5 - 11 - 2023
کدام گروه قدرتمند از تورم سود میبرد؟
محمدصادق جنانصفت- معاون هماهنگی و نظارت اقتصادی و زیربنایی معاون اول رییسجمهوری در یک نشست علمی بدون اینکه برای حرف خود نشانهای یا آدرسی بدهد گفته است مردم از روند کاهشی نرخ تورم رضایت دارند و چشمانداز نرخ تورم در ۶ ماه دوم سال هم کاهنده خواهد بود.
کاش این مقام بلندپایه دولتی اگر نظرسنجی کارشناسانهای از شهروندان شده است نتایج کامل آن را منتشر میکرد یا اجازه میداد رسانههای ایران این نظرسنجی را انجام دهند و نتایج آن را اعلام کنند که کمکی هم به دولت میشد. به نظر نمیرسد شتاب نرخ تورم با سرعت پایین آمده باشد و تجربه نیز نشان میدهد نرخ تورم در نیمه دوم سال شتاب میگیرد، زیرا مخارج دولت بیشتر خواهد شد. در این نشست محمدعلی مرادی عضو هیاتعلمی دانشکده کارآفرینی دانشگاه تهران نیز گفته است که تورم یک مساله حلشده در دنیاست و عوامل و راهکارهای آن مشخص است. در آمارهای جدید صندوق بینالمللی پول که در سال ۲۰۲۳ منتشر شده است در بررسی ۲۲۷ کشور، تعداد ۱۹۸ کشور تورم یکرقمی دارند. این یک آدرس سرراست برای مدیران سیاسی و اقتصادی ایران است که میتوانند و باید نرخ تورم را به زیر یک رقم برسانند.
دولتهای ایران زیر فشار دهها دستگاه و نهاد قدرت و برای اینکه شعارهای روسای دولتها در جریان انتخابات را به هر شکل اجرا کنند زیر بار خرجهایی میروند که میشود از آنها اجتناب کرد. به طور مثال طرح مسکن مهر و طرح بنگاههای زودبازده در دولت محمود احمدینژاد و پولپاشیهای بیحساب و کتاب دیگر در داخل و خارج پایهای تورم دورقمی را مستحکم کرد. دولت روحانی اما زیر فشار تحریمها به ویژه تحریمهای آمریکا به کسری بودجههای بزرگ تن داد و میانگین نرخ تورم ۲۵ درصد را در نرخ ۵۰ درصد پذیرفت. سیاست خارجی تنشزای ایران و ادامه تحریم نفت در دو سال تازهسپریشده و طرحهایی مثل دادن تسهیلات به بنگاههای نوآور یا دانشبنیان و طرح ساخت یک میلیون مسکن در سال و کاهش ندادن هزینههای غیرضرور نرخ تورم را در دو سال گذشته در بالای ۴۵ درصد نگه داشته است.
آیا نهاد قدرت در ایران قبول میکند یک گروه از اقتصاددانان و سیاستمداران و جامعهشناسان بیطرف در یک پروژه بزرگ مطالعات درباره چگونگی مهار تورم در ۲۰۰ کشور دنیا را مطالعه کنند و نتایج مطالعات را به نهادهای قدرت بدهند. چرا نمیخواهیم درس بگیریم. تورم به نفع کدام گروههای ذینفوذ است که اجازه نمیدهند کاهنده شود.