15 - 12 - 2021
ایران دیگر نفت ارزان نمیفروشد
اگرچه براساس جدیدترین گزارش ماهانه اوپک قیمت و تولید نفت سنگین ایران طی ماه میلادی گذشته اندکی کاهش پیدا کرده،اما آنطور که منابع خبری خارجی گزارش دادهاند، ظاهرا دیگر خبری از تخفیفهای قبلی در فروش نفت ایران نیست. به عبارت سادهتر، ایران دیگر نفت را ارزانتر از قیمتهای جهانی نمیفروشد.
آنطور که موسسه آرگوس مدیا اعلام کرده، شرکت ملی نفت ایران از اول ژانویه ۲۰۲۲ از شاخص نفت برنت بهجای شاخص
ICE Bwave برای قیمتگذاری نفت خامی که به بازارهای اروپا و مدیترانه میفروشد استفاده خواهد کرد.
اویل پرایس هم گزارش داده، این تغییر در شاخص قیمتگذاری نفت خام حاکی از قصد ایران برای آغاز صادرات نفت به اروپاست.
هرچند به دلیل تحریمهای آمریکا و تا پیش از شروع مذاکرات، هیچ پالایشگاهی در اروپا نفت خام ایران را از ترس تحریمهای ثانویه آمریکا نمیخرید، اما با شروع مذاکرات وین برای احیای برجام برخی مشتریان قدیمی نفت ایران، مذاکره برای خرید نفت از ایران را در خفا آغاز کردهاند.
چین در حال حاضر علیرغم فشار آمریکا بر خریداران نفت خام برای معامله نکردن با ایران، تنها خریدار نفت خام این کشور است.
تغییر شاخص قیمت فروش نفت خام ایران به اروپا نشان میدهد این کشور قصد دارد صادرات خود به این قاره را پس از برداشته شدن تحریمها بهدنبال مذاکرات هستهای از سر بگیرد.
کارنامه ماه قبل
در همین حال، اوپک گزارش داده که قیمت نفت سنگین ایران در نوامبر به ۸۰ دلار و ۵۰ سنت در هر بشکه رسید که در مقایسه با ۸۲ دلار و ۱۴ سنت در اکتبر، یک دلار و ۶۴ سنت معادل دو درصد کاهش داشت.
میانگین قیمت نفت سنگین ایران از ابتدای سال ۲۰۲۱ تاکنون ۶۹ دلار و ۳۲ سنت در مقایسه با ۳۹ دلار و ۹۸ سنت در مدت مشابه سال ۲۰۲۰ بوده است.
ارزش سبد نفتی اوپک پس از دو ماه رشد متوالی، در نوامبر یک دلار و ۷۴ سنت معادل ۱/۲ درصد در مقایسه با اکتبر کاهش پیدا کرد و به ۸۰ دلار و ۳۷ سنت در هر بشکه رسید. میانگین ارزش سبد نفتی اوپک از ابتدای سال ۲۰۲۱ تاکنون، ۶۹ دلار و ۴۵ سنت در هر بشکه بوده که ۲۸ دلار و ۷۱ سنت معادل ۴/۷۰ درصد افزایش در مقایسه با ۴۰ دلار و ۷۵ سنت در مدت مشابه سال ۲۰۲۰ را نشان میدهد.
طبق گزارش منابع ثانویه، تولید نفت اوپک متشکل از ۱۳ کشور در نوامبر به ۷۲/۲۷ میلیون بشکه در روز رسید که ۲۹/۰ میلیون بشکه در روز در مقایسه با اکتبر افزایش داشت. تولید نفت عمدتا در عربستان سعودی، عراق و نیجریه افزایش پیدا کرد اما در آنگولا، لیبی و کنگو کاهش داشت.
همچنین، تولید نفت ایران ۹ هزار بشکه در روز در نوامبر نسبت به ماه پیش از آن کاهش یافت و از ۴۸۳/۲ میلیون بشکه در روز به ۴۷۴/۲ میلیون بشکه در روز رسید.
اوپک در گزارش ماهانه خود پیشبینی کرد تقاضای جهانی برای نفت در سه ماهه نخست سال ۲۰۲۲ به ۱۳/۹۹ میلیون بشکه در روز میرسد که ۱۱/۱ میلیون بشکه در روز بالاتر از پیشبینی قبلی این گروه است.
در این گزارش آمده است: بخشی از احیای تقاضا که پیش از این برای سه ماهه چهارم سال ۲۰۲۱ پیشبینی شده بود، در سه ماهه نخست سال ۲۰۲۲ روی خواهد داد و روند احیای مستمر تا نیمه دوم سال میلادی آینده ادامه پیدا میکند. به علاوه پیشبینی میشود تاثیر اومیکرون ملایم و موقتی باشد زیرا جهان برای مدیریت کووید ۱۹ و چالشهای آن آمادگی بهتری پیدا کرده است.
اعتمادسازی به جای تغییر شاخص
اگرچه محمدعلی خطیبی نماینده سابق ایران در اوپک معتقد است که این تغییر شاخص تاثیری در درآمد نفت ایران نخواهد گذاشت، اما به گفته محمود خاقانی کارشناس انرژی قبل از تغییر شاخص لازم است ایران در بازار جهانی اعتمادسازی کند.
خاقانی در گفتوگو با «جهانصنعت» با یادآوری شرایط ایران در بازار نفت در دولتهای هفتم و هشتم گفت: در یک برهه از زمان شاید تا دولت هفتم و هشتم ایران در جهان نفت نقش مهمی داشت. اما از دولت نهم به تدریج ایران جایگاه خود را از دست داد و حتی تحریمها نادیده گرفته شد و قعطنامههای شورای امنیت کاغذپاره خطاب شد. مجموعه این عوامل سبب شد تا بازار جهانی به این نتیجه برسد که برای قراردادهای بلندمدت و میانمدت دیگر به روی ایران نباید حساب کرد .
او افزود: در نتیجه خیلی از پالایشگاههای خارجی که مشتری نفت ایران بودند، برای طرحهای توسعهای خود تغییر رویه دادند و وابستگیهایی که به نفت ایران داشتند را تغییر دادند و پالایشگاه خود را با نفتهای دیگر سازگار کردند. خاقانی با بیان اینکه نقش ایران در بازار نفت، به صورت تکمحموله است، گفت: یعنی تقریبا کسی با ایران قرارداد میانمدت و بلندمدت ندارد؛ همان طور که مشهود است ما تحریم را دور میزنیم و به صورت تکمحموله، هر محمولهای را که میتوانیم برای آن مشتری پیدا کنیم میفروشیم. او با اشاره به روش فروش نفت پیش از دولت نهم، عنوان کرد: قبلا روش کار این بود که خریدار باید خرید یک محموله نفت، اعتبار اسنادی باز میکرد، اما الان خرید و فروش ما یا به صورت نقدی است که آقایون به صورتهای مختلف انجام میدهند یا تهاتری است. یعنی نفت میدهیم و به جای آن کالا میگیریم؛ به ویژه در صنایع الکترونیک، صنایع نظامی و امنیتی که با چین بیشتر انجام میشود.
به گفته وی حتی اگر فردا روزی هم برجام نهایی شود و مذاکرات وین مثبت و موفق تمام شده و تمام تحریمها برداشته شود، مشکل داریم که در دنیای بازار انرژی که یک دنیای میانمدت و بلندمدت است، چگونه میخواهیم دوباره اعتماد مشتریهای خود را جلب کنیم، چون ما در گذشته چندین اشتباه داشتیم .
خاقانی خاطرنشان کرد: همین جناب آقای میرکاظمی که امروز در راس سازمان برنامه و بودجه هستند، وقتی وزیر نفت بودند ناگهان تصمیم گرفتند، تمام قراردادهای سوآپ نفت را ملغی کردند. در نتیجه در دعاوی که علیه شرکت ملی ایران در دادگاههای بینالمللی صورت گرفت، میلیونها دلار خسارت پرداخت کردیم. در دوران وزارت ایشان، همه قراردادهای سوآپ بین دریای خزر و خلیج فارس به طور ناگهانی متوقف شد و هرگز دلیل این کار معلوم نشد.
این کارشناس انرژی با اشاره به پرونده قرارداد کرسنت، یادآور شد: ما از نظر اعتباری و اعتماد مشتری ضربه بزرگی خوردیم؛ بنابراین ایران باید دو تا کار انجام دهد، اول اینکه جایگاه خود را در اقتصاد جهان تعریف کند. یعنی ما در کجای اقتصاد جهان باید باشیم باید جایگاه خود را در بازار جهانی احیا کنیم که این کار نیاز به اعتمادسازی دارد که ما یک فروشنده یا تامینکننده انرژی قابل اعتماد هستیم نه در شرایطی قرار میگیریم که دوباره تحریم کنند و نه خودمان قصد داریم قراردادی را ناگهان فسخ کنیم.
خاقانی با تاکید بر اینکه این اعتمادسازی شاید یک دوره زمانی بین ۵ تا ۱۰ سال زمان نیاز داشته باشد، عنوان کرد: بنابراین به اعتقاد من، این تغییرات (تغییر شاخص قیمتی نفت ایران) در بازار جهانی نفت فعلا اثر چندانی ندارد، البته روی تکمحمولههایی که ما میفروشیم، موثر است.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد