پیگیری فرمان بازگشت دانشگاهیان اخراجی

وزیرعلوم از تفاهم با قوه قضاییه برای بررسی پرونده بازداشت دانشگاهیان خبر داد

گروه سیاسی- چند روزی بیشتر تا آغاز سال تحصیلی جدید باقی نمانده است؛ یک سال تحصیلی متفاوت، به‌ویژه به این دلیل که تغییر و تحولاتی اساسی در سطوح ارشد حکمرانی کشور و مشخصا قوه مجریه رقم خورده و بار دیگر این امیدواری را نزد دانشگاهیان ایجاد کرده که بتوانند در فضایی آرام‌تر و آزادتر به کارِ تحصیل و تدریس بپردازند. آن ‌هم در شرایطی که دانشگاهیان وقتی سال گذشته تحصیلی را به پایان رساندند، چنین امیدی نداشتند و این تحولات به یک‌باره، پس از آن رقم خورد که درپی سانحه بالگرد ریاست‌جمهوری، برگزاری انتخابات زودهنگام ریاست‌جمهوری در دستورکار قرار گرفت و تحولاتی در جریان این انتخابات رقم خورد که به شکل‌گیری فضایی متفاوت در کشور
انجامید. تحولاتی که بیراه نیست اگر بگوییم گام نخست آن، از جانب حاکمیت و زمانی رقم خورد که برخلاف چند انتخابات پیشین، شاهد ردصلاحیت حداکثری کاندیداهای غیراصولگرا نبودیم و انتخاباتی برگزار شد که اگرچه باز، اکثر کاندیداهایش از چهره‌های اصولگرا بودند اما دست‌کم یک گزینه متفاوت نیز درمیان 6 کاندیدای انتخابات حضور
داشت. گزینه‌ای که عملا منجربه آن شد که شهروندان بتوانند بار دیگر از حق انتخاب‌شان استفاده کنند و به مسعود پزشکیانی رای دهند که اگرچه در ایام تبلیغات انتخاباتی و پس از آن، به دفعات تاکید کرده صرفا در چارچوب سیاست‌های کلی نظام گام برخواهد داشت اما گردنش را گرو گذاشته که نگذارد در حیطه اختیاراتش، هیچ‌گونه تعدی و تجاوزی به حقوق شهروندان
صورت گیرد. جالب آنکه حالا در آستانه آغاز سال تحصیلی، مشخصا شاهد یکی از مهم‌ترین تحولات در حوزه آزادی عمل دانشگاهیان هستیم و این در حالی است که پیشتر وقتی مسعود پزشکیان در جریان تبلیغات انتخاباتی در روزهای پایانی خردادماه سال‌جاری، مهمان اعضای انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران و علوم پزشکی تهران بود تا در یک میتینگ دانشجویی در تالار شهید چمران دانشکده فنی دانشگاه تهران سخنرانی کند، هنگامی که با پرسشی درخصوص «آزادی زندانیان سیاسی» مواجه شد، ابتدا تاکید کرد که این مساله خارج از حیطه اختیارات رییس‌جمهور و قوه مجریه است اما در ادامه گفت: «تا جایی که به قوه مجریه برمی‌گردد، قطعا آیین‌نامه انضباطی در زمینه برخورد با دانشجویان و دانشگاهیان را عوض خواهم کرد. هیچ دانشجو و اندیشمند و عالمی نباید به خاطر عقیده خود از کشور طرد شود، بلکه باید منت آنها را بکشیم که در
ایران بمانند. قطعا نوع برخورد با دانشجویان را تغییر خواهم داد. نوع برخورد با استادان دانشگاه را نمی‌پذیرم و اجازه نخواهم داد که با آنها برخورد شود. حتی اگر اعتقادشان با من نخواند، به آنها احترام می‌گذارم. دست کسانی را که در ایران می‌مانند و خدمت می‌کنند، می‌بوسم.» وعده‌ای که پزشکیان چندی بعد وقتی در دهمین روز شهریورماه جاری، در آیین تودیع و معارفه وزیر علوم سخنرانی می‌کرد نیز بار دیگر بر آن اصرار کرد و رسما «فرمان بازگشت دانشگاهیان اخراجی» را صادر کرد و دیروز نیز هنگامی که معاون‌اولش در «اجلاس روسای دانشگاه‌ها، موسسات آموزش عالی و پژوهشی» حاضر شد، آن دستور را مورد پیگیری قرار داد.
دستور عارف برای تعیین‌تکلیف دانشگاهیان اخراجی
محمدرضا عارف دیروز در بخشی از سخنانش در این نشست دانشگاهی به بحث «دانشگاهیان اخراجی» اشاره کرد و خطاب به وزیر علوم گفت: «در این رابطه باید جلساتی برگزار یا کارگروهی تشکیل و این مساله بسته شود. باید مشخص شود، برخوردی که با دانشجویان انجام شده چند‌درصد براساس ضوابط بوده و باید توجیه شوند و مشکل‌شان
حل شود.
اگر برخورد سلیقه‌ای با دانشجویان صورت گرفته، باید مساله‌شان حل شود.» عارف درباره برخوردهایی که با برخی دانشجویان در سال‌های اخیر صورت گرفته، توضیح داد: «شماری از استادان و دانشجویان در سال‌های اخیر مسائلی داشتند که احساس می‌کنند فراقانونی یا سلیقه‌ای با آنها برخورد شده است.
خواهش دارم سریع‌تر مساله روشن و بسته شود. نباید کش‌دار بماند. اگر احیانا برخورد سلیقه‌ای شده، سریع مساله حل شود، ما به ایجاد فضای صمیمی و فرهنگی در دانشگاه نیاز داریم دانشگاه باید با نشاط و دانشجو باید فعال باشد، دانشجو فعال پرخاش هم می‌کند، چراکه عین دختر و پسر ماست.»
احیای مصوبه واگذاری زندان اوین
به دانشگاه بهشتی
معاون اول رییس‌جمهور در جریان این نشست همچنین با اشاره به درخواست رییس دانشگاه شهید بهشتی برای احیای مصوبه واگذاری زندان اوین به این دانشگاه به دلیل مشکل کمبود فضای فیزیکی برای دانشگاه شهید بهشتی و عدم تحقق این مصوبه، از احیای مصوبه تبدیل زندان اوین به دانشگاه و واگذاری آن به دانشگاه شهید بهشتی و دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی خبر داد و گفت: «در دوره قبل این تصمیم گرفته شد که با توجه به فرهنگی بودن انقلاب ما، مخوف‌ترین زندان قبل از انقلاب را تبدیل به دانشگاه کنیم و جمع‌بندی خوبی داشتیم. در دولت هم تصویب شد که زندان اوین به دانشگاه شهید بهشتی و دانشگاع علوم‌پزشکی شهید بهشتی واگذارشود.» او اضافه کرد: «البته این تصمیمات اگر با پیگیری جدی همراه شود، حل می‌شود. مصوبه دولت قانونی بود و منابعی برای آن گذاشتیم اما اجرایی نشد ولی ما آمادگی احیای آن مصوبه را داریم. این اقدام پیام خوبی به دنیا می‌دهد که زندان را به دانشگاه تدیل می‌کنیم.» او با بیان اینکه «از عمر آن مصوبه ۲۱سال گذشته است و از نوجوانی خود عبور کرده»، گفت: «ان‌شاءالله این مصوبه پیش از آنکه به پیری برسد، اجرایی شود.» عارف در بخش دیگری از سخنان خود خطاب به دانشگاهیان حاضر در اجلاس گفت: «آیا امکان اظهارنظر و طرح بی‌حاشیه مسائل مختلف در دانشگاه را داریم یا خیر، چقدر به کرسی آزاداندیشی که مورد اهتمام مقام معظم رهبری است، عمل کردیم؟! انتظار ما از این نشست‌ها این است که به مسائل کلان در زمینه اقتصاد و مسائل اجتماعی و فرهنگی پرداخته شود.» او که معتقد است «روسای دانشگاه‌ها در دودهه گذشته بسیار محافظه‌کار شده‌اند»، گفت: «هنر ما تاکنون برخوردهای امنیتی بوده است. فضایی که در چند سال اخیر بر دانشگاه‌ها حاکم بود، اینگونه بوده که دانشگاه به‌جای اینکه مرکز تمدن و فرهنگ باشد، در تلاش بوده که با نیروهای غیردانشگاهی و فضای امنیتی دانشگاه را آرام کند که به درد نمی‌خورد. آرامشی که ما به دنبال آن هستیم، همان راهبردی است که به پیروزی انقلاب منجر شد.» او همچنین درباره ضرورت رفع امور دانشگاهی توسط دانشگاه و نه نیروهای خارجی تاکید کرد: «دانشگاه حق ندارد به محض اینکه با کوچک‌ترین مساله روبه‌رو شد، به دلیل بی‌تجربه بودن رییس دانشگاه به نیروهای خارج از دانشگاه متوسل شود. دخالت در دانشگاه باید در سطح بالاتر تایید شود. این وظیفه را باید روسای دانشگاه‌ها خودشان انجام دهند. حل مسائل دانشگاه برعهده مدیریت دانشگاه است، ارجاع کار به بیرون دانشگاه هنر نیست، بلکه نهایت بی‌هنری و ضعف رییس دانشگاه است.» معاون اول رییس‌جمهور درباره آسیب محافطه‌کاری روسای دانشگاه‌ها توضیح داد: «چقدر ماندگاری در یک پست برای‌مان مهم شده که وظایف ذاتی و اجتماعی خود را کنار بگذاریم؟ دانشگاه هنوز مرجعیت خود را بین مردم از دست نداده و اعتماد به استاد و دانشگاه مایه افتخار همه ما دانشگاهیان است. چقدر از این امر ما استفاده کردیم؟ آیا اگر غفلت کرده و تعلل کنیم و محافظه‌کار شویم، این جایگاه حفظ می‌شود؟، قطعا خیر، قداست دانشگاه برای مردم ما بسیار بالاست و باید قدر این پتانسیل و ظرفیت را بدانیم. این قداست مسوولیت ما را دوچندان می‌کند. پژوهش و مقاله بخشی از وظیفه دانشگاه است، دانشگاه وظایف دیگری هم دارد.» عارف خطاب به حاضران در این اجلاس عنوان کرد: «وفاق یک واژه عمومی است که باید راهبرد همه دستگاه‌ها و بخش‌ها باشد، در ماه‌های اول اجرای برنامه پیشرفت هفتم و مشغول نوشتن آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌ها هستیم. شما باید در این مسیر کمک کنید، چراکه سمت‌وسوی قانون را آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌ها نشان می‌دهند.»
تفاهم وزارت علوم و قوه قضاییه
روز گذشته همچنین وزیر علوم هنگامی که با پرسشی مشخصا در ارتباط با استادان اخراجی و بازگشت‌شان به دانشگاه‌ها مواجه شد، گفت: «بله، کم‌وبیش بازگشته‌اند.» حسین سیمایی‌صراف البته یادآور شد که حضورذهن ندارد که چه تعداد از این استادان اخراجی و تعلیقی به محل کارشان در دانشگاه‌ها بازگشته‌اند اما تاکید کرد که تفاهمی بر این اساس میان وزارت علوم و قوه قضاییه شکل گرفته تا حتی در ارتباطات با آن دسته از دانشجویان و استادان که پرونده قضایی تشکیل شده نیز مسائل از طریق تعامل و در شرایطی دوستانه دنبال شود. وزیر علوم همچنین در واکنش به احکام تعلیق چندین دانشجو در هفته‌های گذشته در دانشگاه‌های تبریز، تربیت مدرس و دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران گفت: «این افراد مجددا می‌توانند اعتراض کنند. اگر کسی محکومیت انتظامی و انضباطی داشته باشد، می‌تواند شکایت کند.» او گفت: «این عزیزان می‌توانند از فرصتی که رییس‌جمهور و معاون اول در این رابطه ایجاد کرده‌اند، استفاده کنند تا اعتراض‌شان در کمال بی‌طرفی بررسی شود.»
سیمایی‌صراف که در حاشیه برگزاری اجلاس روسای دانشگاه‌ها در جمع خبرنگاران صحبت می‌کرد، همچنین گفت: «قاعدتا درخصوص دانشجویان یا استادان بازداشتی یا آنهایی که پرونده قضایی دارند، ما نمی‌توانیم ورود کنیم و درواقع ما دخالتی در امور قضایی نداریم ولی یک تفاهم خیلی خوبی با قوه قضاییه داریم که در کارگروهی نظرات‌مان را درمورد پرونده‌های دانشجویی و اعضای هیات علمی که احیانا در این قضایا و حوادث گرفتار شدند، مطرح کنیم و مسوولان قوه قضاییه نیز نظرات‌مان را بشنوند.»
وزیر علوم اضافه کرد: «من مطمئن نیستم قوه قضاییه مجدد پرونده را بررسی کند ولی به ما این قول را داده‌اند که پرونده‌ها دوباره در کارگروه مطرح شود.»
سیمایی‌صراف در پایان ابراز امیدواری کرد که با طرح آن پرونده‌ها و شنیدن حرف‌ها و شناخت و گزارش‌ها و کارشناسی‌های ما، تجدیدنظری در آرای این دانشگاهیان صورت گیرد.