27 - 04 - 2020
یادی از هنرمندان درگذشته در سال ۹۷
مراسم یادبود هنرمندان درگذشته سال ۹۷ در حالی برگزار شد که هنرمندان حاضر در این مراسم از مسوولان خواستند قدر زندهها را بدانند.
مراسم یادبود هنرمندان درگذشته با حضور هنرمندان و خانواده هنرمندانی که در عرصههای مختلف هنری در سال ۹۷ درگذشتند، از سوی خانه هنرمندان ایران و با همکاری شهرداری تهران عصرگاه پنجشنبه ۱۶ اسفندماه در سالن استاد ناظرزاده کرمانی در مجموعه تماشاخانه ایرانشهر برگزار شد.
این مراسم با اجرای محمد سلوکی برگزار شد و ابتدا مجید رجبیمعمار مدیرعامل خانه هنرمندان ایران در جایگاه حاضر شد و در سخنانی گفت: امسال هفتمین دورهای است که این آیین برگزار میشود. امسال در بین جامعه هنرمندان ۱۱۹ هنرمند امسال از بین ما پر کشیدند.
او در پایان صحبتهایش نام برخی از هنرمندانی که در سال ۹۷ دار فانی را وداع گفتند، برشمرد و از سازمانهایی که در برگزاری مراسم او را همراهی کرد، تشکر و بیان کرد: بعد از بسته شدن کتاب ما، کتاب مرگ گشوده است. در همین چند روز گذشته خشایار الوند نویسنده طناز و امروز خانم لیلی تریان هنرمند برجسته در حوزه هنرهای تجسمی را از دست دادیم.
ابراهیم حقیقی رییس شورایعالی خانه هنرمندان ایران نیز در این مراسم گفت: چند سالی که این مراسم را برگزار میکنیم، غمی بر دلمان مینشیند. در نزدیکی بهار روز غمگینانهای است خصوصا برای خانه هنرمندان که امسال استاد انتظامی که در شورایعالی تشریف داشتند را از دست دادند.
او افزود: ایشان به جز دوران مریضیشان شاید به مدت پانزده یا شانزده سال هر سه هفته یک بار با عزیزانی که اینجا تشریف دارند، جلسه میگذاشتند و در خانه بسیار کارها برای زندگان، زندگی و هنرمندان کردند.
حقیقی با بیان اینکه اما مرگ قسمت هستی است، ادامه داد: آدمها به رویینتنی دست نیافتند مگر در قصهها اما به جاودانگی دست یافتند. ناگزیر هستی همین است در دوران بودن باید به نبودن رسید.
او در پایان صحبتهایش گفت: خوشحالی هنرمندان در کنار این غمگینانه زیستن، هنری است که برای نسلهای بعدی به یادگار جا میگذارند و یک یادگاری دیگری آقای انتظامی برای ما جا گذاشتند، مجید انتظامی هنرمندی که دیروز هم تولدش بود.
حجتاله سیدی مدیرعامل بانک صادرات در سخنانی چنین گفت: افتخار میکنم در این مراسم حضور دارم. عنوان این مراسم بسیار زیباست و مرا یاد سوره الرحمن انداخت.
او افزود: یاد هنرمندان بزرگ و بزرگان ادب را گرامی میداریم که چراغ هنر را روشن نگه داشتند. باید قدر اساتیدی که هستند را بدانیم. با همه هنرمندان آشنا هستم اما با احوال سه تن از بزرگان بیشتر آشنا هستم؛ عزتالله انتظامی که عزت سینمای ایران است، دکتر شایگان که منشأ ادب بود و ناصر چشمآذر که با شیوایی تمام آثاری ماندگار برجا گذاشتند.
در ادامه ویدئویی از زندهیاد عزتالله انتظامی پخش شد و بعد از آن مجید انتظامی (پسر عزتالله انتظامی) در جایگاه حاضر شد و درباره پدرش گفت: زندگی ما همانطور که پدرم در این فیلم گفت، فقط کار بود. ارتباطمان از هم گسیخته بود و فقط کار بود. در خانه هرکسی مشغول کار و زندگی خودش بود.
او در پایان از مدعوین و اجراکنندگان مراسم تشکر کرد.
در ادامه، نگار نادریپور رییس هیاتمدیره انجمن هنرمندان مجسمهساز ایران بر جایگاه حاضر شد و گفت: صحبت در مراسم یادبود شاید ساده به نظر آید اما پیچیده است. ما قادر به صحبت درباره مرگ نیستیم. بشر همیشه با مرگ مشکل داشته است. مرگ نیاز به تفسیر و مفهوم داشته است. در طول تاریخ سعی کردیم آن را فراموش نکنیم و شیرین جلوه دهیم.
او با بیان اینکه «یکی از رسالتهای هنر تلاش برای نفی این فراموشی بوده است» ادامه داد: هنرمند محصور خلق آثار هنریاش است و از آن جدا نیست و به زمانه و تاریخ خود غنا میبخشد.
او افزود: ما امسال چهار مجسمهساز را از دست دادیم که در زمان دوره پهلوی آرتیست شدند و یک انقلاب و یک جنگ را پشت سر گذاشتند و با جامعه متفاوت امروز مواجه شدند. تجربه تاریخی آنها به سادگی قابل تکرار نیست. اما بستر لازم برای شکوفایی به آنها داده نمیشود و به صد شکل از آنها جلوگیری میشود.
نادیپور بیان کرد: خانم تریان که دیروز صبح فوت کرد، پایهگذار رشته مجسمهسازی در دانشگاه هنر بود اما در سال ۵۹ برای همیشه خانهنشین شد. حیات در زندگی بشری چیزی بیش از دم و بازدم است. حیات برای ما یعنی زندگی آزادانه. این روزها هنرمند محبوب ما هنرمند مردهای است که به دیوار قابش کنیم، هنرمندی است که شکوه نکند لیلی تریان دو وصیت داشت: یکی اینکه پیکرش به دانشکده پزشکی داده شود و دومی خانهاش تبدیل به موزه شود. امیدوارم به آخرین خواسته او جامهعمل پوشانده شود و خانه او موزه شود.
در ادامه ویدئویی از زندهیاد ناصر ملکمطیعی برای حاضران پخش شد.
ایرج راد کارگردان و بازیگر سینما و تئاتر نیز یکی از سخنرانان این مراسم بود.
او با بیان اینکه «آئین چراغ خاموشی نیست» استعارهای است، گفت: آنها که از میان ما رفتند تنها چراغ نبودند، گوهرهای پرنوری بودند که هیچ لکهای نمیتوانست و نمیتواند دامن آنها را آلوده کند. آنها عاشق فرهنگ هنر انسان و آزادی بودند. به ما عشق آموختند و امید میدادند. تفکرآفرین بودند. ما را وادار به فکر میکردند. ما عزیزانی را از دست میدهیم که سالهای سال باید منتظر باشیم مانند آنها دوباره متولد شوند و تنها امیدمان این است که زندگان ادامهدهنده راه این بزرگان باشند.
راد افزود: در اینجا چندین بار نام عزتالهر انتظامی بر زبانها آمد، او فخر و افتخار همه ما چه در زمانی که بود و چه زمانی که رفت، است. ما امسال ۱۲۱ گوهر را از دست دادیم. باعث تاسف است در این بین تعداد زیادی از هنرمندان جوان را از دست میدهیم. اولین سالی که چنین مراسمی برای اولین بار برگزار شد، ۱۷ هنرمند در عرصه تئاتر را از دست داده بودیم. امروز یواشیواش دستمان دارد خالی میشود. کسانی را از دست میدهیم که میتوانستند باز هم باشند.
راد در پایان گفت: دنیا ایران را با آغامحمدخان قاجار نمیشناسد. دنیا ایران را با حافظ، سعدی، مولانا و فرش ایرانی میشناسد. هنر و هنرمندان را قدر بدانیم و جایگاه ویژهشان را حفظ کنیم.
در ادامه تصاویری از ناصر چشمآذر و تورج منصوری فیلمساز نمایش داده شد.
مهدی عسگرپور مدیرعامل پیشین خانه سینما در این مراسم گفت: پایان هر سال با یک آلبوم مواجه میشویم که هم افتخارآمیز است و هم غمناک. بعضی سالها که به این آلبوم نگاه کنیم بیشتر غمانگیز میشود. در سالهایی که در خانه سینما بودم مراسم تشییع جنازه خیلی بیشتر از جشنها داشتیم. بحثهای بیتوجهی به هنرمندان همیشه مطرح بوده است.او در ادامه بیان کرد: جوامع بشری را باید به دو بخش تقسیم کنیم: جوامعی که پویایی و شکوفایی برایشان مهم نیست و جوامعی که برایشان مهم است.
موضوعی که ما را آزار میدهد این است که چرا با جامعهای روبهروییم که حس شکوفایی و پویایی در آن وجود ندارد. این حس برای جوامعی وجود دارد که احساس میکنند سرمایه دارند. این سرمایه برای بعضی زیر زمین است مانند نفت. ما همه اینها را داریم اما مطمئن نیستیم از داشتنش، چون سر سفرههایمان نبوده است.
این کارگردان افزود: دومین سرمایه، فرهنگ و هنر است. آن چیزی که با آن مواجهایم کمبود توجه به این بخش است. خیلی از بزرگان وقتی از این بیتوجهی صحبت میکنیم به اشتباه فکر میکنند باید مراسم شامی برای هنرمندان برگزار کنند و به آنها لوح تقدیری بدهند. آن توجه این نیست. هنرمندان مساله ذهنیشان این است که آن چیزی را که در ذهنشان است منتقل کنند. وقتی انتقال مفهوم را از هنرمند بگیرید مرگ هنرمند همانجا قطع میشود و جامعه پویانمایی و شکوفایی خود را از دست میدهد.
عسگرپور با بیان اینکه مساله ما از دست دادن نیروی انسانی در حوزه فرهنگ است که میتوانست به زندهها کمک کند و جامعه به شکوفایی برسد، افزود: ما هر فرصتی بیابیم این حرفها را میزنیم. بعضی دولتمردان که اهل شعر هم هستند، با شنیدن این حرفها با مراسمی میخواهند ما را خوشحال کنند. در آخر هم با مراسم اینشکلی در پایان هر سال میمانیم.
او در پایان گفت: نگرانی ما زندهها از این است که زمینه رشد و شکوفایی را از جامعه میگیریم و دائم از خود میپرسیم چرا با جامعه اخمو و بینظم روبهرو هستیم. مراکز فرهنگی توسط کسانی اداره میشود که این مفاهیم برایشان مهم نیست.
در ادامه شیرین احمدلو همسر ناصر چشمآذر در جایگاه حاضر شد و در سخنانی گفت: خوشحالم در این فضای پر از معرفت حضور دارم. غمگین و دلگرم که هنرمندان تاثیرگذاری را از دست دادیم. از دست دادن ناصر برای من و همه سخت بود. روح پاک او را میشناختیم. او پر از هنر بود. من و برادرم عاشق او بودیم و تاثیرگذارترین فرد زندگیمان بود.
در بخش بعدی مراسم گروه مدار به خوانندگی پرهام علیزاده چند قطعه موسیقی برای حاضران اجرا کردند.
در بخش بعدی مراسم، پیروز حناچی شهردار تهران حاضر شد و در سخنانی گفت: بسیاری از اقداماتی که در زندگی میکنیم معمولا تصمیم بر سر دو راهی است؛ ممکن است دعای خیر به همراه داشته باشد یا دعای شر. در شهر مکانهای هنری زیادی ساخته شده که دعای خیر را به دنبال داشته و امیدوارم باز هم این اتفاق رخ دهد.
او با بیان اینکه این شهر در حال حاضر وضعیت خوبی ندارد و همه آن را درک میکنند، افزود: در میانمدت و طولانیمدت میتوان آن را درست کرد اما در کوتاهمدت هیچ راهی جز همیاری مردم وجود ندارد. امسال ظرف ۱۰ سال اخیر روزهای اضطراری برای آلودگی هوا نداشتیم. ما باید زیبایی را در شهر به ارمغان آوریم. شهر را زیباتر کنیم. اولین رنگی که از تهران برای ما به نظر میرسد، خاکستری است، تهران رنگ ندارد. در حالی که فرهنگ ما مملو از ترکیب رنگ و خلاقیت است.
در ادامه با حضور پیروز حناچی، ایرج راد، شهرام گیلآبادی، رجبی معمار، مجید انتظامی، سیدی و عسگری از کتاب این دوره رونمایی شد.
محمد سریر، مشاور خانه هنرمندان و رییس پیشین شورایعالی خانه هنرمندان نیز یکی دیگر از سخنرانان این آیین بود.
او با بیان اینکه با مرگ هنرمندان، خلاقیت مهمی از هنر مملکت حذف میشود، گفت: من در این سالهایی که در این حوزه بودم دیدم که همه آثار این بزرگان در دست نمانده است و از این قضیه متاسفم. باید بتوانیم این آثار را برای آیندگان هم بر جا بگذاریم.
سریر افزود: تداوم این مراسم برای آینده مهم است. امیدوارم این سنت ادامه یابد و بیشتر به آن توجه شود. اما باید به آنهایی که هستند، بیشتر توجه کنیم. نمیتوانم آرزو کنم هنرمندی را ازدست ندهیم، چراکه یک چیز طبیعی است و همه آن را تجربه میکنند. اما امیدوارم آثار و هنر هنرمندان برای آیندگان منعکس شود.
در ادامه ویدئویی از حسین محباهری و دیگر هنرمندانی که سال ۹۷ از این دنیا رخت برکندند، پخش شد.
فرزاد فرجی رییس انجمن هنرمندان سفالگر ایران در این مراسم گفت: امسال اولین بار است که در این مراسم هستم. امشب صحبت از بزرگانی است که بدون اینکه بخواهند چهره ماندگار شوند، فعالیت میکردند. وظیفه ما چیست؟
باید به همین مراسم دو سه ساعته اکتفا کنیم
او افزود: نسل ما قرار است چه چیزی را برای نسل آینده بگذارد. هنرمندان هنرهای تجسمی را نمیبینیم جز اثر آنها را، باید فقط به این مراسم اکتفا کنیم؟ امسال دو هنرمند در عرصه سفالگری و سرامیک داشتیم که بدون چشمداشتی در عرصه فعالیت کردند.
فرجی در پایان گفت: خواهش من به عنوان فردی زنده از بزرگان و مسوولان این است که به وجود خود و نسل آینده جدیتر نگاه کنند.
در پایان مراسم گروه مدار قطعات موسیقی دیگری برای حاضران اجرا کردند.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد