پایان کابوس فیلترینگ

گروه فناوری- در دهه‌های اخیر، اینترنت به یکی از ضروری‌ترین ابزارهای زندگی مدرن تبدیل شده است. این ابزار نه‌تنها در برقراری ارتباطات بین‌المللی و محلی نقش بسزایی دارد، بلکه بستری برای آموزش، کسب‌وکار، تفریح و دسترسی به اطلاعات فراهم می‌کند. در این میان، کیفیت و سرعت اینترنت یکی از مهم‌ترین فاکتورهایی است که می‌تواند بر زندگی افراد تاثیر مستقیم بگذارد. متاسفانه در ایران، مشکلاتی نظیر سرعت پایین، کیفیت نامناسب و فیلترینگ گسترده، کاربران را با چالش‌های جدی مواجه کرده است، از این رو توجه به مسائل و چالش‌های مرتبط با فناوری و فضای مجازی می‌تواند تاثیرات عمیقی بر بهبود کیفیت زندگی، افزایش فرصت‌های شغلی و اقتصادی و تقویت جایگاه ایران در صحنه بین‌المللی داشته باشد. یکی از اصلی‌ترین مشکلات کاربران ایرانی، کیفیت و سرعت پایین اینترنت است. براساس گزارش‌های بین‌المللی، ایران در رده‌بندی جهانی سرعت اینترنت در جایگاه‌های پایین قرار دارد. این امر باعث می‌شود کاربران برای انجام فعالیت‌های روزمره خود نظیر مشاهده ویدئوها، دانلود فایل‌ها و حتی جست‌وجوی ساده در اینترنت با مشکلات فراوانی مواجه شوند.
در این میان دولت به عنوان نهاد اجرایی و سیاستگذاری کشور، نقشی کلیدی در هدایت و توسعه حوزه فناوری دارد. اتخاذ سیاست‌های هوشمندانه، ایجاد زیرساخت‌های مناسب، حمایت از پژوهش و نوآوری و تقویت همکاری‌های بین‌المللی از جمله اقداماتی هستند که دولت می‌تواند در این زمینه انجام دهد. رییس دولت چهاردهم با شناخت دقیق چالش‌ها و فرصت‌های برآمده از سیاست‌های اتخاذی، می‌تواند برنامه‌های جامع و موثری را برای پیشبرد این حوزه کلیدی تدوین و اجرا کند. به زعم بسیاری از فعالان حوزه فناوری، همزمان با تنفیذ حکم ریاست‌جمهوری مسعود پزشکیان از سوی رهبر معظم انقلاب و اعلام قریب‌الوقوع نامزدهای وزارت این دولت از سوی شورای راهبری دوره انتقال دولت چهاردهم، جامعه می‌تواند در آستانه فصل جدیدی از توسعه و پیشرفت قرار گیرد. بی‌شک یکی از مهم‌ترین حوزه‌های نیازمند توجه ویژه رییس دستگاه اجرایی کشور بخش فناوری و فضای مجازی است. در دنیای امروز نه‌تنها این حوزه به عنوان موتور محرکه اقتصاد عمل می‌کند، بلکه تاثیرات عمیقی بر سایر بخش‌های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی جامعه دارد. اگرچه تمرکز همه نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری در دوره تبلیغات صرفا بر مسائلی چون فیلترینگ و دسترسی کاربران به اینترنت معطوف بود، باید به این نکته توجه داشت که معضلات موجود صرفا محدود به این مساله نیستند. امروزه فناوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان ستون فقرات زیرساخت‌های مدرن، نقشی حیاتی در بهبود کارایی، بهره‌وری و نوآوری ایفا می‌کند. توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات اگرچه در دولت سیزدهم با نقاط عطفی در پیشرفت همراه بود اما همچنان نظام حکمرانی فضای مجازی کشور با چالش‌هایی مواجه است و با توجه به فناوری‌های نوظهوری مانند هوش مصنوعی این حوزه در شرایط خطیری قرار دارد. مسائلی چون عدم توسعه زیرساخت ارتباطی، مشکلات توسعه اکوسیستم استارتاپی، موانع شکوفایی اقتصاد دیجیتال، نیاز مبرم به گسترش دیپلماسی سایبری، ایجاد سازوکار توسعه فناوری‌های نوظهور، امنیت سایبری و اصلاح سیاست‌های تقنینی تنها برخی از مسائل پیش‌روی وزیر ارتباطات دولت چهاردهم هستند. یکی از دلایل اصلی کیفیت پایین اینترنت در ایران، مشکلات زیرساختی است. بسیاری از تجهیزات و فناوری‌های مورد استفاده در این کشور قدیمی و نیازمند به‌روزرسانی هستند. سرمایه‌گذاری ناکافی در بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات باعث شده توسعه شبکه‌های اینترنتی به ‌طور مطلوبی انجام نپذیرد. مدیریت ناکارآمد نیز از دیگر عواملی است که به کیفیت پایین اینترنت در ایران دامن می‌زند. نبود برنامه‌ریزی‌های بلندمدت و راهبردی، عدم هماهنگی بین نهادهای مختلف و فساد اداری از جمله مشکلاتی هستند که مانع بهبود وضعیت اینترنت در این کشور می‌شوند.
یکی از چالش‌های اساسی کاربران ایرانی وجود فیلترینگ است. دسترسی محدود به سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی باعث شده کاربران نتوانند از تمامی امکانات و خدمات اینترنت به‌ طور کامل بهره‌مند شوند. این موضوع نه‌تنها به محدودیت‌های اطلاعاتی و ارتباطی منجر می‌شود، بلکه زمینه‌ساز نارضایتی عمومی نیز شده است. فیلترینگ گسترده تاثیرات منفی زیادی بر جنبه‌های مختلف زندگی افراد دارد. از جمله این تاثیرات می‌توان به محدودیت در دسترسی به منابع آموزشی، کاهش فرصت‌های کسب‌وکار آنلاین و کاهش تعاملات بین‌المللی اشاره کرد. این موضوع به‌ ویژه در دوره‌های بحرانی نظیر همه‌گیری کرونا که نیاز به ارتباطات آنلاین افزایش یافته، بیشتر به چشم می‌آید. بنابراین با روی کار آمدن دولت جدید در ایران، کاربران امیدوارند که وضعیت اینترنت بهبود یابد. انتظارات از وزیر جدید ارتباطات شامل بهبود کیفیت و سرعت اینترنت، کاهش فیلترینگ و توسعه زیرساخت‌های فناوری اطلاعات است. اما سوال اینجاست که آیا این انتظارات به واقعیت تبدیل خواهد شد یا خیر؟
یکی از اولین اقدامات دولت جدید باید بهبود زیرساخت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات باشد. این امر نیازمند سرمایه‌گذاری‌های کلان و به‌روزرسانی تجهیزات و فناوری‌هاست. دولت باید برنامه‌های جامع و بلندمدتی برای توسعه شبکه‌های اینترنتی ارائه دهد. کاهش فیلترینگ و ایجاد فضای بازتر برای دسترسی به اطلاعات و ارتباطات نیز از دیگر انتظارات کاربران است. دولت جدید باید با بررسی دقیق و کارشناسی، سیاست‌های فیلترینگ را اصلاح کرده و دسترسی آزاد به اینترنت را برای تمامی کاربران فراهم کند. شفافیت و پاسخگویی دولت جدید در قبال مشکلات اینترنت نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. دولت جدید باید با ارائه گزارش‌های منظم و دقیق از وضعیت اینترنت و اقدامات انجام‌شده، کاربران را در جریان امور قرار دهد و به نظرات و پیشنهادات آنها توجه کند.
در نهایت فناوری اطلاعات در عصر حاضر جزئی لاینفک از جهان امروز به شمار می‌رود. از همین رو، تمرکز دولت چهاردهم بر پیشبرد اهداف کلان این حوزه، در زمره اساسی‌ترین نیازهای کشور قرار دارد. در چنین شرایطی و با وجود تلاش صورت گرفته برای رفع موانع و مواجهه با مسائل این حوزه، هنوز راهی طولانی تا رسیدن به شرایط مطلوب در زمینه حکمرانی فضای مجازی و فناوری باقی مانده است. از همین رو، حل مسائل و چالش‌های این حوزه، نیازمند توجه و تمرکز ویژه سکاندار آینده وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات است. وضعیت اینترنت در ایران یکی از مسائل حیاتی و چالش‌برانگیز بوده که نیازمند توجه ویژه دولت و نهادهای مرتبط است. با توجه به مشکلات موجود نظیر کیفیت پایین، سرعت کم و فیلترینگ گسترده، کاربران امیدوارند که دولت جدید با اتخاذ سیاست‌های موثر و کارآمد، این مشکلات را برطرف کرده و شرایط بهتری را برای استفاده از اینترنت فراهم کند. تنها با انجام این اقدامات است که می‌توان به بهبود وضعیت اینترنت در ایران امیدوار بود و شاهد ارتقای کیفیت زندگی افراد در این کشور شد.