چرخش یا نوسان؟

حسن کاظم‌زاده*
روز گذشته بورس با روند منفی بسته شد در حالی که در طرف دیگر دلار و صندوق‌های طلا شاهد روند مثبت بودند. در شرایط کنونی، تغییرات جدیدی در اخبار مشاهده نمی‌شود و به نظر می‌رسد تفاوت قابل‌توجهی نسبت به روز شنبه تنها در مکان دور دوم مذاکرات باشد. ابتدا گفته شد که این مذاکرات در ایتالیا برگزار خواهد شد اما دوشنبه شب اعلام شد که محل مذاکرات به عمان منتقل شده است. صحبت‌های ویتکاف، ترامپ و مسوولان ایرانی هیچ نکته جدیدی نداشت و در واقع بیشتر پوشش‌های خبری در این روزها به دنبال استمرار روند رسانه‌ای هستند. واقعیت این است که هنوز هیچ‌کس نمی‌داند از این مذاکرات چه چیزی به دست خواهد آمد و همین عدم اطمینان باعث شده است که بازار به هر خبر مثبت یا منفی حداکثر واکنش را نشان دهد. در این وضعیت، بازارها نوسانات زیادی را تجربه می‌کنند.
ارزش معاملات خرد روز گذشته به رکورد چند ماه اخیر خود و به حدود 18همت رسید. این در حالی بود که در نهایت بورس با روند منفی بسته شد و 73‌درصد از نمادها در محدوده منفی به کار خود پایان دادند. این نشان می‌دهد که بازار تحت تاثیر عدم اطمینان و نوسانات سیاسی و اقتصادی به شدت واکنش‌پذیر شده است.
یکی از ویژگی‌های بارز بازار روز گذشته ادامه تسلط گروه بانکی بر روند بازار سهام بود. در بین صنایع مختلف، گروه بانکی بیشترین بازده روزانه را ارائه داد و پس از صندوق‌های سهامی و اهرمی، بیشترین ارزش معاملات مربوط به این گروه بود. به نظر می‌رسد که بانک‌ها سال1403 را با عملکرد عملیاتی خوبی پشت سر گذاشته‌اند و از این‌رو چشم‌انداز مثبتی نیز در آینده دارند. علاوه بر این اخبار مرتبط با مذاکرات و تصویب FATF توجه ویژه‌ای را به گروه بانکی جلب کرده است. بانک‌ها به ویژه در این روزها با بازدهی خوبی روبه‌رو شده‌اند و این مساله باعث شده است که نوسان‌گیران بازار در روزهای چهارشنبه و شنبه هفته آتی، تصمیماتی مبنی بر خرید، نگهداری یا فروش نمادهای بانکی اتخاذ کنند. این تصمیمات می‌تواند تاثیر زیادی بر روند کوتاه‌مدت بورس داشته باشد.
روز گذشته بیشترین ارزش معاملات مربوط به صندوق‌های سهامی بود. علاوه بر صندوق‌های اهرمی که ارزش معاملات بالایی را ثبت کرده‌اند، صندوق‌های بخشی دولتی (مانند دارا و پالایش) و غیردولتی (سایر صندوق‌های بخشی) نیز مورد توجه بسیاری از معامله‌گران روزانه قرار گرفتند. در این میان، دو صندوق اهرمی موج و اهرم با حباب مثبت نسبت‌به ارزش خالص دارایی‌های خودشان در حال معامله هستند و 3‌هزار ‌میلیارد تومان از مجموع 18‌هزار ‌میلیارد تومان معاملات را به خود اختصاص داده‌اند. یکی از دلایل اصلی این توجه به صندوق‌ها، نداشتن حجم مبنا و کارمزد پایین معاملات است که موجب می‌شود این ابزارها برای معاملات روزانه جذاب‌تر شوند. در حالی که حجم مبنای پایین سهام بزرگ و شاخص‌ساز، جذابیت خرید و فروش سهام کوچک و متوسط را کاهش داده است، پیشنهاد می‌شود که همه نمادها، اعم از صندوق‌ها، سهام بزرگ و شاخص‌ساز و سایر سهام با حجم مبنای یک سهمی مورد معامله قرار گیرند.در بازار ارز پس از ریزش سریع دلار در چند روز گذشته و رسیدن آن به حدود 85‌هزار تومان، شاهد یک برگشت سریع به سمت 90‌هزار تومان هستیم. این نوسانات نشان‌دهنده ادامه روند نزولی نوسانی دلار است که در آن بعضی روزها شاهد رشد و در برخی دیگر کاهش خواهیم بود. وضعیت بازار سهام نیز مشابه همین روند خواهد بود و نوساناتی خواهد داشت. اگر مذاکرات پیش‌رو بدون خروجی منفی ادامه یابد، احتمالا این نوسانات در دلار و طلا ادامه خواهد داشت. به عبارت دیگر اگر فکر می‌کنید که مذاکرات در روز شنبه شکست می‌خورد، بهتر است دلار و طلا خریداری کرده و سهام بفروشید اما اگر پیش‌بینی می‌کنید که مذاکرات ادامه یابد و خروجی منفی نداشته باشد، این اقدام توصیه نمی‌شود.
در شرایط کنونی که بازار تحت تاثیر عدم اطمینان از مذاکرات و تحولات سیاسی و اقتصادی قرار دارد، نوسانات موجود در بازار قابل پیش‌بینی نیست. بورس در روز گذشته نشان داد که با وجود برخی اخبار مثبت و منفی، واکنش‌ها بیشتر به صورت کوتاه‌مدت و براساس اخبار فوری صورت می‌گیرد. در این وضعیت، گروه‌های مختلف بازار مانند بانک‌ها و صندوق‌ها در مرکز توجه قرار دارند و تصمیمات کوتاه‌مدت معامله‌گران می‌تواند بر روند آتی بازار تاثیرگذار باشد. در نهایت با توجه به شرایط موجود پیشنهاد می‌شود که سرمایه‌گذاران در این دوره با دقت بیشتری تصمیم‌گیری کنند و به نوسانات روزانه توجه داشته باشند.
* رییس هیات‌مدیره مدیریت دارایی گندم