همسویی شاخص کل و هم‌وزن

«جهان‌صنعت»‌- در معاملات روز دوشنبه 26شهریور ‌ماه 1403، شاخص کل بورس تهران 2هزار و 59‌واحد معادل یک‌دهم درصد نسبت به روز کاری ماقبل بالاتر ایستاد و به سطح 2‌میلیون و 67‌هزار و 605‌واحد رسید. شاخص کل هم‌وزن بورس نیز با رشد هزار و 815‌واحدی در رقم 676‌هزار و 579‌واحدی ایستاد. شاخص کل فرابورس 19‌واحد رشد کرد و به رقم 21‌هزار و 587‌واحد رسید. شاخص هم‌وزن فرابورس نیز با افزایش 549واحدی به سطح 118‌هزار و 29‌واحد رسید.
تداوم خروج پول حقیقی از
بورس تهران
روز دوشنبه خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار منفی شد و 112‌‌میلیارد تومان پول حقیقی از بازار سهام خارج شد. دیروز نماد حکشتی بیشترین خروج پول حقیقی را داشت که ارزش آن 27‌میلیارد تومان بود. پس از حکشتی، نمادهای ثفارس، وبملت، نوری و صبا بیشترین خروج پول را داشتند. در سوی دیگر، بیشترین ورود پول حقیقی به نمادهای حفارس، ثپردیس، فولاد، فملی و وشهر تعلق داشت.
نمادهای اثرگذار بر شاخص کل
دیروز حکشتی، شپنا و رمپنا نمادهای سبزپوش بورس بودند که بیشترین اثر را در رشد شاخص کل بورس داشتند، در سوی دیگر اخابر، وامید و کچاد نمادهای قرمزپوشی بودند که بیشترین اثر منفی را بر شاخص داشتند. در فرابورس نیز نمادهای خاور، فرابورس و گلدیرا بیشترین اثر افزایشی را بر شاخص کل داشتند و نمادهای ارفع، حسینا و فصبا بیشترین اثر کاهنده را بر شاخص داشتند.
در بین نمادهای پرتراکنش بورس دیروز نماد فولاد بیشترین تراکنش را داشت و ذوب و فملی در رتبه‌های بعدی بیشترین تراکنش قرار گرفتند. در فرابورس نیز شفام، ارفع و فرود بیشترین تراکنش را داشتند.
ارزش معاملات‌ بازار سهام
دیروز ارزش معاملات کل بازار سهام به 36‌هزار و 392‌میلیارد تومان رسید. ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه 25‌هزار و 630‌میلیارد تومان بود و 70‌درصد از ارزش کل معاملات بازار را در این روز تشکیل داد. دیروز ارزش معاملات خرد سهام با رشد 2‌درصدی نسبت به روز سه‌شنبه به رقم 3‌هزار و 385‌میلیارد تومان رسید.
بورس دوشنبه در یک نگاه
بازار سهام در حالی بسته شد که سهم‌های شاخص‌ساز بر خلاف دو روز شنبه و یکشنبه صعودی بودند. هرچند افزایش قیمت‌ آنها چنگی به دل نمی‌زند، با این حال باید دید با ابلاغ نامه ابطال مصوبه نرخ خوراک روند بازار صعودی می‌شود یا خیر. اخیرا عبدالناصر همتی از باز شدن گره واردات خودرو خبر داد و به دنبال آن شاخص صنعت خودرو در روز جاری مثبت شد. هرچند آزادسازی واردات خودرو مسیری طولانی ا‌ست اما این موضوع می‌تواند زمینه آزادسازی قیمت خودرو را تا حدودی فراهم و خودروسازان را به سودسازی امیدوار کند.
معاملات دیروز سهام در خلاف جهت کندل معاملاتی روز گذشته بسته شد و در پایان بورس دیروز، شاخص کل با رشد 2هزار و 51‌واحدی که معادل 1/0‌درصد این شاخص است، روبه‌رو شد. بر این اساس شاخص کل در پایان معاملات دیروز در سطح 2میلیون و 67‌هزار واحدی ایستاد. در طرف دیگر، قیمت معاملات سهم‌های کوچک بازار سهام نیز افزایش داشته است، به طوری که شاخص هم‌وزن بازار در پایان بورس دیروز هزار و 815‌واحد که معادل 27/0‌درصد این شاخص است، افزایش ارتفاع داد و به سطح 676‌هزار واحد رسید. گفتنی است تابلوی بورس اوراق بهادار تهران در روز گذشته، حجم معاملات را 9/7‌میلیارد برگه سهم و ارزش معاملات خرد (سهام، حق‌تقدم و صندوق‌های سهامی) را 3هزار و 425‌میلیارد تومان نشان داد.
ورود و خروج پول حقیقی
تراز پول حقیقی در سهام، مانند روز معاملاتی یکشنبه، دیروز منفی بود، به طوری که در پایان بورس دیروز حدود 143‌میلیارد تومان پول حقیقی از بازار سهام خارج شد. موضوع دیگری که باید به آن اشاره کرد اینکه تا لحظه تنظیم این گزارش حدود 48‌میلیارد تومان پول حقیقی از صندوق‌های درآمد ثابت خارج شده است. شاخص کل بورس تهران در 100‌دقیقه ابتدایی صعود کرد اما در 110دقیقه بعدی نزول کرد.
چرخش جریان پول در بازار سهام کاملا محسوس است و جریان پول از صندوق‌های اهرمی خارج و وارد نمادهای ارزنده شاخص هم‌وزن می‌شود. افزایش صف‌های فروش و رنج منفی زدن بازار سهام در آخر وقت روز یکشنبه باعث شده بسیاری از سرمایه‌گذاران نسبت به معاملات بازار روزهای دوشنبه و سه‌شنبه بدبین شوند، به طوری که مطابق سناریوی سنتی پیش‌بینی می‌شود بورس در چنین شرایطی تا چند روز رنج بزند و احتمالا چهارشنبه یک مثبت قوی خواهد داشت. بازار روز یکشنبه خوب آغاز کرد و مثبت بود ولی هرچه پیش رفت، شدت عرضه در بازار بیشتر شد. البته فشار فروش در بازار از سمت حقوقی‌ها هم کم نیست که با توجه به ماهیت شهریور و شرایط آن کمی طبیعی به نظر می‌رسد. در مجموع بازار کمی سوار بر بال سهم‌های کوچک بورس و شاخص هم‌وزن شده و این چرخش در بازار مشهودتر است. البته در این سواری چیزی که مشخص است این بوده که در همین راستا نیز خیلی با اندازه شرکت‌ها کاری ندارد و وضعیت بنیادی و چشم‌انداز سودآوری آنها برای بازار مهم‌تر است.
همین مثبت نصف و نیمه به خصوص در گروه دارویی برای این روزهای خاص بازار اتفاق خوبی است. به نظر می‌رسد فضای بازار متفاوت شده و شرایط هم عجیب‌تر و خاص‌تر از روزهای قبل پیش می‌رود. نگاه مثبت بازار به سهم‌های کوچک بورس و شاخص هم‌وزن باعث شد به طور کلی نگاه به سایر صنایع نیز تغییر کند و دوباره بازار بدون لیدر شود. از طرف دیگر با افت کامودیتی‌ها و عقب‌افتادگی بیش از حد گروه خودرو از بازدهی و تلاش دولت برای سر و سامان دادن به این صنعت در کنار بحث واگذاری تودلی‌ها شاید دوباره بازار سهام را رونق ببخشد.
کارشناس بازار سرمایه معتقد است یکی از اتفاقات جالب بازار در این روزها به حاشیه رانده شدن صندوق‌های اهرمی است که مانند گذشته مورد اقبال فعالان بازار قرار نداشته و از آن حجم معاملات نجومی نیز خبری نیست. حباب بالای مثبت این صندوق‌ها فروکش کرده و بعضا دارای حباب منفی نیز هستند. نکته‌ای که این روزها در بازار جلب توجه می‌کند این است که بعد از اینکه صندوق‌های اهرمی از لیدری حذف شدند بازار دیگر لیدر خاصی نداشته است. هرچند برای چند روز بورس به سمت سهم‌های کوچک سوق پیدا کرده اما ادامه‌دار نبوده است. رضا روحی گفت: یکی از اتفاقات جالب بازار در این روزها به حاشیه رانده شدن صندوق‌های اهرمی است که مانند گذشته مورد اقبال فعالان بازار قرار نداشته و از آن حجم معاملات نجومی نیز خبری نیست. حباب بالای مثبت این صندوق‌ها فروکش کرده و بعضا دارای حباب منفی نیز هستند. اینکه توجه از صندوق‌های اهرمی به سایر نماد‌های بازار و سهام‌ها جلب شده را باید به فال نیک گرفت چراکه صندوق‌های اهرمی به خصوص در یک سال اخیر با افزایش و کاهش قیمت هیجانی تاثیر بسیاری بر کلیت بازار داشتند و تبدیل به چشم بازار شده بودند. معاملات منطقی و به دور از هیجان و متناسب با ارزش خالص دارایی‌های این دست صندوق‌ها می‌تواند برای کلیت بازار بهتر باشد. او درباره دلایل عدم برگشت بازار سرمایه گفت: اعتمادی که در کوتاه‌مدت از بین می‌رود مسلما بازگشتش نیاز به زمان دارد. اتفاقات چهار ‌سال اخیر بازار سرمایه و بازدهی نامناسب آن در مقابل بازدهی بسیار خوب بازار‌های موازی مانند ملک، خودرو، طلا و دلار باعث شده حتی فعالان قدیمی بازار نیز نسبت به بورس قطع امید کنند. حتی کلیت بازار در این چهار ‌سال و اندی نسبت به سپرده بانکی نیز بازنده بوده است اما این روزها و بعد از استقرار دولت جدید روزنه‌های امیدی ایجاد شده است.
چشم‌انداز بورس
روحی درباره چشم‌انداز بورس گفت: اکوسیستم بازار در حال بهبود است و نشانه‌های آن در معاملات پدیدار شده، البته خفیف است اما جای امیدواری دارد. پارامتر‌های موثری همچون نرخ بهره کماکان در تضاد با بورس هستند اما فاصله نرخ نیمایی با نرخ ارز آزاد در حال کاهش است. فضای سیاستگذاری که در دولت قبل به شدت در تضاد با بازار سرمایه بود و در تقابل با آن قرار داشت جای خود را به یک فضای عقلانی و منطقی داده است.
او درباره پیش‌بینی بازار تصریح کرد: توقع و انتظار برگشت سریع بازار را نداریم اما در بهبود اکوسیستم بازار اثر‌گذاری تحلیل‌ها بهتر خواهد بود و پیش‌بینی‌پذیری اقتصاد افزایش می‌یابد. همانطور که مابین سال‌های ۹۷ تا ابتدای ۹۹ به دور از هیجانات امکان تصمیم‌گیری بهتری وجود داشت. این کارشناس بازار سرمایه گفت: در ادامه بازار در روزها و ماه‌های آینده نیز به نظر می‌رسد بازدهی شاخص هم‌وزن نسبت به شاخص کل بیشتر شود. سهم‌های کوچک بورس و اصطلاحا ریالی در مقایسه با گروه‌های بزرگ‌تر بازدهی بهتری را نصیب سهامداران خود می‌کنند. در واقع با محدود شدن دامنه نوسان بخشی از جذابیت بازار برای سهامداران کوتاه‌مدتی گرفته شده است. برای نمونه سرمایه‌گذاران بازار دیگر حاضر به پرداخت مبلغ بیشتر روی ان‌ای‌وی صندوق‌های اهرمی نشدند و حباب آنها نیز تخلیه شد. همین باعث شد جریان پول به سمت سایر صنایع و شرکت‌ها گرایش یابد. حالا شاهد تحولات نسبتا خاص‌تری از آثار آن تصمیم‌گیری‌ها هستیم که یکی از آنها حرکت همین جریان پول محدود بین سایر سهم‌ها و صنایع است. اگر حرکت جریان پول به سمت سهم‌های کوچک بورس با رشد وضعیت بنیادی شرکت‌ها همراه شود می‌تواند حتی خود اهرمی‌ها را نیز بالا بکشد و در مجموع نجات‌دهنده بازار باشد. اگر حرکت جریان پول به سمت سهم‌های کوچک بورس با رشد وضعیت بنیادی شرکت‌ها همراه شود می‌تواند حتی خود اهرمی‌ها را نیز بالا بکشد و در مجموع نجات‌دهنده بازار باشد. البته همچنان وجود صندوق‌های متعدد سرمایه‌گذاری برای سلیقه‌های مختلف و متفاوت ابزاری است که دنیا از آن استفاده می‌کند اما در بورس ایران به شکل عرضی و بدون در نظر گرفتن عمق عملکرد این صندوق‌ها آن را گسترش داده‌اند و باعث شده کارایی چندانی نداشته باشند. در هفته‌های اخیر متاسفانه جریان پول قوی و جدید راهی بازار نشده است. این چرخش پول‌هاست که نتایج مثبتی را در بورس رقم می‌زند. با وجود اینکه بازار ارزنده و چشم‌انداز روشنی دارد به دلیل بی‌اعتمادی سرمایه‌گذاران هنوز برای آغاز طول موج‌های بلند کمی زود است، هرچند بازار می‌تواند همچنان بازدهی معقول و منطقی متناسب با ریسک کم در سهم‌های کوچک بورس داشته باشد.
ضعف عملکرد حقوقی‌ها یکی از چالش‌های بزرگ این چند وقت بورس است. فروشندگان بازار زیاد هستند اما خریداری برای آن وجود ندارد. حتی در پایین‌ترین قیمت‌های این چند وقت اخیر که همه فریاد کف بودن بازار را می‌زدند چه بسیار مدیرانی که ارزنده‌ترین دارایی را اوراق می‌دانستند. در حال حاضر جریان پول بزرگ و بیرونی و درونی بازار حاضر به مشارکت در بازار نمی‌شود. مشخص نیست این حس ترس از کجا نشات گرفته‌ است. رفتاری که حقوقی‌ها در شرکت‌های دولتی دارند و خصوصی شبیه هم بود و این مدت عمدتا تماشاچی بازار شدند. پول‌ها جای دیگر در صندوق‌ها و بانک‌ها خاک می‌خورد. روزانه این عدم استراتژی و تحلیل به شدت کل بازار را آزار می‌دهد. از مهر و آبان کم‌کم واریز سود سهام شرکت‌ها به حقوقی‌ها و صندوق‌ها آغاز و جریان نقدینگی نسبتا خوبی از سمت شرکت‌ها به سمت بازار و سهامداران وارد می‌شود. به نظر فرصت خوب و مناسبی برای بسیاری از این سهامداران خرد و کلان است که کمی ترس و محافظه‌کاری را کنار بگذارند و به آینده وزن بیشتری بدهند چراکه دوباره وزیر اقتصاد صحبت و از نرخ‌گذاری دستوری انتقاد کرده و پیش‌بینی‌پذیر بودن را راه‌حل جاری برای کمک به اقتصاد دانسته است. هم‌اکنون بازار به حقوقی‌های هوشمند احتیاج دارد و شاید یکی از مهم‌ترین وظایف رییس جدید سازمان این باشد که دوباره لیدرهای قوی برای کمک به بازار را گرد هم آورد.