22 - 08 - 2023
گلایه علما از عملکرد دولت و معیشت ملت
گروه سیاسی- رییس دولت انقلابی روز گذشته را در قم گذراند؛ سفری یک‌روزه که پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری اعلام کرد، به‌منظور شرکت در اجلاس روز مساجد انجام شد، اما بیش از آنکه این حضور رییس دولت و سخنرانی‌اش در این مراسم مورد توجه افکار عمومی و اصحاب رسانه قرار گیرد، جلساتی که ابراهیم رییسی پیش و پس از شرکت در اجلاس روز مساجد در آنها حاضر شد، مورد توجه قرار گرفت. جلساتی که هر کدام در بیت یکی از مراجع تقلید شیعه برگزار شد و فرصتی بود برای دیدار ابراهیم رییسی با یکی از این علمای ساکن قم. سفری یک‌روزه که روز گذشته، هر چند ساعت، یکی از اخبارش روی خروجی رسانه‌ها می‌رفت و شامگاه گذشته، وقتی درنهایت این اخبار کنار هم قرار گرفت، دست‌کم دو روایت مختلف از آن به‌دست آمد؛ روایتی که پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری به عنوان روایت اصلی به‌دست داد و متعاقبا روی خروجی خبرگزاری‌های دولتی، رسانه‌های حامی دولت و همچنین اغلب منابع رسانه‌ای دیگر قرار گرفت، و روایتی دیگر که نه از طریق رسانه‌های فارسی‌زبان آن‌سوی مرزها یا برخی کانال‌های تلگرامی و کاربران شبکه‌های اجتماعی، بلکه ازسوی پایگاه اطلاع‌رسانی این مراجع تقلید منتشر شد. هرچند چنانکه اشاره شد، ما دست‌کم با دو روایت روبه‌رو بودیم و درعین‌حال، روایت‌های دیگری نیز ازسوی برخی منابع خبری داخلی منتشر شد که می‌توان آنها را به‌تعبیری برآیند دو روایت قبلی عنوان کرد. روایتی که از جمله خبرگزاری فارس در پوشش دیدار ابراهیم رییسی با آیت‌الله نوری‌همدانی منتشر کرد که نه به آن میزان که در خبر رسمی خبرگزاری دولت و پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری شاهد بودیم، خبری بود از تعریف و تمجیدهای این مرجع تقلید شیعه از دولت رییسی و تقدیر از شخص رییس دولت انقلابی، نه همچون آنچه در وب‌سایت‌های رسمی برخی از این مراجع تقلید آمده بود، سراسر انتقادی و در اعتراض صریح علیه عملکرد دولت انقلابی!
اما واقعیت این است که نه روایتی که خبرگزاری فارس در پوشش خبری این جلسات روی خروجی فرستاد نادرست بود، نه البته آنچه روی خروجی وب‌سایت‌های رسمی این مراجع تقلید رفت، بلکه ماجرا از این قرار بود که در خبری که وب‌سایت‌های مراجع تقلید منتشر کردند، متن کامل سخنان این مراجع به‌همراه اشاراتی جزئی به اظهارات رییسی در جلسات آمده بود و خبری که فارس روی خروجی فرستاد، خلاصه‌ای بود از سخنان مراجع و اظهارات رییسی.
با این همه آنچه پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری منتشر کرد، به‌واقع کمی عجیب بود و تا حدودی دور از واقعیت که با مرور مجموع اخبار به نظر می‌رسید. به‌خصوص آنکه در ادامه روزی که گذشت، ویدئوهایی از برخی از دیدارهای رییسی با مراجع تقلید نیز منتشر شد تا آشکار شود که آنچه پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری درخصوص تمجید و تقدیر مراجع از دولت انقلابی منتشر کرده، اگر نگوییم ناراست و نادرست، دست‌کم باید اذعان کنیم که بیش از حد مثبت و خوش‌بینانه بود و تا حدودی ناشی از نگاه کردن به نیمه پر لیوان!
به هر تفسیر ابراهیم رییسی که در همان ساعات نخست سفر یک‌روزه روز گذشته خود به قم، به بیت آیت‌الله نوری‌همدانی رفت و با این مرجع تقلید شیعه دیدار کرد، در بخشی از سخنانش در این نشست، گفت: «دولت با تکیه بر باور عمیق «ما می‌توانیم»، در شش ماهه اول فعالیت بر بسیاری از مشکلات فائق آمد. امروز جمهوری اسلامی از همه زمان‌ها قوی‌تر و دشمنان از همیشه ضعیف‌تر هستند.» او همچنین از «سیاست خارجی متوازن»، «چند‌جانبه‌گرایی»، «ارتباط با کشورهای همسایه به‌ویژه کشورهای اسلامی» و «رشد چشمگیر تجارت خارجی» سخن گفت و تاکید کرد که این موارد، بخشی از دستاوردهای دولتش در حوزه سیاست خارجی است. رییسی گفت: «به‌رغم تلاش‌های دشمنان و توطئه‌های مکرر آنها برای توقف تولید و حرکت رو به رشد کشور، دولت با همه توان و با کمک همه نهادهای کشور برای رفع مشکلات و برخی تنگناهای تحمیل‌شده در حال تلاش است.»
اما آن‌طور که پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت‌الله نوری‌همدانی در پوشش خبری این دیدار گزارش داد، این مرجع تقلید شیعه، در بخشی از سخنانش، «کاهش ارزش پول ملی» را «نگران‌کننده» توصیف کرده و گفته است: «با وجود همه مشکلات نباید نسبت به اقدامات انجام‌شده و دستاوردها سیاه‌نمایی و مردم را از انقلاب ناامید کرد؛ امروز دشمنان ما تمام سعی‌شان ناامید کردن ملت است.» او البته از زحمات دولت و شخص رییس دولت انقلابی نیز تشکر کرد، اما در عین حال گفت: «از شما درخواست داریم که توجه بیشتری به وضع معیشت مردم شود؛ به ویژه موضوع ارزش پول ملی که نیازمند پیگیری ویژه است.» این مرجع تقلید همچنین ریشه‌کن کردن «فقر»، «جهل» و «تبعیض» را از وظایف مسوولان دانست و گفت: «ما در جریان تلاش شبانه‌روزی شما هستیم؛ این اقدامات قابل‌تقدیر است، اما باید توجه داشت که بنابر سفارش حضرت امیرالمومنین(ع) اصل رضایت مردم است. اکنون مشکلات معیشتی مردم را آزار می‌دهد که دولت باید این موضوع را حل کند.»
ابراهیم رییسی روز گذشته همچنین با حضور در منزل آیت‌الله سبحانی، با این مرجع تقلید شیعه نیز دیدار کرد. دیداری که در آن، «دلسوزی برای مردم»، «دغدغه‌مندی نسبت به ارزش‌های دینی» و «انذار دادن مسوولان نسبت به مسائل اعتقادی و معیشت مردم» را از جمله ویژگی‌های برجسته این مرجع تقلید برشمرد و گفت: «تلاش دولت در دو سال گذشته همواره اهتمام داشتن به دغدغه‌های علما و مراجع گرانقدر تقلید بوده است.»
این در حالی بود که آیت‌الله سبحانی نیز همچون آیت‌الله نوری‌همدانی نسبت به وضعیت معیشت هشدار داد و به رییسی توصیه کرد که نسبت به «کنترل تورم» و «ثبات بازار» و «بهره‌گیری از ظرفیت‌های مردمی به‌ویژه بخش خصوصی در فعالیت‌های اقتصادی» توجه بیشتری داشته باشد. این در حالی بود که رییسی نیز با تاکید بر اینکه «دولت هرگز معیشت مردم را به اخم و لبخند دیگران گره نزده و نخواهد زد»، گفت: «رشد اقتصادی ۴ درصدی، رشد ۶ درصدی تولید و رکوردشکنی تجارت خارجی ۵۳ میلیارد دلاری با توسعه روابط با کشورهای منطقه از جمله اقدامات دولت در مسیر پیشرفت کشور بوده است.» رییس دولت انقلابی شاخص‌های اقتصادی مثبت و روند کاهشی تورم را موید تحقق این اهداف دانست.
اما دیدار رییسی با آیت‌الله مکارم‌شیرازی نیز به فرصتی برای گلایه این مرجع تقلید شیعه از عملکرد دولت انقلابی تبدیل شد. او «مساله قیمت مسکن» را «مشکل بغرنجی» خواند و گفت: «دولت باید برای افزایش چند برابری قیمت مسکن تدبیری بیندیشد.» آیت‌الله مکارم‌شیرازی همچنین «قیمت‌های ناپایدار کالاها»، «وابستگی به دلار» و البته «بی‌انصافی برخی از کسبه» را از جمله عوامل گرانی برشمرد و تاکید کرد: «باید وابستگی قیمت‌ها به دلار را از بین برد و هرچه اتکا به دلار کمتر شود، آثار آن بر سفره مردم نمایان و سبب رضایت می‌شود.» او «تورم» و «معیشت» را از دغدغه‌های اصلی مردم بیان کرد و افزود: «مردم می‌خواهند آثار فعالیت‌های دولت را در سفره‌شان ببینند.» او همچنین با اشاره به مشکل مسکن گفت: «دولت باید به وعده‌ای که در زمینه ساخت مسکن داده، عمل کند.»
ابراهیم رییسی که به‌منظور شرکت و سخنرانی در اجلاس روز مساجد راهی قم شده بود، پس از سخنرانی در این مراسم، همچنین در نشستی دیگر در جمع شماری از اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه و علمای قم حاضر شد؛ نشستی که رییسی در آن «هم‌ترازی منابع و مصارف در سال ۱۴۰۱» را «با وجود هزینه‌هایی همچون اعتبارات لازم برای اجرای طرح ۴۲ هزار میلیاردی رتبه‌بندی معلمان»، از جمله اقدامات مهم دولت در سامان‌دهی و منضبط کردن اقتصاد کشور عنوان کرد و گفت: «اراده ما بر توسعه و پیشرفت کشور به‌رغم تهدیدها و تحریم‌هاست و دشمن نیز این پیام را از مجموعه اقدامات دولت دریافت کرده است.» رییس دولت انقلابی همچنین در بخش دیگری از سخنانش، «حملات کم‌سابقه دشمن به باورها و اعتقادات مردم» را از نشانه‌های شکست و ناامیدی در متوقف کردن مسیر پیشرفت کشور دانست و بر اهتمام دولت برای رفع دغدغه‌های فرهنگی تاکید کرد. این در حالی بود که پیش از سخنان رییسی، شماری از حاضرین در این جلسه از جمله آیت‌الله اراکی، آیت‌الله نظری‌شاهرودی، آیت‌الله حسینی‌خراسانی و آیت‌الله غروی به بیان نقطه‌نظرات، دیدگاه‌ها و دغدغه‌های خود درخصوص مسائل مختلف سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور پرداختند.