نقش شفافيت در جذب سرمايه‌گذار خارجي

مونا حاجي‌علي‌اصغر*
افزایش شفافیت و اعتماد در بورس ایران برای جذب سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی و توسعه پایدار بازار سرمایه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این راستا چندین راهکار کلیدی وجود دارد که می‌تواند به بهبود این شرایط کمک کند:
1- تقویت نظارت و قوانین شفاف: یکی از ارکان اصلی شفافیت، ایجاد و اجرای دقیق قوانین و مقررات است. نظارت قوی و اعمال قوانین شفاف می‌تواند از دستکاری‌ها و سوءاستفاده‌ها جلوگیری کرده و اعتماد سرمایه‌گذاران را جلب کند. علاوه‌بر این باید قوانین در بازار بورس به‌طور مرتب به‌روز شوند تا با تحولات اقتصادی و فناوری هماهنگ باشند.
2- افزایش شفافیت اطلاعات مالی شرکت‌ها: شرکت‌ها باید ملزم به ارائه گزارش‌های مالی دقیق، شفاف و به‌موقع باشند. این گزارش‌ها باید از استانداردهای بین‌المللی پیروی کنند تا سرمایه‌گذاران بتوانند ارزیابی دقیقی از وضعیت مالی شرکت‌ها داشته باشند.
3- گزارش‌دهی آنلاین و فوری: ایجاد سیستم‌های آنلاین برای گزارش‌دهی فوری و دسترسی به اطلاعات به‌روزرسانی شده می‌تواند به افزایش شفافیت کمک کند. این سیستم‌ها باید برای تمامی افراد فعال در بازار، از جمله سرمایه‌گذاران خرد و کلان، قابل دسترس باشند.
4- تقویت استقلال و عملکرد حرفه‌ای نهادهای نظارتی: نهادهای نظارتی مانند سازمان بورس و اوراق بهادار باید استقلال خود را حفظ کرده و با شفافیت در اجرای قوانین، به بهبود اعتماد عمومی کمک کنند. اجرای دقیق و بدون تبعیض قوانین در خصوص تخلفات، اعم از دستکاری بازار یا گزارش‌دهی نادرست ضروری است.
5- ایجاد سامانه‌های شفاف قیمت‌گذاری: قیمت‌گذاری اصولی و شفاف در بازار بورس می‌تواند باعث اعتماد سرمایه‌گذاران به بازار شود. باید سامانه‌های قیمت‌گذاری به گونه‌ای طراحی شوند که امکان شفافیت بیشتر در معاملات و قیمت‌ها فراهم باشد.
6- آموزش و آگاهی‌بخشی به سرمایه‌گذاران: برگزاری دوره‌های آموزشی برای سرمایه‌گذاران، به‌ویژه سرمایه‌گذاران خرد، در خصوص نحوه تحلیل بازار، بررسی ریسک‌ها و قوانین موجود می‌تواند سطح آگاهی و اعتماد آنها را بالا ببرد.
7- افزایش شفافیت در فرآیند عرضه اولیه: در فرآیند عرضه اولیه (IPO) باید اطلاعات کافی و شفاف در اختیار سرمایه‌گذاران قرار گیرد تا آنها بتوانند تصمیم‌گیری صحیحی داشته باشند، همچنین باید از هرگونه دخالت و تبعیض در این فرآیند جلوگیری شود.
8- مبارزه با فساد و تقلب: برخورد جدی با فساد مالی و تقلب‌های احتمالی در بازار سرمایه می‌تواند به افزایش اعتماد عمومی کمک کند. ارتقای سیستم‌های نظارتی و ایجاد سامانه‌های پیشگیری از تقلب می‌تواند این هدف را محقق سازد.
اجرای این راهکارها نیازمند همکاری تمامی ذی‌نفعان، از جمله دولت، سازمان بورس، نهادهای مالی و شرکت‌هاست تا با ایجاد محیطی شفاف و قابل اعتماد، بازار بورس ایران را به یک بازار پویا و جذاب برای سرمایه‌گذاران تبدیل كنند. این شفافیت و اجرای موارد یادشده علاوه‌بر کمک به اعتمادسازی بیشتر می‌تواند زمینه‌ساز حضور سرمایه‌گذاران خارجی هم در میان‌مدت باشد.
* كارشناس ارشد بازار سرمايه