همگرایی مقابل فشار تحریمی

سیدعباس عراقچی: تحت فشار و تحریم با آمریکا مذاکره نخواهیم کرد

گروه سیاسی- وزیر امور خارجه روسیه که صبح روز گذشته در سفری کوتاه راهی ترکیه شده بود، نیمروز گذشته وارد تهران شد و با همتای ایرانی خود دیدار کرد. سرگئی لاوروف که دیروز در سفری یک روزه به ایران آمد، در جریان این سفر با سیدعباس عراقچی دیدار و رایزنی کرد. این دیپلمات ارشد روس که پیش از عزیمت‌ به‌ سوی تهران، در سفری کوتاه به آنکارا رفته بود تا با مقام‌های ارشد دولت ترکیه درباره آخرین تحولات منطقه ازجمله آنچه در هفته‌های گذشته در سوریه می‌گذرد، رایزنی و گفت‌وگو کند پس از اتمام برنامه‌های سفرش به ترکیه، بنابر برنامه قبلی، راهی تهران شد تا در دیدار با همتای ایرانی خود، علاوه بر رایزنی و گفت‌وگو درباره مسائل دوجانبه، در مورد برخی مسائل مهم بین‌المللی ازجمله وضعیت سوریه، قفقاز جنوبی، افغانستان، یمن، منطقه خلیج‌فارس، حل و فصل مسائل خاورمیانه، مسائل مربوط به دریای خزر و البته پرونده هسته‌ای جمهوری اسلامی و مسائل مرتبط با آن رایزنی و گفت‌وگو کند. این در حالی است که بنابر توضیحاتی که از سوی اسماعیل بقائی در قامت سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی در ارتباط با جزئیات این سفر در اختیار رسانه‌ها قرار گرفت، وزیر امور خارجه روسیه در جریان سفر یک روزه خود به تهران، علاوه بر دیدار و گفت‌وگو با همتای ایرانی خود، با برخی دیگر از مقام‌های کشورمان نیز دیدار و در مورد آخرین وضعیت روابط دوجانبه و تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی رایزنی خواهد کرد.
روایت‌های سفارتی از سفر دیپلماتیک
این در حالی بود که پیشتر کاظم جلالی که مسوولیت سفارت جمهوری اسلامی ایران در مسکو را برعهده دارد، در توضیحاتی درباره سفر سرگئی لاوروف به تهران در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس (توئیتر) نوشته بود: «سفر وزیر خارجه روسیه به تهران در ادامه مسیر توسعه همکاری‌های نزدیک دو کشور با محوریت تعمیق گفت‌وگوها و رایزنی‌های سطح عالی درباره طیف متنوعی از موضوعات در روابط دوجانبه، تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی انجام می‌شود که در برهه کنونی بیش از همیشه ضروری است.» سفیر ایران در روسیه همچنین با تاکید بر اینکه «عمق روابط تاریخی دو کشور، به‌ویژه پس از امضای اخیر معاهده راهبردی توسط روسای جمهور، مانع از آن است که رویدادهای زودگذر ثالث بر مناسبات دیرینه ما اثر گذارد»، نوشت: «این روابط مستقل از عوامل خارجی و مبتنی بر منافع ملی هر دو کشور در مسیر صلح و توسعه قرار دارد.»
همزمان سفارت روسیه در تهران نیز روایتی از دستورکار سرگئی لاوروف در این سفر یک‌روزه به تهران به دست داد و اعلام کرد: «در جریان مذاکرات وزیران امور خارجه روسیه و ایران در تهران، تاکید ویژه‌ای بر گسترش همکاری‌های تجاری و اقتصادی متقابل سودمند در راستای اجرای پروژه‌های کلیدی مشترک در حوزه‌های انرژی و حمل‌ونقل خواهد شد.» این سفارتخانه همچنین در بخش دیگر اطلاعیه‌ خود درباره سفر وزیر امور خارجه روسیه به تهران آورده است: «پیش‌بینی می‌شود طرفین در مورد برخی مسائل مهم بین‌المللی، از جمله وضعیت در سوریه، قفقاز جنوبی، افغانستان، یمن، منطقه خلیج‌فارس، حل و فصل مسائل خاورمیانه، مسائل مربوط به دریای خزر و وضعیت پیرامون برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در مورد برنامه هسته‌ای ایران، تبادل نظر کنند.»
استقبال رسمی عراقچی از لاوروف
وزیر امور خارجه روسیه که حوالی نیمروز گذشته وارد تهران شد و بلافاصله پس از ورود به خاک ایران در محل وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی حاضر شد، در دیداری خصوصی با همتای ایرانی خود گفت‌وگو کرد؛ دیداری خصوصی که البته جزئیات آن منتشر نشد اما پس از اتمام آن، سیدعباس عراقچی به‌طور رسمی از سرگئی لاوروف همتای روس خود استقبال کرد؛ مراسمی که به ‌نحوی مقدمه‌ای بود برای برگزاری جلسات مهم بعدی و در یکی از این جلسات، هیات‌های ایران و روسیه به ریاست وزیران خارجه دو کشور تشکیل جلسه دادند. این در حالی بود که با اتمام نشست هیات‌های دو کشور به ریاست عراقچی و لاوروف، وزیران امور خارجه ایران و روسیه در یک نشست مطبوعاتی مشترک حاضر شده و ضمن ارائه توضیحاتی درباره اهداف این نشست، به چند پرسش خبرنگاران نیز پاسخ گفتند.
روایت عراقچی از جزئیات رایزنی با لاوروف
وزیران امور خارجه ایران و روسیه دیروز پس از انجام یک دیدار خصوصی، برگزاری مراسم استقبال رسمی و برگزاری نشست مشترک هیات‌های عالی‌رتبه دو کشور، در یک نشست مطبوعاتی مشترک شرکت کردند. این در حالی بود که سیدعباس عراقچی در بخش نخست سخنانش در این نشست مطبوعاتی مشترک با سرگئی لاوروف، به این دیپلمات عالی‌رتبه روس و هیات همراه خوشامد گفت و از حضور آنها در تهران ابراز خرسندی کرد. او با تاکید بر اینکه «رایزنی‌های ایران و روسیه به صورت مستمر در حوزه‌های مختلف جریان دارد»، گفت: «امروز گفت‌وگوهای مفصل، خوب و سازنده‌ای داشتیم و موضوعات مختلف را مرور کردیم.» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی همچنین خاطرنشان کرد: «نشست کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور در ماه آوریل برگزار خواهد شد.»
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در ادامه به بیان توضیحاتی درخصوص روابط دوجانبه تهران و مسکو پرداخت و یادآور شد که «همکاری‌های اقتصادی ایران و روسیه به سرعت پیش می‌رود.» عراقچی همچنین با اشاره به برخی دیگر از محورهای مورد بحث طرفین در این نشست دوجانبه گفت: «در این دیدار علاوه بر مسائل دوجانبه، در مورد مسائل منطقه‌ای ازجمله موضوع فلسطین، لبنان و سوریه نیز رایزنی و گفت‌وگو کردیم.» او جنایت‌های رژیم صهیونیستی علیه مردم لبنان و فلسطین را محکوم کرد و با اشاره به رایزنی با همتای روس خود درباره «طرح کوچ اجباری مردم غزه» گفت: «این طرح کاملا محکوم است و موضع متحدی از سوی کشورهای منطقه علیه این طرح غیرقابل ‌قبول اتخاذ شده و در همین چارچوب به‌زودی اجلاس وزیران امور خارجه سازمان همکاری اسلامی به درخواست ایران برگزار می‌شود.»
تاکید عراقچی بر حمایت از محور مقاومت
این دیپلمات عالی‌رتبه جمهوری اسلامی با اشاره به اینکه در بخش دیگر گفت‌وگو با وزیر امور خارجه روسیه درباره موضوع سوریه نیز تبادل‌نظر صورت گرفته، گفت: «موضع ما در مورد بحث سوریه به یکدیگر نزدیک است؛ ما خواهان ثبات، آرامش و حفظ وحدت سرزمینی و تمامیت ارضی و پیشرفت سوریه براساس خواست مردم این کشور هستیم. ما از ایجاد صلح و ثبات در این کشور پشتیبانی می‌کنیم.» او همچنین بر مواضع ثابت و روشن تهران در قبال مسائل بیروت گفت: «از دولت و مردم لبنان حمایت می‌کنیم و بر موضوع بازسازی لبنان، ادامه آتش‌بس در این کشور و ضرورت خروج کامل رژیم صهیونیستی از سرزمین‌های اشغال شده در جنوب لبنان و سایر مناطق اشغالی از جمله سوریه و فلسطین تاکید داریم.» وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران با بیان اینکه «ایران همواره در منطقه از محور مقاومت پشتیبانی کرده»، بر ادامه این روند تاکید کرد و گفت: «معتقدیم گروه‌های مقاومت برای آرمان و اهداف عادلانه و درستی مبارزه می‌کنند و مبارزه آنها به هر شکلی که مدنظرشان باشد، مورد حمایت ایران است.»
عراقچی سپس به بحث قفقاز اشاره کرد و گفت: «در موضوع قفقاز به دنبال برقراری صلح بین ارمنستان و آذربایجان هستیم و آمادگی داریم در این خصوص کمک و همکاری کنیم.» او سپس گفت: «تحولات افغانستان مورد توجه ایران و روسیه بوده و گفت‌وگوهای ما همواره در این خصوص استمرار داشته است و بنا داریم این مشورت‌ها را افزایش دهیم.»
تاکید عراقچی بر هماهنگی مواضع ایران با چین و روسیه
شاید یکی از مهم‌ترین بخش‌های سخنان عراقچی در این نشست مطبوعاتی مشترک آنجا بود که او به پرونده هسته‌ای جمهوری اسلامی اشاره کرد و با بیان اینکه «در جریان دیدار با لاوروف در ارتباط با موضوع هسته‌ای نیز رایزنی و گفت‌وگو داشتیم»، گفت: «در این ارتباط مشورت‌های نزدیک داشتیم و تیم‌های حقوقی سیاسی و کارشناسی ما با یکدیگر در تماس مستمر هستند. ما با این تماس‌ها ادامه می‌دهیم.» او سپس از «مشورت با وزیر امور خارجه روسیه در مورد گفت‌وگوهای روز دوشنبه هفته جاری ایران با سه کشور اروپایی در ژنو» خبر داد و گفت: «ما با آقای لاوروف و همکاران‌شان صحبت کردیم و در مورد این گفت‌وگو به آنها توضیح دادیم.» عراقچی تصریح کرد: «در مورد موضوع هسته‌ای، با همکاری و هماهنگی دوستان خود در چین و روسیه حرکت می‌کنیم و مواضع خود را هماهنگ می‌کنیم.»
تاکید عراقچی بر عدم مذاکره با آمریکا تحت فشار و تحریم
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی با بیان اینکه «موضع جمهوری اسلامی در خصوص مذاکرات هسته‌ای بسیار روشن است»، تصریح کرد: «ما تحت فشار، تهدید و تحریم مذاکره نخواهیم کرد و هیچ امکان مذاکره مستقیم بین ما و آمریکا در موضوع هسته‌ای تا زمانی که فشار حداکثری به این شکل خود اعمال خواهد شد، وجود نخواهد داشت.»
روایت لاوروف از جزئیات رایزنی با عراقچی
وزیر خارجه روسیه در سخنانش در این نشست مطبوعاتی مشترک با همتای ایرانی خود گفت: «من با همتای ایرانی خود مذاکرات مفصل و مفیدی داشتیم. ما به گفت‌وگوی عالی روسای جمهور ایران و روسیه در عشق‌آباد، کازان اشاره کردیم.» سرگئی لاوروف یادآور شد: «روسای جمهور دو کشور همچنین طی دیدار در مسکو، معاهده تاریخی بین دو کشور را امضا کردند که در آن اهداف وسیعی در توسعه همکاری‌ها در همه ابعاد قرار دارد.» او با تاکید بر موفقیت همایش اقتصادی خزر، ابراز امیدواری کرد که کمیسیون همکاری اقتصادی- تجاری در اولین فرصت تشکیل شود و گفت: «تماس‌های ما ادامه می‌یابد و فرمت چندجانبه به ویژه در راستای وضع ناظر ایران در اتحادیه اوراسیا وجود دارد و امیدواریم موافقتنامه ایران و اوراسیا درباره تجارت آزاد انجام شود. این موضوع به افزایش تبادلات تجاری میان کشورهای ما در این اتحادیه کمک خواهد کرد.»
وزیر خارجه روسیه سپس به بحث تحریم‌هایی که تهران و مسکو را تحت فشار قرار داده پرداخت و گفت: «با وجود فشارهای غیرقانونی تحریمی، تجارت بین دو کشور پویایی مثبتی دارد. در سال گذشته مبادلات تجاری بیش از ۱۳‌درصد افزایش پیدا کرده و امیدواریم این روند ادمه یابد.» او همچنین گفت: «ما به همکاری با ایران در زمینه اقتصادی ادامه می‌دهیم و به دنبال ارتقای تبادلات تجاری بین دو کشور هستیم. در حال تلاش برای کاهش تاثیرات منفی تحریم‌ها بر اقتصادمان هستیم.» لاوروف در ادامه گفت: «ابراز خرسندی کردیم از اینکه اقداماتی که لازم بود قبل از شروع احداث راه‌آهن رشت- آستارا انجام شود که توسط دوستان ایرانی در دست اقدام است و امیدواریم احداث این راه‌آهن آغاز شود و برای انجام این هدف، وام دولتی صادراتی روسیه ارائه شود که یک قدم مهم برای راه‌اندازی کریدور شمال- جنوب خواهد بود.»
تاکید لاوروف بر استفاده از ابزار دیپلماسی علیه تحریم
وزیر خارجه روسیه با اشاره به رایزنی با همتای ایرانی خود درباره مسائل بین‌المللی و منطقه‌ای گفت: «روسیه و ایران در پی آن هستند که مناقشات در جهان براساس منشور ملل متحد و برابری حاکمیت دولت‌ها حل و فصل شود.» او گفت: «ما به غیرقابل قبول بودن اعمال تحریم‌های یکجانبه اشاره کرده و در همین راستا اقدامات هدفمند به منظور به حداقل رساندن تاثیر منفی این محدودیت‌ها بر اقتصاد دو کشور را بررسی کردیم.» لاوروف همچنین تصریح کرد: «ما سطح فوق‌العاده‌ای از گفت‌وگوهای سیاسی با ایران داریم. درباره هماهنگی همکاری‌های دو کشور در سازمان ملل رایزنی کرده و بر افزایش همکاری‌ها در بریکس و شانگهای توافق کردیم که کشور ایران عضویت کامل این دو سازمان را به دست آورده است.» وزیر امور خارجه روسیه همچنین تصریح کرد: «درباره وضعیت پیرامون برجام به‌ صورت مفصل صحبت کردیم. معتقدیم ظرفیت دیپلماسی هنوز وجود دارد و باید از این ظرفیت بدون تهدید، بهانه و توسل به زور استفاده کرد. ما در پیدا کردن راه‌حل برای این بحران کمک خواهیم کرد. لازم به یادآوری است که این بحران توسط ایران ایجاد نشده است.»