از معجزه تا افول اقتصادی

گروه بین‌الملل- طی سه دهه رشد طلایی اقتصاد چین، نه‌تنها بخش قابل ملاحظه‌ای از جمعیت این کشور از فقر نجات یافتند، بلکه با پیدا شدن فرصت‌های جدید مانند امکان سفر و تحصیل در خارج از کشور، امید فزاینده‌ای درخصوص آینده درخشان در میان نسل جوان چینی ایجاد شد، اما امروز پس از دورانی که به آن معجزه اقتصادی می‌گویند، ابرهای تیره‌ای بر سر متولدین دهه‌های ۱۹۹۰ و ۲۰۰۰ چین سایه افکنده است.
به گفته برخی از کارشناسان از زمان به قدرت رسیدن
شی جین‌پینگ در سال ۲۰۱۲، نه‌تنها اقتدارگرایی در دولت افزایش یافته، بلکه به نظر می‌رسد از جنب‌و‌جوش اجتماعی سابق نیز کاسته شده است. در واقع امروز اینترنت به شدت کنترل شده و جوانان تحت تعالیم ایدئولوژیک شی قرار دارند.
از همه بدتر اینکه اقتصاد چین نیز در حال افول است و نرخ بیکاری برای افراد ۱۶ تا ۲۴ ساله این کشور به بیش از ۲۱ درصد رسیده است؛ امری که باعث شده تا مقامات دولتی جلوی انتشار این‌گونه آمارها را بگیرند.
در همین رابطه مجله اکونومیست در تازه‌ترین گزارش خود ضمن صحبت با برخی از جوانان چینی آورده است: بسیاری از آنها هنوز به حزب کمونیست ایمان دارند و از درخواست‌های شی جین‌پینگ برای تقویت کشورشان حمایت می‌کنند. با این حال بسیاری از آنها حس اضطراب عمیقی دارند؛ به عنوان مثال فارغ‌التحصیلان دانشگاهی معتقدند مهارت‌هایی که سال‌ها صرف یادگیری آنها کرده‌اند، چیزی نیست که به درد کارفرمایان بخورد. از سوی دیگر کمبود شغل و گران بودن مسکن، امیدهای آنها را برای خرید خانه و تشکیل خانواده کمرنگ کرده است.
در این رابطه هر چند چین تنها کشوری نیست که جوانان در آنجا احساس ناامیدی می‌کنند (در آمریکا حدود نیمی از جوانان ۱۸ تا ۳۴ ساله می‌گویند امید چندانی به آینده ندارند)، اما مساله مهم این است که در چین نزدیک به ۳۶۰ میلیون نفر در بازه سنی ۱۸ تا ۳۴ سال قرار دارند، بنابراین مساله برای این کشور نه‌تنها بغرنج‌تر، بلکه چالش‌برانگیزتر نیز می‌شود، زیرا جوانان ناامید در سال ۱۹۸۹ اعتراضات میدان تیان‌آن‌من را رقم زدند و سال گذشته نیز به واسطه خستگی و نارضایتی از محدودیت‌های کرونایی در شهرهای مختلف این کشور به خیابان‌ها آمدند و حتی خواستار برکناری شی از قدرت شدند.
البته هر چند بررسی‌ها نشان می‌دهد که چین فعلا پتانسیل انقلابی و ناآرامی‌های گسترده را ندارد، اما مساله مهم این است که شی‌ جین‌پینگ برای تحقق اهداف بلندپروازانه خود نیاز دارد تا جوانان ازدواج کنند، بچه‌دار شوند و نرخ منفی رشد جمعیتی کشور را
معکوس کنند.
همچنین او در حالی روی تولید فناورانه تمرکز کرده که از جوانان می‌خواهد بیشتر در کارخانجات مشغول به کار شوند؛ به خصوص کارخانجاتی که برای نیروهای مسلح رو به رشد چین مشغول تولید و فعالیت هستند.
در همین راستا وقتی شی از جوانان می‌خواهد که سختی‌ها را تحمل کنند، بسیاری از آنها قادر به فهم و درک این مساله نیستند.
در واقع هر چند مقامات دولتی به امید کاهش قیمت مسکن به دنبال مهار سفته‌بازی در بازار املاک هستند و شرکت‌ها را تحت فشار قرار داده‌اند تا با کارمندان جوان خود بیش از پیش مماشات و همراهی کنند، اما شواهد نشان می‌دهد چنین اقداماتی در بسیاری از موارد نتیجه معکوس برای اقتصاد چین داشته است.
آرزوی جوانان فدای منافع حزب کمونیست
به گفته ناظران رهبران چین همواره علاقه دارند نظام حکمرانی خود را با غرب مقایسه کنند و برتری آن را به رخ جوانان بکشند، اما واقعیت این است که در کشوری مانند آمریکا اگر جوانی ترک تحصیل کند، مسیرهای متفاوتی برای ادامه یک زندگی رضایت‌بخش پیش رویش قرار دارد، اما در چین پیشرفت تنها منحصر به تحصیلات عالی و در عین حال ارتباط نزدیک با مقامات دولتی و حزبی است، حتی برخی از شواهد نشان می‌دهد کارآفرینان حوزه فناوری از آنجا که بعضا به عنوان رقبای حزب شناخته می‌شوند، دچار محدودیت‌هایی شده‌اند.
در نتیجه این ناظران مدعی هستند هر چند اکثر جوانان چینی مایل به ادامه زندگی در داخل کشور هستند، اما وقتی شی، آرزوهای فردی آنها را فدای منافع حزبی می‌کند، نه‌تنها دورنمای آینده برای آنها تار می‌شود، بلکه ممکن است به نارضایتی‌های فزاینده دامن بزند، زیرا او با این اقدام نقش و رویای صدها میلیون چینی را که تاثیری اساسی در رشد طلایی اقتصادی کشورشان داشته‌اند نادیده می‌گیرد و در عین حال جایگزین مناسب‌تری برای این آرزوها ارائه نمی‌کند.