18 - 03 - 2023
کارت بانکی به جای کارت سوخت
گروه انرژی- مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی می‌گوید: در صورتی که زیرساخت استفاده از کارت بانکی به جای کارت سوخت در سامانه هوشمند سوخت فراهم شود، همزمان که افراد کارت بانکی خود را برای پرداخت بهای سوخت می‌کشند، می‌توانند میزان اعتبار خود را مشاهده کنند.
این طرح تازه‌ای است که وزارت نفت برای سال آینده در دستور کار دارد. ظاهرا هدف این است که میزان مصرف سوخت کاهش یابد زیرا در ماه‌های گذشته مصرف بنزین و گازوییل در کشور رکوردهای عجیبی زده و همه تلاش‌ها برای کنترل مصرف به جایی نرسیده است. حالا جلیل سالاری معاون وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی اعلام کرده که طرح جایگزینی کارت بانکی به جای کارت سوخت احتمالا از سال آینده به صورت آزمایشی اجرا می‌شود.
این سومین آزمونی است که وزارت نفت برای کنترل مصرف سوخت به اجرا گذاشته است. اولین طرح که به بنزین شهروندی معروف شد و برای مدتی کوتاه در جزیره کیش به صورت پایلوت اجرا شد. اگرچه بنا به گفته مقامات وزارت نفت این طرح موفقیت‌آمیز بود اما در سراسر کشور اجرایی نشد. دومین آزمون وزارت نفت برای کنترل مصرف سوخت، طی ماه‌های گذشته با طرح محدودیت سقف سوختگیری اجرایی شده است؛ طرحی که ابتدا در استان‌های مرزی و سپس در سراسر کشور به جز تهران اجرایی شد و در نهایت با عقب‌نشینی از اجرای این طرح دوباره محدود به استان‌های مرزی شد.
سومین طرح حالا کارت‌های سوخت را نشانه رفته است. آنطور که جلیل سالاری می‌گوید: امسال در تولید کارت سوخت رکورد زده شد؛ به‌طوری که نزدیک به۳ و ۹ دهم میلیون کارت سوخت را صادر شده است. او گفت: در حال حاضر صدور کارت تقریبا ماهانه شده؛ در حالی که ابتدای دولت با حمله سایبری به سامانه هوشمند سوخت مواجه شدیم و موجودی کارت پایین بود و تنها ۹هزار کارت خام داشتیم.
وی افزود: توصیه ما به مردم این است که در زمان مراجعه به جایگاه سوخت، از کارت شخصی خود استفاده کنند، اما برای افرادی که کارت ندارند یا کارت خود را جا گذاشته‌اند، ظرفیت این وجود دارد که بتوانند از کارت جایگاه‌دار استفاده کنند. در تعداد کارت‌های آزاد محدودیت‌هایی ایجاد کرده‌ایم، اما اگر فردی کارت شخصی به همراه نداشته باشد، می‌تواند از کارت جایگاه استفاده کند.
روش کار چگونه است؟
سالاری درباره فرآیند دریافت اینترنتی سهمیه سوخت روی کارت‌های بانکی توضیح داد: سامانه‌ای راه‌اندازی‌شده تا افراد پس از جا گذاشتن کارت سوخت خود در جایگاه، بتوانند آن را پس بگیرند. البته در خصوص استفاده از سیستم کارت بانکی برای تخصیص سهمیه سوخت، مباحث امنیتی و قضایی وجود دارد. اتفاقاتی در سیستم شاپرک رخ داد. اکنون در بستر اینترنتی (برای تاکسی‌های اینترنتی)، اعتبار رانندگان شارژ می‌شود و براساس آن سوختگیری می‌کنند که سامانه‌اش در اختیار ما نیست.
وی افزود: قانون تکلیفی را درباره متمرکز کردن حساب‌ها در خزانه برعهده ما گذاشته بود که اکنون حساب‌های فرعی را بسته‌ایم. در حوزه هدفمندسازی تنها یک یا دو حساب باقی مانده که مشکلش مربوط به بانک مرکزی می‌شود.
او در پاسخ به این سوال که آیا برنامه‌ای در وزارت نفت و شرکت پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی وجود دارد که کارت‌های سوخت حذف شوند گفت: برنامه استفاده از همین شرایط و سیاست سامانه هوشمند سوخت با هماهنگی افتا و مجموعه پدافند غیرعامل است. هر اقدامی که در خصوص سامانه بخواهیم انجام بدهیم، باید مجوز‌های امنیتی را بگیریم.
وی در پاسخ به این سوال که آیا پرداخت وجه فعلی در پمپ‌بنزین‌ها امنیت ندارد، گفت: سیستم آنلاین پرداخت، از سامانه هوشمند سوخت که آفلاین است، به‌طور جداگانه فعالیت دارد.
معاون وزیر نفت همچنین درباره نتایج طرح آزمایشی تخصیص بنزین به کد ملی افراد به جای پلاک خودرو‌ها در جزیره کیش گفت: اجرای این طرح چالش‌هایی داشت که بخشی از آن به pspها مربوط می‌شد؛ بخشی مربوط به حوزه خانوار‌ها بود که آمار آنها در واقع باید بررسی شود. اگر قرار است از بستر کارت هوشمند به بستر کارت بانکی حرکت کنیم، باید این مشکلات رفع شود.
او افزود: در مرحله آزمایشی، تنها دو psp استقبال کردند و در سه جایگاه سوخت انجام شد. آمار خانوار‌ها نیز مشکلاتی داشت؛ مثلا فردی را با۹۶ خودرو داشتیم که باید آمار‌ها به‌روزرسانی شود.
معاون وزیر نفت با اشاره به فرآیند دوگانه تخصیص سهمیه ۱۵۰۰ تومانی و اعتبار ۳ هزار تومانی خاطرنشان کرد: اشخاص زمانی که به کارت شخصی دسترسی ندارند، می‌توانند از کارت جایگاه استفاده کنند. ابتدا باید در بخش سیاست‌های قیمتی، بخش تک‌نرخی و زیرساخت‌های ما این قضیه بررسی شود و بعد از آن، بتوانیم این را همزمان روی کارت بانکی اتفاق بیفتد.
وی افزود: زیرساخت این موضوع در سامانه نیز باید فراهم شود تا همزمان با اینکه افراد کارت بانکی خود را برای پرداخت بهای سوخت می‌کشند، بتوانند میزان اعتبار خود را هم مشاهده کنند. همکاران در حال بررسی و همکاری با پدافند غیرعامل هستند تا مباحث امنیتی پیش‌بینی شود. احتمالا در سال آینده به صورت آزمایشی انجام می‌شود، اما برای تعیین زمان آن، در حال برنامه‌ریزی هستیم.
به گفته وی، مردم همچنان سهمیه ۶۰ لیتری ۱۵۰۰ تومانی را دارند که ۹ ماه قابلیت ذخیره دارد و ۱۵۰ لیتر هم اعتبار با نرخ دوم ۳ هزار تومانی و تغییری ایجاد نشده است. اگر هم کارت شخصی همراه‌شان نبود، می‌توانند از کارت آزاد جایگاه‌ها استفاده کنند.
رکوردزنی ادامه دارد
معاون وزیر نفت همچنین درباره میزان مصرف روزانه بنزین و گازوئیل هم گفت: به‌طور میانگین، رشد ۲۰ درصدی نسبت به سال گذشته در مصرف بنزین داشته‌‌ایم. اکنون تقریبا مصرف و تولید برابر است؛ از ابتدای سال به صورت میانگین روزانه ۱۰۵ میلیون لیتر بنزین مصرف شده و افزایش تولید ما صرف ذخیره‌سازی می‌شود تا در شرایط بحرانی، بتوانیم از موجودی ذخایر استفاده کنیم.
وی افزود: در سال ۱۴۰۱ واردات بنزین نداشتیم؛ بلکه فرآیند سوآپ را انجام دادیم. با توجه به روند اضافه شدن سالانه بیش از یک میلیون خودرو به چرخه حمل‌و‌نقل، سالانه یک میلیارد لیتر نیاز بیشتری به تامین سوخت خواهیم داشت که اگر این روند مصرفی با اسقاط خودروهای فرسوده مدیریت نشود، قطعا دچار ناترازی و نیاز به واردات خواهیم شد.
او با بیان اینکه نظارت بر عرضه سوخت در بیش از ۴ هزار جایگاه سوخت کشور، از ۲۰ اسفند آغاز شده، گفت: حدود هزار نفر از کارشناسان ما در ۲۳۲ ناحیه‌ای که داریم، مشغول به کار هستند، به صورت روزانه مجاری را پایش می‌کنند و شرکت‌های حمل‌و‌نقل فرآورده‌های نفتی نیز به صورت ۲۴ ساعته فعال هستند.
او افزود: امیدواریم در ایام نوروز نیز مانند سنوات گذشته و ایام اربعین و سفرهای تابستانی، تامین سوخت بدون مشکلی را داشته باشیم، البته در برخی از این ایام، علی‌رغم اینکه رکوردهای ۱۲۰ تا ۱۳۰ میلیون لیتر در مصرف بنزین را داشتیم، شرایط مدیریت شد. طرح ویژه نوروزی را نیز تا۲۰ فروردین ادامه می‌دهیم.