24 - 10 - 2024
پیشنهادهای پنجگانه پزشکیان در کازان
گروه سیاسی- مسعود پزشکیان حوالی غروب سهشنبه وارد کازان روسیه شد تا بهعنوان رییسجمهور ایران برای نخستینبار پس از پیوستن جمهوری اسلامی به بریکس، در نشست اصلی سران این گروه که با موضوع «تقویت چندجانبهگرایی برای توسعه و امنیت عادله جهانی» برگزار خواهد شد، شرکت کند؛ نشستی که روز گذشته به ریاست ولادیمیر پوتین رییسجمهور روسیه برگزار شد و مسعود پزشکیان رییسجمهور ایران و سران دیگر کشورهای عضو بریکس نیز در آن سخنرانی کردند.
مسعود پزشکیان که به دعوت ولادیمیر پوتین با استقبال رییس ایالت تاتارستان روسیه، وارد شهر کازان محل برگزاری اجلاس سران بریکس شد، در جریان این سفر علاوهبر شرکت در نشست اصلی سران کشورهای بریکس همچنین در نشست گسترده کشورهای عضو بریکس و اولین نشست بریکس پلاس با موضوع «ساختن جهانی بهتر با هم» شرکت کرده و سخنرانی میکند. او همچنین دیدارهایی با روسای جمهور روسیه، چین، بلاروس، قرقیزستان، نخستوزیران هند و اتیوپی و نیز برخی دیگر از سران و مقامهای شرکتکننده در این اجلاس خواهد داشت؛ دیدارهایی که برخی از آنها روز گذشته انجام شد و بعضی از آنها نیز در ادامه برنامههای سفر رییسجمهور به کازان در دستور کار قرار میگیرد.
دیدار رییسجمهور ایران و نخستوزیر هند در روسیه
پزشکیان که ساعتی پس از ورود به محل برگزاری نشست سران بریکس، در نخستین بخش از برنامههای سفر خود، در دیداری دوجانبه با نارندرا مودی، نخستوزیر هند به گفتوگو نشست، در بخشی از سخنانش در این دیدار با تاکید بر رویکرد خود مبنیبر ایجاد وفاق در داخل کشور و تقویت و گسترش روابط با همسایگان و کشورهای منطقه گفت: «متاسفانه در همان اولین روز آغاز به کار رسمی بنده، رژیم صهیونیستی با ترور آقای هنیه بهعنوان مهمان رسمی جمهوری اسلامی سعی کرد در پیگیری این اهداف اخلال ایجاد کند.» رییسجمهور «پیام و عمل جمهوری اسلامی» را «گسترش صلح و دوستی» و «پیام و عمل رژیمصهیونیستی» را «جنایت، کشتار و جنگافروزی» توصیف کرد و گفت: «باور ما این است که جنگ مانع توسعه کشورها میشود بنابراین قاطعانه بهدنبال جلوگیری از گسترش تنش و درگیری در منطقه بوده و هستیم اما رژیمصهیونیستی نشان داده که فقط بهدنبال جنگ و درگیری است.» او ابراز امیدواری کرد که «کشورهای مدعی دفاع از حقوق بشر با تغییر روش و توقف حمایتهای خود از رژیمصهیونیستی، به توقف جنایات و کشتار این رژیم کمک کنند.»
پزشکیان در ادامه با بیان اینکه «جمهوری اسلامی علاقهمند و آماده توسعه روابط با هند است»، گفت: «عضویت ایران و هند در بریکس زمینه مناسبی برای تقویت بیش از پیش روابط و همکاریهای دو کشور در راستای تامین منافع متقابل است.» او همچنین ضمن ابراز امیدواری نسبت به اینکه «در اجرای توافقهای دوجانبه بهخصوص در زمینه توسعه بندر چابهار تسریع شود»، گفت: «تقویت روابط و همکاریهای اقتصادی میان کشورهای منطقه باعث ارتقای سطح رفاه و امنیت کشورهای ما خواهد شد.» او با طرح مجدد ایده «ایجاد یک شبکه ارتباطی میان کشورهای منطقه» تاکید کرد که «بریکس الگو و بستر مناسبی برای پیگیری این ایده است.»
نخستوزیر هند نیز در این دیدار با اشاره به سفر چندی پیش خود به ایران و دیدارش با رهبر معظم انقلاب اسلامی، آن سفر را به یاد ماندنی توصیف کرد و از پزشکیان خواست که سلام او را به مقام معظم رهبری برساند. نارندرا مودی که خواستار گسترش همکاری با ایران در دوران ریاستجمهوری پزشکیان شد، با بیان اینکه «کشتار بیگناهان در غزه و لبنان از نظر هند قابل قبول نیست»، گفت: «ما با هدف استقرار صلح و آرامش در منطقه در حال رایزنی هستیم.» نخستوزیر هند در ادامه مناسبات دو کشور را استوار بر روابط دیرینه دو تمدن بزرگ و برخوردار از اشتراکات فرهنگی فراوان دانست و گفت: «توسعه بندر چابهار از نظر هند بزرگترین رکن همکاریهای دوجانبه است و معتقدیم توسعه این بندر نقش مهمی در تنظیم روابط دو کشور و نیز روابط ایران و هند با دیگر کشورهای منطقه دارد.»
در حالی که رییسجمهور و هیات همراه روز گذشته ضمن شرکت در نشست اصلی سران کشورهای بریکس، با شماری از همتایان خود دیدار کرد، سید عباس عراقچی وزیر امور خارجه در توضیحاتی که روز سهشنبه و همزمان با ورود رییسجمهور به روسیه در ارتباط با جزئیات برنامههای این سفر ارائه کرد، گفت: «رییسجمهور روز چهارشنبه با روسایجمهور روسیه، چین، آفریقای جنوبی و برخی دیگر از کشورهای دیدار خواهد کرد.» این در حالی بود که پزشکیان در نخستین برنامه کاری روز گذشته خود در کازان، در دیدار آبی احمد، نخستوزیر جمهوری دموکراتیک فدرال اتیوپی، حمایتهای کشورهای غربی را در تداوم جنایات رژیمصهیونیستی موثر توصیف کرد. پزشکیان همچنین گفت: «اگر رژیمصهیونیستی دست از پا خطا کند و اقدامی علیه جمهوری اسلامی ایران مرتکب شود، پاسخ قاطعانه و غیرقابل باوری دریافت خواهد کرد. ما به هیچوجه مایل به گسترش درگیری و تنش در منطقه نیستیم و از هر اقدامی در راستای صلح و آرامش استقبال میکنیم اما اقدامات رژیمصهیونیستی دقیقا با هدف به آتش کشیدن همه منطقه صورت میگیرد بنابراین لازم است کشورهای دیگر به خصوص غربیها، این رژیم متجاوز را کنترل کنند.» نخستوزیر جمهوری دموکراتیک فدرال اتیوپی نیز در این دیدار با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران در اتیوپی کشوری شناخته شده است و سابقه و تصویر مثبتی از روابط دو کشور در ذهن مردم اتیوپی وجود دارد، گفت: «ما با نگرانی روند تحولات در منطقه شما را دنبال میکنیم.»
پیشنهادهای پنجگانه ایران برای سران بریکس
پزشکیان همچنین پیش از نیمروز گذشته به وقت تهران، در نشست اصلی سران کشورهای بریکس سخنرانی کرد و ضمن تشریح ظرفیتهای متقابل بریکس و جمهوری اسلامی برای همکاری، پنج پیشنهاد مهم را در راستای تحقق اهداف تشکیل این نهاد بینالمللی ارائه کرد. او با اشاره به اهداف بسیار بزرگ و مهم بریکس در هر سه رکن «سیاسی-امنیتی»، «اقتصادی-مالی» و «فرهنگی-مردمی» گفت: «بریکس در بستر پارادایم چندجانبهگرایی، نمونهای شاخص و الگویی موفق از همکاریهای توسعهیافته در بطن جهان جنوب است که طیف کثیری از کشورها را مجذوب خود ساخته است.» او با ابراز خرسندی نسبت به اینکه طی سال گذشته گامهای مهمی برای حلوفصل بحرانهای منطقهای بینالمللی برداشته شد، «برگزاری اجلاس فوقالعاده سران بریکس با محوریت موضوع غزه» و همچنین «برگزاری نشستهای دیگر در سطوح معاونان وزارتخانههای امور خارجه» را از مصادیق همکاری در این دوره خواند و در ادامه گفت: «جمهوری اسلامی در ارتباط با تحولات فلسطین و لبنان خواستار آتشبس فوری و دائمی، عقبنشینی کامل نظامیان رژیم اشغالگر از مناطق تحت اشغال و امدادرسانی فوری به مردم غزه و آوارگان لبنان است.»
رییسجمهور در بخش دیگر سخنانش در نشست اصلی سران کشورهای بریکس گفت: «جهان جنوب در نابرابری، بیعدالتی و مشکلات اقتصادی دست و پا میزند. نسل کنونی و آیندگان، میزان موفقیت بریکس را با اعداد و ارقام و سطح توسعهیافتگی و تحول در رشد شاخصهای اقتصادی خواهند سنجید.» او سپس به تشریح پیشنهادی پنجگانه خود پرداخت و با اشاره به نخستین پیشنهاد خود در این راستا گفت: «در عین عدم غفلت از دو رکن «سیاسی-امنیتی» و «فرهنگی-مردمی»، در سال آینده اولویت برنامههایمان را به مسائل «اقتصادی-مالی» بدهیم و از همه نهادهای دولتی و خصوصی کشورهای متبوعمان بخواهیم که بر شتاب حرکت خود در ایجاد همکاریهای به هم پیوسته اقتصادی و تجاری و استفاده از ظرفیتهای داخل بریکس بیفزایند.»پزشکیان همچنین با اشاره به پیشنهاد دوم خود یکی از چالشهای بسیار مهمی را که کشورهای یکجانبهگرا علیه کشورهای مستقل و آزادیخواه تحمیل کردهاند، تحریمهای اقتصادی عنوان کرد و گفت: «سالها پیش کشورهای تحت تحریم به تعداد انگشتهای یک دست هم نمیرسید ولی اکنون میلیونها انسان در دهها کشور در یک فرآیندی غیرقانونی و ضدحقوق بشری مورد هدفهای تحریمی در ابعاد مختلف قرار گرفتهاند. مقابله با تحریمهای غیرقانونی نیازمند اقدام گروهی و اجرای سازوکارهای مشترک است. خوشبختانه بریکس مخالفت خود را با تحریم بارها اعلام داشته و شمهای از آن در اعلامیه کازان و اسناد دیگر به وضوح بازتاب داشته ولی برای اینکه در آینده هیچ کشوری جرأت و توان تحریم دیگران را نداشته باشد، ضروری است گامهای عملی و حساب شده برداریم.»
رییسجمهور همچنین با اشاره به پیشنهاد سوم خود خطاب به حاضران در نشست سران کشورهای بریکس گفت: «در حال حاضر بیشتر کشورهای دنیا از اینکه آمریکا برای حل مشکلات داخلی و مالی خود، از دلار بهعنوان سلاح یا ابزار کنترل دیگر کشورها استفاده میکند، ناراضی هستند. دنیا بریکس را با هدف تلاش برای کاستن از قدرت دلار و افزایش مبادلات با پولهای ملی میشناسد. این اقدامات به همراه راهاندازی و استفاده از ارزهای دیجیتال و بسترسازی برای استفاده از سازوکارها و فناوریهای جدید مالی نظیر پیامرسانها، در راستای اهداف اصلی بریکس است.» او گفت: «اینکه کشورهای عضو بریکس بزرگترین تولیدکنندگان و در عین حال بزرگترین مصرفکنندگان انرژی، مواد غذایی و دیگر کالاها هستند و به مهمترین خطوط مواصلاتی و ترانزیتی دسترسی دارند، مزیت بسیار بزرگی است که موجب میشود انجام مبادلات با پولهای ملی به سهولت انجام گیرد.» رییسجمهور همچنین در تشریح پیشنهاد چهارم خود در این نشست گفت: «کشورهای شمال همواره برای دستیابی کشورهای جنوب به فناوریهای نوین مانع تراشی کردهاند بنابراین ما وظیفه داریم با تشریک مساعی، مبادله اطلاعات، سرمایهگذاری مشترک و دیگر اقدامات، خود را به فناوریهای نوین مجهز سازیم.» او سرانجام از پنجمین و آخرین پیشنهاد خود نیز رونمایی کرد و در این رابطه گفت: «ضروری است بانک توسعه نوینNDB که یکی از نهادهای برآمده از بریکس به شمار میرود، تقویت شود و با پذیرش اعضای جدید و افزایش سرمایه بتواند در جهت توسعه زیرساختهای این کشورها گام بردارد. جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد تا همکاریهای تنگاتنگی با این بانک داشته باشد.»
رییسجمهور در ادامه با اشاره به پیشنهادهای پنجگانه خود تصریح کرد: «جمهوری اسلامی ایران از توانمندیهای قابلتوجهی در حوزههای مختلف برخوردار است و میتواند در مجموعه بریکس همکاریهای مشترک و سودمندی را رقم بزند و در این خصوص علاقهمند به تبادل تجربه و معرفی دستاوردهای خود هستیم.» او گفت: «جمهوری اسلامی ایران با برخورداری از موقعیت استراتژیک، بستر عبور چندین کریدور حملونقل بینالمللی از جمله کریدورهای شمال–جنوب و شرق–غرب بوده و میتوانیم با توسعه همکاریهای سازنده، شبکه جدیدی از روابط ترانزیتی برای انتقال انرژی یا کالاهای تجاری در بستر بریکس، ایجاد کنیم.»رییسجمهور اضافه کرد: «پیگیری برنامههای بسیار متنوع درون گروهی، بدون داشتن یک دبیرخانه کوچک و چابک مشکل خواهد بود. پیشنهاد میکنم بررسی چگونگی تشکیل این دبیرخانه در دستور کار وزارتخانههای امور خارجه قرار گیرد.»
پزشکیان در پایان بار دیگر از ولادیمیر پوتین به خاطر میزبانی شایسته و برگزاری موفق این اجلاس تشکر کرد و ضمن تبریک پیشاپیش ریاست کشور برزیل برای سال آینده، ابراز امیدواری کرد که در دوره جدید، شاهد تقویت پیوندهای دوستی و ایجاد فصل جدیدی از همکاریها برای رسیدن به اهداف گروه و تکمیل فرآیندهای مرتبط با کسب منافع جمعی باشیم.
دیدار روسای جمهور ایران و روسیه
در حالی که دیدار پزشکیان با عبدالفتاح سیسی، رییسجمهور مصر از جمله مهمترین برنامههای این سفر بود، او همچنین در حاشیه اجلاس سران بریکس در کازان روسیه طی دیداری دوجانبه با ولادیمیر پوتین گفت: «پس از برگشت از عشقآباد بیشتر تفاهمها با روسیه را دنبال کردهام تا تفاهمنامهها نهایی شود و امضا کنیم. در این مسیر اگر مشکلی ایجاد شد، خودم شخصا دنبال میکنم چون معتقدم روابط دو کشور راهبردی، اجتنابناپذیر و برای دو کشور مفید است.» او ادامه داد: «ما میتوانیم تعامل سازندهای در چارچوب بریکس داشته باشیم. تشکر میکنیم که با پشتیبانی شما، عضو دائم بریکس شدیم. این روند را با قدرت ادامه میدهیم. مطالب مطرح شده در بریکس بسیار سازنده بود و امیدواریم این نظرات را در منطقه و کشورهای خود پیاده کنیم.» رییسجمهور خاطرنشان کرد: «تحریم آمریکا علیه دو کشور و تمامیتخواهی او را باید بر هم بزنیم و ارتباطات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و علمی داشته باشیم.»
رییسجمهور روسیه نیز در این دیدار با تاکید بر اینکه «روسیه فعالانه از عضویت ایران در بریکس و شانگهای حمایت کرد»، روابط دو کشور را «دوستانه» و «سازنده» ارزیابی کرد و گفت: «باید روابط خود را با امضای تفاهمنامه دو کشور تقویت کنیم.» پوتین با بیان اینکه مواضع ایران و روسیه در مسائل منطقهای و جهانی به هم نزدیک است، گفت: «ما دنبال نظام عادلانه چند دوقطبی و حفظ نقش سازمان ملل متحد هستیم.» پوتین همچنین گفت: «موجب امتنان خواهد بود که سلام من را خدمت آیتالله سیدعلی خامنهای برسانید.»
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد