4 - 02 - 2020
آزمون دشوار
گروه جهان- با وجود گذشت چند روز از انتخاب محمد توفیق علاوی به عنوان نخستوزیر جدید عراق هنوز بسیاری از جریانهای سیاسی این کشور نسبت به او موضع و دیدگاه مشخصی نگرفتهاند و معترضان، مخالف حضور او بر مسند نخستوزیری هستند.
یکشنبه گذشته دوباره میدان التحریر در بغداد شاهد تظاهرات در مخالفت با مکلف شدن محمد توفیق علاوی برای تصدی نخستوزیری عراق بود و در این راستا گروهی از معترضان به علاوی چند روز فرصت دادند تا استعفا دهد. معترضان او را چهرهای از چهرههای سیستم سیاسی کنونی میدانند. برخی از گروههای معترض بر این باورند که علاوی منتخب جریانهای سیاسی حاکم بوده و در کارنامه خود، موفقیتی ندارد. در مقابل موافقان معتقدند باید به علاوی فرصت داده شود تا شایستگی خود را به اثبات برساند.
عدهای نیز میگویند علاوی برای یک دوره کوتاه شش ماهه تا یک ساله فقط مسوولیت اداره عراق را در این برهه حساس تا برگزاری انتخابات زودهنگام پارلمانی برعهده دارد و نباید انتظارات از او، زیاد باشد. علاوی پیشتر در نطقی تلویزیونی بعد از انتخاب به عنوان نخستوزیر، قول داد فضا را برای انتخابات سالم پارلمانی در عراق فراهم کند.
نخستوزیر جدید عراق که از سوی پارلمان معرفی شده آن طور که شواهد از عراق خبر میآورد، مورد تایید مراجع این کشور نیست. با وجود اینکه جریان صدر از انتخاب او حمایت کرده اما مراجع درباره او حرفهای خوبی نمیزنند و بر این باورند که او نیز دستنشانده است، کمااینکه برخی از این صفحات او را یک آمریکایی تلقی کردهاند و مردم را به ادامه تظاهرات فراخواندهاند. گفته میشود حامی فراکسیون سائرون در پارلمان و جبهه نجات و توسعه به رهبری اسامه النجیفی و دیگر جریانهای سیاسی اعم از شیعه، اهل سنت و کرد نسبت به این انتخاب موضع مردد گرفتهاند.
با این وصف ظاهرا شکاف در میان معترضان عراقی شدت گرفته است. با حمایت صدر از نخستوزیر جدید و مخالفت مراجع با گزینه علاوی، عراق راه دشوارتری در پیش خواهد داشت. ضمن اینکه برخی ناظران بر این باورند که با انتخاب علاوی و شدت گرفتن دودستگی در تظاهرات مردمی، ممکن است انتخابات زودهنگام برگزار شود.
تردید مبهم سیاسی
هنوز سران احزاب شیعی، اهل سنت و کردها موضع واضح و روشنی در قبال این انتخاب نگرفته و فقط برخی از بدنه این جریانها در خصوص این انتخاب به صورت مشروط و گاهی با ابراز ملاحظات موضع گرفته و عدهای نیز همچنان سکوت اختیار کردهاند.
فراکسیون الفتح اگرچه گفته میشود به همراه فراکسیون سائرون در انتخاب محمد توفیق علاوی نقش داشته اما برخی از احزاب وابسته به این فراکسیون به صورت مشروط با انتخاب علاوی موافقت کردهاند.
حامد الموسوی، عضو فراکسیون الفتح در پارلمان گفته در صورتی که علاوی به تعهداتی که داده، عمل و از انتخاب وزرا از بین جریانهای سیاسی خودداری کند، از او حمایت میکند. او اضافه کرد فراکسیون الفتح در صورتی از علاوی حمایت میکند که بتواند انتظارات مرجعیت عالی دینی و ملت عراق را در خصوص اصلاحات و مبارزه با فساد برآورده کند.
گفته میشود کردها و ائتلاف قوای اهل سنت با این انتخاب مخالفت کرده و جریانهای شیعی مانند النصر (حیدر العبادی)، دولت قانون (نوری المالکی) و حکمت (سیدعمار حکیم) نسبت به این انتخاب ملاحظههایی دارند.
حزب همبستگی به رهبری «ایاد علاوی» (پسرعموی محمد توفیق علاوی) و حزب فضیلت اسلامی (شیخمحمد یعقوبی) و فراکسیون صادقون (عصائب اهل الحق) و فراکسیون ترکمنان و مسیحیان نیز از جریانهایی هستند که نسبت به انتخاب علاوی ملاحظه دارند. برخی اعضای جریان حکمت ملی گفتهاند این جریان در انتخاب عادل عبدالمهدی نقشی نداشته و در انتخاب محمد توفیق علاوی نیز نقش ندارد، اما انتخاب او را به عنوان عمل انجامشده میپذیرد. دولت قانون به رهبری نوری المالکی، نخستوزیر سابق عراق نیز مشابه همین موضع را در قبال انتخاب محمد توفیق علاوی اتخاذ کرده است. ایاد علاوی تلویحا از پسرعموی خود به عنوان گزینه تحمیلشده از خارج بر عراق یاد کرده و گفته که نخستوزیر جدید باید از داخل ملت و جریانهای سیاسی داخلی برگزیده شود نه اینکه از خارج بر عراق تحمیل شده باشد.
سکوت احزاب کرد و شیعی
احزاب کرد از جمله تغییر، اتحادیه میهنی، دموکرات کردستان و نسل جدید تاکنون موضع روشنی در قبال انتخاب علاوی اتخاذ نکردهاند. فقط یک عضو حزب دموکرات (مسعود بارزانی) عنوان کرده است که از این انتخاب استقبال میکند.
سروه عبدالواحد از حزب نسل جدید از محمد توفیق علاوی خواسته از پذیرش پست نخستوزیری عذرخواهی و این پست را ترک کند. او در توئیتی نوشته که علاوی نمیتواند با بزرگان سیاسی در عراق بازی کند. هوشیار عبدالله از جنبش تغییر نیز از انتخاب محمد توفیق علاوی به عنوان گامی به سمت شکست یاد کرده اما حزب اتحادیه میهنی کردستان عراق تاکنون در این باره سکوت کرده است.
برخی از شخصیتهای سیاسی از مخالفت گستردهای که محمد توفیق علاوی در داخل جریانهای سیاسی و برخی گروههای منتسب به اعتراضات خیابانی با آن مواجه شده، به شدت ایراد گرفتهاند. ایاد السماوی از اعضای فراکسیون الفتح در این خصوص در یادداشتی به شدت از موج مخالفتها با علاوی انتقاد کرده و نوشته است که احزاب و جریانهایی که انتخاب علاوی را تایید نکردهاند همانها هستند که باعث فقر و بیچارگی عراق شدهاند.
برخی هم گفتهاند نباید محمد توفیق علاوی فقط نامزد سائرون و الفتح معرفی شود زیرا برهم صالح، رییسجمهوری کردتبار عراق نیز در انتخاب او نقش داشته و بر این انتخاب اصرار ورزیده است.
هشدار علاوی به معترضان
در این میان نخستوزیر جدید عراق نسبت به ادامه اختلافها و تفرقه میان جریانهای سیاسی این کشور هشدار داد و گفت که این شرایط عراق را به سراشیبی سقوط میکشاند. محمد توفیق علاوی در صفحه شخصی منتسب به او در شبکه اجتماعی فیسبوک نوشت: اگر از روح برادری و همکاری چشمپوشی کنیم و روحیه اختلاف، رویارویی و تفرقه شیوع پیدا کند، عراق به سمت سراشیبی سقوط سوق خواهد یافت. او جریانهای فاسد را در پس ایجاد خشونت، اختلاف و تفرقه افکنی بعد از انتخاب او به عنوان نخستوزیر معرفی کرد و افزود که از همه تظاهرکنندگان میخواهد از درگیری و اختلافات دوری گزیده و به فاسدان اجازه ندهند عقربههای زمان را به عقب برگردانند. علاوی خود را یکی از پنج نامزد مطرح از طرف میادین اعتراضی در عراق معرفی کرده و گفته است که بعد از پرسشگری از کسانی که در تظاهرات مسالمتآمیز شرکت داشتند، اکثریت حول معرفی او به عنوان نامزد مطرح به توافق رسیدند. او خاطرنشان ساخت که حدود ۱۷۰ نماینده مستقل در پارلمان نیز نام او را به عنوان یکی از نامزدهای اصلی پست نخستوزیری مطرح کرده بودند. علاوی بر ضرورت حفظ دستاوردهای اعتراضات خیابانی در مرحله پیش رو تاکید کرد و گفت که تصویب قانون جدید انتخابات، تغییر ساختار کمیسیون عالی مستقل انتخابات و کنار زدن نامزدهای احزاب برای پست نخستوزیری از مهمترین این دستاوردهاست. نخستوزیر جدید عراق تاکید کرده که عراق فقط با روح برادری، مهربانی و همکاری میتواند به پیشرفت و شکوفایی برسد و قادر خواهد بود از دستاوردهای بزرگ اعتراضات حفاظت کند.
تعدی به انقلاب بیستم
تاکنون مقتدی صدر، رهبر جریان صدر و حامی معنوی فراکسیون سائرون به علاوه جبهه نجات و توسعه به رهبری اسامه النجیفی، رییس سابق پارلمان عراق به طور قاطع از انتخاب علاوی حمایت کردهاند.
ادامه اعتراضات و تحصن، مقتدی صدر را به انتشار توئیت جدید واداشت. او مخالفت خود را با هر گونه تعدی به انقلاب بیستم ابراز داشت و گفت: عراق ما در خطر است. نباید به سمت فریادهای خشونت و تندروی کشیده شد.
مقتدی صدر در توئیتر نوشت: «عاشق انقلاب بیستم» بودم و هنوز هم عاشقش هستم. در تمام لحظاتش با آن زندگی کردم، از شروع تا ادامه یافتنش، آن در روح و خونم رخنه کرده و از آن در برابر خطرات داخلی و خارجی دفاع کردم، هرگز تعدی به آن را نمیپذیرم، من به تنهایی از هیچ تلاشی برای پاک نگه داشتن آن از اقدامات خرابکاران مضایقه نخواهم کرد.
او اضافه کرد: تکتیراندازان را از آن دور خواهیم کرد، پای نفوذیها را از آن بیرون میکشیم، در برابر تحریککنندگان از آن دفاع خواهیم کرد، برادران شما (کلاهآبیها) و دوستداران شما بین شما و در میان شما هستند تا وجهه این انقلاب را همچنان خالص نگه دارند، بدون هیچ آتشزدنی، بستن راه، نادانی و گناهی. صدر تصریح کرد: انقلابی باید به مدرسه برود و علم و فرهنگ را فرابگیرد. باید برای اصلاحات در زمانی دیگر تظاهرات کند، باید تحصنکنندگان به خدا و عراق پناه ببرند و هر شهروند واقعی باید راه را به روی ملت باز کند نه اینکه مخرب باشد.
صدر اضافه کرد: عراق ما در خطر است. بس است راه افتادن پشت صدای خشونت و تندروی و تخریب من با دوستداران صلح و کشور پیمان بستهام. رهبر جریان صدر تصریح کرد: برادران کلاه آبی باید به فعالیت خود ادامه دهند. آنها انقلابی مسالمتجو را هدف قرار نمیدهند بلکه با برادران نیروهای امنیتی در حفظ امنیت مشارکت دارند تا ملت از امنیت، ثبات و صلح برخوردار شوند.
ضرورت اجرای قانون اخراج نیروهای بیگانه
این در حالی است که پارلمان عراق اعلام کرد محمد توفیقعلاوی، نخستوزیر جدید این کشور ملزم به اجرای قانون اخراج نیروهای بیگانه از خاک عراق است و در این خصوص با او صحبت شده است.
پارلمان عراق با صدور قطعنامهای رای به خروج نیروهای آمریکایی از این کشور داده است؛ تصمیمی که با واکنش تند کاخ سفید روبهرو شد. رییسجمهوری آمریکا تهدید کرد عراق در صورت انجام چنین اقدامی با تحریم روبهرو خواهد شد.
پارلمان عراق یک ماه قبل با صدور قطعنامهای رای به خروج نیروهای خارجی از این کشور داده بود. این قطعنامه در درجه نخست متوجه ۵۰۰۰ سرباز آمریکایی مستقر در عراق است. قطعنامه مزبور با حمایت بیشتر نمایندگان شیعی پارلمان عراق به تصویب رسید که اکثریت کرسیهای انتخاباتی را در اختیار دارند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد