چشم‌انداز بورس در شهریور ماه

پنجمین ماه سال ۱۴۰۲ نیز دیروز به پایان رسید و بررسی عملکرد شاخص‌ها و سهام نشان می‎دهد که بورس این ماه روز‌های تلخی را پشت سر گذاشته و زیان را مهمان پرتفوی سهامداران کرده است. کارشناسان بازار سرمایه در گفت‌وگو با نبض بورس معاملات ماه آتی بورس را پیش‌بینی کردند. دومین ماه تابستان امروز به پایان خواهد رسید و در این ماه شاهد حرکت زیگزاگی شاخص در محدوده ۹/۱ الی ۲ میلیون واحدی بودیم. همین روند حرکتی باعث شد اعتماد نسبت به بازار کمتر شود و با کاهش اعتماد شاهد خروج نقدینگی نسبتا سنگینی از چرخه معاملات باشیم. در مردادماه شاخص تجربه تلخی داشت و به نوعی سه سال گذشته در بورس تکرار شد، اما با این تفاوت که در سال ۹۹ افت ارزش‌های بازار طی یک سال رخ داد، اما طی سه ماهه اخیر شاهد بودیم که وضعیت بازار سرمایه به صورت کلی تغییر کرده و در این بازه سه ماهه بازار سقوط کرده است. همین سقوط باعث شد برخی از کارشناسان به شهریور ماه امیدوار نباشند و البته برخی دیگر از کارشناسان نسبت به بازار امیدوارند و عقیده دارند شرایط به زودی بهبود خواهد یافت.‌ هابیل خاوری، محمدصادق میرزایی، محمد خبری‌زاد و شهیر محمدنیا وضعیت بورس را در شهریورماه تحلیل کرده‌اند.
هابیل خاوری کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه در پیش‌بینی معاملات شهریور ماه به نبض بورس گفت: این روز‌ها همه چشم‌انتظارند. چشم‌انتظار اینکه بازار سرمایه چه زمانی به روند صعودی خود بازخواهد گشت. همه چشم انتظار‌ند که چه زمانی پرتفوی زیان‌دیده آنها با حداقل‌های اقتصادی و تورمی مملکت آپدیت می‌شود. در حالی مرداد ماه رو به اتمام است که هر روز بر زیان سهامداران افزوده می‌شود و کسی فکری به حال بازار نمی‌کند. قطعا بازاری که یک‌طرفه است حالش از این بهتر هم نمی‌شود، یک روز در جبهه بخر‌بخر است و روز دیگر در جبهه بفروش‌بفروش. وی ادامه داد: با توجه به سیکل‌های نزولی و صعودی در بازار‌های مالی هر ریزش و اصلاح قیمتی برای جبران نیازمند زمان است. در سه ریزش قبلی تقریبا چیزی حدود ۱۶۰ روز زمان صرف شده تا به شرایط نرمال برسیم و ریزش متوقف شده است در ریزش فعلی هم حدود ۱۰۰ روز است. که در حال سپری کردن آن هستیم، پس نسبت به ۳ سیکل نزولی قبلی حدود ۶۰ روز دیگر نیاز است. این کارشناس بازار سرمایه توضیح داد: برای جبران این ریزش نباید انتظار داشت به یکباره تمامی منفی‌ها جبران شوند، به نظر می‌رسد با توجه به شرایط و دیتایی که برای تحلیل در دسترس است‌، شهریوری کم‌رمق را در پیش داشته باشیم. حجم و ارزش معاملات، نحوه ورود و خروج پول و از همه مهم‌تر پدیده وارونگی افکار عمومی که شدیدا بازار را تحت تاثیر قرار داده است، لذا بازاری را شاهد هستیم یک روز منفی و یک روز مثبت است، در کل اجازه تصمیم‌گیری خاصی را به سهامداران مخصوصا سهامداران خرد نمی‌دهد. خاوری تشریح کرد: برخی‌ها بالا‌های بازار را در جهت سربه‌سر شدن و فرصت خروج می‌دانند و برخی هم فرصت خرید که تقابل این دو دیدگاه و فعلا به نفع فروشندگان بوده و خریداران کمی پا پس گذاشته‌اند. در بازار یک‌طرفه‌ای که حمایت همه‌جانبه از آن شده است نباید با اجبار و الزام از صندوق‌ها و حقوقی‌ها و بازارگردان‌ها انتظار ثبات داشت. این فعال بازار سرمایه اظهار کرد: بازار سرمایه بالغ شده، فعالان این بازار افزایش یافته و نیازمند ابزار‌های مالی جدید و حتی ایجاد موقعیت فروش تعهدی است و با این حمایت‌های کوتاه‌مدت دیگر نمی‌شود به بازار کمک کرد. اوضاع اقتصادی کشور به خوبی نمایان‌کننده همه چیز است، از شیوه مدیریتی گرفته تا حمایتی. مگر می‌شود همه چیز را ضربتی حل نمود؟ راهکار‌های علمی در بازار به کار گرفته نمی‌شود و همیشه در پی وقوع حادثه به دنبال راه‌حل آن بوده‌ایم و هر جا هم که کم می‌آورند می‌گویند سهامدار خرد هیجانی برود آموزش ببیند.
وی ادامه داد: در این برهه هر کس به فراخور موقعیت شغلی و ترکیب دارایی خود درخصوص بازار اظهارنظر می‌کند، کسی که فول‌سهم و فول‌اعتبار است هر روز کف پشت کف می‌زند، برای شاخص کل و کسی که نقد است نگرانی ندارد، چون می‌داند حتی موج صعودی استارت هم بخورد می‌تواند در نقطه امن خرید کند. اما‌ ای کاش شرایطی فراهم شود تا بازار سرمایه به جایگاه اصلی خود برگردد. این کارشناس بازار سرمایه گفت: امیدوارم مجدد تصمیم‌های خلق‌الساعه برای بازار نگیرند، تصمیماتی که زیان آن از منفعتش بیشتر است. خاوری اظهار کرد: توصیه می‌کنم سازمان چند‌گانگی در بازار را ابتدا حل کند، برخی نماد‌های ۷ درصدی، برخی ۶ درصدی و برخی ۵ درصدی هستند و هنوز کسی جوابی برایش ندارد. امیدوارم مجدد فکر نامتقارن کردن دامنه نوسان نباشند که کاری بس بیهوده و غیرکارشناسی است. وی اضافه کرد: از سازمان بورس و متولیان بازار درخواست می‌کنم کمیته‌ای از فعالان بنام و جوانان بازار سرمایه و صاحب‌نظران کارکشته را دعوت کنند برای برگزاری جلسات هم‌اندیشی درخصوص بازار سرمایه، چون به نظرم یک جلسه علمی و تخصصی می‌تواند کمک شایانی به شنیده شدن مشکلات بازار در این برهه از زبان تحلیلگران بازار بکند. خاوری توضیح داد: مشکلات بازار در این برهه بسیار زیاد است و هر تصمیم اشتباه یا آزمون و خطا می‌تواند عواقب زیانباری داشته باشد؛ مثل تصمیمات بدون تصمیم و مشورت و پایه و اساس علمی و بدون آسیب‌شناسی برای بازار، نوسانات نرخ بهره، بازارگردان‌ها، مباحث پیرامون دامنه نوسان و حجم مبنا، قیمت‌گذاری دستوری در برخی صنایع، نرخ خوراک پتروشیمی‌ها، نوسانات نرخ ارز، قیمت‌های جهانی و حجم و ارزش پایین معاملات، نبود نقدینگی، عدم حمایت از سوی حقوقی‌ها، الگوریتم‌های معاملاتی، فرار سرمایه به بازار‌های موازی و ده‌‌ها ریسک سیستماتیک و غیرسیستماتیک دیگری که به بازار تحمیل شده و هیچ راهکاری برای آنها وجود ندارد. پس عاجزانه تقاضا می‌کنم به دنبال طرح‌ها و پروژه‌های شکست‌خورده قبلی برای حمایت از بازار نروید. محمدصادق میرزائی کارشناس بازار سهام نیز درخصوص معاملات شهریور ماه گفت: از اردیبهشت ماه بورس وارد یک اصلاح شد که رفته‌رفته این اصلاح عمیق‌تر شد. اکنون باید به دنبال نشانه‌های برگشت باشیم تا ببینیم بازار سرمایه به کدام سمت‌و‌سو می‌رود. وی ادامه داد: مهم‌ترین نشانه‌های بازگشت، ارزش معاملات است که خود می‌تواند یک اندیکاتور باشد که اعتماد را به بازار برمی‌گرداند یا خیر. چنانچه ارزش معاملات افزایش پیدا کند و چهار روز متوالی از روز قبل ارزش بیشتر باشد می‌توانیم کم‌کم به بازگشت بازار امیدوار باشیم.