چالش کمبود نقدینگی در بازار مسکن

بازار- اگرچه سرمایه‌گذاری بخش ‌خصوصی و تعاونی در سال ۱۴۰۰ برابر با ۴۵۲‌همت بوده اما آمارها نشان می‌دهد که سهم بخش ‌خصوصی از ساخت‌وساز 9/‏‏‏‏‏‏‏99‌درصد و بخش تعاونی تنها 1/‏‏‏‏‏‏‏0‌درصد است.
مرکز آمار گزارشی داده که نشان می‌دهد سهم بخش تعاونی در ساخت‌و‌‌ساز به شدت کاهش داشته است و در مقابل اگر بخش ‌خصوصی بیشتر تقویت شود می‌تواند کاستی‌های ساخت‌و‌‌ساز در بخش مسکن از سمت عرضه را جبران کند.
این روزها برای بازار مسکن به خصوص در میان انبوه‌سازان، کمبود نقدینگی به شدت رنج‌آور شده و آنها را در تنگنا قرار داده است.
وقتی از انبوه‌سازان پرسیده می‌شود که چالش این روزهای بخش مسکن و بخش‌ خصوصی چیست آنها به طور مشترک از عدم نقدینگی در بازار مسکن و گلوگاه‌های بخش مسکن گلایه می‌کنند.
گزارش‌ها حاکی از این است که عدم نقدینگی لازم به دلیل مشکلات موجود در قانون پیش‌فروش مسکن همچنان سازنده‌های بخش ‌خصوصی را آزار می‌دهد.
فرشید پورحاجت، دبیر کانون سراسری انبوه‌سازان در پاسخ به این پرسش که چرا این روزها بخش مسکن با کمبود نقدینگی مواجه است، می‌گوید: تامین نقدینگی برای خریداران مسکن از سال۸۸ با سیاست‌های اشتباهی که توسط دولت وقت و مجلس شکل گرفت و تا امروز نه‌تنها بنگاه‌های تولید مسکن را به سمت تعطیلی کشانده، بلکه ساختار اقتصاد مسکن کشور را هم دچار چالش کرده است.
او درخصوص حضور بخش ‌خصوصی و لزوم تقویت انبوه‌سازان معتقد است: قانون پیش‌فروش ساختمان یک قانون کاملا بازدارنده در حوزه تولید مسکن شد و نتوانست تنظیم‌گری روابط بین خریداران و فروشنده‌ها و واسطه‌های ملکی ایجاد کند.
پورحاجت با اشاره به اینکه بعد از گذشت۱۵‌سال از عمر قانون پیش‌فروش مسکن نه در حوزه تولید و عرضه مسکن اثرات شایسته و بایسته‌ای دیده‌ایم و انتظارات برآورده نشده است، تاکید کرد: اگر می‌خواهیم بخش ‌خصوصی موفق باشد و تولید مسکن کاهش نیابد باید این قانون اصلاح شود.
اگرچه سرمایه‌گذاری بخش‌ خصوصی و تعاونی در سال۱۴۰۰ برابر با ۴۵۲‌همت بوده و به‌ازای هر ساختمان تقریبا 2/‏‏‏‏‏‏‏1‌میلیارد تومان هزینه شده است اما آمارها نشان می‌دهد که سهم بخش ‌خصوصی از ساخت‌وساز 9/‏‏‏‏‏‏‏99‌درصد و بخش تعاونی تنها 1/‏‏‏‏‏‏‏0درصد است.
براساس این نتایج مشاهده می‌شود که سرمایه‌گذاری بخش‌ خصوصی و تعاونی در بخش احداث ساختمان در سال۱۴۰۰ برای ۳۴۵۱۶۵ساختمان احداثی، تقریبا برابر با ۴۴۳‌همت (هزار میلیارد تومان) بوده که از این مقدار ۳۳۹‌همت (4/‏‏‏‏‏‏‏76‌درصد) مربوط به ساختمان‌های نیمه‌تمام و تقریبا ۱۰۴‌همت (6/‏‏‏‏‏‏‏23درصد) مربوط به ساختمان‌های تکمیل شده است. سرمایه‌گذاری انجام‌شده بر حسب کاربری نشان می‌دهد که تقریبا ۴۰۰‌همت (2/‏‏‏‏‏‏‏90درصد) مربوط به ساختمان‌های مسکونی، حدود ۳۴‌همت (6/‏‏‏‏‏‏‏7‌درصد) مربوط به ساختمان‌های مسکونی و غیرمسکونی توام و حدود 5/‏‏‏‏‏‏‏9‌همت (2/‏‏‏‏‏‏‏2‌درصد) مربوط به ساختمان‌های غیرمسکونی است.
بررسی نتایج طرح «آمارگیری از سرمایه‌گذاری در بخش ساختمان در نقاط شهری کشور- ۱۴۰۱» در بخش‌ خصوصی و تعاونی کشور، نشان می‌دهد که کل سرمایه‌گذاری انجام شده توسط بخش‌ خصوصی و تعاونی در سال ۱۴۰۰ برای ۳۶۴۶۰۸ساختمان (احداث و افزایش بنا)، برابر با ۴۵۲‌همت (هزار میلیارد تومان) بوده که به طور متوسط برای هر ساختمان در سال ۱۴۰۰ تقریبا معادل 2/‏‏‏‏‏‏‏1‌میلیارد تومان هزینه یا سرمایه‌گذاری صورت گرفته است.
این گزارش همچنین بیانگر آن است که کل هزینه‌های
تمام شده برای ۹۸۵۵۴ساختمان تکمیل شده برابر ۲۴۴‌همت بوده است که می‌توان گفت برای هر ساختمان تکمیل شده به طور میانگین 5/‏‏‏‏‏‏2میلیارد تومان هزینه صورت گرفته است.
کل هزینه‌هایی که در آینده برای ۲۴۶۶۱۱ساختمان نیمه‌تمام پیش‌بینی شده تقریبا برابر با ۱۲۸۲‌همت است که می‌توان گفت برای هر ساختمان نیمه‌تمام تقریبا 2/‏‏‏‏‏‏‏5 میلیارد تومان هزینه لازم است که تکمیل شود.
در سال ۱۴۰۰، قیمت فروش یک مترمربع زمین ساختمان‌های احداث شده به طور میانگین برابر با ۱۰۸میلیون ریال و قیمت فروش یک مترمربع زیربنای آنها به طور میانگین برابر با ۱۷۲‌میلیون ریال بوده‌ است و از بین ۳۶۴۶۰۸کارگاه دارای فعالیت ساختمانی، نوع فعالیت ساختمانی ۲۸۷۱۹۰کارگاه (8/‏‏‏‏‏‏‏78‌درصد) ایجاد بنای جدید، نوع فعالیت ساختمانی ۵۷۹۷۵کارگاه (9/‏‏‏‏‏‏‏15‌درصد) تجدید بنا و نوع فعالیت ساختمانی ۱۹۴۴۳کارگاه (3/‏‏‏‏‏‏‏5‌درصد) افزایش بنا در ساختمان موجود بوده است. از این تعداد 2/‏‏‏‏‏‏‏29‌درصد فعالیت خود را تکمیل کرده و 8/‏‏‏‏‏‏‏70‌درصد در حال ساخت بوده‌اند. سهم بخش ‌خصوصی از ساخت‌وساز 9/‏‏‏‏‏‏‏99 درصد و بخش تعاونی 1/‏‏‏‏‏0درصد بوده است.