایران هفتمین تولیدکننده نفت جهان
«جهان صنعت»-ایران در جایگاه هفتم تولید نفت ایران قرار گرفت. این خبر را دیروز شرکت بریتیشپترولیوم اعلام کرد. خبری که میتواند برای صنعت نفت ایران که در شرایط تحریمی است، مهم ارزیابی شود.
آنطور که شرکت بریتیشپترولیوم اعلام کرده، تولید نفتخام و میعانات گازی ایران در سال ۲۰۲۱ با رشد ۴/۱۷ درصدی به ۳ میلیون و ۶۲۰ هزار بشکه در روز رسید. رقمی که به زعم این شرکت، بیشترین افزایش سالانه تولید نفت بوده است. این در حالی است که این رقم در سال ۲۰۲۰ معادل ۳ میلیون و ۸۴ هزار بشکه برآورد شده بود.
شرکت انگلیسی بریتیشپترولیوم هفتاد و یکمین گزارش سالانه خود موسوم به مرور آماری انرژی جهان ۲۰۲۲ را به تازگی منتشر کرده است. این گزارش که از معتبرترین گزارشهای بخش انرژی جهان است که از دهه ۱۹۶۰ و به طور سالانه توسط این شرکت منتشر میشود.
این گزارش تولید نفت ایران در سال ۲۰۲۰ را ۷۳/۲ میلیون بشکه در روز اعلام کرده بود اما در سال ۲۰۲۱ از تولید روزانه ۱۷/۳ میلیون بشکهای نفت ایران خبر داده است که نسبت به سال قبل از آن ۴۴۰ هزار بشکه در روز افزایش داشته است.
از سال ۲۰۱۸ تا سال ۲۰۲۰ در نتیجه خروج آمریکا از توافق هستهای تولید نفت ایران همواره روندی نزولی را طی کرده و از ۴۹/۴ میلیون بشکه در روز در سال ۲۰۱۷ به ۲۴/۴ میلیون بشکه در روز در سال ۲۰۱۸، ۰۲/۳ میلیون بشکه در روز در سال ۲۰۱۹ و ۷۳/۲۰ میلیون بشکه در روز طی سال ۲۰۲۰ کاهش یافته بود.
توقف روند نزولی تولید نفت ایران پس از ۳ سال و افزایش ۱/۱۶ درصدی آن طی سال ۲۰۲۱ با وجود حفظ تحریمها درحالی بوده است که دولت سیزدهم در ایران طی این سال روی کار آمده است.
هفتمین تولیدکننده بزرگ نفت جهان
بر اساس این گزارش کل تولید نفت و میعانات گازی ایران در سال ۲۰۲۱ معادل ۱/۴ درصد کل تولید جهان دراین سال بوده است. ایران هفتمین تولیدکننده بزرگ نفتخام و میعانات گازی جهان در این سال شناخته شده است. آمریکا با اختصاص سهم ۴/۱۴ درصدی از کل تولید جهان در رتبه نخست از این نظر قرار گرفته و روسیه، عربستان، کانادا، عراق و چین به ترتیب در رتبههای دوم تا ششم بزرگترین تولیدکنندگان نفتخام و میعانات گازی جهان قرار گرفتهاند.
کل تولید نفتخام و میعانات گازی جهان در سال ۲۰۲۱ با رشد ۴/۱ درصدی نسبت به سال قبل از آن مواجه شده و به ۸۳/۷۷ میلیون بشکه در روز رسیده است. تولید نفت آمریکا در سال ۲۰۲۱ با کاهش ۸/۰ درصدی نسبت به سال قبل از آن مواجه شده و به ۱۸۸/۱۱ میلیون بشکه در روز رسیده است. تولید نفت روسیه در این سال ۶/۲ درصد افزایش و تولید نفت عربستان ۴/۰ درصد کاهش داشته است. کل تولید نفتخام و میعانات گازی اوپک نیز در این سال با رشد ۶/۲ درصدی نسبت به سال قبل از آن مواجه شده و به ۲۲۳/۲۸ میلیون بشکه در روز رسیده است.
رتبه هشتمی جهان در پالایش
بریتیشپترولیوم در بخش دیگری از گزارش خود اطلاعات مربوط به تولیدات پالایشگاهی کشورها را منتشر کرده و از رشد ۹/۶ درصدی تولیدات پالایشگاهی نفت ایران در سال ۲۰۲۲ نسبت به سال قبل از آن خبر داده است.
تولیدات پالایشگاهی ایران در سال ۲۰۲۱ بالغ بر ۱۹۳/۲ میلیون بشکه در روز بوده که این رقم در سال ۲۰۲۲ به ۳۴۴/۲ میلیون بشکه در روز افزایش یافته است. از سال ۲۰۱۵ روند پالایش نفت ایران به طور مداوم صعودی بوده است. طی سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۲۱ تولیدات پالایشگاهی نفت ایران به طور متوسط ۳/۲ درصد در سال رشد داشته است.
کل تولیدات پالایشگاهی نفت جهان در سال ۲۰۲۲ بالغ بر ۲۲۹/۷۹ میلیون بشکه در روز بوده که این رقم نسبت به سال قبل از آن رشد ۳/۳ درصدی داشته است. در سال پیش از آن تولیدات پالایشگاهی نفت جهان ۶۳۵/۲۸ میلیون بشکه در روز اعلام شده بود.
ایران سهم ۳ درصدی از کل پالایش نفت جهان در سال ۲۰۲۲ داشته و هشتمین پالایشکننده بزرگ نفت جهان در این سال شناخته شده است. آمریکا با سهم ۱/۱۹ درصدی و پالایش روزانه ۱۴۸/۱۵ میلیون بشکه در روز نفت در رتبه نخست جهان از این نظر قرار گرفته و چین با ۳/۱۸ درصد و روسیه با ۲/۷ درصد به ترتیب در رتبههای دوم و سوم از این نظر قرار گرفتهاند.
براساس این گزارش رتبهبندی کشورهای تولیدکننده نفت در سال ۲۰۲۱ به ترتیب: ایالات متحده: ۵۸۵/۱۶ میلیون بشکه در روز، عربستان سعودی: ۹۵۴/۱۰ میلیون بشکه در روز، روسیه: ۹۴۴/۱۰ میلیون بشکه در روز، کانادا: ۴۲۹/۵ میلیون بشکه در روز، عراق: ۱۰۲/۴ میلیون بشکه در روز، چین: ۹۹۴/۳ میلیون بشکه در روز، امارات: ۶۶۸/۳ میلیون بشکه در روز، ایران: ۶۲۰/۳ میلیون بشکه در روز، برزیل: ۹۸۷/۲ میلیون بشکه در روز و کویت: ۷۶۰/۲ میلیون بشکه در روز برآورد شده است. این گزارش میافزاید: تولید جهانی نفت با حدود ۶/۱ درصد در سال ۲۰۲۱ به ۸۷۷/۸۹ میلیون بشکه در روز در مقایسه با ۴۹۴/۸۸ میلیون بشکه در سال قبل (۲۰۲۰) رسیده است. این در حالی است که تولید جهانی نفت کمتر از سطح قبل از همهگیری بود که در سال ۲۰۱۹ به ۹۱۴/۹۴ میلیون بشکه در روز ثبت شده بود.
جایگاهی که باید حفظ و ارتقا داده شود
هرچند گزارش شرکت بریتیشپترولیوم وضعیت تولید نفت ایران را مطلوب ارزیابی میکند، اما با توجه به اینکه ایران چهارمین منابع نفتی دنیا را در اختیار دارد، این رتبه نمیتواند جوابگوی منابع نفتی ایران باشد. به خصوص آنکه، مسیر دنیا به سوی استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر میرود و اگر ایران نتواند از منابع خود بهرهبرداری کند، شاید روزی نفت چندان ارزش امروز را نداشته باشد.
کسب مقام هفتمی برای نفت ایران در شرایطی رخ میدهد که تحریمهای آمریکا در سالهای اخیر باعث توقف تولید نفت شده و بسیاری از چاههای نفت خاموش و یا کم فعال شدهاند. از سویی طرحهای توسعهای نفت از میادین نفتی کشور و میادین مشترک هم به کندی صورت میگیرد.
جلال میرزایی نماینده پیشین مجلس در این رابطه به ایلنا گفته است: انتظار از بخش نفت این است، همانگونه که کشورهای همسایه در میادین مشترک کار میکنند و برداشت دارند ما هم باید بتوانیم پروژههای میادین مشترک را آغاز کنیم، مثلا اکنون عربستان در این میادین بسیار فعال است، قطر با شرکتهای مختلفی قرارداد دارد، عراق برای ۶ میلیون بشکه تمرکز کرده و همه این برنامهها هم در حوزه میادین مشترک با ما است.
وی افزود: در حوزه تولید نفتخام و افزایش تولید گفته شده چند قرارداد به ارزش ۱۷ تا ۱۸ میلیارد دلار منعقد کردهایم اما اینکه قراردادها با چه شرکتهایی بوده، شرکتها چقدر صلاحیت دارند، آیا توان مالی و فنی دارند یا خیر، هنوز توضیح داده نشده و در هالهای از ابهام است. تصور بنده این است که برخی شرکتها و هلدینگهایی که خودشان پیمانکار هستند، منتظرند تحریمها کاهش پیدا کرده و یا لغو شود تا بتوانند با شرکتهای خارجی قرارداد ببندند و از توان فنی آنها برای انجام پروژهها استفاده کنند. این نماینده سابق مجلس با طرح این سوال که به فرض تحریمها برداشته شود چقدر زمان نیاز است تا تولید نفتخام به نزدیک ۴ میلیون بشکه در روز و به میزان قبل از تحریم و صادرات هم به ۴/۲ برسد؟ گفت: این اهداف در برنامهها دیده نشده است، ما برای دو ماه اول بعد از لغو تحریم مشکلی نداریم چون ذخیره داریم اما بعد از دو ماه با توجه به وضعیت چاهها آیا میتوانیم به رقم ۴/۲ میلیون بشکه صادرات برسیم یا خیر؟
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد