آخرین تفاهمنامه‌های ایران برای لغو ویزای گردشگری

ایسنا- تفاهمنامه لغو ویزا بین ایران و تاجیکستان از شنبه ۲۰مردادماه به اجرا گذاشته شد و به این ترتیب شمار کشورهایی که ایرانی‌ها بدون ویزا (Visa free) یا با ویزای هنگام ورود (VoA) می‌توانند به آنها سفر کنند به ۴۴ کشور رسید؛ اما آیا تمام این کشورها برای سفر کردن جذاب، آسان یا در دسترس هستند؟
براساس توافق ایران و تاجکیستان از ۲۰مردادماه ۱۴۰۳ برابر با ۱۰آگوست ۲۰۲۴ شهروندان این دوکشور که با پرواز وارد تهران و دوشنبه شوند از امتیار ورود بدون ویزا (روادید) بهره‌مند می‌شوند و در هر بازه ۹۰روزه می‌توانند ۳۰روز در ایران و تاجیکستان بمانند. این امتیاز هنوز شامل شهروندان ایران و تاجیکستان که از راه زمینی یا از طریق کشورهای دیگر وارد تهران و یا دوشنبه شوند، نمی‌شود. ازبکستان از جمله کشورهایی است که انتظار می‌رود براساس توافقی که با ایران داشته است، به زودی لغو روادید را دوسویه انجام دهد.
اتباع ازبکستان از ۱۵بهمن ۱۴۰۲ برابر با ۴فوریه ۲۰۲۴ می‌توانند بدون روادید به ایران سفر کنند. رییس انجمن دوستی ازبکستان و ایران پیشتر از احتمال لغو ویزای ازبکستان برای شهروندان ایرانی خبر داده و گفته بود: قرار است این طرح از سوی مجلس عالی ازبکستان بررسی شود.
تفاهمنامه لغو روادید برای دارندگان گذرنامه سیاسی میان جمهوری اسلامی ایران و ازبکستان نیز از تاریخ ۱۲/ ۱ / ۱۴۰۲ برابر با یکم آوریل ۲۰۲۳ میلادی، به‌صورت رسمی‌ به اجرا درآمده است. بر این اساس دارندگان گذرنامه سیاسی بدون روادید به‌مدت حداکثر ۳۰روز در طول 6ماه از تاریخ اولین ورود به قلمرو طرف دیگر، می‌توانند سفر کنند.
کشور تونس نیز در راستای تحکیم روابط با ایران و کمک به رونق صنعت گردشگری دو کشور، از ۲۶خرداد ۱۴۰۳ روادید گردشگری را برای ایرانی‌های دارای پاسپورت عادی لغو کرده است و به این ترتیب، شهروندان ایرانی می‌توانند تنها با تهیه بلیت رفت‌وبرگشت هواپیما و رزرو هتل، در هر بازه ۱۸۰روزه به مدت ۱۵روز در تونس اقامت داشته باشند. ایران از بهمن ماه ۱۴۰۲ روادید خود را برای شهروندان تونس لغو کرده بود.
سفر گروهی بدون ویزا بین ایران و روسیه نیز از نیمه سال ۱۴۰۲ امکان‌پذیر شده است. سفر بدون ویزا بین دوکشور فقط در صورتی ممکن است که گروه‌هایی با بیش از ۵نفر از طریق آژانس‌های گردشگری مشخصی اقدام کنند.
شهروندان ایران همچنین می‌توانند بدون روادید
‌(Visa free) به ارمنستان، گرجستان، عراق، قزاقستان، مالزی، عمان، ترکیه، میکرونزی، نیوئه (در اقیانوس آرام)، سورینام، جزایر کوک، دومینکا و ونزوئلا سفر کنند.
مدت زمان اقامت بدون ویزا در این کشورها متفاوت است و ضرورت دارد پیش از سفر و تهیه بلیت، این شرایط بررسی شود. با وجود این، براساس آخرین گزارش‌ها این مدت زمان بین ۱۴ تا ۹۰روز متغیر است.
علاوه‌بر این، با توجه به تحولات سیاسی لازم است پیش از برنامه‌ریزی برای سفر به هر یک از این کشورها، مقررات ویزای آنها بررسی شود. این موضوع از آن نظر تاکید می‌شود که در مقطعی، آذربایجان با ایران لغو ویزا بود، اما با توجه به تحولات چندسال اخیر برخلاف توافق دوجانبه عمل کرد و به جمع کشورهایی پیوست که لازم است پیش از سفر به آن برای ویزای جمهوری آذربایجان درخواست داد. این در حالی است که شهروندان آذربایجان همچنان بدون ویزا می‌توانند به ایران سفر کنند. یا صربستان که شهریور ۱۳۹۶ در توافق با ایران، ویزای خود را برای شهروندان ایران لغو کرد، اما با افزایش میزان مهاجرت غیرقانونی از طریق این کشور، حدودا یک‌سال بعد، ویزای صربستان به وضعیت قبل برگردانده شد و حتی سختگیری‌هایی در صدور ویزا اعمال شد.
سوای توافق‌های دوجانبه میان کشورها برای لغو دو سویه روادید، برخی کشورها با هدف تسهیل رفت و آمد و گردشگری و گسترش تجارت، امکان صدور روادید در فرودگاه را فراهم کرده‌اند که به آن ویزای هنگام ورود یا (VoA) گفته می‌شود. بر این اساس، کشورهای لبنان، قطر، سوریه، نپال، مالدیو، سیشل، ماداگاسکار، بولیوی، بوروندی، کامبوج، جزایر کیپ ورد، جزایر کومور، جیبوتی، گینه بیسائو، ماکائو (چین)، موریتانی، موریس، موزامبیک، جزایر پالائو، رواندا، ساموآ، سیرالئون، سومالی، تیمور شرقی، تووالو و زیمباوه، امکان صدور ویزا در فرودگاه و یا هنگام ورود از مرزها را برای شهروندان ایرانی فراهم کرده‌اند. اعتبار ویزای این کشورها بین ۳۰ تا ۹۰ روز متغیر است.
دریافت ویزا در مرزهای ورودی اگرچه روش پیچیده‌ای نیست و بیشتر کشورها برای تسهیل سفر چنین تسهیلاتی را فراهم کرده‌اند، اما لازم است پیش از خرید بلیت و بستن چمدان، مقررات ویزای فرودگاهی هر یک از این ۲۵ کشور بررسی شود و ویزای هنگام ورود به این معنی نیست که مسافر فقط با ارائه گذرنامه معتبر اجازه ورود به این کشورها را دریافت می‌کند. برای ورود به بسیاری از این کشورها لازم است هزینه ویزا، عکس مناسب ویزا، مدارک سفر از جمله رزرو هتل، مدت زمان اقامت و بلیت برگشت و گاه مدارک شغلی ارائه شود.