پشیمانی اروپا از اتکا به آمریکا

روزنامه فایننشال‌تایمز در مطلبی با اشاره به سیاست خارجی «دونالد ترامپ»، از نگرانی اروپایی‌ها به‌دلیل وابستگی شدید به تجهیزات دفاعی ساخت ایالات‌متحده خبر داد و نوشت: با توجه به خطرات جانبی این اتکا، اروپا از خرید تسلیحات پیشرفته از واشنگتن پشیمان است.
به گزارش این روزنامه انگلیسی پرشمارگان، متحدانی که مدت‌ها به صادرات تجهیزات دفاعی آمریکا وابسته بوده‌اند، اکنون با چرخش سیاست خارجی آمریکا پس از روی کارآمدن ترامپ احساس پشیمانی می‌کنند.
این روزنامه انگلیسی در مطلبی با عنوان «اروپا در حال سنجش خطرات خرید سامانه‌های تسلیحاتی از آمریکاست» آورده است: هنگامی که سیاست خارجی آمریکا به ناگهان تغییر می‌کند، ممکن است به‌عنوان مثال جنگنده‌های ساخت این کشور به متحدان فروخته‌شده در همان مکان مقصد باقی بمانند اما پیمانکاران، قطعات یدکی و به‌روزرسانی‌های نرم‌افزاری دیگر از سمت واشنگتن تضمین نمی‌شود و پس از آن در عرض چند هفته، بیش از نیمی از هواپیماها زمینگیر می‌شوند و چند ماه بعد پایتخت به دست شورشیان می‌افتد. این واقعیتی بود که در افغانستان در سال‌۲۰۲۱ شاهدش بودیم. پس از خروج آمریکا از این کشور بیشتر هلی‌کوپترهای پیشرفته نظامی «بلک‌هاوک» از کار افتادند. یک فرمانده آمریکایی در آن سال به محققان دولت ایالات‌متحده گفت: «وقتی پیمانکاران بیرون آمدند، مثل این بود که ما همه چوب‌ها را از میان جنگل بیرون بکشیم و انتظار داشته باشیم سرپا بماند.»
اروپا از خرید تسلیحات آمریکایی پشیمان است
فایننشال‌تایمز اضافه می‌کند: امروز اروپا نیز به همین وضع دچار شده است؛ به این ترتیب که پس از چرخش ناگهان آمریکا به‌سمت روسیه و قطع حمایت نظامی از اوکراین، بسیاری از دولت‌های اروپایی از خرید تسلیحات ساخت ایالات‌متحده که آنها را برای ادامه کارکرد به واشنگتن وابسته کرده، پشیمان هستند.
میکائیل گرو خلبان سابق جت‌های جنگنده و مدیر اجرایی یک شرکت سوئدی هوش‌مصنوعی در این زمینه به فایننشال‌تایمز گفت: «اگر آنها (اروپایی‌ها) در نظر بگیرند که ترامپ با ولودیمیر زلنسکی چه کرد و چگونه او را در میانه راه تنها گذاشت، باید نگران شوند. کشورهای اسکاندیناوی و بالتیک باید به این موضوع فکر کنند که آیا ترامپ با آنها هم همین‌گونه رفتار خواهد کرد.»
این روزنامه انگلیسی دیگر نگرانی متحدان اروپایی آمریکا را استفاده از سوییچ‌های مخفی برای از کار انداختن تسلیحات فروخته‌شده دانست. ریچارد ابولافیا، مدیر شرکت مشاوره «ائرو دینامیک ادوایزری» با طرح این نگرانی که به‌گفته وی هرگز تاکنون مدرکی دال بر واقعی بودن آن ارائه نشده، گفت: طرح چنین فرضیه‌ای که در آن آمریکا با استفاده از یک کد نرم‌افزاری، تسلیحات فروخته شده را از کار می‌اندازد، ممکن است.»
جاستین برانک، پژوهشگر ارشد اندیشکده انگلیسی «رویال یونایتد سرویسز» گفت: «استفاده از یک کد نرم‌افزاری برای از کار انداختن تسلیحات به آن سادگی که فکرش را بکنید نیست. اما ما خوب می‌دانیم که بخش زیادی از حوزه نظامی اروپا برای پشتیبانی ارتباطی، پشتیبانی جنگ الکترونیک و تامین مهمات در هر درگیری جدی به‌شدت به ایالات‌متحده وابسته هستند.»
وی سپس با استناد به آمار ارائه‌شده از سوی «موسسه تحقیقات صلح بین‌المللی استکهلم»، وابستگی اروپا به آمریکا را رو به رشد دانست و افزود: «آمریکا ۵۵‌درصد تجهیزات دفاعی اروپا را بین سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳ تامین کرده که حاکی از رشد ۳۵‌درصدی است.
نگرانی بر سر عملیاتی بودن هواپیماهای جنگی
ترامپ بارها از قصد خرید یا تصاحب گرینلند که یک منطقه خودمختار در قلمرو پادشاهی دانمارک به‌شمار می‌رود، گفته است اما دانمارک با رد هرگونه تمایل به فروش این منطقه و با تاکید بر اهمیت استراتژیک آن، احتمالا سعی در تقویت دفاع این جزیره خواهد کرد. به‌گفته تحلیلگران چنین تلاشی ممکن است بی فایده باشد.
به گزارش ایرنا در ادامه مطلب فایننشال‌تایمز آمده است: ساش توسا تحلیلگر حوزه دفاعی در این خصوص استدلال کرد: «باتوجه به وابستگی دانمارک به سیستم اطلاعات لجستیکی آمریکا برای به‌روزرسانی مداوم و تعمیر و نگهداری این جنگنده‌های آمریکایی، اساسا ارسال این تجهیزات به گرینلند از سوی دانمارک بی‌فایده است. به عقیده این تحلیلگر، مشکل تجهیزات دفاعی بسیار پیشرفته آمریکایی که اروپایی‌ها خریداری کرده‌اند آن است که آنها به اندازه‌ای به پشتیبانی فروشنده نیاز دارند که چنانچه فروشنده تصمیم بگیرد از پشتیبانی دست بردارد، تجهیزات کار نمی‌کنند.
در این مرحله ممکن است این پرسش مطرح شود که «اروپا چگونه می‌تواند گزینه ضد آمریکا را به ساختار دفاعی خود اضافه کند؟ آن‌هم در شرایطی که بیش از نیمی از جنگنده‌های پیشرفته اروپایی که اف-۳۵ و اف-۱۶ هستند از ایالات‌متحده خریداری می‌شوند. فایننشال‌تایمز در ادامه با یادآوری این موضوع که بریتانیا در مراحل نخست خرید جت‌های جنگنده اف-۳۵ از آمریکا که مربوط به دوره پیش از ترامپ می‌شود، ضمانت‌هایی برای «حاکمیت عملیاتی» آن درخواست کرده بود، آورده است: برخی از این تضمین‌ها در سال۲۰۰۶ داده شد اما هیچ‌یک از متحدان واشنگتن به اندازه خود آمریکا به کد منبع دسترسی ندارند.
وزارت دفاع سوییس نیز به‌تازگی و پس از بروز تردید در مورد نفوذ ایالات‌متحده بر جنگنده‌های اف-۳۵ تاکید کرده است که این سری جت‌های جنگنده می‌توانند به‌صورت «خودکار» مورد استفاده قرار گیرد.
بازدارندگی هسته‌ای بریتانیا
بازدارندگی هسته‌ای این متحد بزرگ آمریکا به‌دلیل وابستگی آن به زیردریایی‌های مجهز به موشک‌های بالستیک ترایدنت» (موشک‌هایی که توسط شرکت آمریکایی لاکیهد مارتین ساخته شده‌اند) نیز موضوع نگرانی دیگر اروپاست. این موشک‌ها که از ایالات‌متحده اجاره شده، به‌طور منظم برای تعمیر و نگهداری به پایگاه آمریکایی در ایالت جورجیا می‌روند و آزمایش موشکی آنها نیز تحت نظارت آمریکا و در یکی از بخش‌های ایالت فلوریدا انجام می‌شود. از همین رو تحلیلگران نمی‌توانند با اطمینان بگویند که این وابستگی تا چه اندازه می‌تواند بر عملیات بریتانیا اثرگذار باشد.
مالکوم چالمرز از اعضای ارشد اندیشکده «رویال یونایتد سرویسز» با بعید دانستن توقف سرویس موشک‌های بریتانیا از سوی آمریکا تشریح کرد: «اگر چنین اتافقی از سوی واشنگتن رخ دهد، پایان روابط آمریکا و انگلیس را رقم می‌زند» اما نیک کانینگام، تحلیلگر حوزه دفاعی موشک‌های ترایدنت آمریکایی را نقطه ضعف بریتانیا خواند و افزود: «با توجه به نقشی که آمریکا در تعمیر و نگهداری موشک‌های بالستیک حوزه هسته‌ای بریتانیا ایفا می‌کند، لندن باید دست کم استفاده از موشک‌های بالستیک زیردریایی ام-۵۱ فرانسه به‌عنوان تنها قدرت دیگر هسته‌ای اروپا را در نظر داشته باشد.»
یک مشارکت دفاعی پایدار
فایننشال‌تایمز در پایان این مطلب خاطرنشان کرده است که اگرچه سیاست خارجی ترامپ، اتحاد دو سوی آتلانتیک را دچار تزلزل کرده است اما روابط در همان سطح قبلی و به‌صورت نرمال ادامه دارد. یواکیم فینکیلمن، مدیر صنایع دفاع و امنیت دانمارک در این خصوص گفت که تماس‌های روزانه در حوزه صنعت به روال عادی خود ادامه دارد. هرچند نگرانی زیادی وجود دارد اما تاکنون هیچ تغییری در روابط با آمریکا احساس نکرده‌ایم. وی سپس افزود: «قربانی اصلی عدم اطمینان به تجهیزات دفاعی آمریکایی، صنعت تسلیحات ایالات‌متحده است نه مشتریان اروپایی آن.