آشتی ملی برای خروج ایران از بحران

غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی: فاصله چندانی تا «شعب ابی‌طالب» نداریم؛ وقت آشتی است

علیرضا کیانپور- صدور قطعنامه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه ایران آخرین دردسری است که در حوزه سیاست خارجی برای این مملکت ایجاد شده اما این دردسر که می‌تواند ظرف ماه‌های پیش‌رو اگر با واکنشی درخور مواجه نشود، به بحرانی اساسی برای کشور تبدیل شود، تنها یکی از مصائبی است که ظرف ماه‌ها و سال‌های گذشته بر ایران سایه افکنده است؛ بحرا‌ن‌هایی که اگرچه ایرانیان با آنها بیگانه نیستند و طی دهه‌های گذشته، هر از گاه با یکی از آنها دست‌وپنجه نرم کرده‌اند اما در این سال‌های گذشته از آنجا که هم پیوسته بزرگ‌تر و عمیق‌تر شده و هم به‌طور تصاعدی بر تعداد و کثرتشان افزوده شده، حالا بسیاری از ناظران را به‌شدت نگران کرده‌اند؛ ناظرانی که برخی با تمرکز بر آنچه در حوزه سیاست خارجی رقم خورده و می‌خورد، نگران این هستند که مبادا کشور پس از سال‌هایی که تحت فشار جنگ اقتصادی ناشی از تحریم‌ها و انزوای سیاسی بوده، در آینده‌ای نه‌چندان دور به‌واقع درگیر جنگی تمام‌عیار شود.
حال آنکه گروهی دیگر از ناظران نیز با اشاره به بحران‌های گاه‌و‌بیگاه حوزه مسائل اجتماعی، فرهنگی و سیاست داخلی نگرانند که مبادا تلاقی و همزمانی این بحران‌های داخلی و خارجی، کشور را به آشوب و مصیبتی مبتلا کند که علاج و داروی شفابخشی برایش یافت نشود.
همه بحران‌های داخلی و خارجی
این در حالی است که کم و کیف این بحران‌ها حالا از چنان فراوانی و عمق و شدتی برخوردار است که صحبت درباره این اوضاع وخیم و ناگوار و مهم‌تر از آن، اثبات میزان و شدت وخامت اوضاع در این ماه‌ها و هفته‌های اخیر به امری سهل و ساده تبدیل شده چنانکه تنها کافی است نگاهی بیندازیم به سیر تحولاتی که در حوزه سیاست خارجی و مشخصا وضعیت منطقه در همین یک‌سال گذشته از سر گذرانده‌ایم. همانطور که اگر از همین زاویه به روند تحولات اجتماعی و فرهنگی کشور -که عملا بر وضعیت مدیریت سیاست داخلی سایه انداخته- نگاه کنیم، درمی‌یابیم که اوضاع بحران‌های داخلی اگر وخیم‌تر از بحران‌های خارجی نباشد، چندان هم بهتر نیست.
تا جایی که اگر تقویم تحولات سیاسی کشور را در همین یک‌سال گذشته ورق بزنیم، احتمالا هفته‌ای را پیدا نخواهیم کرد که در آن، خبری از یک بحران عظیم داخلی یا خارجی نباشد؛ بحران‌هایی که بخشی ناشی از سوءمدیریت داخلی است و در حوزه‌هایی ازجمله مباحث فرهنگی-اجتماعی همچون نوع برخورد حاکمیت با زنان و بحث حجاب، محدودیت‌های مربوط به فعالیت‌های رسانه‌ای و مشخصا بحث فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی و نبود آزادی بیان و رسانه و همچنین نحوه برخورد با فعالان سیاسی و مدنی و گروه‌های مختلف اجتماعی همچون دانشگاهیان، وکلا و البته فعالان سیاسی و حزبی به چشم می‌آید.
بخشی ناشی از نوع نگاه مسوولان به مسائل سیاست خارجی و حوزه دیپلماسی است که بیش از هر مساله در پرونده هسته‌ای ایران بازتاب داشته و علاوه بر آن، به‌خاطر نوع تعامل جمهوری اسلامی با کشورهای منطقه و نقشی که در مناسبات و تعاملات منطقه‌ای و بین‌المللی ایفا کرده، در حالی نتیجه‌ای جز تشدید تحریم و انزوای سیاسی را برای کشور به همراه نداشته که در این مدت، شاهد افزایش تنش میان تهران و تل‌آویو بودیم و درپی آن، در حالی شاهد ترور اسماعیل هنیه در خاک تهران و ترور برخی دیگر از رهبران جریان مقاومت همچون سیدحسن نصرالله بودیم که واکنش ایران به آن در دو عملیات وعده صادق یک و دو، دست‌کم تاکنون منجر به عقب‌نشینی اسرائیلی‌ها نشده و آخرین اقدام در تقابل پینگ‌پونگی جمهوری اسلامی و رژیم صهیونیستی، حمله 5 آبان‌ماه جنگنده‌های اسرائیلی به برخی مراکز حساس نظامی و موشکی ایران در نقاط مختلف کشور بوده است.
آن هم در حالی که تلاقی این سوءمدیریت‌ها در حوزه مناسبات داخلی و خارجی، شرایطی را برای اقتصاد مملکت و معیشت ملت رقم زده که نتیجه‌ای به همراه نداشته، مگر تشدید شکاف‌های اجتماعی و افزایش روزافزون نارضایتی عمومی!
انتقاد جعفرزاده ایمن‌آبادی از کارشکنی تندروها
غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی که پس از سال‌ها حضور در مجلس در قامت یک چهره اعتدالی آشنا به مسائل اقتصادی، این روزها بیشتر به‌عنوان یک ناظر بیرونی به مسائل و مصائب کشور می‌نگرد و همین چند روز پیش هم به‌عنوان یکی از اعضای ارشد حزب اعتدال و توسعه، همراه با دیگر اعضای شورای مرکزی این تشکل سیاسی با رییس‌جمهور دیدار کرده، «تنها راه برون‌رفت از این شرایط پیچیده» را که به باور او، «چه از حیث مسائل مربوط به حوزه سیاست داخلی، چه از جنبه مشکلات حوزه سیاست خارجی و چه از زاویه موضوعات پیچیده فرهنگی-اجتماعی کشور را در شرایطی بحرانی قرار داده»، حرکت در مسیر ایده «وفاق ملی» می‌داند که از سوی مسعود پزشکیان پیشنهاد شده است.
جعفرزاده ایمن‌آبادی که در این رابطه با «جهان‌صنعت» به گفت‌وگو نشسته، می‌گوید: «ما امروز به اندازه کافی در خارج از کشور دشمن داریم و در این شرایط چاره‌ای نداریم جز اینکه به‌نحوی عمل کنیم که دشمنان‌مان در داخل کشور به حداقل برسند.»
این نماینده ادوار مجلس با ابراز تاسف نسبت به اینکه نیروهای سیاسی داخل کشور آنطور که باید و شاید به ایده «وفاق ملی» توجه ندارند، می‌گوید: «متاسفانه شاهدیم عده‌ای پیوسته دنبال این هستند که به هر بهانه علیه دولت مخالف‌خوانی کنند. به همین دلیل هم هست که امروز می‌بینیم تمام انرژی برخی دوستان در مجلس صرف این شده که آقای ظریف را از دولت خارج کنند و مانع از ادامه همکاری او با آقای پزشکیان شوند.»
او با طرح این‌ پرسش که «مگر ظریف چه جایگاهی در دولت دارد»، می‌گوید: «آیا مجلس در این شرایط پیچیده کشور، هیچ اولویت دیگری ندارد که اینطور تمرکزش را بر حذف ظریف از دولت گذاشته است؟!»
هشدار نسبت به توجه ناضرور به فیلترینگ و حجاب
جعفرزاده ایمن‌آبادی همچنین با انتقاد نسبت به آنچه «تنش‌آفرینی گروهی از نیروهای سیاسی و تندروها در حوزه مسائل اجتماعی و فرهنگی» می‌خواند، می‌گوید: «معلوم نیست علت این میزان توجه و تمرکز این گروه خاص از نیروهای سیاسی در مجلس و البته بیرون مجلس بر مسائلی همچون قانون حجاب یا فیلترینگ چیست و اینها دقیقا چه منافعی در سختگیری‌های بیشتر در زندگی شهروندان می‌بینند که اینطور با تمام قوا وارد میدان می‌شوند تا مبادا اندکی از این سختگیری‌ها کاسته شود یا شهروندان به حق و حقوق طبیعی‌شان که همان استفاده آزاد از فضای مجازی و رسانه‌ای است، دست نیابند و از دسترسی به آن محروم بمانند!» او با اشاره به تحولات کلان در مناسبات سیاست خارجی و روابط بین‌الملل، ازجمله بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید و تغییر مشی اروپا و حرکت به سمت خواسته‌های جمهوریخواهان آمریکا می‌گوید: «متاسفانه امروز اروپا نیز در بحث تحریم‌های اقتصادی از آمریکایی‌ها پشتیبانی می‌کند و این شرایط باعث شده ملت به‌شدت در تنگنای اقتصادی قرار بگیرند؛ تا جایی که حقیقتا فاصله چندانی تا تبدیل شدن به «شعب ابی‌طالب» نداریم!» او با انتقاد نسبت به بی‌توجهی گسترده این طیف خاص از نیروهای سیاسی به ایده «وفاق ملی» می‌گوید: «امروز متاسفانه شاهدیم که این نیروهای سیاسی به‌شدت با یکدیگر و بیش از همه با اعضای دولت درگیر هستند و با وجود مساعدت‌های فراوانی که آقای پزشکیان انجام داده و سعی کرده با تشکیل نوعی دولت فراگیر، همه جریان‌ها و طیف‌های سیاسی را در مدیریت دولت دخیل کند اما این نیروهای سیاسی کماکان بر همان خواسته‌های جناحی خود اصرار دارند و حاضر نیستند برای تحقق منافع ملی با دولت همکاری کنند یا دست‌کم دست از کارشکنی بردارند.» جعفرزاده ایمن‌آبادی گفته است: «لازم است تمامی طیف‌ها و گروه‌های سیاسی اعم از دولت سایه، دولت سایه اندر آفتاب و آفتاب اندر سایه کمک کنند تا به‌جای تداوم این وضعیت و تشدید تنش‌های داخلی، انرژ‌ی همه نیروها و طیف‌های سیاسی برای حل مشکلات و بحران‌های اساسی کشور به کار گرفته شوند.»
تاکید جعفرزاده بر «آشتی‌ ملی»
این نماینده ادوار مجلس در واکنش به این پرسش که چرا با وجود تلاش رییس‌جمهور و دولت موسوم به «وفاق ملی» تاکنون شاهد بهبود اوضاع نبوده‌ایم و جریان رقیب دولت حاضر نیست به هیچ عنوان دست از مخالفت و کارشکنی بردارد، می‌گوید: «به نظر می‌رسد یکی از علل بروز این وضعیت منیت‌ها و خودخواهی‌هایی است که نیروهای سیاسی به آن گرفتارند؛ در واقع به نظر می‌رسد ما هنوز آداب مبارزه سیاسی و انتخاباتی را بلد نیستیم و تنها وقتی یک مبارزه انتخاباتی را تمام‌شده می‌دانیم که خودمان پیروز آن رقابت سیاسی باشیم؛ حال آنکه اگر در یک رقابت سیاسی و انتخاباتی شکست بخوریم، حاضر به پذیرش شکست‌مان نیستیم و همین عدم پذیرش شکست باعث شده امروز کشور در این شرایط پیچیده و پرتنش قرار بگیرد.» جعفرزاده ایمن‌آبادی همچنین در واکنش به پرسشی درباره راهکار برون‌رفت از این شرایط گفت: «راه‌حل این است که همه زیر چتر بزرگ رهبری جمع بشوند تا بتوانیم در یک وفاق، وحدت، انسجام و آشتی ملی مشکلات را از پیش‌روی این مردم دوست‌داشتنی برداریم!»