هدررفت بیش از ۵۰ درصد مواد غذایی در ایران

جدیدترین برآوردها در مورد میزان ضایعات محصولات کشاورزی در ایران نشان می‌دهد، بیش از ۵۰ درصد محصولات کشاورزی به ضایعات تبدیل می‌شود.
طبق اظهارات علی‌اکبر باغستانی یکی از مدیران موسسه پژوهش‌های برنامه‌ریزی جهادکشاورزی در حال حاضر داده‌ای دقیق در مورد ضایعات در ایران وجود ندارد. باغستانی می‌گوید: در ایران به دلیل تفاوت‌های زمانی و مکانی در سیستم توزیع و بازاررسانی مواد غذایی و تغییر در عرضه و تقاضا در اعیاد و مراسم مذهبی، آمار دقیقی از ضایعات و تلفات ماده غذایی نداریم. تصور می‌کنیم، باتوجه به افزایش قیمت غذا و تورم مواد غذایی و آشامیدنی در ایران، ضایعات کاهش یافته است.
گفتنی است از حدود ۱۲۷ میلیون تن انواع مختلف محصولات کشاورزی که در کشور تولید می‌شود؛ در حدود ۳۵ الی ۴۰ در صد در مراحل مختلفی نظیر برداشت، حمل، انبارداری و مصرف نابود و دورریز می‌شود که تقریبا معادل ۵۲ میلیون تُن از محصولات تولیدی است. براساس برآوردها، این میزان تلفات تنها می‌تواند تامین‌کننده غذای سالانه در حدود ۱۵ میلیون نفر باشد.
براساس گزارش سازمان خواروبار جهانی (فائو)، آبی معادل ۱۱ میلیارد متر‌مکعب در سال از طریق ضایعات محصولات کشاورزی در ایران تلف می‌شود.
اتاق بازرگانی سه سال پیش در گزارشی اعلام کرد ضایعات غذا در ایران ۳/۹ ‌میلیارد مترمکعب آب مصرف می‌کند که این رقم تقریبا معادل آب مصرفی ایران در بخش خانگی و صنعت است.
آب تلف‌شده ناشی از ضایعات و دورریز محصولات کشاورزی در کشور معادل ۲۰درصد از حجم تقریبی تمام سدهای کشور است. همچنین این حجم آب معادل حجم آب شرب مورد نیاز کل جمعیت ۸۵ میلیونی کشور در سال است.
مهدی افشاری کارشناس ارشد اقتصادی اعلام کرده که در حال حاضر در بیشتر استان‌های کشور بیش از ۵۰ درصد محصولات کشاورزی تبدیل به ضایعات می‌شود.
او در یک برنامه تلویزیونی عوامل مهم تبدیل شدن محصولات کشاورزی به ضایعات را عدم آگاهی کشاورزان، نبود الگوی کشت مناسب، استفاده از کودها و سموم شیمیایی نامناسب، نگهداری و انبار کردن غیر‌اصولی محصولات کشاورزی، فرسایش ماشین‌آلات و ادوات کشاورزی خواند.
تلفات غذا در جهان
میزان ضایعات غذا در جهان چقدر است؟ طبق داده‌های سازمان خواربار و کشاورزی (فائو) در سال ۲۰۲۱، اگرچه دورریز غذا در جهان کاهشی است، اما هنوز سالانه ۵۴۰ میلیون تن غذا توسط خانوارها در جهان تبدیل به ضایعات می‌شود. در واقع ۶۰ درصد از محصولات غذایی در مقیاس جهانی توسط خانوارها ضایع می‌شود. طبق برآوردهای انجام‌شده، سالانه ۱۷ تا ۲۵ درصد از غذای جهان معادل حدود ۹۰۰ میلیون تن دچار ضایعات شده و از بین می‌رود.
دور‌ریز ۵۴۰ میلیون تن غذا در جهان توسط خانوارها
برخی گزارش‌ها هم نشان می‌دهد، میانگین تلفات و ضایعات مواد غذایی سالانه در سراسر جهان حدود ثلث غذای دنیا است که میزان آن از لحاظ وزنی حدود یک میلیارد و ۳۰۰ هزار تن و از لحاظ ارزش دلاری آن حدود یک هزار میلیارد دلار است. این ضایعات در بخش‌های مختلف شامل ۴۵ درصد از کل میوه‌ها و سبزیجات، ۳۵ درصد از کل ماهی و غذاهای دریایی، ۳۰ درصد از تمام غلات، ۲۰ درصد کل محصولات لبنی و ۲۰ درصد گوشت و مرغ است.