پیامدهای مثبت ثبت جهانی خرم‌آباد برای گردشگری

نادر نینوایی- دره خرم‌آباد و قلعه ‌فلک‌الافلاک این شهرستان در ردیف ثبت جهانی قرار گرفته و قرار بر این است که ارزیابان یونسکو برای بازدید، شهریور‌ماه امسال راهی خرم‌آباد شوند. ثبت دره خرم‌آباد به عنوان بیست و نهمین اثر ایران در فهرست یونسکو می‌تواند پیامدهای مثبت بسیاری برای گردشگری شهر خرم‌آباد و استان لرستان داشته باشد و زمینه را برای حضور بیشتر گردشگران داخلی و بین‌المللی فراهم کند. پرونده در نظر گرفته شده برای ثبت ابعاد وسیعی دارد و آنطور که مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی لرستان گفته چنانچه دره خرم‌آباد و قلعه ‌فلک‌‌الافلاک، ثبت جهانی شود، در واقع به یکباره ۱۷ اثر در میراث جهانی ثبت خواهد شد.
درخصوص پیامدهای مثبت ثبت جهانی دره خرم‌آباد، مدیرکل توسعه گردشگری داخلی به «جهان‌صنعت» گفته در صورتی که این ثبت محقق شود می‌تواند با ایجاد همدلی میان ارگان‌های مختلف و به تبع آن توسعه و بهبود زیرساخت‌های گردشگری و نیز به سبب برندینگ ایجاد شده، شرایط را برای جذب گسترده گردشگران به خرم‌آباد و حتی توسعه بیشتر گردشگری مناطق غربی کشور فراهم کند.
پیامدهای ثبت جهانی دره خرم‌آباد
مهم‌ترین عایدی لرستان از ثبت دره خرم‌آباد، بی‌شک رونق اقتصاد گردشگری در استانی بوده که تاکنون ثبت جهانی نداشته و به نوعی از قافله ثبت‌های جهانی جا مانده است.
سید‌مصطفی فاطمی مدیرکل توسعه گردشگری داخلی ضمن اشاره به پیامدهای مثبت این موضوع به «جهان‌صنعت» گفت: هر ثبت جهانی که اتفاق می‌افتد پیامد مثبت آن این است که می‌توانیم از برند ایجاد شده استفاده کنیم. مهم‌تر از این موضوع و مساله برندینگ جریان مثبت و همدلی است که در شهر و استان اتفاق می‌افتد. این همدلی و همکاری و همیاری دستگاه‌های مختلف در حوزه گردشگری می‌تواند بسیار موثر باشد و رویکرد جدیدی را برای شهر ثبت جهانی شده و در این مورد خرم‌آباد رقم بزند.
اهمیت ثبت جهانی خرم‌آباد برای غرب کشور
فاطمی با ذکر این نکته که محور غربی کشور در زمینه ثبت جهانی جای کار دارد، گفت: علت اینکه پس از ثبت جهانی تپه هگمتانه به سراغ ثبت جهانی دره خرم‌آباد رفتیم این است که تحولی در محور غرب ایجاد کنیم. در گذشته خیلی روی مساله ثبت جهانی محور غربی کشور کار نشده و روی دو یا سه مجموعه‌ای که ثبت جهانی شده خیلی مانور تبلیغاتی انجام نگرفته است. در گذشته در غرب کشور صرفا در کرمانشاه طاق بستان و بیستون را برای ثبت جهانی داشتیم اما در سال‌های اخیر تمام ثبت‌های جهانی معطوف به منطقه غرب کشور شده است. مدیرکل توسعه گردشگری داخلی افزود: ثبت جهانی اورامان، هگمتانه و تلاش‌های کنونی برای ثبت خرم‌آباد در کنار شوش و شوشتر که قبلا ثبت شده است، محور غرب کشور را کاملا در بحث تاریخ و تمدن برجسته می‌کند و می‌توان با یک مقدار کار تبلیغاتی این محور غربی کشور را به یکی از محورهای ایران در حوزه گردشگری تبدیل کرد. وی افزود: دو مثلث خوب در آنجا وجود دارد مثلث شوش، شوشتر و ایلام و مثلث همدان، کردستان و کرمانشاه. به نظرم اینها محورهای مهمی هستند که می‌توان روی آنها کار کرده و به عنوان محورهای اصلی گردشگری منطقه آنها را برجسته کرد.
اهمیت ثبت جهانی برای هتل‌ها و تاسیسات گردشگری
فاطمی ضمن تاکید بر نقش مثبت ثبت جهانی در بالا رفتن ضریب اشغال هتل‌ها و بهبود اقتصاد گردشگری لرستان گفت: برنامه‌ریزی برای توسعه گردشگری باید با رویکرد افزایش ضریب اشغال تخت‌ها در شهرهای کشور اتفاق بیفتد. حتی برگزاری رویدادها و اقداماتی که منتهی به توسعه گردشگری می‌شود باید با تکیه بر افزایش ضریب اشغال تخت‌ها انجام شود.
وی ادامه داد: در این رابطه بحث مفصلی با استان‌ها داشتیم تا برنامه‌ریزی‌ها خصوصا در زمینه برگزاری رویدادها معطوف به این موضوع باشد. رویدادهای اثرگذار در جذب گردشگر پیش از این در فصول «های‌سیزن» (فصول پرمسافر) برگزار می‌شد اما الان تاکید داریم که این رویدادها در فصول «لو سیزن» (فصول کم‌مسافر) برگزار شود. این مسائل در راستای مدیریت سینوس سفر و داشتن مدیریت زمانی مناسب در سفرها بسیار اثرگذار است. به نظرم اگر برنامه‌ریزی‌های ایجاد شده به درستی رقم بخورد صد درصد ثبت جهانی دره خرم‌آباد روی ضریب اشغال هتل‌ها نیز اثرگذار خواهد بود.
لزوم رفع چالش‌ها پیش از حضور ارزیابان
با توجه به اهمیت بالای ثبت جهانی دره خرم‌آباد برای استان لرستان و در نگاهی وسیع‌تر مناطق غربی کشور، لازم است اقدامات اساسی برای رفع چالش‌های موجود و تامین الزامات ثبت جهانی به انجام رسد.
مدیرکل میراث ‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی لرستان در این خصوص تاکید کرد: قبل از حضور ارزیابان یونسکو باید مشکلات ثبت جهانی دره خرم‌آباد رفع شود.
عطا حسن‌پور در حاشیه بازدید منطقه پشته جزایری و روستای قلعه سنگی در راستای رفع موانع و مشکلات ثبت جهانی دره خرم‌آباد‌ اظهار داشت: در این بازدید مشکل دفع آب‌های سطحی روستای «پشته جزایری» مورد بررسی قرار گرفت و مقرر شد دستگاه‌های مرتبط با این موضوع، نسبت به دفع آب‌های سطحی و همچنین آسفالت معابر این روستا اقدام کنند.
وی اضافه کرد: در این بازدیدها و در راستای رفع مشکلات ثبت جهانی دره خرم‌آباد، از روستای «قلعه سنگی» نیز بازدید شد که روستای یاد شده به ‌عنوان منطقه بومگردی و گردشگری تبدیل شود. مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی لرستان‌ افزود: با هماهنگی انجام شده اعتبار مورد نیاز برای رفع مشکلات یاد شده از سوی سازمان برنامه‌وبودجه استان تامین شده است. حسن‌پور تصریح کرد: رفع موانع و مشکلات ثبت جهانی دره خرم‌آباد در همه حوزه‌ها در حال بررسی است و باید قبل از حضور ارزیابان یونسکو، این مشکلات رفع شود.
با توجه به پیگیری‌های مستمر اداره میراث فرهنگی استان لرستان و با نظر به همکاری تمام نهادهای درگیر و جدیت وزارتخانه در جهت ثبت جهانی دره خرم‌آباد، انتظار می‌رود در فرصت اندک باقی مانده تمام موانع ثبت دره خرم‌آباد از میان برداشته شود.
گفتنی است آزادسازی حرایم قلعه فلک‌الافلاک که در اختیار یکی از نهادهای نظامی قرار داشته، تامین فضای کافی و استاندارد برای موزه قلعه و ایجاد و توسعه زیرساخت‌های گردشگری خرم‌آباد از جمله مهم‌ترین چالش‌هایی بوده که در این سال‌ها بارها مطرح شده است و انتظار می‌رود با توجه به تاکید مسوولان امر بر ثبت جهانی دره خرم‌آباد، این موانع سریعا برطرف شوند.