هوش مصنوعی دستاوردی بدون ترمز

مجتبی پیرزاد*- در نخستین حالت اکثر بخش‌های محتوا توسط انسان تولید می‌شود و هوش مصنوعی تنها برای سرعت بخشیدن به کار و انجام تنظیمات لازم به انسان کمک می‌کند؛ بنابراین نقش محدودی دارد، اما زمانی که به‌عنوان تهیه‌کننده استفاده شود، اکثر بخش‌های محتوا به دست خود هوش مصنوعی ایجاد می‌شود و انسان بدون اینکه دخالت زیادی در کار داشته باشد، تنها در پشت‌صحنه فرآیند را مدیریت و نتایج به‌ دست آمده را بازنگری و تصحیح می‌کند.
در ‌کل هوش مصنوعی مولد توجه بسیاری از افراد را جلب کرده و در حال متحول‌کردن زندگی ماست. برخی افراد مشتاق هستند از تمام توانایی‌های بالقوه این فناوری که می‌تواند مفید واقع شود، استفاده کنند و برخی دیگر در مورد سوءاستفاده از آن برای اهداف خطرناک نگران هستند.
اولین موضوعی که ذهن را به چالش هوش مصنوعی دعوت می‌کند و انگیزه بیشتری برای من تحلیل‌کننده و عارضه‌یاب پیش می‌آورد، دستاورد تحلیلی رفتار مصرف‌کننده و پیش‌بینی‌کننده آن بر مخاطب مصرف است.
با استفاده از داده‌های مصرف‌کننده می‌توان برای شناسایی فرصت‌های جدید و بازارهای هدف استفاده کرد. تجزیه و تحلیل پیش‌بینی‌کننده همچنین می‌تواند روندهای مصرف‌کننده را آشکار و رفتارهای مصرف‌کننده در حال ظهور را پیش‌بینی کند.
در کل و به صورت اجمالی تجزیه و تحلیل پیشگویانه تعدادی از مزایا را برای پروفایل مصرف‌کننده ارائه می‌دهد. با استفاده از داده‌های مشتری، کسب‌وکارها می‌توانند تجربیات شخصی‌سازی‌شده‌تری ایجاد و پایگاه مشتریان خود را بهتر تقسیم‌بندی و فرصت‌های جدید را شناسایی کنند. تجزیه و تحلیل پیش‌بینی‌کننده می‌تواند به کسب‌وکارها کمک کند تا مشتریان خود را بهتر درک کرده و نیازهای آنها را پیش‌بینی کنند و منجر به افزایش رضایت و وفاداری مشتری شود.
بازاریابی نسل پنجم در ژانویه ۲۰۲۱ توسط فیلپ کاتلر پدر علم بازاریابی با کتابی تحت همین عنوان معرفی شد. در یک تعریف ساده این بازاریابی به معنای به کار بستن فناوری‌های مقلد انسان برای تولید، انتقال، ارائه و ارتقای کیفیت مسیر پیش روی مشتریان است. فناوری‌های مقلد انسان که توسط هوش مصنوعی تقویت و ارائه می‌شود، قابلیت‌های بی‌شماری را در اختیار بنگاه‌ها قرار می‌دهد که با تحلیل داده‌های کلان و کشف الگوهای ارتباطی بین آنها، رفتار مشتریان و میزان استقبال آنها را از محصولات بررسی و پیش‌بینی کند. به این ترتیب می‌توان مناسب‌ترین پیشنهاد را به صورت شخصی‌سازی‌شده به هر مشتری ارائه کرد تا کیفیت مسیر و تجربه مشتری در استفاده از محصولات به‌طرز فوق‌العاده‌ای ارتقا یابد. فرآیندی که در اصطلاح به آن بازاریابی جز از کل گفته می‌شود. یکی از نکات کلیدی در بازاریابی نسل‌پنجم این است که مجموعه‌ای از فناوری‌ها شامل هوش مصنوعی، پردازش زبان طبیعی، روباتیک، واقعیت افزوده، واقعیت مجازی، اینترنت اشیا و بلاکچین با توانایی‌های انسانی برای بازاریابی به رقابت می‌پردازند و آنها را تکمیل می‌کنند. در نسل پنجم بازاریابی تبدیل به پدیده‌ای شخصی، اجتماعی و تجربه‌ای می‌شود و محصول ارائه شده با استفاده از ابزارهایی مانند روبات و حسگر‌ها وارد زندگی مشتری می‌شود و قرار گرفتن در همه جا و همه وقت، تجربه جدیدی از همزیستی بین مشتری و هوش مصنوعی را به جا می‌گذارد.
نسل زد یا نسل نت به افرادی تلقی می‌شوند که تقریبا بین سال‌های ۱۹۹۵ تا ۲۰۱۰ متولد شده‌اند. این نسل از همان ابتدای کودکی وقتی چشمان خود را به روی دنیا گشودند، توانستند پیشرفت اینترنت و سایر ابزارهای هوشمند دنیا را ببینند و اصلا به‌همین‌خاطر به آنها نسل نت (اینترنت) یا بومی‌های دیجیتال گفته می‌شود. در ایران به نسل Z، دهه‌هشتادی‌ها و نودی‌ها هم گفته می‌شود. استفاده فراوان از اینترنت باعث شده آنها را با عنوان نسل اینترنت یا بومی‌های دیجیتال هم بشناسیم.
یکی از معیارهایی که برای این افراد در نظر گرفته می‌شود، عدم‌تعهد نسبت به سازمان است. درست است بسیاری از فریلنسرها متعلق به همین نسل هستند و به سازمانی که در آن کار می‌کنند تعهد زیادی ندارند، ولی این مساله به این معنا نیست که متعهد نیستند. اتفاقا آنها به حرفه خود تعهد زیادی دارند و تعهد خود به سازمان‌ها را از دست داده‌اند و بیشتر به سمتی می‌روند که بتوانند منافع بیشتر به دست آورند.
پس اگر دقیق‌تر می‌خواهیم نیازهای این نسل را بشناسیم و تحلیل کنیم باید بدانیم که:
۱- علاقه شدید به ارتباطات مجازی و رسانه‌های دیجیتال دارند.
۲- طرفدار خلاقیت و نوآوری هستند.
۳- بشدت اظهارنظرها و احساسات شخصی به صورت آزاد (آزادی بیان) خود را بیان می‌کنند. اصطلاحا با شهامت و بی‌باک هستند.
۴- اعتقاد جدی به گفت‌وگو و مذاکره برای بهبود وضعیت دارند.
۵- بسیار واقع‌بین و درک واقعیت درستی دارند.
۶- تعهد به اصول اخلاقی دارند.
۷- نیاز به باور و اعتماد دارند.
امروزه شرکت‌ها از قدرت هوش مصنوعی (AI) استفاده می‌کنند تا تعامل با مشتریان خود را بهبود بخشند و فروش خود را افزایش دهند. استراتژی‌های شخصی‌سازی مبتنی بر هوش مصنوعی شرکت‌ها را قادر می‌سازند تا مشتریان خود را بهتر از همیشه درک کنند و تجارب متناسب با آنها را ایجاد کنند که آنها را به بازگشت بازگرداند.
از ارائه توصیه‌های شخصی‌شده محصول گرفته تا ایجاد کمپین‌های تبلیغاتی هدفمند، شخصی‌سازی مبتنی بر هوش مصنوعی در تعامل با مشتری متحول می‌شود. با استفاده از هوش مصنوعی برای تجزیه و تحلیل رفتار مشتری، کسب‌وکارها می‌توانند نیازها و علایق مشتریان خود را بهتر درک کنند و به آنها کمک می‌کنند تا تجربیاتی را ایجاد کنند که مطابق با ترجیحات آنها باشد.
از استراتژی‌های شخصی‌سازی مبتنی بر هوش مصنوعی نیز می‌توان برای وفاداری مشتری استفاده کرد. با ارائه محتوا و توصیه‌های محصول به مشتریان، کسب‌وکارها می‌توانند رضایت و حفظ مشتری را افزایش دهند. همچنین می‌توان از تقسیم‌بندی مشتری مبتنی بر هوش مصنوعی برای شناسایی مشتریان با ارزش و ایجاد تجربیات شخصی‌سازی‌شده استفاده کرد که آنها را درگیر و راضی نگه می‌دارد.
علاوه‌بر این، استراتژی‌های شخصی‌سازی مبتنی بر هوش مصنوعی می‌توانند به کسب‌وکارها کمک کنند تا رفتار خرید مشتری را بهتر درک کنند. با تجزیه و تحلیل داده‌های خرید مشتری، کسب‌وکارها می‌توانند روندها را شناسایی کرده و استراتژی‌های بازاریابی موثرتری را توسعه دهند.
همان‌طور که استراتژی‌های شخصی‌سازی مبتنی بر هوش مصنوعی رایج‌تر می‌شوند، کسب‌وکارها باید اطمینان حاصل کنند که آنها به روشی اخلاقی و شفاف اجرا می‌شوند. این به معنای اطمینان از جمع‌آوری و استفاده مسوولانه از داده‌های مشتری و اینکه مشتریان از نحوه استفاده از داده‌هایشان مطلع می‌شوند.
استراتژی‌های شخصی‌سازی مبتنی بر هوش مصنوعی، کسب‌وکارها را قادر می‌سازند تا تجربیات مشتری بهتری ایجاد کنند و فروش را افزایش دهند. همان‌طور که فناوری هوش مصنوعی به پیشرفت خود ادامه می‌دهد، کسب‌وکارها باید اطمینان حاصل کنند که از آن به‌طور اخلاقی و مسوولانه استفاده می‌کنند تا اطمینان حاصل شود که مشتریان همچنان درگیر و راضی از تجربیات خود هستند.
به‌طور کلی، تجزیه و تحلیل پیش‌بینی‌کننده، استراتژی‌های حفظ مشتری را متحول کرده و به کسب‌وکارها مزیت رقابتی می‌دهد. با استفاده از این فناوری، شرکت‌ها می‌توانند بینش‌های ارزشمندی در مورد رفتار مشتری به دست آورند و استراتژی‌های مناسب‌تری را برای افزایش وفاداری مشتری توسعه دهند.
متداول‌شدن رسانه مصنوعی
رسانه مصنوعی یا به بیان دیگر، رسانه ایجادشده توسط هوش مصنوعی، در آینده‌ای نه‌چندان دور متداول خواهد شد؛ بنابراین اکثر محتواهایی که از طریق نمایشگرهای مختلف می‌بینید، توسط AI ایجاد خواهند شد، نه انسان واقعی.
یکی از معضلات انکارناپذیر استفاده از AI مولد، سوءاستفاده برخی افراد از آن برای جعل هویت مردم است. اکنون فناوری دیپ فیک مشکلات مشابهی را به‌وجود آورده است.
گوگل و مایکروسافت به‌تازگی ابزار هوش مصنوعی خود را در موتورهای جست‌وجوی خود ادغام و این امکان را فراهم کرده‌اند که کاربران بتوانند در هنگام جست‌وجوی موضوعات مختلف، از طریق چت پاسخ خود را آنی دریافت کنند. ایجاد ChatGPT اکنون باعث ایجاد چند چت‌بات AI هوش مصنوعی دیگر شده که حتی برخی از آنها توانایی رقابت با این مدل هوش مصنوعی محبوب را دارند.
ممکن است در آینده افراد از AI برای جعل‌کردن چنین تصاویری استفاده کنند. ممکن است هوش مصنوعی در آینده در انجام این کار به‌قدری خوب عمل کند که تشخیص تصاویر ساختگی از تصاویر واقعی دیگر ممکن نباشد.
همان‌طور که گفتیم، این فناوری درحقیقت یک ابزار است و خروجی ابزارهای مختلف به نحوه استفاده ما از آنها بستگی دارد. به عنوان مثال اینترنت هم می‌تواند مفید باشد و هم مخرب، اما قطعا در دنیای امروز هیچ‌‌کس نمی‌تواند برای مصون ماندن از خطرات ناشی از استفاده از اینترنت و مقابله با این خطرات، آن را کنار بگذارد. این موضوع در مورد هوش مصنوعی مولد هم کاملا صدق می‌کند و برای محافظت از خود در برابر این فناوری، تنها می‌توانیم با خطرات و معایب استفاده از آن آشنا شویم. همچنین در آینده برای کاهش خطرات استفاده از این فناوری باید قوانین و محدودیت‌های لازم اعمال شود.
* مدرس، مشاور و استراتژیست