14 - 09 - 2020
«اجارههای عملیاتی» ابزار اصلی مدیریت دارایی صنعت هوایی
خلیلالله معمارزاده*- روند بازارهای هواپیمایی همواره نشان داده که بین بازار هواپیما و صنعت حملونقل هوایی و شرایط اقتصادی همبستگی بسیار بالایی وجود دارد، این رشد همچنان در بازارهای در حال ظهور آسیا، آمریکای لاتین، خاورمیانه و آفریقا متمرکز است و مزایای آن به طور عمده به شرکتهای هواپیمایی تعلق میگیرد که به این بازارهای کماکان دست نخورده توجه ویژهای کنند.
شرکتهای حملونقل در بازارهای بزرگ توسعهیافته اروپا و آمریکای شمالی با رشد و اشباع بازار بسیار بیشتری روبهرو هستند و به همین دلیل فرصتهای کمتری جهت رشد در این بازارهای اشباع شده وجود دارد.
از سوی دیگر، این بهبود دووجهی در بازارهای اقتصادی مناطق نوظهور اقتصادی، در بخشهای باری و مسافرتی با عملکرد متفاوت و بهکارگیری ابزارهای مختلف و مقتضی مدیریت دارایی توسط شرکتهای هواپیمایی در این مناطق مختلف مواجه بوده و نسخه ثابتی برای همه کشورها وجود ندارد.
تحقیقات و شواهد تاریخی نشان دادند که هواپیماهای تحت اجاره عملیاتی طی بحرانهای اقتصادی حملونقل هوایی (مثل ۱۱ سپتامبر، رکودهای چرخهای اقتصاد جهانی و اخیرا این بحرانهای مستمر بیسابقه و عمیق اپیدمیک کرونا) به ویژه در مناطق آسیبدیده مانند اروپا و آمریکای شمالی کاهش یافتهاند که به دلیل افت شدید تقاضا در این بازارهای توسعه یافته با وجود تعداد بالای ناوگان در این مناطق توسعهیافته است.
برعکس، در بازارهای نوظهور مانند آسیا-اقیانوسیه (به ویژه چین) و آمریکای لاتین ناوگان هواپیمایی به صورت اجارههای عملیاتی رشد کردهاند و تعداد هواپیماهای تحت اجاره در این مناطق به شدت افزایش یافته، که در ابزارهای مدیریت دارایی در مدلهای مختلف تجاری بین این شرکتهای هواپیمایی، تفاوتهای زیادی وجود دارد.
شرکتهای هواپیمایی باری طی سه سال گذشته ناوگان کل را کاهش دادند و همچنین تعداد هواپیماهای تحت اجاره را کاهش دادند یا نگه داشتند. برخلاف حملونقل کمهزینه که کل ناوگان خود را در طول سال افزایش داد، در دو سال گذشته که منجر به کاهش نرخ اجاره به دلیل کاهش تقاضا برای هواپیماهای اجارهای شده است، این ایده را پشتیبانی میکرد که اجارههای عملیاتی یک ابزار اصلی مدیریت دارایی در هنگام رکود بازارها در صنعت حملونقل هوایی در دنیا هستند زیرا به شرکتهای هواپیمایی در کشورهای توسعهیافته اجازه میدهد بدون تحمل ریسک ارزش دارایی هواپیماها، ظرفیتهای خود را کاهش دهند و از طرف دیگر گزینههای بیشتری را برای اجاره عملیاتی و خرید هواپیماها را در اختیار شرکتهای هواپیمایی در کشورهای با اقتصادهای نوظهور قرار میدهد.
استراتژیهای مدیریت دارایی هواپیماها و فرودگاهها و به طور کلی مدیریت دارایی در صنعت حملونقل هوایی یک ابزار بسیار کاربردی و محبوب در طول بحرانها و رکودهای اقتصادی است.
بحرانها و رکودهای صنعت حملونقل هوایی به ویژه برای شرکتهای هواپیمایی و فرودگاهها منجر به کاهش شدید تقاضا و به دنبال آن افت قابل ملاحظه درآمد و ذخایر نقدینگی liquidity در طول دورههای بحرانی خواهد شد.
در این شرایط، استراتژیهای افزایش تابآوری و تغییرات رادیکال ساختارهای سازمانی در صنعت حملونقل هوایی اجتنابناپذیر خواهد بود. گزارشهای سازمانهای مرجع مشاورهای نشان میدهد با یک تحول دیجیتال در صنعت هواپیمایی و فرودگاهی به صورت
(Smart Airline) و (Smart Airport) مواجه خواهیم بود و اگر از هماکنون پیشبینیهای لازم را برای مواجهه با شرایط جدید انجام ندهیم با بحرانهای جدیتری در آینده مواجه خواهیم شد.
تجزیه و تحلیل دادههای تحقیقات هواپیمایی نشان داده که پایداری یا عملکرد اقتصادی شرکت هواپیمایی و فرودگاهها کاملا به استراتژیهای مدیریت دارایی وابسته نیست، که این مهم نشاندهنده تحمل و تابآوری شرکتهای هواپیمایی و فرودگاهی در برابر دارایی و یا ریسک بازار بر اساس برآورد هزینه بالقوه آینده و مزایای فلسفه هر مدیریت دارایی مقتضی است.
به عنوان مثال Lufthansa، رویکردی کاملا محافظهکارانه را به کار گرفته است، به همین دلیل از مزایای انعطافپذیری اجاره عملیاتی صرف
نظر میکند.
*دکترای مدیریت پروژه POST-MBA و فاینانس پروژهها
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد