هنوز به قله پیک کرونا نرسیده‌ایم

گروه جامعه- با وجود اینکه در اواخر بهمن‌ماه ۱۴۰۱ در بعضی استان‌ها عده‌ای بر اثر ابتلا به بیماری کرونا جان خود را از دست دادند اما به نظر نمی‌رسید که نوروز امسال هم کرونا افراد زیادی را غافلگیر کند. این روزها آمار مبتلایان به کرونا افزایش پیدا کرده است. این در حالی است که سوش فعلی کرونا با علائم مشابه سرماخوردگی ظاهر می‌شود. همه بیماران نیاز به مراجعه و بستری دربیمارستان‌ها ندارند. اما اگر افراد با تب کنترل نشده، علائم گوارشی کنترل‌نشده، کاهش سطح هوشیاری، تنگی‌نفس درد قفسه‌سینه مواجه شوند حتما باید به مراکز درمانی مراجعه کنند. همچنین مراجعه افراد دارای بیماری زمینه‌ای، ضعف ایمنی، زنان باردار، سالمندان و کودکان زیر ۶ سال در صورت مشاهده علائم بیماری ضروری‌تر به نظر می‌رسد.
شیوع بیماری‌های تنفسی
دکتر «محمدرضا ‌هاشمیان» فوق‌تخصص مراقبت‌های ویژه و استادتمام دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی درباره شیوع بیماری‌های تنفسی گفت: معمولا در فصل‌های سرد سال مانند زمستان و همچنین اوایل فصل بهار ویروس‌های تنفسی در بین افراد جامعه شیوع زیادی پیدا می‌کند. امسال هم ما در این فصل‌ها با شیوع بیماری‌های تنفسی ازجمله کرونا مواجه بودیم. در حال حاضر هم تعداد مبتلایان به این گونه بیماری‌ها رو به افزایش است. البته ویروس‌هایی نظیر آنفلوآنزا و راینوویروس‌، ویروس سرماخوردگی انسانی (Rhinovirus) از شایع‌ترین عوامل عفونی هستند و همچنین ویروس‌های دیگر که تقریباً همه اینویروس‌ها علائمی شبیه علائم سرماخوردگی دارند.
به گفته ‌هاشمیان، زمانی می‌توانیم متوجه شویم دقیقا به چه نوع از این ویروس‌ها مبتلا هستیم که تست مخصوص به خود آن ویروس را انجام دهیم. باتوجه به اینکه بیشتر این ویروس‌ها برای سلامت افراد چندان خطرناک نیستند؛ به همین دلیل نگران ویروس‌هایی مانند آنفلوآنزای یک‌روزه یا ویروس‌های دیگری که نام بردیم نیستیم.
اما در ارتباط با آنفلوآنزا و کرونا حتما باید تست داده و علت بیماری مشخص شود. چراکه نوع درمان در این ویروس‌ها متفاوت است و بسته به شرایط فرد بیمار و اینکه بیماری زمینه‌ای داشته باشد یا خیر و همچنین سن فرد می‌تواند ریسک بستری و حتی مرگ‌ومیر را افزایش دهد. وی افزود: متاسفانه در حال حاضر انجام تست کرونا در کشور بسیار پایین است. به همین دلیل تفکیک این بیماری‌ها از همدیگر سخت می‌شود. اما آمار این روزهای مبتلایان به کرونا نشان می‌دهد که تعداد ابتلا نسبت به روزهای قبل بیشتر شده وهمچنین تعداد فوتی‌ها هم رو به افزایش است. به همین دلیل بهتر است سطح کنترل‌ها را افزایش دهیم و در کنار آن تعداد تست کرونا هم بیشتر شود؛ چراکه بیماریابی صحیح جلوی افزایش تعداد ابتلا را خواهد گرفت.
هاشمیان موضوع مهم بعدی را واکسن‌های مورد استفاده در کشور می‌داند و می‌گوید: مطالعات واکسن‌ها باید ادامه داشته باشند. بنابراین بهتر است از واکسن‌های به‌روزشده استفاده شود؛ چراکه واکسن‌های به‌روزشده درصد ایمنی‌زایی بالاتری نسبت به واکسن‌های قبلی در برابر سویه‌های جدید دارند.
به گفته این استاد دانشگاه درحال حاضر جهش جدیدی نسبت به ماه‌های قبل در ارتباط با ویروس کرونا که بتواند به ویروس غالب در سطح جامعه تبدیل شود گزارش نشده است و همچنان با همان سویه و زیرسویه‌های قبلی درگیر هستیم.
انتظار افزایش بیماری تا دو هفته آینده
«آمیتیس رمضانی» دبیر انجمن بیماری‌های عفونی و گرمسیری ایران درباره آخرین وضعیت شیوع بیماری کرونا در کشور گفت: در سایر کشورهای جهان از ۵ الی ۶ ماه گذشته وارد پیک جدید کرونا با سویه‌های جدید اومیکرون شده بودند؛ یعنی ساب‌واریانت‌های اومیکرون به ویژه زیرمجموعه‌های سویه‌های BA5 و BA2 در کشورها شیوع پیدا کرده بود. انتظار داشتیم که در سال گذشته به ویژه بهمن‌ماه این سویه در کشور ما نیز شیوع پیدا کند اما این سویه‌ها با تاخیری در کشور شیوع پیدا کرد. یعنی در بهمن‌ماه موارد آنچنانی در بیماری نداشتیم، اما در اسفندماه به ویژه در نیمه دوم اسفند‌ماه با افزایش موارد ابتلا مواجه شدیم.
دبیر انجمن بیماری‌های عفونی و گرمسیری ایران با بیان اینکه در ایام نوروز به پیک هشتم رسیدیم، تصریح کرد: در این مدت نیز با افزایش موارد ابتلا مواجه شده‌ایم. در حال حاضر بیشترین موارد به نظر می‌رسد زیرمجموعه‌های سویه‌ BA5 باشند که این سویه به اسم XBB شناخته می‌شود. این سویه در دنیا نیز سویه غالب این زیرمجموعه بوده است.
رمضانی خاطرنشان کرد: البته این سویه نیز زیرمجموعه‌های زیادی دارد که یکی از آنها ۵/۱ است. این سویه در زمستان سال گذشته در دنیا افزایش پیدا کرده و در کشور ما نیز شایع شده بود. به نظر می‌رسد این عامل غالب و اصلی در دنیا باشد، چراکه این سویه هم عفونت‌زایی زیادی دارد و همچنین سرایت آن زیاد است. به این سویه نیز سویه کراکن می‌گفتند که به معنی هیولای دریایی است.
وی با اشاره به ویژگی‌های سویه‌های اومیکرون گفت: خوشبختانه سویه‌های اومیکرون این ویژگی را دارند که ریه را کمتر درگیر می‌کنند. در حال حاضر نیز بیشتر افراد و بیماران دچار عفونت سیستم تنفسی فوقانی هستند، یعنی گلودرد شدید دارند و بیشتر افراد این گلودرد را به شیشه‌ای در گلو تشبیه می‌کنند که درد زیادی دارد. همچنین علائم دیگری مانند گرفتگی بینی، آبریزش بینی، آبریزش چشم و… است، اما خوشبختانه تب بالا و علائم درگیری ریه را ندارند.
دبیر انجمن بیماری‌های عفونی و گرمسیری ایران ادامه داد: البته در بیمارانی که دارای بیماری زمینه‌ای هستند یا افراد مسن علائمی مانند درگیری ریه نیز مشاهده می‌شود. در حال حاضر موارد فوتی و مواردی که در بخش‌ مراقبت‌های ویژه بستری می‌شوند بیشتر از همین افراد و گروه‌های آسیب‌پذیر هستند و متاسفانه این افراد حتی با اومیکرون هم دچار درگیری ریه می‌شوند، اما گروه‌های جوان‌تر و نوجوان و افرادی که در سنین پایین‌تری هستند در صورت ابتلا سیستم تنفس فوقانی آنها دچار عفونت می‌شود.
رمضانی با اشاره به نوع بیماری کرونا که در روزهای اخیر شایع‌ شده است، گفت: بررسی‌ها نشان داده‌اند که در موارد اخیر بیماران دچار عود عفونت می‌شوند یعنی فرد بعد از چند روز که درگیر بیماری شد، علائم گرفتگی بینی و آبریزش بینی و… بهبود پیدا می‌کند اما بعد از یک فاصله زمانی دو تا هشت روزه دوباره شاهد بازگشت علائم بیماری خواهد بود‌. بیمار فکر می‌کند که دچار عفونت مجدد شده در حالی که این عفونت مجدد نیست بلکه همان عفونت قبلی است که عود کرده و حدود ۴ الی ۵ روز نیز دوباره می‌ماند، البته این شدت عفونت اولیه نیست و معمولا زودتر از عفونت اولیه بهبود پیدا می‌کند. وی با اشاره به جهش‌ها و تغییرات ویروس ووهان و تبدیل آن به اومیکرون گفت: تغییرات و جهش‌های این ویروس بسیار زیاد بود و در تمام سویه‌های اومیکرون درگیری ریه کمتر شده است. علت اینکه بیماران را در کرونا از دست می‌دادیم نیز همین عفونت و درگیری ریه بود. خوشبختانه این عارضه در اومیکرون کمتر است و در مبتلایان دارای بیماری زمینه‌ای دیده می‌شود.
دبیر انجمن بیماری‌های عفونی و گرمسیری ایران در پاسخ به این سوال که آیا لازم است دوز یادآور واکسن تزریق شود، گفت: فکر می‌کنم تمام افراد مسن و دارای بیماری‌های زمینه‌ای ۴ دوز واکسن دریافت کرده‌اند و تزریق بیشتر از ۴ دوز واکسن را توصیه نمی‌کنیم. در جوانان و نوجوانان نیز توصیه به واکسن نمی‌شود و انتظار داریم این افراد نیز سه دوز واکسن را دریافت کرده باشند بنابراین دیگر به تزریق واکسن توصیه نمی‌کنیم و نظر متخصصان بر این است که افراد بهداشت فردی و عمومی را رعایت کنند تا دچار بیماری نشوند.
رمضانی در پاسخ به این سوال که با توجه به ایام نوروز و دید و بازدیدها در این مدت و ماه مبارک رمضان آیا با افزایش موارد بیماری مواجه خواهیم بود، گفت: با توجه به سفرها و دید و بازدیدها در ایام عید و ماه مبارک رمضان، احتمالا در یک الی دو هفته دیگر شاهد افزایش بیماری خواهیم بود. بنابراین لازم است افراد چنانچه دارای علائم خفیف سرماخوردگی هستند از دیدن افراد مسن خودداری کنند و تصور نکنند که این بیماری در سایر افراد هم کم‌شدت است و ممکن است این بیماری در برخی از افراد با علائم شدید باشد و تا دو هفته افراد را درگیر کند، چراکه شدت علائم در افراد مختلف متفاوت است.
وی با تاکید بر اینکه هنوز به اوج و قله پیک هشتم نرسیده‌ایم و انتظار داریم تا دو هفته آینده با افزایش موارد مواجه شویم، درباره استفاده از ماسک در فضاهای عمومی گفت: با توجه به سرایت‌پذیری این ویروس اگر در یک فضای بسته تجمع باشد احتمال ابتلا بالاست بنابراین لازم و ضروری است در فضاهایی مانند مترو، ادارات و مجتمع‌های اداری و تجاری از ماسک استفاده شود اما در فضای باز نیازی به استفاده از ماسک نیست. البته باید دقت داشته باشیم که چنانچه علائمی از بیماری داریم به هیچ عنوان به دیدن افراد مسن نرویم، چراکه این بیماری می‌تواند برای آنها کشنده باشد.