18 - 09 - 2024
نقش نرخ سود و نیما در رکود بازار سهام
سنا- در شرایطی که وزیر اقتصاد در آیین تکریم و معارفه رییس سازمان بورس و اوراق بهادار، بار دیگر از نقش افزایش نرخ سود و افزایش فاصله دلار نیما با بازار آزاد، در رکود بازار سرمایه انتقاد کرد، نایبرییس هیاتمدیره شرکت بورس اوراق بهادار تهران گفت: ایجاد فاصله میان نرخ ارز آزاد و نرخ نیمایی و رسیدن نرخ موثر سود سپردههای بانکی به ۳۴درصد، باعث کاهش تمایل سرمایهگذاران برای حضور در بورس شده است. سیدمحمدجواد میرطاهر با اعلام اینکه بازار سرمایه پس از رشد خیرهکننده خود در نیمه نخست سال ۱۳۹۹ جز در چند مقطع کوتاه دستخوش نزول یا رکود شد، گفت: نزول بازار سرمایه در نیمه دوم سال ۱۳۹۹ بیش از هر موضوع دیگری معلول حباب شکل گرفته در قیمت سهام در ابتدای سال بود.
او به عوامل تاثیرگذار در رکود حاکم بر بورس طی سه سال گذشته اشاره کرد و توضیح داد: افت و خیزهای شاخص بورس از سال ۱۴۰۰ تاکنون عمدتا ناشی از سیاستهای کلان اقتصادی و سیاسی کشور شامل رشد نرخ بهره بدون ریسک، سیاستهای انقباضی بانک مرکزی در زمینه کنترل ترازنامه بانکها، اختلاف قیمتی نرخ دلار آزاد با نرخ دلار نیمایی، عدم پرداخت مطالبات دولت به شرکتها، قطعی مکرر برق در تابستان و گاز در زمستان، افزایش شدید قیمت گاز و برق، ابلاغ بخشنامههای متعدد و ناگهانی، قیمتگذاری دستوری و ریسکهای سیاسی بود.
او اظهار داشت: اثر پارامترهای تاثیرگذار بر روشهای مختلف ارزشگذاری مانند نرخ تنزیل و سود شرکتها به کاهش ارزش برآوردی شرکتها، عدم تمایل سرمایهگذاران به سرمایهگذاری در بازار سهام و به تبع آن کاهش قیمت سهام منجر شد.
اهمیت ویژه نرخ بهره در روند بازار سهام
میرطاهر با تاکید بر اهمیت ویژه نرخ بهره در روند بازار سهام گفت: نرخ تنزیل مورد استفاده در مدلهای ارزشگذاری دارای ارتباط مستقیمی با نرخ بهره بدون ریسک است، به همین دلیل طبیعی است که رسیدن نرخ موثر سپردههای بانکی به ۳۴درصد باعث از بین رفتن جذابیت سرمایهگذاری در بازار سهام شود.
نایبرییس هیاتمدیره شرکت بورس اوراق بهادار تهران با بیان اینکه رشد نرخ بهره سبب افزایش عامل تنزیل در مدلهای ارزشگذاری شده است، گفت: این اتفاق برای مثال ضریب P/E یا ارزش آتی جریانات نقدی آتی را کاهش داده و به تبع آن سبب کاهش ارزش برآوردی شرکتها در بازار سرمایه میشود، در واقع در یک سطح مشخص از سوددهی، نرخ بهره بالاتر مترادف ارزش برآوردی پایینتر شرکت است.
به گفته او، باید توجه داشت رشد نرخ بهره باعث افزایش هزینههای مالی بنگاهها و به تبع آن کاهش سودآوری آنها میشود.
میرطاهر اعلام کرد: مقامات بانک مرکزی برای کنترل تورم علاوه بر استفاده از سیاست کنترل مقداری، از اواسط تابستان۱۴۰۰ استفاده از نرخ بهره برای کنترل تورم را نیز مدنظر قرار دادند، به گونهای که در بهمنماه ۱۴۰۱ با افزایش ۲واحد درصدی سقف دالان نرخ بهره و رساندن آن به ۲۴درصد، سطح نرخ بهره بینبانکی به ۲۴درصد نزدیک شد.
اثر افزایش نرخ بهره بینبانکی بر نرخ بهره بدون ریسک
مدیرعامل گروه مالی صبا تامین با اشاره به اثر افزایش نرخ بهره بینبانکی بر نرخ بهره بدون ریسک در اقتصاد اعلام کرد: رشد شتابان نرخ ارز در ماههای ابتدایی زمستان سال ۱۴۰۲ به اتخاذ تصمیم بانک مرکزی درخصوص نرخ بهره منجر شد. بانک مرکزی با هدف تبدیل پول به شبهپول و کنترل تقاضا در بازار، به بانکها اجازه عرضه گواهی سپرده خاص با نرخ سود ۳۰درصد را داد.
او با بیان اینکه این اقدام بانک مرکزی به افزایش شدید و شتابان نرخ بهره بدون ریسک و رساندن آن به عددی بالاتر از ۳۵درصد منجر شد، گفت: به نظر میرسد این تصمیم بانک مرکزی صرفا با هدف کنترل نرخ ارز و تورم و بدون توجه به سایر تبعات آن بر اقتصاد ایران اتخاذ شده است.
میرطاهر تاکید کرد: بسیاری از کارشناسان معتقدند تحقق هدف سیاستگذار درخصوص کنترل نرخ ارز و تورم با تکیه بر سیاستهای طرف تقاضا و بدون وجود یک سیاست موثر برای بهبود طرف عرضه ممکن نیست.
ضرورت توجه دولت جدید به تشکیل شورای ثبات
مدیرعامل گروه مالی صبا تامین به اهتمام دولت جدید نسبت به تشکیل شورای ثبات ضروری به نظر میرسد، یادآور شد: در بسیاری از کشورهای پیشرفته، اتخاذ تصمیماتی در این ابعاد بدون نظر همه ذینفعان اقتصادی انجام نمیشود، در نتیجه چنین تصمیماتی در شورای ثبات اتخاذ میشود.
او گفت: بررسی دادهها نشان میدهد حاشیه سود عملیاتی اغلب صنایع که از سال ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۹ صعودی بود، پس از سال ۱۳۹۹ تغییر روند داد و با افت همراه شد.
میرطاهر ادامه داد: برای مثال ایجاد فاصله بالا میان نرخ ارز آزاد و نرخ نیمایی باعث میشود رشد سود در بازار سرمایه از رشد سود در بازار ارز آزاد و سکه کمتر شود و در نتیجه تمایل سرمایهگذاران به حضور در این بازار کاهش یابد.
نایبرییس هیاتمدیره شرکت بورس اوراق بهادار تهران با بیان اینکه مساله ناترازی انرژی که به قطع برق در تابستان و قطع گاز در زمستان منجر شد نیز زمینهساز افت تولید و به تبع آن کاهش سودآوری در بسیاری از صنایع بود، گفت: به عنوان مثال محدودیتهای مصرف برق در تابستان سال ۱۴۰۲ در مجموع باعث ۸۵۹ساعت قطعی برق در کارخانه فولاد ارفع و توقف تولید شد که نتیجه این محدودیتها، ۱۰۱هزار و ۸۶۴تن از تولید شمش فولادی ارفع از دست رفته و عدمالنفعی بالغ بر 166/10میلیارد ریال برای این شرکت بود.
افزایش شدید قیمت انرژی صنایع
میرطاهر در ادامه با تاکید بر افزایش شدید قیمت انرژی صنایع گفت: قیمت گاز خوراک پتروشیمیها در ایران از سال ۱۳۹۴ براساس فرمول و به صورت میانگین وزنی خاصی از نرخ گاز بازارهای بینالمللی و داخلی و نرخ گاز بینالمللی براساس میانگین قیمت گاز در ۴ هاب بینالمللی تعیین میشود.
وی گفت: جهش قیمت جهانی گاز و افزایش قیمت دلار نیما سبب رشد شدید میانگین ریالی قیمت چهار هاب شد، به گونهای که اکنون میانگین قیمت ریالی گاز در ۴ هاب بینالمللی بیش از ۸برابر قیمت آن در انتهای سال ۱۳۹۸ است.
مدیرعامل گروه مالی صبا تامین با اعلام اینکه قیمت گاز سوخت صنایع نیز از سال ۱۴۰۰ تابعی از نرخ خوراک پتروشیمیها بوده است، افزود: بدیهی است رشد بیش از ۸برابری قیمت ریالی گاز در ۴ هاب بینالمللی به افزایش شدید قیمت گاز خوراک و سوخت صنایع منجر شده و بهای تمام شده آنها را با شتاب بیشتری نسبت به رشد نرخهای فروش افزایش میدهد که بالطبع، این امر حاشیه سود آنها را با کاهش جدی مواجه میکند.
او ادامه داد: برای مثال قیمت سوخت پتروشیمیها که در سال ۹۷ تا ۹۹ به ترتیب 320/1، 600/2 و 600/2 ریال تعیین شد، در سال ۱۴۰۰ به واسطه جهش قیمت گاز و وصل شدن به نرخ خوراک به حدود 000/15 ریال رسید.
لطفاً براي ارسال دیدگاه، ابتدا وارد حساب كاربري خود بشويد