7 - 07 - 2024
پزشک بخش خصوصی باشید
«جهانصنعت»- صنعت نفت جانی دوباره میگیرد؟ این سوالی است که پس از پیروزی مسعود پزشکیان در انتخابات دور چهاردهم ریاستجمهوری برای فعالان صنعت نفت و گاز ایجاد شده است؛ صنعتی که در سهسال گذشته دچار بحرانهای بزرگ ناترازی شده است و بعضی از این بحرانها اگر مهار نشوند، میروند که تبدیل به ابربحران شوند. انتخاب مسعود پزشکیان به عنوان نهمین رییسجمهوری ایران، نهفقط حامیان او را امیدوار کرده، بلکه موجی از امید در دل فعالان اقتصادی و بخش خصوصی ایجاد کرده است. بخش خصوصی که به روایت بسیاری از آنها در دولت سیزدهم تحت شدیدترین محدودیتها هم برای تولید و هم صادرات مواجه بوده است. صنعت نفت در سهسال گذشته با وجود عددسازی و گزارشسازیهای دولتی نهتنها پیشرفتی در آن حاصل نشده است، بلکه بنابه روایت متخصصان و مهندسانی که در خطوط مقدم میادین نفتی به خصوص میادین مشترک فعال هستند، از همسایهها عقبتر هم افتاده است. بنزین، به پاشنهآشیل دولت چهاردهم تبدیل شده؛ کالایی که سهسال پیش جز کالاهای پردرآمد صادراتی بود و حالا 4میلیارددلار هم باید برای تامین ناترازی در سالجاری هزینه شود. اوضاع در میادین گاز هم به شدت نگرانکننده است. افت فشار در میدان گازی پارسجنوبی که 70درصد گاز ایران از آنجا تامین میشود، رو به وخامت رفته و ناترازی گاز در اثر کمبود سرمایهگذاری و تکمیل نشدن بهموقع پروژههای گازی، در آستانه بحران است. چالشها در میادین مشترک طی سهسال گذشته نهتنها بهبود نیافته، بلکه در بعضی از آنها مثل آرش شرایط سختی دارند و حتی به قیمت از دست رفتن سهم ایران پیش رفتهاند. فقط صنعت نفت نیست که در سه سال گذشته، اوضاع نابسامانی داشته است؛ در حوزه برق هم وضعیت اسفبار است. کمبود برق در سه تابستان گذشته، نفس تولیدکنندهها را به شماره انداخته است. مسعود پزشکیان در جریان مناظرههای انتخاباتی حل ناترازی در انرژی را به عنوان برنامه خود اعلام کرد. اگرچه درباره ناترازی بنزین اعلام کرد که هیچ برنامهای برای افزایش قیمت وجود ندارد و اگر قرار باشد تغییری حاصل شود با نظر مردم خواهد بود، صراحتا اعلام کرد: هر حرکتی که میخواهیم برای اصلاح قیمت بنزین و رفع هر ناترازی انجام دهیم در ابتدا باید مردم را توجیه و آماده کنیم و در آنها این پذیرش به وجود بیاید که این مداخله منجربه درمان خواهد شد؛ اینکه من تصمیم بگیرم بدون مشارکت مردم و نظر مردم یکشبه تصمیم بگیرم و آن فاجعه به وجود بیاید نه علمی و نه قابل قبول است. افزایش قیمت بنزین در برنامه هفتم توسعه پیشیبینی نشده است و دولت نیز نمیتواند خارج از قانون اقدام به افزایش قیمت بنزین کند. ناترازی انرژی موضوع دیگری بود که مورد توجه رییسجمهور منتخب قرار گرفت. او ضمن انتقاد از هدررفت انرژی، آن هم بیشتر از سمت پولدارها، برنامهای را برای ایجاد عدالت در توزیع یارانه انرژی اعلام کرد. او بر این باور است که باید براساس قانون و کار کارشناسی پیش رفت و یارانهای که به یک عده میدهیم و به عدهای نمیدهیم، عادلانه کنیم. چرا باید فردی با ۱۰اتاق، استخر و سیستم گرمایشی و سرمایشی و مصرف زیاد همان یارانه برق را بگیرد که فردی با یک اتاق و یک روستایی بدبخت میگیرد. به گفته رییسجمهور منتخب، اگر نگاه ما مبتنی بر عدالت باشد، باید یارانه به اقشار آسیبپذیر داده شده و پول مصرف اضافه گرفته شود. در این صورت پول واقعی دیگر از آدم فقیر گرفته نمیشود و از آدم پولدار گرفته میشود؛ این کار به کار کارشناسی و بررسی دقیق نیاز دارد.
استفا ده از توان کارشناسی بخش خصوصی
دولت چهاردهم بهزودی بر مسند کار خواهد نشست؛ دولتی که باید علاوبر بحران ناترازیها بسیاری از مسائل حوزه انرژی را حلوفصل کند.
حمیدرضا صالحی عضو هیات نمایندگان اتاق ایران در گفتوگو با «جهانصنعت» میگوید: آقای پزشکیان در طول مناظرههای انتخاباتی مواضعی را در حوزه انرژی مطرح کرد که نشان میدهد برنامه و هدف دارد. او افزود: به عنوان یک فعال اقتصادی، توصیه میکنم روی پتانسیل فعالان بخش خصوصی بهویژه در حوزه انرژی حساب ویژه باز کند؛ با کسانی که در حوزه نفت، گاز، برق و انرژیهای نو متخصص هستند و فعالیت تخصصی دارند، طرف مشورت قرار بگیرد. این افراد میتوانند راهکارهای بسیار خوبی را در اختیار دولت قرار دهند که مشکلات امروز بخش انرژی برای دولت هموار شود. صالحی با بیان اینکه انتظار از دولت چهاردهم این است که شرایط کنونی انرژی و هر آنچه را که تحویل گرفته برای مردم تشریح کند، گفت: همانطور ایشان در مناظرهها تاکید کرد، از متخصصان هر بخش کمک بخواهد؛ ما راهکارها را بارها گفتهایم و مسیر مشخص است. به دولت قبل هم گفتهایم. لازم است که دولت این راهکارها را بشنود و عملی کند. او اضافه کرد: به نظر من ناترازی انرژی مسالهای قابلحل است؛ حتی میتوان امسال آن را حل کرد و از سال آینده شاهد کاهش ناترازی گاز باشیم. دولت با توجه به پتانسیل بالایی که در این حوزه دارد، میتواند با یک برنامه تدریجی یارانههای انرژی را کم کند و از آنسو نشان دهد که این یارانهها به مردم برمیگردد. اگر دولت این مسیر را دنبال کند، مردم هم خواهند پذیرفت زیرا میدانند عواید حذف یارانهها وارد زندگیشان خواهد شد.
به ریل برنامه برگردیم
ابراهیم خوشگفتار رییس سابق هیاتمدیره سندیکای شرکتهای تولیدکننده برق هم در این رابطه به «جهانصنعت» گفت: به اعتقاد من اولین کاری که آقای پزشکیان برای انرژی انجام بدهد این است که تکلیف بخشهای مختلف انرژی را روشن کند. مثلا بگوید برای حل ناترازی برق چه تصمیمی میخواهد بگیرد یا برای ناترازی گاز چه برنامهای دارد. وی افزود: البته راه و مسیر در برنامههای بالادست مشخص است، اگر همان برنامهها به دقت دنبال شود، حتما بسیاری از مشکلات موجود در حوزه انرژی حل خواهد شد. او با تاکید براینکه برای حل مشکلات حوزه انرژی باید ابتدا از برق کار را شروع کرد، گفت: در این سالها هیچ اتفاقی در حوزه برق نیفتاد به جز آنکه مدیریت مصرف شد. کارخانهها به دلیل کمبود برق تعطیل شدند و هزینه هنگفتی را بر کشور تحمیل کردند؛ به همین دلیل هم معتقدم برق اندازهگیرترین کالایی است که در کشور میتوان با آن کار کرد. خوشگفتار با اشاره به اینکه در حوزه گاز وضعیت مناسبی نداریم به قرارداد سوآپ ایران و ترکمنستان اشاره کرد و یادآور شد: مشخص نیست که این قرارداد چیست. ما میتوانیم هاب انرژی منطقه باشیم به شرط آنکه مسیر درست را پیش ببریم؛ حتی میتوان بدون برق و گاز هاب انرژی منطقه شد. او تاکید کرد: امیدوارم تیم انرژی آقای پزشکیان کارشناسان متخصصی باشند که دلشان برای کشور بسوزد.
تمرکز بر توسعه میادین مشترک
هدایتالله خادمی نماینده پیشین مجلس و کارشناس انرژی هم در گفتوگو با «جهانصنعت» درباره مهمترین اولویت دولت چهاردهم گفت: پیروزی آقای دکتر پزشکیان را تبریک میگویم و امیدواریم ایشان قدمهای خوبی در راستای توسعه کشور بردارد. واقعیت این است که در نفت مشکلات اساسی داریم. میادین مشترک را رها کردهایم.در میادین فرزاد A و B و میدان فروزان، عربستان در حال برداشت منابع مشترک است. در میدان مشترک آزادگان عراق در حال برداشت است. گاز مشترکمان در پارسجنوبی را قطر در حال برداشت است. میدان آرش هم کویت و عربستان مدعی هستند. در داخل کشور، صنعت نفت تنها بر خامفروشی متمرکز است. ضریب برداشت ما بسیار پایین است. صنعت نفت مجموعهای از مشکلات شده است و ما امیدواریم آقای رییسجمهور برای حل این مشکلات در درجه اول به سمت شایستهسالاری حرکت کند. وی افزود: نفت یک موضوعی است که نباید برای آن جناحی تصمیم گرفت. لازم است افراد شایسته و کاردان در راس تصمیمگیری قرار بگیرند تا بتوان مسیر توسعه را طی کرد. باید توجه داشت که در دهههای آینده ممکن است تقاضای جهانی برای نفت کاهش یابد و این مساله تبدیل به بحران برای ما شود، بنابراین باید سرعت کار را دوچندان کرد. خادمی با بیان اینکه ما با بحران انرژی روبهرو هستیم، تصریح کرد: در حال حاضر تولید گاز کشور رقمی در حدود 750میلیون مترمکعب بوده و مصرف ما هم تقریبا همین حدود است. متاسفانه با وجودی که دومین دارنده ذخایر گازی جهان هستیم ولی با روسیه قرارداد واردات گاز بستهایم! این یعنی بدترین اتفاق ممکن. او با تاکید براینکه برای حرکت در مسیر توسعه نیاز است که سالانه حدود 10درصد به مجموعه گاز کشور اضافه شود، گفت: این رقم با توجه به برنامههای توسعهای ضروری است؛ یعنی روزانه باید 2هزارمیلیون مترمکعب به مجموعه تولید گاز کشورمان اضافه شود. اگر از امروز به فکر این میزان افزایش تولید نباشیم، به این معناست که وابستگی کشور بهخصوص به روسیه افزایش خواهد یافت. ضمن اینکه معلوم نیست در صورت واردات گاز آیا پول واردات داریم یا نه؟ این کارشناس انرژی خاطرنشان کرد: واقعا افتضاح است کشوری که جمع نفت و گاز آن در دنیا اول است، به سمت واردات گاز و بنزین سوق پیدا کند. بنابراین آنچه آقای پزشکیان انجام بدهد این است که اول شایستهسالاری را مبنای عمل قرار دهد. او اضافه کرد: از آنجا که نفت یک بخش مهم و حیاتی برای کشور است، بیش از پیش نیاز به شایستهسالاری است تا اول میادین مشترک توسعه یابند و پس از آن پالایشگاههای بیشتری احداث شوند که از خامفروشی نفتخام جلوگیری شود و نفت را تبدیل به فرآوردههای باارزش دیگری تبدیل کنیم که هم درآمدهای صادراتی بیشتر شود و هم تمرکز بر صادرات دوباره بنزین بیشتر شود. توصیه دیگر من تمرکز بر توسعه میادین مشترک است و توسعه آنها باید اولویت توسعه کشور قرار بگیرد.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد