12 - 09 - 2023
وزارت نیرو از صنعت برق خارج شود
گروه انرژی- «اگر پول و فاینانس موجود باشد و برق تولیدی را خوب خرید کنند بخش خصوصی ایران در هر جای دنیا حتی اروپا هم سرمایه‌گذاری می‌کند.» این گفته‌های حمیدرضا صالحی دبیرکل فدراسیون صادرات انرژی و صنایع وابسته است. او در حالی از تمایل بخش خصوصی به سرمایه‌گذاری در صنعت برق سخن می‌گوید که ناترازی تولید برق طی دو سال اخیر باعث تعطیلی گسترده بخش صنعت شد.
ناترازی برق بنا به گفته فعالان این صنعت در تابستان امسال به دلیل مصرف بالای خانگی به بیش از ۱۲ هزار مگاوات رسید. هرچند تنها برنامه دولت قطع برق صنایع و البته تغییر ساعت کار ادارات برای صرفهجویی در مصرف بود، با این حال این مشکل همچنان پابرجاست و تا زمانی که سرمایه‌گذاری در این صنعت انجام نشود یا نیروگاه‌های با راندمان بالا تعمیر نشوند، این مشکل همچنان به سال‌های بعد موکول خواهد شد.
هرچند احداث نیروگاه بنا به روایت تولیدکنندگان امری زمان‌بر است، اما بخش خصوصی با وجود موانع بی‌شمار از جمله قیمت‌گذاری دستوری و بدهکاری دولت به این صنعت، تمایل به سرمایه‌گذاری دارد.
آن‌طور که حمیدرضا صالحی می‌گوید: «بخش خصوصی ایران تمایل دارد که در حوزه برق سرمایه‌گذاری کند و توان، ظرفیت، نیروی انسانی و مدیریت در کشور ما وجود دارد. اگر پول و فاینانس موجود باشد و برق تولیدی را خوب خرید کنند بخش خصوصی ایران در هر جای دنیا حتی اروپا هم سرمایه‌گذاری می‌کند، اما در ایران رقم کنونی خرید برق نمی‌صرفد و کسی مسوولیت وضع موجود را نمی‌پذیرد که مشکل سرمایه‌گذاری را حل و ورود به این حوزه را توجیه‌پذیر کند.»
این فعال صنعت برق و عضو اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران در گفت‌وگو با ایلنا، در ارزیابی ناترازی برق و برنامه‌هایی که وزارت نیرو برای ساخت نیروگاه توسط صنایع دنبال می‌کند، اظهار کرد: ابتدا اینکه در هیچ جای دنیا این‌گونه نیست که اگر کمبود برق داریم، خود مصرف‌کننده در تولید برق مشارکت داشته باشد، معنی مشارکت در تولید برق در ایران به معنای سرمایه‌گذاری صنایع در این حوزه است. در حالی که در این کشور نیروگاه‌ساز و سرمایه‌گذار وجود دارد، هر کس باید سر جای خود باشد، صنایع می‌توانند سرمایه‌گذاری کنند و ساخت توسط متخصصان اجرایی شود و صنایع درگیر کار بهره‌برداری و به کارگیری نیرو نشوند، البته در دنیا صنایعی مثل آلومینیوم نیروگاه اختصاصی دارند و نزدیک کارخانه احداث شده تا جریان به راحتی برقرار و برق با کمترین تنش تامین شود، ولی نمی‌توانیم به صنایع بگوییم چون برق کم است خود صنایع باید تولید کنند.
وی افزود: اکنون ۱۰ تا ۱۲ هزار مگاوات کمبود برق داریم و باید حدود ۱۸ هزار مگاوات نیروگاه ایجاد کنیم تا این ناترازی رفع شود، باید مدل سرمایه‌گذاری معنا پیدا کند، خیلی از سرمایه‌گذاران، نیروگاه‌سازان و هلدینگ‌ها این کار را انجام می‌دهند ولی زمانی که بنا داریم تجدیدپذیرها را توسعه دهیم در این صورت به صنایع اعلام می‌کنیم که مشارکت کنند و روی سقف و سیلوها پنل احداث کنند. در تمام دنیا حتی مردم عادی در سقف منازل پنل خورشیدی نصب می‌کنند، در کشور ما نیز صنایع و منازل شخصی هم می‌توانند در راستای تولید برق ایمن، پاک، پایدار و کاهش آلایندگی نیروگاه خورشیدی احداث کنند و این رویه باید مورد تشویق واقع شود.
عضو اتاق بازرگانی با تاکید بر اینکه جبران کمبود برق فعلی باید از مسیر برق پاک پر شود، گفت: اکنون نیازمند مدل جامع هستیم که هر کسی باتوجه به جایگاه خود که تولیدکننده، سازنده و سرمایه‌گذار است؛ می‌تواند در تولید برق نقش داشته باشد. از طرفی ما وظیفه داریم توسعه تجدیدپذیرها را هم دنبال کنیم. در همه دنیا این مسیر را شروع کرده‌اند و با سرعت جلو می‌روند، در دنیا در سال گذشته ۸۵ درصد سرمایه‌گذاری‌های انجام‌شده در زمینه تولید برق در حوزه تجدیدپذیر بوده و سرمایه‌گذاری در بخش احداث نیروگاه حرارتی و اتمی کم شده و این نشان می‌دهد دنیا به سمت تجدیدپذیر می‌رود، ما نیز برای اینکه آلایندگی کمتری برای مردم و محیط‌زیست ایجاد کنیم تا در سیستم آب و هوایی کشور آلایندگی نداشته باشیم و به کاهش گرمایش زمین هم کمک کنیم، باید با یک همت جمعی در این پروژه‌ها مشارکت کنیم.
وی درباره سرمایه‌گذاری احداث نیروگاه در دیگر کشورها با وجود کمبود برق در کشور خودمان توضیح داد: اگر سرمایه فراهم باشد چرا ما نباید در دیگر کشورها نیروگاه بسازیم؟ اگر قرار باشد بخش خصوصی در این حوزه ورود کند اقدامی درآمدزا و در راستای صدور دانش و خدمات فنی و مهندسی بسیار برای کشور بار مثبت خواهد داشت، اما این در صورتی است که رقم خرید برق جذاب باشد، اگر نرخ خرید برق در ایران نیز مناسب باشد قطعا بخش خصوصی حاضر به ورود به این بخش خواهد بود.
صالحی ادامه داد: بخش خصوصی ایران تمایل دارد که در این حوزه سرمایه‌گذاری کند و توان، ظرفیت، نیروی انسانی و مدیریت در کشور ما وجود دارد. اگر پول و فاینانس موجود باشد و برق تولیدی را خوب خرید کنند بخش خصوصی ایران در هر جای دنیا حتی اروپا هم سرمایه‌گذاری می‌کند، اما در ایران رقم کنونی خرید برق نمی‌صرفد و کسی مسوولیت وضع موجود را نمی‌پذیرد که مشکل سرمایه‌گذاری را حل و ورود به این حوزه را توجیه‌پذیر کند.
وی خاطرنشان کرد: موضوع و چالش اصلی ما حضور وزارت نیرو در اقتصاد برق است، مثل مخابرات که از اقتصاد مخابرات کنار رفت و رقابت‌پذیری ایجادشده در مورد این اتفاق در وزارت نیرو نیفتاده است. وزارت نیرو باید از صنعت شروع کند و از یک‌سوم کل اقتصاد برق طی سه سال خارج شود تا مشکل خاموشی و سرمایه‌گذاری در این حوزه حل شود.