22 - 05 - 2017
پیام سبز بورس به انتخاب روحانی
هادی مومنی- روز شنبه همزمان با اعلام نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری دوره دوازدهم، بورس و سهامداران یک روز خاص را تجربه کردند. انتخاب حسن روحانی برای بار دوم به سمت ریاست‌جمهوری ایران یک پالس امیدبخش حقیقی برای همه مردم و البته فعالان اقتصادی را شکل داد. در همین حال روز گذشته بازار سهام از همان آغاز و تا پایان روز معاملاتی با رشد همراه شد و در نهایت شاخص بورس با ۷۳۳ واحد بعد از بیش از ۱۵۰ روز بالاترین صعود از لحاظ رشد را تجربه کرد به طوری که شاخص بورس وارد کانال ۸۱ هزار واحد شد. فضای فعلی که تحت تاثیر رای اعتماد ۲۳ میلیونی مردم به حسن روحانی به‌عنوان سکاندار دولت دوازدهم به وجود آمده می‌تواند آرامش را در اقتصاد کشور مانند چهار سال گذشته تقویت کند تا بازار سرمایه نیز به‌عنوان یکی از بازارهای هدف برای توسعه بیشتر پررونق شود. سهامداران و سرمایه‌گذاران حال با اطمینان بیشتری می‌توانند مشغول دادوستد سهام‌های خود در بورس باشند و خوشبین باشند که دولت حسن روحانی برخلاف دوره نخست، حمایت‌های بیشتری از این بازار خواهد داشت تا بلکه پس از نزدیک به ۵۰ سال از آغاز شکل‌گیری، بازار سرمایه در اقتصاد ایران به جایگاه قابل قبول‌تری دست پیدا کند. لبخند سبز بورس به انتخاب حسن روحانی و تثبیت وی به عنوان رییس‌جمهور تا سال ۱۴۰۰ به روشنی می‌تواند با تصمیم‌های ارکان اقتصادی دولت یک نقشه راه تازه را ترسیم کند و بورس هم یک پازل اصلی در این راهبرد باشد. به هر روی از امروز باید این رویکرد از بالاترین سطح در دولت و تا نهاد ناظر آغاز شود تا در کمترین زمان ممکن تغییرات و رونق بیشتر به همه بازارهای اقتصادی در ایران و به‌خصوص بازار سهام سرایت کند. روز گذشته علاوه بر بورس، بازارهای ارز و طلا هم واکنش مثبتی به انتخاب حسن روحانی داشتند به طوری که با کاهش قیمت ارز، طلا و سکه در بازار آزاد و رشد بورس در تالار حافظ به خوبی مشخص شد سرمایه‌گذاران و فعالان نیازمند ادامه آرامش در بازارهای مالی هستند. امید است دولت اعتدال با یک نگاه به‌روز‌تر، اراده تثبیت و رونق بازارهای اقتصادی و بورس را در عمل هم نشان دهد.
جزییات معاملات شنبه تاریخی
در معاملات روز گذشته بورس اوراق بهادار تهران همزمان با اعلام پیروزی حسن روحانی در انتخابات ریاست‌جمهوری ایران با خوشبینی فعالان بازار سرمایه نسبت به آینده روابط ایران با کشورهای جهان شاخص کل بازده نقدی و قیمتی بورس اوراق بهادار تهران از ابتدای باز شدن معاملات روند صعودی را در پیش گرفت و در نهایت از کانال ۸۱ هزار واحدی عبور کرد. به گزارش ایسنا، شاخص کل در نهایت روز چهارشنبه بیش از ۷۳۷ واحد بالا رفت و در تراز ۸۱ هزار و ۷۷ واحدی قرار گرفت. در جریان انتخابات ریاست‌جمهوری ایران نگرانی‌ها از سیاست‌های دولت آینده نسبت به توافقات ایران با گروه موسوم به ۱+۵ باعث شده بود نگرانی‌هایی در رابطه با به خطر افتادن برجام به وجود آید اما روز گذشته با مشخص شدن نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری این نگرانی‌ها برطرف شده و فعالان بازار سرمایه ایران نسبت به این موضوع خوشبینانه نسبت به آینده این روابط به دادوستد پرداختند. تعداد زیادی از گروه‌های بورسی روز گذشته با روند رو به رشد مواجه شدند. علاوه بر این شاخص آزاد شناور نیز نزدیک به یک‌هزار واحد رشد کرد و به ۸۸ هزار و ۵۹۳ واحد رسید. شاخص بازار اول نیز با رشد ۳۷۳ واحدی به رقم ۵۶ هزار و ۱۵۸ واحدی رسید و شاخص بازار دوم با ۲۴۰۱ واحد رشد رقم ۱۸۰ هزار و ۳۰۹ واحدی را تجربه کرد. در معاملات روز گذشته بورس تهران نماد صنایع پتروشیمی خلیج فارس با بیش از ۱۴۴ واحد تغییر در شاخص کل بیشترین نقش را در نوسانات صعودی بازار سرمایه گذاشت. در گروه محصولات شیمیایی اکثریت قریب به اتفاق نمادها با روند رو به رشد در قیمت پایانی مواجه شدند. سایپا، پالایش نفت بندرعباس، ایران‌خودرو و پالایش نفت تهران نیز پس از صنایع پتروشیمی خلیج فارس بیشترین تاثیر مثبت را روی شاخص کل داشتند. خودرویی‌ها پس از مدتی روز گذشته به صورت یکدست رشد کردند به‌طوری که اکثریت نمادهای خودرویی روز گذشته در قیمت پایانی و آخرین معاملات رشدی بیش از چهار درصد را تجربه کردند. گروه فرآورده‌های نفتی کک و سوخت هسته‌ای یکدست سبز شدند و تمام نمادهای این گروه نیز در قیمت پایانی رشد را تجربه کردند. در گروه فلزات اساسی نیز روز گذشته اکثریت قریب به اتفاق نمادها روند افزایشی را تجربه کردند. همچنین در گروه قندی‌ها نیز تمامی نمادها سبزپوش شدند و اکثریت آنها حدود چهار درصد در قیمت پایانی رشد کردند. ارزش معاملات بورس تهران روز گذشته به رقم ۳۳۱ میلیارد و ۹۶۳ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان رسید که این رقم ناشی از دست به دست شدن یک میلیارد و ۱۴ میلیون سهم قابل معامله طی ۵۴ هزار و ۴۸ نوبت دادوستد بود.
رشد پایدار یا ناپایدار
در این خصوص، عباس آرگون، عضو کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق تهران به خبرآنلاین گفت: شاخص کل بورس در روز اعلام نتایج اولیه دوازدهمین دور انتخابات ریاست‌جمهوری رشد کرد و به کانال بالاتر رسید. هرچند نتیجه اولیه انتخابات گویای ادامه سیاست‌های اعمال‌شده در چهار سال گذشته به بورس و آرامش و ثبات بیشتر بازار است اما نمی‌توان رشد دیروز بازار سرمایه را پایدار دانست. به اعتقاد وی، «بخشی از این رشد ناشی از هیجان تحولات سیاسی است. بازار سرمایه ایران یکی از بخش‌های اثرپذیر اقتصاد از رخدادهای سیاسی در ایران و جهان است. البته نکته‌ای که باید به آن توجه کرد، این است که بقای دولت یازدهم و ادامه روند چهار سال گذشته در چهار سال آتی، بار بخشی از این رشد مثبت را به دوش می‌کشد. پس نمی‌توان کل رشد را ناشی از هیجان دانست هرچند پایه آن هیجانی است. آرگون متذکر می‌شود: «بازار سرمایه برمبنای واقعیت‌های اقتصاد حرکت می‌کند. امیدواریم دولت آینده به وعده‌ها و قول‌هایی که در زمینه اقتصادی مطرح کرده، عمل کند و در چهار سال دوم تداوم دولت تدبیر و امید شاهد رونق بیشتری در اقتصاد باشیم. وی می‌گوید: رونق بیشتر در اقتصاد به رشد شرکت‌های بورسی و به‌تناوب آن رشد بازار سرمایه می‌انجامد. در این مسیر نباید به رشدهای موقتی ناشی از هیجانات بازار دل‌خوش باشیم. حرکت‌ها و شوک‌های این‌چنین پایدار نیست و رشد تدریجی بازار که بر مبنای واقعیت‌های اقتصادی حاصل می‌شود مبنای قضاوت ماست. عضو کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق تهران می‌افزاید: حال سوال اینجاست که کانال ۸۱ هزار واحد حفظ می‌شود و روند رشد بازار سرمایه در ماه‌های آتی چگونه پیش می‌رود؟ در این بین مساله برگزاری مجامع شرکت‌ها و تقسیم سود هم مطرح است. آرگون تصریح می‌کند: در تحلیل وضعیت بورس در ماه‌های آتی باید گفت، بحث تقسیم سود شرکت‌ها روندی است که هرساله در ماه‌های آغازین سال دنبال می‌شود و درصدی از رشد بازار سرمایه در ماه‌های آینده ناشی از همین روند همیشگی است. افت‌وخیز شاخص در این دوره روندی طبیعی است که در هرسال رخ می‌دهد و مبنای تحلیل ما نیست. وی خاطرنشان می‌کند: رشد واقعی و پایدار در بورس بستگی به تحرک بیشتر اقتصاد دارد. مساله اشتغال و رفع بیکاری یکی از مهم‌ترین مسایلی است که در کل بازارها اثرگذار است. اگر دولت بتواند در ادامه کارش بخش‌هایی از اقتصاد را که هنوز دچار رکود است به حرکت درآورد و بیش از گذشته اقتصاد را به بخش خصوصی واگذار کند، می‌توان به رشد پایدار در بازار سرمایه امید داشت. آرگون متذکر می‌شود: بورس به‌مثابه نماسنج عمل می‌کند و به‌خوبی نمایانگر رشد مناسب در اقتصاد است. بازار سرمایه آیینه‌ای است که به‌درستی وضعیت اقتصاد را منعکس می‌کند و اگر این آیینه زنگار گرفته باشد، حرکت‌های ناگهانی نمی‌تواند به شفافیت آن منجر شود.
اطمینان سهامداران
شاهین چراغی، درباره جهش شاخص‌های بورس در نخستین روز بعد از برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری، گفت: فعالان بازار سرمایه تحلیل درستی از نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری دوازدهم داشته و به پیشتازی روحانی اطمینان داشتند. یک تحلیلگر بازار سرمایه با بیان اینکه بورس در یک ماه گذشته روند رو به رشدی را پشت سر گذاشته است، گفت: فعالان بازار سرمایه تحلیل درستی از نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری دوازدهم داشته و به پیشتازی روحانی اطمینان داشتند. به گزارش ایرنا، شاهین چراغی در عین حال افزایش امیدواری معامله‌گران در بازار ارز پس از روشن شدن نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری را رد نکرد و گفت: اتفاق دیروز بورس به‌طور عمده مربوط به شرکت‌های سرمایه‌گذاری و مدیران عافیت‌طلبی است که به دلیل داشتن برخی ابهامات راجع به نتیجه انتخابات طی روزهای قبل به بازار ورود نکردند تا این انتخابات تعیین‌تکلیف شود. چراغی ادامه داد: این دسته از فعالان بازار سرمایه در دوره‌های مختلف تا مشخص شدن نتایج اولیه انتخابات در انتظار می‌مانند تا اگر دولت مستقر تجدید شد، در جهت مثبت کردن بازار و انجام معاملات گام بردارند. این فعال بازار سرمایه افزود: اما اگر دولت مستقر تجدید نشود، این دسته از معامله‌گران از فعالیت خود در بازار می‌کاهند که نتیجه آن کند شدن معاملات است اما پس از مدتی و از آنجا که این نهادهای مالی مجبور به همکاری با دولت وقت هستند، بار دیگر فعالیت خود را از سر می‌گیرند. وی با اشاره به وضعیت نماد خودرویی‌ها یا هلدینگ خلیج‌فارس در بازار گفت: اینها از جمله شرکت‌هایی هستند که سهام شناور آنها در بازار سرمایه کنترل می‌شود و این‌گونه نیست که با جهش در شاخص دیروز بورس بگوییم مردم برای خرید به بازار هجوم آورده‌اند. این فعال بازار سرمایه همچنین گفت: به نظر می‌رسد در دولت دوم روحانی پیشرفت‌های خوبی در عرصه اقتصاد حاصل شود و انتظار فعالان باز سرمایه از دولت این است که اشتباهات دولت نخست را تکرار نکند. وی توسعه بی‌رویه بازار بدهی را یکی از اشکالات بازار سرمایه در دولت اول روحانی دانست و گفت: زمانی که دولت برای تامین مالی اوراق خزانه با نرخ سود ۲۱ درصدی می‌دهد، نباید انتظار داشت که بانک مرکزی نرخ سود سپرده‌ها را پایین آورد. چراغی تعیین تکلیف بانک‌ها و تحول در نظام پولی کشور را از دیگر ضرورت‌های اقتصادی دولت دوازدهم ذکر کرد و گفت: دولت و بانک مرکزی باید جسارت به خرج داده و وضعیت بازار پولی را سامان دهند.