همگام شدن بورس با بازارهای موازی

«جهان‌صنعت»‌- در ماه‌های گذشته غالب کارشناسان بر جاماندگی بازار سرمایه نسبت به سایر بازارهای موازی مثل ارز و طلا تاکید داشتند. واقعیت‌های اقتصاد کشور اکثر بازارها را به سمت رشد سوق داده بود، اما بازار سرمایه از این واقعیت دور ماند و بالعکس مسیر نزولی را طی کرد. حالا در انتهای سال این بازار به تدریج رخدادها و شرایط آتی اقتصاد را در خود هضم کرده و به نظر می‌رسد در روزهای آتی باید شاهد روند فعلی باشیم. کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند در صورتی که بخشنامه‌های خلق‌الساعه و غیرکارشناسی از سوی دولت صادر و ابلاغ نشود، می‌توان به رشد بازار در میان‌مدت و بلند‌مدت امیدوار بود، در غیر این صورت بازگشت به سیکل معیوب قبلی دور از انتظار نیست. در نهایت آنچه مشخص بوده این است که در آخرین روزهای سال سرانجام بورس با بازارهای موازی همگام شده است.
تحلیلی از روزهای اخیر
تالار شیشه‌ای معاملات، با تغییر لیدر از گروه خودرو به پالایشی‌ها در مسیر صعودی باقی ماند. شکاف میان نماگر اصلی و هم‌وزن نشان می‌دهد بخش زیادی از بازار در فضای تعادلی به سر می‌برد. در پایان معاملات چهارمین روز هفته، دماسنج اصلی تالار شیشه‌ای با رشد ۵/۱ درصدی، معادل ۳۲ هزار و ۶۳ واحد از ارتفاع این شاخص، در سطح دو میلیون و ۱۷۲ هزار واحدی قرار گرفت. افزایش ارتفاع نماگر اصلی تالار شیشه‌ای در حالی اتفاق افتاد که شاخص هم‌وزن به ‌عنوان نشان‌دهنده روند عمومی قیمت شرکت‌های کوچک و متوسط، عملکردی هم‌جهت را به ثبت رساند. شاخص هم‌وزن با رشد ۵۴/۰ درصدی (معادل سه هزار و ۹۷۳ واحد)، تا پله ۷۳۹ هزار و ۷۵۶ واحد پیش رفت. شکاف میان نماگرهای سهامی نشان می‌دهد عمده رشد بازار بر دوش نمادهای پالایشی بوده است. با نزدیک ‌شدن به انتهای بازه معاملاتی، از هیجان موجود در میان اهالی بازار سرمایه کاسته و صف‌های خرید بسیاری از نمادها عرضه شد. خبر مثبت توقف دریافت مالیات علی‌الحساب دو درصدی از صادرات مواد خام و نیمه‌خام اصلی‌ترین محرک بازار با محوریت گروه‌های پالایشی بود. طبق اعلام وزیر اقتصاد از روز سه‌شنبه دریافت مالیات علی‌الحساب دو درصدی از صادرات مواد خام و نیمه‌خام صادراتی متوقف می‌شود و اصل میزان عوارض پرداختی بعد از اینکه درآمد صادراتی برای صادرکنندگان حاصل شد، اخذ می‌شود. فعالان بازار در آخرین روز معاملاتی هفته به فکر بهینه‌سازی سبد خود خواهند بود، از این رو احتمالا ارزش معاملات با افزایش مواجه شود که نشانه‌ مثبتی برای تداوم چشم‌انداز مثبت تالار شیشه‌ای است.
اثر واگرا شدن قیمت‌ها
امیر‌علی امیر‌باقری کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه در گفت‌و‌گو با «جهان‌صنعت» اظهار کرد: به طور کلی بازار سرمایه ما به هیجانات، به خصوص هیجانات سیاسی و نرخ ارز همواره بیش‌واکنش نشان می‌دهد. این بیش‌واکنش تا به الان هم در جهت منفی و هم در جهت مثبت بوده است. طی چند ماه گذشته شاخص بازار بی‌توجه به واقعیت‌های اقتصادی حاضر و چشم‌انداز‌های آتی وارد فضای اصلاحی شد و نتوانست خود را با سایر بازارها همگام کند. اتفاقی که رخ داد این بود که بازارها خودشان را با یک فاصله زمانی با حجم نقدینگی هم‌آوا کردند، اما بازار سرمایه از آنجایی که بازار چند پارامتری است، یعنی متغیرهای زیادی در آن دخیل است، طبیعتا از این فاصله زمانی جاماند، اما این انتظار وجود داشت که کلیت بازار سرمایه با یک تاخیر خودش را به تعادل با سایر بازارها نزدیک کند، بنابراین رشدی که اخیرا اتفاق افتاده، بهتر این است به جای اینکه اسم آن را رشد بگذاریم، باید آن را اصلاح بخشی از روند هیجانی بدانیم. او ادامه داد: می‌توان گفت بازار سرمایه خود را با سایر پارامترهای اقتصادی همسو و هم‌آوا می‌کند، البته در این مسیر هنوز فضا و فاصله طولانی را پیش‌رو دارد، چرا‌که در بسیاری از نمادها و سهم‌ها با توجه به چشم‌انداز سودآوری و شرایط حاضر اقتصاد و آینده تورم و نرخ ارز و‌… انتظار رشد‌های بیشتر در میان‌مدت و بلند‌مدت وجود دارد. البته باید دلایل تکنیکال را هم در این میان در نظر گرفت. این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: وقتی قیمت‌ها از میانگین‌های میان‌مدت و بلند‌مدت خودشان واگرا می‌شوند و بازار وارد فاز بیش‌فروش می‌شود، طبیعتا باید بخشی از این ریزش قیمت جبران شود و قیمت‌ها به سمت نقطه تعادلی حرکت کنند.
امیرباقری درباره چشم‌انداز بازار سرمایه گفت: همیشه انتهای سال پارامترهای مثبت و منفی به‌ طور همگام روی بازار اثرگذار هستند و برخی از آنها اثرات مالی و رفتاری دارند، بنابراین نباید آنها را با دید مالی کلاسیک تحلیل کنیم.
طبیعتا وقتی به انتهای سال نزدیک می‌شویم، مضیقه مالی شرکت‌ها بعضی از حقوقی‌ها را ملزم به فروش می‌کند و از طرفی خریداران حقیقی با توجه به تعطیلاتی که وجود دارد و احتمال حضور ریسک‌های سیاسی را می‌دهند، با احتیاط بیشتری اقدام به ورود به بازار می‌کنند، ولی در نهایت اگر تمام پارامترها را در نظر بگیریم با توجه به اینکه هنوز بازار سرمایه مسیر بازی را تا متعادل شدن با سایر بازارها و اتمسفر اقتصادی پیش‌رو دارد، حداقل نباید انتظار ریزش یا فروش هیجانی داشته باشیم.
به گفته او اگر روند شارپ و رادیکال نداشته باشیم معقول است که روندها تا حدودی رنج باشند یا در برخی نمادها و گروه‌ها با ورود جریان نقدینگی مواجه شوند.